Ευρασιανισμός και Ρωσική θεολογία (Ν. Μαυρίδης-Δ. Σκλήρης)

Πριν γίνει γεωπολιτική θεωρία αιχμής, ο Ευρασιανισμός αρθρώθηκε ως εναγώνια αναζήτηση της ρωσικής ταυτότητας από αριστοκράτες εμιγκρέδες, όχι πολύ μακριά από τα σύνορα της χώρας μας, στην Σόφια της Βουλγαρίας. Στην παρούσα συζήτηση ο Διονύσης Σκλήρης και ο Νίκος Μαυρίδης συζητούν για τον Ευρασιανισμό και τον Νέο-Ευρασιανισμό, ενώ αναλύουν την κριτική που άσκησαν ή θα μπορούσαν να ασκήσουν στον Ευρασιανισμό μεγάλες θεολογικές φωνές της Ρωσικής Ορθοδοξίας, όπως ο π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ και ο π. Σεργκέι Μπουλγκάκωφ

(219) Ευρασιανισμός και Ρωσική θεολογία (Ν. Μαυρίδης-Δ. Σκλήρης) - YouTube

ΧΩΡΙΣ ΤΟΥΣ ΞΕΘΕΜΕΛΙΩΤΕΣ ΣΟΦΙΟΛΟΓΟΥΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ  ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΠΩΣ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΛΟΓΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΜΑΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΠΟΥ ΤΗΝ ΣΑΡΩΣΕ Η ΜΕΓΑΛΟΜΑΝΙΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΡΩΣΙΑΣ.

Η ΣΟΦΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ SERGEI N. BULGAKOV (7)

  Συνέχεια απο :Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2023

Η ΚΕΝΩΣΙΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΙ Ο ΑΓΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ.

Η δεύτερη μετα-πατερική σύνθεση, μετά τού Φλωρόφσκυ.

ΠΕΡΙ ΠΡΟ-ΠΑΤΕΡΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ.

Θεός-κόσμος: τα μονοπάτια του σοφιολογικού προβλήματος.

Η Δυτική Θεολογία μετά την Πατριστική της περίοδο, η σχολαστική της εκδοχή, δεν ασχολείται αμέσως με την σοφιολογία αλλά δημιουργεί ορισμένους υπαινιγμούς, ιδιαιτέρως εκεί που η Χριστιανική σκέψη θέτει το κοσμολογικό πρόβλημα στα μεταφυσικά του θεμέλια. Και ακριβώς η σπουδαιότης του Ακινάτη βρίσκεται ακριβώς στην προσπάθεια του να ερμηνεύσει τον κόσμο στην σχέση του με την Θεότητα, παρότι βάρυνε στην προσπάθειά του η εξάρτησή του από την Πλατωνική και Αριστοτελική φιλοσοφία! Κάτι που δεν του επέτρεψε να ξεκαθαρίσει το Χριστιανικό δόγμα, στις ενδοτριαδικές και κοσμολογικές του πλευρές. 

Στον αριστοτελισμό οφείλει ο Ακινάτης, όχι μόνον την απρόσωπη τάση του στην ερμηνεία της Θεότητος, ουσιαστικώς ξένης στην Τριαδική σύλληψη, αλλά και την επαναλαμβανόμενη δήλωση του περί της θεωρητικής δυνατότητος τής αιωνιότητος του κόσμου. Όπως επίσης και την μείωση της σχέσεως ανάμεσα στον Θεό και τον κόσμο στην κατηγορία της αιτιότητος. 

Πάνω στην γραμμή του Πλατωνισμού είναι αντιθέτως ο πιο σοφιολογικός πυρήνας της θωμιστικής σκέψης. Στο δόγμα των ιδεών στον Θεό πχ. Είναι μέν πολλές αλλά αναφέρονται πρώτα απ’όλα σε μία μοναδική πρώτη πηγή που είναι στον Θεό. Ο Μπουλγκάκοφ μάλιστα διακρίνει εδώ μία προαγγελία της διακρίσεώς του ανάμεσα στην Θεία Σοφία και την κτιστή, από την στιγμή που η μοναδική πηγή τών ιδεών στον Θεό, είναι η Θεία Σοφία, ενώ η ιδεατή πολλαπλότης που βρίσκεται παρούσα στην κτίση, είναι η κτιστή σοφία. 

Η ενασχόληση του με την σοφιολογία τής παραδοσιακής θεολογικής σκέψης, ανατολικής και δυτικής, σταματά στον Ακινάτη, αλλά θα έχει σπουδαίο ρόλο στην φιλοσοφία του πνεύματος, η φιλοσοφία του Γερμανικού ιδεαλισμού, ιδιαιτέρως του Χέγκελ, που θα δούμε στην Τριαδική του Θεολογία στην συνέχεια.

Ο κόσμος σαν αυτοαποκάλυψη του Απολύτου. 

«Το Απόλυτο και το Υπερβατικό είναι πιο βαθειά, πιο πλούσια σε περιεχόμενο από ότι είναι το σχετικό και το ενυπάρχον. Και είναι η πηγή τους. Είναι το μυστήριο του οποίου το σχετικό και το ενυπάρχον συνιστούν την αποκάλυψη και αυτή είναι αυτοαποκάλυψη λόγω σχέσεως με το απόλυτο». [Πλωτίνος]. Πρέπει να απευθυνθούμε λοιπόν στον Παλαμά περισσότερο, παρά στον Ακινάτη, για να προσπαθήσουμε μία σοφιολογία κατάλληλη στο σύγχρονο πλαίσιο. Έναν Παλαμά όμως επανερμηνευμένο στο Φώς της φιλοσοφίας του Γερμανικού ιδεαλισμού. Για να εκφράσει σε όλη της την ισχύ την σχέση που αντιλαμβάνεται η θρησκευτική εμπειρία δεν επαρκούν από μόνα τους, ούτε η θεωρία των Θείων Λόγων, ούτε η αιτιότης. Μόνον η κατηγορία τής αποκαλύψεως κατορθώνει να μιλήσει για τον βαθύ δεσμό του κόσμου με τον Θεό [Σέλλινγκ]. 

Η αναφορά σ’αυτή την περίπτωση είναι ο Κάντ και η διάκρισή του ανάμεσα σε φαινόμενο και νοούμενο: ενώ όμως γι’αυτό το τελευταίο το «πράγμα καθ’αυτό» παραμένει σιωπηλό, άφωνο, σαν ποιότης της αγνωσίας», για τον Μπουλγκάκοφ το νοούμενο δεν παραμένει μόνον λανθάνον πίσω από τα φαινόμενα, αλλά φανερώνεται, παρότι όχι πλήρως, σ’αυτά. Έτσι η εμπειρία είναι αποκάλυψη του νοούμενου, αντίληψη πώς το Απόλυτο δεν βρίσκεται κλεισμένο στον εαυτό του, αλλά φανερώνεται στην αισθητή πραγματικότητα. Η φανέρωση αυτή προϋποθέτει ένα υποκείμενο, ένα κατηγορούμενο και έναν συμπλεκτικό σύνδεσμο. Κατόπιν, τον αποκαλύπτοντα, το αποκαλυπτόμενο και μία κάποια ενότητα ή ταυτότητα μεταξύ τους. Το μυστήριο και την αποκάλυψη του. 

Η χρησιμοποίηση της κατηγορίας της αποκαλύψεως για να εκφραστεί η σχέση ανάμεσα στον Θεό και τον κόσμο, δηλαδή η πρόοδος τής εξόδου τού Απολύτου από τον εαυτό του, είναι η καρδιά της εμπνεύσεως τού Μπουλγκάκοφ. Σ’αυτή υπάρχει η δημιουργική σύνθεση ανάμεσα στον Παλαμισμό και τον ιδεαλισμό, τήν οποία κληρονομεί από την στενή σχέση του με την γερμανική φιλοσοφία, τόσο μέ τήν Εγελιανή όσο και του Σέλλινγκ. Η θωμιστική τοποθέτηση από την οποία ουσιώνεται η καθολική θεολογία, δεν μπορεί να απαντήσει στο πρόβλημα, καθότι παραμένει στο επίπεδο της εμπειρίας, ενώ το αισθητό είναι η αποκάλυψη ενός άλλου κόσμου, του κόσμου τού Θεού. Μένει να γίνει ένα ακόμη βήμα: «Για να μπορέσουμε να ορίσουμε την πραγματική σχέση που υπάρχει ανάμεσα στον Θεό και τον κόσμο, πρέπει να πραγματοποιήσουμε ένα ποιοτικό άλμα με το οποίο, διατηρούνται ταυτόχρονα, όλοι οι συσχετισμοί, και η θετική σχέση δηλ. ανάμεσα στον Θεό και στον κόσμο, όσο και η οντολογική απόσταση που υπάρχει ανάμεσά τους! Αυτή η κατηγορία δεν είναι η αιτία ή η κίνηση, αλλά η δημιουργία και το γεγονός του κτιστού Είναι. Ο Θεός δεν είναι η αιτία ή η κίνηση του κόσμου, αλλά ο Δημιουργός του (όπως επίσης και ο συντηρητής του και ο προνοών του) και ο κόσμος είναι η δημιουργία του Θεού» Το επόμενο βήμα επομένως τής σοφιολογίας είναι ο καθορισμός του Θεωρητικού δεσμού αποκάλυψη-δημιουργία. Έτσι το σύστημα τού Μπουλγκάκοφ θα γίνει μία αληθινή οντολογία τής καταγωγής που βλέπει στο ξεκαθάρισμα τής «αρχής» στον Θεό και έξω από τον Θεό, το πρόβλημα του Χριστιανισμού και του θρησκευτικού γεγονότος γενικώς. 

Η θρησκευτική εμπειρία, καταγώμενη από μία αποκάλυψη, παραπέμπει στην καταγωγή αυτής της τελευταίας, διότι το δόσιμο του Θεού στον κόσμο, παρότι δεν είναι άσαρκο δεν είναι αναγκαίως διαμεσολαβημένο από την ιστορία. Η ιστορική εμπειρία του ανθρώπου είναι περισσότερο μία ευκαιρία για να αποκαλύψει το αληθινό θεμέλιο τής σχέσεως ανάμεσα στον Θεό και στον κόσμο, που είναι η δημιουργική πράξη σαν έξοδος του Απολύτου από τον εαυτό του. «Η κτιστή συνθήκη δεν συνδέεται με τον χρόνο, αλλά τον προϋποθέτει. Είναι η οντολογική σχέση ανάμεσα στον δημιουργό και το δημιούργημα, ανάμεσα στην Θεία Σοφία και την κτιστή. Αυτή η σχέση δεν έχει την ανάγκη του χρόνου και δεν περιέχεται». 

Και να γιατί επιλέγοντας την προοπτική της αποκαλύψεως ο Μπουλγκάκοφ αισθάνεται μαθητής του Γρηγορίου Παλαμά. Στην δομή ουσία/ενέργεια τού μεγάλου Βυζαντινού Θεολόγου διαφαίνεται μία πραγματική σχέση ανάμεσα στην ενύπαρξη και την Θεία αποκάλυψη, τής δυνάμεως του Θεού. Το φίλτρο ανάγνωσης όμως είναι ο γερμανικός ιδεαλισμός και εξαιρετικώς η έννοια του πνεύματος που επεξεργάστηκε.

Ο Μπουλγκάκοφ πιστεύει λοιπόν, πώς η Θεολογία που άνοιξε με τον Παλαμά, μπορεί να συνεχιστεί με την σοφιολογία του ακριβώς καθότι δόγμα τής αυτοαποκαλύψεως του Απολύτου στον Θεό και στο «Άλλο του Θεού». 

Γεννιέται όμως ένα ερώτημα από αυτή την μετάφραση του σοφιολογικού προβλήματος στο ζεύγος αποκάλυψη-δημιουργία. Μήπως είναι μόνον μία επεξεργασία νομιναλιστική (κατ’όνομα;) με την οποία ο Μπουλγκάκοφ αλλάζει δηλαδή όνομα σ’ένα πρόβλημα, χωρίς να αλλάξει την ουσία του; Γνωρίζει καλά πάντως την εμπλοκή του σ’ένα τόσο αρχαίο πρόβλημα, όσο και η Δυτική Φιλοσοφία, αλλά απαιτεί ταυτοχρόνως και μία πρωτότυπη λύση για τον εαυτό του. 

Η σοφιολογική προοπτική είναι η πιο καθαρά Ρωσική προσφορά, στον στοχασμό, γύρω από την Χριστιανική εμπειρία και σαν τέτοια προσφέρεται και προτείνεται στις άλλες κουλτούρες. Είναι σαν ένα πρίσμα που αποκαλύπτει πλευρές που δεν έχουν μελετηθεί ακόμη επαρκώς της σχέσεως ανάμεσα στον Θεό και τον κόσμο και μπορεί να αποδειχθεί ένας πλούτος ακόμη και για την ευρωπαϊκή σκέψη.

Σ’αυτή την ιδέα, που απεκαλύφθη στην θρησκευτική αίσθηση των Πατέρων μας, σ’αυτή την αληθινά εθνική και απολύτως καθολική ιδέα είναι που οφείλουμε να δώσουμε τώρα μία λογική έκφραση. Πρόκειται να διατυπωθεί ο ζωντανός Λόγος που συνέλαβε η αρχαία Ρωσία, και που πρέπει να ανακοινώσει στον κόσμο η Νέα Ρωσία». 

Συνεχίζεται 

Ο ΠΑΛΑΜΑΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΑΚΤΙΣΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ, ΟΧΙ ΤΟΥ ΗΣΥΧΑΣΜΟΥ. ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΙΣΤΗΣ ΤΟΥ Ο ΜΠΟΥΛΓΚΑΚΟΦ. ΔΙΟΤΙ Η ΣΟΦΙΟΛΟΓΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ ΑΚΤΙΣΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ ΣΕ ΥΠΟΣΤΑΣΗ. ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΓΙΑΝΝΑΡΑ ΣΥΝΕΧΙΣΤΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ Ο ΖΗΖΙΟΥΛΑΣ. ΕΙΜΑΣΤΕ ΜΙΑ ΚΑΛΗ ΑΝΟΗΤΗ ΠΑΡΕΑ.

ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ: ΠΡΟΣ ΕΝΑ ΝΕΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ;

 Βασίλειος Ν. Μακρίδης

 ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ: ΠΡΟΣ ΕΝΑ ΝΕΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ;

Δεν αποτελεί εσφαλμένη διαπίστωση να αναφερθεί εξαρχής ότι η θέση της φιλοσοφίας στην ιστορία της Ορθόδοξης θεολογίας παρουσιάζει αρκετές ιδιαιτερότητες. Παραδείγματος χάριν, αυτή είναι πολύ πιο περιορισμένη σε σύγκριση με την αντίστοιχη κατάσταση στον Δυτικό Χριστιανισμό, τόσο στον Ρωμαιοκαθολικό όσο και στον Προτεσταντικό, ιδίως από τον ώριμο Μεσαίωνα με την άνοδο του Σχολαστικισμού μέχρι και τη σύγχρονη εποχή. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι ακριβώς αυτή η διαφορετική αξιολόγηση της φιλοσοφίαςαπό τη θεολογία  θεωρήθηκε ως το σοβαρότερο εμπόδιο ιστορικά για την αμοιβαία κατανόηση του Ανατολικού με τον Δυτικό Χριστιανισμό (G. Podskalsky).Αναπόφευκτα, η ασυμφωνία αυτή Ανατολής-Δύσης έδωσε αφορμή για ποικίλες παρεξηγήσεις και ιδεολογικοποιήσεις. Από τη μια πλευρά, οι Ορθόδοξοι επέκριναν συχνά τον Δυτικό Χριστιανισμό για υπερβολικό εξορθολογισμό της χριστιανικής πίστης μέσω της εκτεταμένης χρήσης φιλοσοφικών μεθόδων και επιχειρημάτων, ενώ παράλληλα προσπάθησαν να διαφοροποιηθούν ανάλογα από αυτόν με πολλούς τρόπους. Από την άλλη πλευρά, οι Δυτικοί επέκριναν τους Ορθοδόξους για παραμέληση των νέων φιλοσοφικών ρευμάτων κατά τη διάρκεια της ιστορίας, την άγονη προσκόλλησή τους στις αυθεντίες του παρελθόντος και την έλλειψη μιας επακόλουθης εξέλιξης στη θεολογική τους σκέψη.

            Παρά τις διαφορές αυτές, μια προσεκτική ματιά στην ιστορία αποκαλύπτει ότι η φιλοσοφία όντως έπαιξε ρόλο στην Ορθόδοξη θεολογία, από την πρώιμη βυζαντινή περίοδο (πρβλ. τους Καππαδόκες Πατέρες της Εκκλησίας τον 4ο αιώνα) μέχρι και τη σύγχρονη εποχή. Η αλήθεια είναι,βεβαίως, ότι ο ρόλος αυτός ήταν περιορισμένος λόγω διαφόρων παραγόντων και επιλογών, υπήρξε δε κατά καιρούς διφορούμενος και αμφιλεγόμενος, οδηγώντας ενίοτε σε συγκρούσεις και καταδίκες διαφόρων πρωταγωνιστών (π.χ. του π. Σεργίου Μπουλγκάκωφ για τη «Σοφιολογία» του τον 20 αιώνα).  Ωστόσο, η όλη θέση της φιλοσοφίας στον Ορθόδοξο Χριστιανισμό θα πρέπει να αξιολογηθεί με τους δικούς του ειδικούς όρους και όχι δια μέσου της συνεχούς σύγκρισης με την αντίστοιχη κατάσταση στον Δυτικό Χριστιανισμό. Ητελευταία όντως παρουσιάζει από την πλευρά της τις δικές της ιδιαιτερότητες και δεν θα πρέπει να θεωρείται ως απολύτως ιδανική. Δεν πρέπει να λησμονείται εδώ ότι η Δυτική Νεωτερικότητα άσκησε οξεία κριτική στη μακρόχρονη εργαλειοποίηση της φιλοσοφίας από τη Λατινική θεολογία, ενώ καταβλήθηκε συστηματική προσπάθεια αποδέσμευσης και αυτονόμησής της από θεολογικές σκοπιμότητες και σκοποθεσίες. Παρόλα αυτά, η Δυτική θεολογία συνέχισε να βασίζεται και να χρησιμοποιεί τη φιλοσοφία σε πλείστους όσους τομείς, έστω και αν με διαφορετικό και πιο ουδέτερο τρόπο από ότι στο παρελθόν. Ας αναφερθεί εδώ απλώς ότι στο Αννόβερο της Γερμανίας υπάρχει από το 1988 ένα καθαρά ερευνητικό Ινστιτούτο Φιλοσοφίας (Forschungsinstitut für Philosophie Hannover), το οποίο ιδρύθηκε και λειτουργεί υπό την αιγίδα της τοπικής Ρωμαιοκαθολικής Επισκοπής και το οποίο ασχολείται με κεντρικά (κυρίως ηθικά) προβλήματα του παρόντος, τα οποία συσχετίζει διεπιστημονικά με βασικά φιλοσοφικά ερωτήματα από πολλαπλές οπτικές γωνίες, με σκοπό τον εντοπισμό κατάλληλων απαντήσεων και επιλογών δράσης. Ένα τέτοιο καθαρά φιλοσοφικό ινστιτούτο εκκλησιαστικής προέλευσης δεν υπάρχει ακόμη στον Ορθόδοξο κόσμο, γεγονός που δείχνει εμφανώς το υφιστάμενο ακόμη χάσμα στον εν λόγω χώρο, το οποίο είχε καταστεί ακόμη βαθύτερο κατά τον 20ό αιώνα εξ αιτίας της μακράς κομμουνιστικής κυριαρχίας σε πολλές κυρίως Ορθόδοξες χώρες της Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Εν τούτοις, δεν έλλειψαν τελείως κάποιες σημαντικές συμβολές από τον Ορθόδοξο χώρο προς την κατεύθυνση μιας φιλοσοφικής θεολογίας, αν λάβει κανείς υπόψη του τη Ρωσική θρησκευτική φιλοσοφία τον 19ο αιώνα, τις συμβολές της Ρωσικής θεολογικής διασποράς στη Δύση στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα ή και άλλες πιο πρόσφατες εξελίξεις (π.χ. το συστηματικό φιλοσοφικο-θεολογικό έργο του Χρήστου Γιανναρά από τον ελληνορθόδοξο χώρο), οι οποίες συνολικά έχουν τύχει διεθνούς αναγνώρισης και δη από τον Δυτικό κόσμο.

Ωστόσο, η όλη θέση της φιλοσοφίας στον Ορθόδοξο Χριστιανισμό θα πρέπει να αξιολογηθεί με τους δικούς του ειδικούς όρους και όχι δια μέσου της συνεχούς σύγκρισης με την αντίστοιχη κατάσταση στον Δυτικό Χριστιανισμό. Η τελευταία όντως παρουσιάζει από την πλευρά της τις δικές της ιδιαιτερότητες και δεν θα πρέπει να θεωρείται ως απολύτως ιδανική. Δεν πρέπει να λησμονείται εδώ ότι η Δυτική Νεωτερικότητα άσκησε οξεία κριτική στη μακρόχρονη εργαλειοποίηση της φιλοσοφίας από τη Λατινική θεολογία, ενώ καταβλήθηκε συστηματική προσπάθεια αποδέσμευσης και αυτονόμησής της από θεολογικές σκοπιμότητες και σκοποθεσίες. Παρόλα αυτά, η Δυτική θεολογία συνέχισε να βασίζεται και να χρησιμοποιεί τη φιλοσοφία σε πλείστους όσους τομείς, έστω και αν με διαφορετικό και πιο ουδέτερο τρόπο από ότι στο παρελθόν.

            Ωστόσο, η όλη σχέση Ορθοδοξίας και φιλοσοφίας φαίνεται ότι εισέρχεται σε μια νέα φάση στον 21ο αιώνα, στην οποία επιχειρείται να αρθρωθεί ένας νέος και δημιουργικός διάλογος μεταξύ τους και δη σε διεπιστημονικό επίπεδο. Πρόκειται για τάσεις που διαμορφώνονται κυρίως ανάμεσα σε Ορθοδόξους στον ευρύτερο αγγλοσαξωνικό χώρο, οι οποίες εντάσσονται στο γενικότερο φαινόμενο του αναδυόμενου «Ορθοδόξου κοσμοπολιτισμού». Στην ουσία πρόκειται για μια νέα γενιά Ορθοδόξων και μη στοχαστών, οι οποίοι έχουν ανδρωθεί θρησκευτικά και πνευματικά ή έστω ζήσει, διδάξει και ερευνήσει για μεγάλο διάστημα σε ποικίλα Δυτικά, διεθνή και κοσμοπολιτικά πλαίσια εκτός των παραδοσιακών εστιών της Ορθοδοξίας στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η γενιά αυτή είναι ανοικτή προς τις σύγχρονες προκλήσεις της (μετα)νεωτερικότητας και της παγκοσμιοποίησης και επιχειρεί να αναμορφώσει αντίστοιχα την Ορθόδοξη παράδοση με δημιουργικό τρόπο. Το φαινόμενο αυτό δεν απαντάται με τη μορφή αυτή στην κουλτούρα των παραδοσιακών Ορθοδόξων χωρών, παρότι υπάρχουν και εκεί ορισμένα προοδευτικά ρεύματα που διαλέγονται με τις διεθνείς αυτές τάσεις. Πολύ ενδιαφέρον είναι επίσης ότι ο «Ορθόδοξος κοσμοπολιτισμός» καθορίζεται σε σημαντικό βαθμό από Δυτικούς που μεταστράφηκαν συνειδητά στην Ορθοδοξία, οι οποίοι αναζητούν στην παράδοση αυτή διάφορα ενδιαφέροντα στοιχεία που δεν είχαν εντοπίσει στον Δυτικό Χριστιανισμό. Το σημαντικότερο είναι πάντως ότι οι νέες αυτές διεθνείς τάσεις έχουν αρχίσει να καθορίζουν τις μελλοντικές εξελίξεις στον ευρύτερο Ορθόδοξο κόσμο, μάλιστα δε σε μεγαλύτερο βαθμό και ένταση από ότι οι παραδοσιακές ιστορικά εστίες της Ορθοδοξίας (π.χ. αναφορικά με μια Ορθόδοξη κοινωνική διδασκαλία).

ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ: ΠΡΟΣ ΕΝΑ ΝΕΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ; - Πολυμερώς και πολυτρόπως (polymerwsvolos.org)

TEΤΕΛΕΣΤΑΙ. Ο ΜΠΟΥΛΓΚΑΚΟΦ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΣΥΝΕΧΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ, Η ΝΕΩΤΕΡΙΚΗ ΔΥΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ. ΑΠΙΣΤΕΥΤΕΣ ΑΕΡΟΛΟΓΙΕΣ, ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΔΕΝ ΙΣΧΥΟΥΝ ΟΥΤΕ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ, ΟΠΩΣ ΘΑ ΔΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΑΝΑΡΤΗΣΗ.

ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΣΤΟΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ (5)

Συνέχεια από: Δευτέρα 4 Οκτωβρίου 2021

Hans Georg Gadamer.

"Είμαστε έτσι στο σημείο στο οποίο θέλουμε να φτάσουμε: η Χριστιανική πίστη και η Αριστοτελική οντο-θεολογία δεν συμβιβάζονται. Η αριστοτελική έννοια του Θεού δεν αντιστοιχεί στην θρησκευτική εμπειρία της μεταστροφής, στην έλευση τού Σωτήρος, της παρουσίας σαν γεγονός. Τότε πώς είναι δυνατόν να επεξεργαστούμε μία κατάλληλη εννοιολόγηση σ’αυτή την θρησκευτική εμπειρία; Αυτό υπήρξε το έργο της ζωής του Χάιντεγκερ , να σκεφτεί δηλαδή μία οντολογία που θα αντιστοιχούσε στην θρησκευτική εμπειρία με μία καλύτερη μορφή, πιο προσαρμοσμένη, πιο ανάλογη, από την αριστοτελική [το πρόσωπο και ο Έρως;]". 

Προσπαθήσαμε να δείξουμε κάποια συμφωνία με την νεωτερικότητα τού Αριστοτέλη και ιδιαιτέρως μία νέα ερμηνεία τού Αριστοτέλη η οποία γεννιέται από την φαινομενολογία του Χούσσερλ και την ερμηνευτική μεταφυσική τού Μάρτιν Χάιντεγκερ.  Φανέρωσα την καθοριστική εντύπωση που μου προκάλεσε η ανάγνωση του κειμένου τού Χάιντεγκερ, όπου βρίσκουμε μία νέα ώθηση, μία διανοητική πρόκληση, που μας δείχνει έναν νέο Αριστοτέλη, έναν Αριστοτέλη, δηλαδή για τον οποίο ο λόγος είναι η γλώσσα όπως είναι στην ζωή, όπως συμβαίνει όχι μόνον στην επιστημονική έννοια, αλλά και στην πρακτική ζωή.[ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ Ο ΛΟΓΟΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ Η ΓΛΩΣΣΑ, Η ΓΝΩΜΗ] Και από εδώ λοιπόν συμπεραίνεται καθαρά πώς η φιλοσοφία τού Χάιντεγκερ είναι κατά κάποιο τρόπο και σημασία, η συνέχεια και η ανάπτυξη τής φαινομενολογίας του Χούσσερλ, προς την ερμηνευτική. Αυτό το φαινομενολογικό πλαίσιο είναι φανερό περισσότερο στο "Είναι και χρόνος" παρά στον τελευταίο Χάιντεγκερ. 

          Αυτό το κείμενο του 1922 εκδόθηκε με μία δική μου εισαγωγή, την προηγούμενη χρονιά. Σ'αυτή την εισαγωγή έδωσα τον τίτλο "θεολογικά νεανικά γραπτά του Χάιντεγκερ" , μιμούμενος μία αντίστοιχη έκδοση για τα γραπτά του Χέγκελ. Διότι όπως και τα κείμενα του Χέγκελ και τα κείμενα αυτά του Χάιντεγκερ, υπερβαίνουν την οποιαδήποτε θεολογική τους προσφορά. 

          Ο Χάιντεγκερ άσκησε μία μεγάλη επιρροή στην γενιά μας διότι εκτός του ότι ήταν τόσο νέος και ιδιοφυής, η ικανότης υποβολής που διέθετε, η ικανότης πειθούς, φανερωνόταν ακόμη και όταν ασχολιόταν με θέματα ιστορικό-φιλολογικά, όπως με την ερμηνεία του Αριστοτέλη ακριβώς, όπου μας βοηθούσε να δούμε με την ερμηνεία του ένα ολόκληρο παράδειγμα θεωρητικής φιλοσοφίας. Η ανάλυση της αριστοτελικής οντολογίας ήταν και μία έμμεση κριτική τής επιρροής που άσκησε στην Χριστιανική θεολογία. Ο Χάιντεγκερ με την δική του ανάγνωση, διάνοιγε έναν ιδιαίτερο φιλοσοφικό δρόμο, δρόμο σκέψης, ο οποίος θα απομακρυνθεί πολύ από την καθολική θεολογία [και θα φτάσει μέχρι τον Βουδισμό της Ανατολής, διότι δεν κατενόησε το τείχος της ελληνικής φιλοσοφίας που μας προστάτευε από το Ανατολικό αδιαφοροποίητο], αλλά δεν θα ταυτιστεί ούτε και με την προτεσταντική ή την θεολογία του Μπούλτμαν, στην οποία παραμένει ακόμη κάτι μυθολογικό και αόριστο, χωρίς φιλοσοφική αιτιολόγηση. 

          Υπάρχει όμως και άλλος ένας λόγος για τον οποίο η ερμηνεία του Χάιντεγκερ παραμένει ακόμη επίκαιρη. Παρουσιάζοντας τον Αριστοτέλη σαν την καταγωγή μίας παραμορφώσεως της Χριστιανικής Θεολογίας [δίνουν τα πάντα για να σώσουν τον Αυγουστίνο], καθότι η οντολογία του ήταν ασυμβίβαστη με το Χριστιανικό μήνυμα, ο Χάιντεγκερ πήγαινε πέραν του Αριστοτέλη τής Θωμιστικής  παραδόσεως, πέραν του Αριστοτέλη της Μεταφυσικής και της Φυσικής, και απευθυνόταν και στην Ηθική επίσης και στην Ρητορική. 

          Το θέμα της Ρητορικής είναι η κανονική (κοινή) γλώσσα, της καθημερινής ζωής, και όχι η γλώσσα που χρησιμοποιείται στην επιστημονική ομιλία. Είναι η γλώσσα που βρίσκεται στο στόμα των ανθρώπων [μία προδρομική προσπάθεια από το φασιστικό πνεύμα να πάρει την μπουκιά από το στόμα των ανθρώπων] όπως αυτοί την ομιλούν επικοινωνώντας μεταξύ τους. [η αρχαία γνώμη και η σύγχρονη άποψη]. Στηριζόμενος λοιπόν στο πλαίσιο της Ρητορικής, ο Χάιντεγκερ, αναγνώριζε το αδιαχώριστο της λογικής διαστάσεως της σκέψης, από την σφαίρα των συγκινήσεων, θα λέγαμε της συναισθηματικής ζωής. Αυτό εξάλλου ήταν και το μεγάλο προσόν της Ρητορικής Θεωρίας των Ελλήνων, για την οποία διαθέτουμε μία αποφασιστικής σημασίας απόδειξη στον Φαίδρο του Πλάτωνος (259 d….). Εδώ η Ρητορική δεν είναι απλώς κολακεία, και επομένως δημαγωγία, αλλά και μία μορφή κοινωνίας, δηλαδή μεταδόσεως του αληθινού και του αγαθού (όχι της αλήθειας, ούτε της αρχής της ενότητος που είναι το επέκεινα της ουσίας Αγαθό), πάνω στην βάση ψυχολογικών προϋποθέσεων, πάνω στην ικανότητα του ρήτορος δηλαδή ,να κατανοήσει πώς είναι δυνατόν να πλησιάσει τον ακροατή και να τον ερεθίσει με την ομιλία του. Αυτή ήταν η θετική πλευρά της γνωστής κριτικής του Πλάτωνος στην Ρητορική των σοφιστών, και μ'αυτή την έννοια ο Φαίδρος άνοιγε τον δρόμο για μία νέα θεωρία της ρητορικής, την οποία θα διαγράψει ο Αριστοτέλης στα τρία βιβλία της Ρητορικής, το έργο που εκθέτει την Ρητορική τεχνική και τους τρόπους με τους οποίους διδασκόταν στην Ακαδημία του Πλάτωνος. 

          Επιπλέον πρέπει να τονίσουμε πώς ο Χάιντεγκερ είχε προ οφθαλμών και την ηθική και πολιτική φιλοσοφία του Αριστοτέλη, την σπουδαιότητα της πρακτικής αίσθησης της ζωής, της πρακτικής νοήσεως, την ΦΡΟΝΗΣΗ. Και έτσι μπορούμε να ολοκληρώσουμε σ'αυτό το σημείο λέγοντας πώς όταν ο Χάιντεγκερ ερμήνευε τον Αριστοτέλη, δεν υπολόγιζε μόνον την μεταφυσική και την ηθική, αλλά και την ψυχολογία και την ανθρωπολογία τού Σταγειρίτη. Και όλο αυτό συνδέεται με την ερμηνεία τού ΛΕΓΕΤΑΙ, στο βιβλίο Ζ της μεταφυσικής, σαν αναφορά στις σημασίες που αναδύονται στην γλώσσα που ομιλούν οι άνθρωποι επικοινωνώντας μεταξύ τους.

          Υπάρχει μία άλλη διάσημη ερμηνεία του Αριστοτέλη από τον Χάιντεγκερ, στην οποία δεν θα επιμείνουμε όμως, όπου ερμηνεύει το περί φύσεως του Αριστοτέλη, και ιδιαιτέρως το Β1. Συντάχθηκε το 1940. Στην διάρκεια του πρώτου έτους τού παγκοσμίου πολέμου. Και η καταστροφή που προξένησε φαίνεται να αντικατοπτρίζεται, κατά κάποιο τρόπο, στην διαπραγμάτευση ακριβώς τής έννοιας τής φύσεως, η οποία φύσις από την αρχαιότητα πλαισιώνει όλη την ανθρώπινη εμπειρία και πάνω στην οποία είχε εμφανισθεί με τον πόλεμο, ο κίνδυνος μίας καθοριστικής καταστροφής, που δεν αντιπροσωπευόταν μόνον από τον πόλεμο, αλλά από την υπερδύναμη της τεχνολογίας. Ακόμη και στην ωριμότητα του λοιπόν ο Χάιντεγκερ συνέχισε να ερμηνεύει τον Αριστοτέλη.  

    

          Ας επιστρέψουμε όμως τώρα στο θέμα μας, στο πέρασμα δηλαδή  από την Πλατωνική διαλεκτική στην αριστοτελική φιλοσοφία, για να είμαστε δε ακριβείς, στην μεταμόρφωση της πρώτης στην δεύτερη. 

          Ας κάνουμε όμως ξανά μία προσημείωση ερμηνευτικού χαρακτήρος. Έχουμε από το ένα μέρος τους διαλόγους του Πλάτωνος και από το άλλο τα γραπτά του Αριστοτέλη. Και τα μεν και τα δε είναι φιλοσοφικά ντοκουμέντα αλλά εξ'απόψεως λογοτεχνικής είναι διαφορετικού γένους διότι, ενώ οι Πλατωνικοί διάλογοι είναι και ένα έργο μεγάλης ποιητικής αξίας, τα γραπτά του Αριστοτέλη είναι σημειώσεις και πραγματείες για την διδασκαλία. Βεβαίως έγραψε διαλόγους και ο Αριστοτέλης, που κέρδισαν τον θαυμασμό στην αρχαιότητα σαν "flumen aureum orationis", σύμφωνα με τα λόγια του Κικέρωνος, αλλά δεν έφτασαν σε μας. Ο Werner Jaeger προσπάθησε να τους επανασυνθέσει, αλλά γνωρίζουμε καλά πώς είναι αδύνατον να επανασυνθέσουμε μία σκέψη βασιζόμενοι σε ένα απόσπασμα ή μία αναφορά. Διότι σ'αυτή την περίπτωση η σκέψη που επανορθώνεται δεν ανήκει στο πρωτότυπο, αλλά στα συμφραζόμενα μέσα στα οποία το απόσπασμα αναφέρεται. Έτσι παίζουν καθοριστικό ρόλο, στην αποκατάσταση των αποσπασμάτων και οι προθέσεις αυτού που τα αναφέρει, διότι κατά κάποιο τρόπο τα ιδιοποιείται και προσθέτει σ'αυτά σημασίες διαφορετικές από το πρωτότυπο, οι οποίες στην συνέχεια εγκαθίστανται σαν νόμιμες στην παράδοση. Γι'αυτό το πρώτο πράγμα που πρέπει να σημειώσουμε είναι πώς η Πλατωνική φιλοσοφία και η αριστοτελική είναι επεξεργασμένες σε κείμενα που χαρακτηρίζονται από διαφορετικές λογοτεχνικές μορφές, που αντιστοιχούν και στις διαφορετικές προθέσεις των συγγραφέων. 

          Η ερμηνευτική είναι ακριβώς η τέχνη που επιτρέπει να ακουστεί η πρόθεση ενός κειμένου, ειδικά εάν πρόκειται για κείμενα τόσο διαφορετικά, όπως οι διάλογοι του Πλάτωνος από το ένα μέρος, και τα "χαρτιά εργασίας"  θα μπορούσαμε να πούμε, του Αριστοτέλη, από το άλλο. 

Συνεχίζεται 

ΑΥΤΟ ΑΚΡΙΒΩΣ ΥΠΗΡΞΕ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ, ΤΟΥ Μ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, ΤΟΥ ΓΡ. ΝΥΣΣΗΣ ΑΛΛΑ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΟΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ. 

ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΜΕ ΤΗΝ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΣΕ ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΕΙΑ ΧΑΣΑΜΕ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΜΑΣ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΣΗΜΕΡΑ ΕΙΝΑΙ ΑΚΑΤΑΝΟΗΤΟΙ. ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΑΖΟΜΑΣΤΕ ΝΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΤΟΥ ΧΑΙΝΤΕΓΚΕΡ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ. ΠΑΡΟΤΙ Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΤΟΥ ΧΑΙΝΤΕΓΚΕΡ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΑΣΤΙΚΙΣΜΟΥ. 

ΕΧΟΥΜΕ ΛΟΙΠΟΝ ΜΠΡΟΣΤΑ ΜΑΣ ΕΝΑΝ ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΗ ΑΚΙΝΑΤΗ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΚΑΤΟΡΘΩΣΕ ΝΑ ΕΙΣΑΓΕΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΤΟ ΚΕΝΟ ΤΟΥ ΝΟΥ ΤΟΥ ΙΝΔΟΥΙΣΜΟΥ, ΤΟ ΤΙΠΟΤΑ.

 ΚΑΙ ΜΕΤΡΑΜΕ ΗΔΗ ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΘΥΜΑΤΑ. ΤΟΝ ΓΙΑΝΝΑΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΡΩΣΟΥΣ ΨΕΥΔΟΘΕΟΛΟΓΟΥΣ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΔΙΑ ΤΟΥ ΜΕΓΕΝΤΟΡΦ ΜΕΙΩΣΑΝ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΓΡΗΓΟΡΙΟ ΣΕ ΘΕΟΛΟΓΟ ΤΩΝ ΑΚΤΙΣΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑ ΤΟΥ ΜΠΟΥΛΓΚΑΚΟΦ ΜΕΙΩΣΑΝ ΤΗΝ ΥΠΕΡΟΥΣΙΟ ΟΥΣΙΑ ΤΑΥΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΜΕ ΤΗΝ ΣΟΦΙΑ ΚΑΤΑΡΓΩΝΤΑΣ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΥΠΟΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ ΚΑΙ ΜΕΙΩΝΟΝΤΑΣ ΤΕΣ ΣΕ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΗΣ ΣΟΦΙΟΛΟΓΙΑΣ.

Αμέθυστος.

Τι μας διδάσκει ο μυστηριώδης πολιτισμός του Σανξινγκντούι για την «πανδημία» του κορωνοϊού

ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΙΕΡΑΤΕΙΑ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΟΥΝ ΤΟΥΣ ΛΑΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ

Γράφει η Χρυσούλα Μπουκουβάλα

---

Στο Σανξινγκτούι (Sanxingdui) της επαρχίας Σετσουάν της Κίνας ανακαλύφθηκε ένας εντελώς άγνωστος και μυστηριώδης πολιτισμός, ασυνήθιστα προηγμένης τεχνολογίας που έχει κλονίσει τα θεμέλια της Ιστορίας. Ποιοι ήταν οι άνθρωποι που δημιούργησαν αυτόν τον παράξενο πολιτισμό που διαφέρει εντελώς από τους πολιτισμούς όλου του κόσμου; Από πού ήλθαν, γιατί εγκατέλειψαν ξαφνικά τον τόπο τους και που πήγαν; Γιατί οι αρχιερείς τους έκαναν ανθρωποθυσίες και ποιοι επιχείρησαν να τις σταματήσουν; Έχουν ομοιότητες τα αρχαία ιερατεία της εξουσίας και οι ανθρωποθυσίες που διέπρατταν, με τα σημερινά; Είναι τελικά οι εμβολιασμοί κατά της Covid-19 οι σύγχρονες ανθρωποθυσίες και ποιο θα είναι το αποτέλεσμά τους; Η κατάληξη του πολιτισμού του Σανξινγκντούι μας βοηθά να εξάγουμε πολύτιμα συμπεράσματα για τη φύση του ανθρώπου και της πραγματικότητας.

H ανακάλυψη του πολιτισμού του Σανξινγκντούι έγινε για πρώτη φορά το 1929. Τα αρχαιολογικά ευρήματα που βρέθηκαν σε θέσεις κοντά στην πρωτεύουσα της επαρχίας Σετσουάν της Κίνας Τσένγκντου (Chengdu), κατέληξαν στα χέρια αρχαιοκάπηλων, χωρίς να μπορέσει να αποκαλυφθεί η τεράστια σημασία τους.

Μόλις λίγα χρόνια αργότερα, το 1934, πρόσθετες ανασκαφές αποκάλυψαν αρκετές εκατοντάδες εκπληκτικά αντικείμενα από ίασπη, καθώς και κεραμικά.

Ωστόσο, ακόμα πιο ενδιαφέροντα ευρήματα ανακαλύφθηκαν το 1987 φωτίζοντας την τεράστια έκταση του πλούτου αυτού του πολιτισμού:

Μεγαλοπρεπή οικοδομήματα και τείχη της αρχαίας πόλης, και περίτεχνα, μυστηριώδη χάλκινα αντικείμενα υπερ-εξελιγμένης τεχνικής. Ανάμεσά τους αινιγματικές μπρούτζινες κατασκευές, τεχνουργήματα όμοια με τιμόνια σύγχρονων αυτοκινήτων, και αγάλματα παράξενων ηγεμόνων-μάγων που δεν έχουν βρεθεί πουθενά στην Κίνα.

Αλλά μόλις τον Μάρτιο του 2021, ανακαλύφτηκαν έξι τάφροι που περιείχαν επιμελώς θαμμένες τεράστιες χρυσές και χάλκινες μάσκες και προτομές αλλόκοσμης όψης που από την κόρη των ματιών τους έβγαιναν στυλιζαρισμένες ακτίνες. Καθώς οι ανασκαφές συνεχίζονται, όλα τα ευρήματα εκτίθενται στο Μουσείο του Σανξινγκτούι που κατασκευάστηκε ειδικά γι’ αυτόν τον σκοπό.

Εκθέματα του μουσείου του Σανξινγκντούι. Κυριολεκτικά ένας «άλλος», αδιανόητος κόσμος.

Οι αρχαιολόγοι αποφάνθηκαν ότι ανήκουν σε έναν μέχρι τώρα άγνωστο πολιτισμό που ποτέ δεν είχε αναφερθεί από τους Κινέζους ιστορικούς, παρόλο που είναι γνωστό ότι διατηρούσαν λεπτομερή αρχεία.

Η επίσημη χρονολόγηση του πολιτισμού του Σανξινγκτούι τοποθετείται ανάμεσα στο 2.800 έως το 1.250 π.Χ., έτος όπου θεωρείται ότι κατέρρευσε και οι κάτοικοί του εγκατέλειψαν την πόλη τους.

Αυτός ο πολιτισμός, χρονολογικά συνυπήρξε με την πρώτη μυθική κινεζική δυναστεία των Ξία (Xia) ή Σία που αν και οι απαρχές της χάνονται στα βάθη της προϊστορίας, η κατά προσέγγιση εκτίμηση της ύπαρξής της είναι ανάμεσα στο 2.200 περίπου μέχρι το 1.600 π.Χ., αλλά και με τη δυναστεία των Σανγκ (Shang, 1.600 – 1.046 π.Χ.) που κυριαρχούσε στην κοιλάδα του Κίτρινου Ποταμού με πρωτεύουσά της την Ανυάνγκ (Anyang).

Συμπίπτει επίσης με την περίοδο του βασιλείου των Σου (Shu) που διήρκεσε 2.000 χρόνια, από το 2.800 έως το 800 π.Χ.

Ωστόσο, ο πολιτισμός του Σανξινγκτούι γεωγραφικά βρισκόταν έξω από την επικράτεια και των Σανγκ και των Σου. Πώς «φύτρωσε» στη μέση του πουθενά;...........................

..........................................................................................................

Η περιοδική καταστροφή των πολιτισμών

Τούτων λεχθέντων, ένα είναι σίγουρο: ότι η Ιστορία δεν αρχίζει τόσο πρόσφατα όσο εσκεμμένα διδάσκεται σήμερα.

Πανάρχαιοι, υπερεξελιγμένοι πολιτισμοί που είχαν κοιτίδα την Αιγηίδα καταστράφηκαν εξ αιτίας φυσικών καταστροφών, αφού όμως προηγουμένως είχαν διαφθαρεί και είχαν συγκρουστεί μεταξύ τους.

Ο Πλάτων ως μύστης, γνώριζε πολύ καλά για ποιο πράγμα μιλούσε στον Τίμαιο:

[…] Eις την χώραν σας καθώς και σε άλλας χώρας […] έρχεται κατά καθωρισμένα χρονικά διαστήματα σαν φοβερά ασθένεια εναντίον τους, ρεύμα από τον ουρανόν και αφήνει ζωντανούς μόνον τους αγράμματους και αμορφώτους από εσάς, ώστε γίγνεσθε εξ αρχής πάλιν σαν νέοι, χωρίς να γνωρίζετε τίποτε από τα παλαιά που τυχόν έγιναν, […] διότι ενθυμείστε μόνον έναν κατακλυσμόν της γης μολονότι προηγουμένως, έχουν γίνει πολλοί […] και δεν γνωρίζετε ότι στη χώρα σας έζησε το πλέον ωραιότερον και τον πλέον καλύτερον ανθρώπινο γένος, από το οποίο κατάγεσαι και εσύ και οι συμπολίτες σου […] διότι οι απόγονοι των διασωθέντων επί πολλάς γενεάς απέθνησκον χωρίς να γνωρίζουν να γράφουν […] Το ιερατικόν γένος όμως είναι τελείως ξεχωριστόν από τα άλλα». 
(Άπαντα Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων, «Τίμαιος», 23 Β, C, 24 Β, μτφρ. Κων. Αραπόπουλου, εκδ. Πάπυρος, 1975).

Κάθε φορά λοιπόν που γινόταν μια τρομερή καταστροφή, οι επιστημονικές γνώσεις διασώζονταν από το «ιερατικόν γένος», μ’ άλλα λόγια από τις μυστικές αδελφότητες, που τις μετέδιδαν μεν στους μυημένους, αλλά ελλείψει των τεχνικών μέσων που είχαν κάποτε υπάρξει, αφομοιώνονταν ενδεδυμένες με θρησκευτική και μυθολογική αχλύ.

Οι ιεροφάντες των Κρητικών, των Καβειρίων, των Διονυσιακών, των Ελευσινίων και των Ορφικών μυστηρίων, δεν ήταν παρά οι θεματοφύλακες εκείνων των γνώσεων. Αντίστοιχα, ο Καν Κονγκ και οι λοιποί ιεροφάντες του Σανξινγκντούι ήταν και εκείνοι θεματοφύλακες της αρχαίας επιστήμης.

Διδάγματα

Τι μας διδάσκουν όλα αυτά;

Κατ’ αρχήν ότι όλα όσα βιώνουμε σήμερα εξ αιτίας των ολοκληρωτικών μέτρων με δικαιολογία τον περιορισμό της Covid-19, έχουν ξανασυμβεί, διότι όταν οι άνθρωποι φτάσουν σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο επιστήμης και τεχνολογίας, το πρώτο πράγμα που επιχειρούν να κάνουν είναι να εξοντώσουν σε μεγάλη κλίμακα τους αντιπάλους τους με κάθε τρόπο.

Ταυτοχρόνως, νομίζοντας ότι είναι θεοί, πειραματίζονται πάνω στην αλλαγή της ανθρώπινης φύσης κατασκευάζοντας τέρατα, υβρίδια ανθρώπων και ζώων, υβρίδια ανθρώπων και μηχανών, δηλαδή σάιμποργκ, αλλά και υπερευφυείς μηχανές, δηλαδή ανδροειδή.

Ότι μετά από κάθε καταστροφή, φυσική ή ανθρωπογενή, δεν διασωζόταν σχεδόν κανένα υλικό κατασκεύασμα, εκτός από τις πιο ανθεκτικές λίθινες κατασκευές, ωστόσο η γνώση φυλασσόταν από τις μυστικές αδελφότητες, που χρονολογούνται τουλάχιστον πριν από 200.000 χρόνια.

Σήμερα οι σύγχρονοι μύστες, δηλαδή οι επιστήμονες, μπορούν άνετα μέσω βιοτεχνολογίας να κατασκευάσουν τερατώδη πλάσματα όπως αυτά που γεμίζουν τις μυθολογίες όλων ανεξαιρέτως των λαών: γίγαντες, κύκλωπες, εκατόγχειρες, γρύπες, σειρήνες, άρπυιες, σφίγγες, κενταύρους, χίμαιρες, λερναίες ύδρες, Κέρβερους, αλλά και ρομπότ, αντίστοιχα με τον Τάλω.

Ότι όπως στην αρχαιότητα οι ανθρωποθυσίες πραγματοποιούνταν από τις ελίτ για να τρομοκρατούν τον λαό και οι ίδιες να διατηρούν αλώβητα τα προνόμιά τους, έτσι και σήμερα, επαναλαμβάνονται ακριβώς τα ίδια, υπό διαφορετικό μανδύα:

Οι σύγχρονοι αρχιερείς-βασιλείς αποφάσισαν ότι πρέπει να ξανακάνουν άλλη μία μαζική ανθρωποθυσία, εξαφανίζοντας ένα μεγάλο κομμάτι του ανθρώπινου πληθυσμού, προκειμένου να προχωρήσουν στην υλοποίηση του σχεδίου ακόμα μιας «Νέας Εποχής».

Κι αυτή δεν αντιπροσωπεύει παρά την επαναφορά της δουλοκτησίας και των τακτικών ανθρωποθυσιών που τα σύγχρονα ιερατεία της εξουσίας ποτέ δεν ξεχνούν, εφόσον η προέλευση και η λειτουργία τους είναι η παρακάτω:

© www.aperopia.fr

Πώς θα καταλήξει η τωρινή επιχείρηση των ελίτ να θυσιάσουν μεγάλη μερίδα του παγκόσμιου πληθυσμού;

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι βρισκόμαστε στο στάδιο της ύβρεως, δηλαδή της δημιουργίας φονικών ιών, αλλά και τεράτων που ίσως ήδη έχουν γεννηθεί, μπορούμε να συμπεράνουμε με βεβαιότητα ότι αυτό που αποκαλείται «δυτικός» πολιτισμός θα καταστραφεί και θα γεννηθεί ένας καινούργιος, που ακόμα δεν έχει μορφοποιηθεί, και το κέντρο του σίγουρα θα είναι εκτός των ΗΠΑ που θα αφανιστεί ως άλλη Ατλαντίδα.

Ίσως μάλιστα την όλη διαδικασία να επιταχύνει και κάποια μεγάλη φυσική καταστροφή που ενδέχεται να επέλθει σύντομα.

Τα θαυμαστά επιτεύγματα αλλά και οι αποκρουστικές πράξεις των ανθρώπων του Σανξινγκτούι μας επιβεβαιώνουν τον κανόνα ότι η πάλη ανάμεσα στο αγαθό και στο κακό είναι αέναη και ότι στην πραγματικότητα δεν ξέρουμε ποια είναι η αληθινή ιστορία του κόσμου μας, ούτε καν η ίδια η φύση της πραγματικότητας.

Τι μας διδάσκει ο μυστηριώδης πολιτισμός του Σανξινγκντούι για την «πανδημία» του κορωνοϊού – Aperopia

ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΔΑΙΜΟΝΕΣ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΣΗΜΕΡΑ ΕΜΦΑΝΙΖΟΝΤΑΙ ΣΑΝ ΕΞΩΓΗΙΝΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΕΝΟΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΙΚΑΝΟΠΟΙΟΥΝ ΤΗΝ ΕΩΣΦΟΡΙΚΗ ΤΟΥΣ ΥΠΕΡΗΦΑΝΕΙΑ. ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΤΟΥΣ ΠΑΘΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΔΕΝΔΡΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΔΙΕΦΥΓΕ ΚΑΙ Μ'ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΛΥΣΣΑ ΕΜΠΝΕΟΥΝ ΔΙΑΦΟΡΑ ΔΕΝΔΡΑ ΖΩΗΣ ΣΤΟΥΣ ΥΠΗΚΟΟΥΣ ΤΟΥΣ. ΣΗΜΕΡΑ ΟΙ ΔΟΥΛΟΙ ΤΟΥΣ ΕΧΟΥΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΕΙ ΤΟ ΨΗΦΙΑΚΟ ΔΕΝΔΡΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. 

ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΤΙΓΜΗ ΠΟΥ ΘΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΕΙ ΚΑΙ Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΤΟΥΣ ΠΛΑΝΗ  ΘΑ ΔΟΚΙΜΑΣΟΥΝ ΞΑΝΑ ΝΑ  ΚΑΤΑΣΤΡΕΨΟΥΝ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΔΙΟΤΙ ΔΙΑΘΕΤΟΥΝ ΜΟΝΟ ΚΕΛΥΦΟΣ ΧΩΡΙΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ. ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΤΟ ΓΕΜΙΣΟΥΝ ΖΩΗ ΟΠΩΣ ΥΠΟΣΧΟΝΤΑΙ. Ο ΣΗΜΕΡΙΝΟΣ ΤΟΥΣ ΣΚΟΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΞΕΧΑΣΤΕΙ ΤΟ ΑΛΗΘΙΝΟ ΔΕΝΔΡΟ ΤΗΣ ΑΙΩΝΙΟΥ ΖΩΗΣ, ΤΟ ΑΙΩΝΙΟ ΔΕΝΔΡΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΟΥ ΦΥΤΡΩΝΕΙ ΣΤΗΝ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ.

ΕΙΝΑΙ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΗ ΚΑΙ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΠΟΥ ΖΟΥΜΕ ΣΗΜΕΡΑ ΟΠΩΣ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΙΖΕΙ Ο ΠΛΑΤΩΝ ΒΑΣΕΙ ΤΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΤΩΝ ΙΕΡΑΤΕΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥ. ΑΠΕΥΘΥΝΟΜΕΝΟΣ ΣΕ ΕΝΑΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΣΕ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΠΟΥ ΔΟΚΙΜΑΖΑΝ ΝΑ ΔΙΟΙΚΗΘΟΥΝ ΑΠΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ ΓΕΡΟΝΤΩΝ. ΟΙ ΣΟΦΙΟΛΟΓΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΤΟΥ ΑΡΧΕΤΥΠΟΥ ΤΟΥ ΝΕΟΥ, ΠΟΥ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙ ΣΗΜΕΡΑ, ΝΑ ΕΞΑΦΑΝΙΣΕΙ ΤΗΝ ΔΙΑΙΩΝΙΣΗ ΤΗΣ ΣΟΦΙΑΣ.

Η ΣΟΦΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΜΠΟΥΛΓΚΑΚΟΦ (17)

 Συνεχίζεται από : Τρίτη 15 Ιουνίου 2021

Η ΚΕΝΩΣΙΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΙ Ο ΑΓΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ.

ΠΕΡΙ ΠΡΟ-ΠΑΤΕΡΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ.

Θεός-κόσμος: τα μονοπάτια του σοφιολογικού προβλήματος.

Η ΣΟΦΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΜΠΟΥΛΓΚΑΚΟΦ

ΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΤΡΙΑΔΑ. 

Η Φύση και η διαφάνειά της στο θείο υποκείμενο

Η ΤΑΥΤΙΣΗ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΣΟΦΙΑ.

Η αν-υποστατική αγάπη σαν ουσία του κόσμου.

Ο Λόγος σάν Σοφία τού Θεού. 

          Η αυτοπαραίτηση τού Πατρός οδηγεί στην αποκάλυψη στον Υιό, τον υποστατικό Του Λόγο.  Καθότι Λόγος του Πατρός, ο Υιός είναι η φανέρωση της σκέψης Του, τόσο στην έκφραση, όσο και στο περιεχόμενο, δηλαδή αυτό που η Βιβλική παράδοση ονομάζει η Σοφία του Πατρός "ο Λόγος είναι η Αρχή του νοήματος, του περιεχομένου, της διακρίσεως, της πολλαπλότητος και είναι ταυτοχρόνως αρχή διασυνδέσεως, συσχετισμού, ενότητος του παντός. Καθότι λοιπόν στην Αγία Τριάδα η ενότης της ζωής προκύπτει από την ιδιαίτερη αυτοβεβαιότητα τής καθεμίας εκ των υποστάσεων, και η αιώνια Σοφία επίσης, σύμφωνα μ' αυτή την άποψη είναι κυρίως η αυτοφανέρωση σαν Λόγος της δευτέρας Υποστάσεως που είναι ο Λόγος του Πατρός και η Σοφία του Πατρός. Η μορφή του Λόγου είναι επομένως δεμένη στην έκφραση τού περιεχομένου τής πατρικής ουσίας και η Σοφία είναι η ιδέα του Πατρός στον Υιό, μία ιδέα αφηρημένη αλλά και αιτία της πραγματικότητος όλου του Είναι, μία ιδέα που είναι πραγματική και ιδανική ταυτόχρονα, όπως το σύνολο των νοητών ουσιών του Υπερουράνιου τόπου του Πλάτωνος.

          Από την στιγμή που ο Λόγος είναι η εικόνα τής υποστάσεως(;) του Πατρός, η Σοφία, καθότι ουσία αποκεκαλυμένη στον Υιό, θα είναι η εικόνα αυτής της εικόνος, η αντικειμενική και ολοκληρωτική της αποκάλυψη. Παρόλη δε την κοινότητα τού περιεχομένου και την στενή συσχέτιση, η Σοφία και ο Υιός δεν ταυτίζονται έτσι απλώς, αντιθέτως από ότι έχει συμβεί στην ιστορία της Θεολογίας. Ο Μπουλγκάκοφ θεωρεί παραπλανητική την εξήγηση τής 1. Κορ 1,24 (Ο Χριστός δύναμις και Θεού σοφία) η οποία ξεκινώντας από τους Πατέρες απέδωσε όλους τους λόγους της Π.Δ. για την Σοφία στην δεύτερη υπόσταση, διότι το δογματικό δεδομένο δεν επιτρέπει αυτή την ερμηνεία, καθώς είναι ξεκάθαρη η διάκριση ανάμεσα στην υπόσταση και στην ουσία και επομένως και η διάκριση ανάμεσα στον ίδιο τον Λόγο σαν εικόνα του Πατρός περιλαμβάνουσα δική της προσωπική ζωή και του περιεχομένου της. [Μία ομιλούσα εικόνα, όπως τα αρχαία Αιγυπτιακά ομιλούντα αγάλματα, ταυτίζοντας την ουσία με την Σοφία, την αφαιρεί από τον Υιό, αφήνοντας τον Υιό μία απλή προσωπικότητα, γεμάτη Άγιο Πνεύμα.Δέν υπάρχει ουσία ανυπόστατος,ούτε υπόσταση ανούσιος.Δέν υπάρχει χρόνος στήν Αγία Τριάδα,δηλ. χρονική διαφορά στήν ύπαρξή τους. ].

          Η καθολικότης του Θείου κόσμου δεν υπάρχει μόνον με τον τρόπο της ιδέας, αλλά και με τον τρόπο της ανεξάντλητης πηγής και της ενδόξου ολοκληρώσεως, τρόποι οι οποίοι αναφέρονται στην υπόσταση του Πατρός και στην υπόσταση του Πνεύματος. [Πολύ αυστηρός,μπράβο.Καλό είναι νά συμμορφωθεί καί η ίδια η Αγία Τριάδα καί νά μήν λέει ανυπόστατα πράγματα,διότι ελέγχονται από τούς νεοορθοδόξους.].

          Το πνεύμα και η δόξα.

          Αφού ελέχθη λοιπόν πώς η αποκάλυψη του Υιού δεν εξαντλεί την κίνηση τής διατριαδικής αυτοαποκαλύψεως, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε με ποιόν τρόπο η ουσία τού Πατρός είναι υποστατικοποιημένη από το Πνεύμα και επομένως ποια είναι η σχέση ανάμεσα στην Σοφία και το τρίτο πρόσωπο της Τριάδος. Εάν ο Υιός υποστατικοποιούσε την Ουσία καθότι Ιδέα/Σοφία του Θεού, Το Άγιο Πνεύμα θα υποστατικοποιήσει την Σοφία καθότι Δόξα του Θεού.  [Άρα, πάμε καλά].

          Η δόξα του Θεού δεν μπορεί να θεωρηθεί με την υποκειμενική έννοια τού δοξασμού κάποιου πράγματος εκ μέρους κάποιου, του Θεού εκ μέρους τού Δημιουργήματος Του, αλλά πρέπει να εννοηθεί καθ'αυτή, σαν ιδιοτητα που ανήκει στον Θεό ανεξαρτήτως της κτίσεως. "Η Δόξα είναι η χαρά του Θεού για τον εαυτό του, ο θαυμασμός, η απόλαυση, το όραμα του εαυτού στο κάλλος. Ανήκει στον Θεό σαν σε αυτόν που είναι άξιος και είναι καθαυτός δοξασμένος". [Ούτε οι αρχαίοι ειδωλολάτρες δεν πίστευαν σε τέτοιο ανθρωπομορφικό Θεό].

          Η αποκάλυψη της δόξης είναι δεμένη αδιαχώριστα στην αποκάλυψη της Σοφίας του Θεού, επομένως στην υποστατική αποκάλυψη του Υιού, με την έννοια ότι την ολοκληρώνει και ζωοποιεί το περιεχόμενο. Στην σχέση τους ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα σχηματίζουν μία αληθινή και ιδιαίτερη δυάδα, ενδοτριαδική, η οποία αποκλείει μια για πάντα την ταύτιση ανάμεσα στην σοφιολογία και την Χριστολογία. Η ταύτιση μίας ενδοτριαδικής δυάδος χρειάζεται μόνον για να αποφύγουμε όλες τις ασυνεννοησίες γύρω από την σχέση ανάμεσα στην Σοφία και τις υποστάσεις, όπως για παράδειγμα, το γεγονός πώς η Σοφία, σαν αυτοαποκάλυψη της ουσίας τού Θεού, εξαντλείται από την Χριστολογική αποκάλυψη.  "Αυτή η δυαδική ένωση -λέει ο Μπουλγκάκοφ στον "Παράκλητο"- είναι απαραίτητη για την ίδια την πραγματοποίηση της αυτοαποκαλύψεως: Ο λόγος που δεν προφέρεται καί δεν αντηχεί, παρότι μεταδίδει το περιεχόμενό του στήν ιδέα. Ο ήχος που δεν περιέχει μία προφορική ιδέα, δεν είναι λέξη, αλλά μόνον μία κίνηση του αέρος". Η αδιάσπαστη σχέση του Υιού και του Πνεύματος, όπως αναδύεται στην βιβλική γραμματεία, εκεί όπου η Θεότης φανερώνεται σαν Σοφία και σαν δόξα, έχει βαθειές συνέπειες τόσο στο εσωτερικό των ενδοτριαδικών σχέσεων, όσο και στην ερμηνευτική της αποκαλύψεως του Θεού στον κόσμο. [Sola scriptura. Μόνον οι Γραφές και η ερμηνεία τους είναι ο κόσμος του Θεού].

          Πρώτα απ'όλα στο εσωτερικό της Θείας Σοφίας, η διπλή αλλά αδιάσπαστη αποκάλυψη τού Πατρός καταλήγει ενωμένη από το γεγονός πώς ο Θεός είναι Αγάπη και αυτή η Αγάπη έχει μία διπλή μορφή: από το ένα μέρος είναι αγάπη που αυτοταπεινώνεται, είναι αγάπη κενωτική (η μορφή του Υιού) και από το άλλο είναι αγάπη που αυτοδοξάζεται, λύνει και υπερβαίνει την ταπείνωση σε χαρά (η μορφή του πνεύματος). Μία και μοναδική Σοφία ανήκει στα τρία Θεία πρόσωπα, στον Πατέρα, καθότι κρυμμένη, μυστηριώδης, παρότι φανερωμένη στην αυτοαποκάλυψή της μέσω του Υιού και του Πνεύματος, η δυάδα η οποία αν και είναι μία διπλή αποκάλυψη είναι παρ'όλα αυτά φανέρωση τής μοναδικής και αιωνίου Σοφίας, η οποία αποκτάται με διαφορετικό τρόπο από τα ξεχωριστά πρόσωπα.

          Γι'αυτό, παρότι η Σοφία ταυτιζόμενη με την Ουσία καθότι αποκεκαλυμένη αναφέρεται στην ενότητα της Τριάδος, ταυτοχρόνως δείχνει και μία κάποια μορφή Τριαδικότητος στο εσωτερικό της. Αυτό είναι ένα ακόμη σκοτεινό σημείο στην σκέψη του Μπουλγκάκοφ, αλλά μοιάζει σαν να εννοεί μερικές φορές  μία Τριαδική διάκριση πρίν από την Τριαδική υποστατικοποίηση, να εννοεί δηλαδή ότι η ουσία είναι Τριαδική καθ'αυτή.

         [ Αυτή η ψυχολογική πλωτινιάδα, είναι υποτίθεται η Θεολογία του. Σύντομα θα δούμε και λίγα πράγματα και από την ανθρωπολογία του. Και όποιος αντέξει.Η σοφιολογία καταργεί τήν θεολογία τού Αγίου Γρηγορίου τού Παλαμά]

Αμέθυστος.

Η ΣΟΦΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΜΠΟΥΛΓΚΑΚΟΦ (16)

Συνεχίζεται απο : Tρίτη 8 Ιουνίου 2021

Η ΚΕΝΩΣΙΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΙ Ο ΑΓΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ.

ΠΕΡΙ ΠΡΟ-ΠΑΤΕΡΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ.

Θεός-κόσμος: τα μονοπάτια του σοφιολογικού προβλήματος.
Η ΣΟΦΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΜΠΟΥΛΓΚΑΚΟΦ
ΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΤΡΙΑΔΑ.
Η Φύση και η διαφάνειά της στο θείο υποκείμενο
Η ΤΑΥΤΙΣΗ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΣΟΦΙΑ.

Η στροφή της εξορίας: το δοκίμιο υπόσταση και υποστασιακότης.

Ο ΠΑΤΗΡ: Ο ωκεανός και η σκοτεινή άβυσσος της Θεότητος.


Αφού απεκτήθη η ταυτότης ανάμεσα στην Φύση και την Σοφία, απομένει να δούμε πώς κάθε ξεχωριστή υπόσταση λαμβάνει θέση στην Τριαδική δυναμική. Καί αυτή η μοναδική Σοφία πάντως κατέχεται και αποκαλύπτεται με διαφορετικό τρόπο στα τρία πρόσωπα, παρότι διατηρείται η ενότης του υποκειμένου, που δίνεται από την έννοια του μοναδικού Θείου ΕΓΩ.
Ο Τριαδικός χαρακτήρας της Σοφίας αναδύεται με μία πρώτη διάκριση πού εκφράζει τις σχέσεις ανάμεσα σε υποστάσεις: στην Τριάδα υπάρχουν, μία αποκεκαλυμένη υπόσταση και δύο αποκαλύπτουσες υποστάσεις, δηλαδή ένα υπερβατικό υποκείμενο τής αποκαλυπτικής διαδικασίας, που είναι ο ΠΑΤΗΡ και μία δυάς που αποκαλύπτει, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα. [Η φιλοσοφία του Πλωτίνου ακριβώς, με θαυμαστή ακρίβεια χωρίς την πρόοδο, την διαδικασία η οποία ονομάζεται σήμερα υποκείμενο, ή οδός της ταυτότητος. Αφού χωρίζουν τα αχώριστα, στην συνέχεια με μία υπέρτατη θυσία, βοηθούν τον Θεό καί τα ενώνουν. Αυτή είναι η έννοια της ενότητος. Είναι η ουσία της εξατομικεύσεως, δηλαδή της ψυχολογίας και συνέπεια της μειώσεως της Θεολογίας σε απλή ένωση των αντιθέτων, κάτι που εισηγήθηκε πρώτος στην ιστορία ο Cusano. Με ψυχολογικούς όρους, τα αντίθετα συνυπάρχουν στον Ουροβόρο, στην παιδική ηλικία, όπου δεν υπάρχει αρχή και τέλος, επειδή η κεφαλή τρώει την ουρά της. Στην συνέχεια χωρίζουν και απομακρύνονται και αντιτίθενται διά της εμπειρίας και της συνειδήσεως και τέλος η ωριμότης σηματοδοτεί την επανένωση των αντιθέτων, όπου η ένωση αυτή, η ενότης των αντιθέτων, που καθοδηγεί τον Οικουμενισμό σαν ένωση των Εκκλησιών, είναι η αληθινός υπερβατικός εαυτός, το σύμβολο του self, το οποίο δίνει και την αίσθηση της αθανασίας. Απολύτως πρωτόγονη σκέψη, πολύ μακρυά από την Θεολογία].
"Ο Πατήρ, λοιπόν. Είναι αδύνατον να πούμε κάτι γι'αυτόν. Η Σιωπή, το Μυστήριο, το Υπερβατικό, αλλά ακόμη και στην αγιότατη Τριάδα; Αποκαλύπτεται αλλά μόνον στις άλλες υποστάσεις. Αυτός ο ίδιος παραμένει απρόσληπτος και απρόσιτος, "στους ουρανούς", άγνωστος, κρυμμένος". [Ο γνωστός Γιαχβέ των Εβραίων. Και με τέχνη θα σχεδιαστεί σιγά-σιγά η ένωση των τριών μονοθεϊστικών θρησκειών, που ευαγγελίζεται τόσα χρόνια ο Ζηζιούλας. Έχουμε και στην αΐδιο Τριάδα αποκάλυψη, ας χαρούμε. Ο παπισμός εκμηδένισε τον Υιό, βάζοντας τις βάσεις για τον εκμηδενισμό του Αγίου Πνεύματος που πραγματοποίησαν οι Προτεστάντες. Οι Ορθόδοξοι με τους Ρώσους και τον Ζηζιούλα, εκμηδενίζουν τον Πατέρα. Αυτό σημαίνει, ο επίσκοπος δεν κάνει τίποτε, απλώς παρίσταται. Είναι εικών του ΠΑΤΡΟΣ. Η εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος εκ του Πατρός ονομάζεται από τους Πατέρες και πρόβλημα. Τώρα οι Σοφοί αποσπώντας το Άγιο Πνεύμα από την Εκκλησία, το προβάλλουν με την σειρά τους στους Ουρανούς, φτιάχνοντας την νέα Αγία Τριάδα, το νέο υπέρτατο Είδωλο, με το υλικό της κενώσεως του ανθρώπου].

Ο Πατήρ εκφράζει στην ενυπάρχουσα (immanent) Τριάδα [που είναι το κατ'εικόνα του ανθρώπου, δεν είναι η Αγία Τριάδα, και η οποία μπορεί να γίνει αντικείμενο αποκαλύψεως], αυτό που στην Οικονομική Τριάδα ήταν η αρχή τής υπερβατικότητος του Θεού. Αυτός είναι η πρώτη και μοναδική αρχή που δεν αποκαλύπτεται [το ΕΝΑ του Πλωτίνου], αλλά επιτρέπει να αποκαλυφθεί στην Δυάδα των δύο υποστάσεων που αποκαλύπτουν, που φέρουν την αποκάλυψη.
"Ο Πατήρ είναι το βάθος και το μυστήριο του Θεού, η σιωπή που προϋποθέτει τον Λόγο, η νόηση που αυτοστοχάζεται (νόηση της νοήσεως), πρίν ακόμη διακλαδωθεί η σκέψη του. Είναι η πρωτογενής Βούληση, η αρχή κάθε θελήσεως, η πληρότης από όπου ξεκινά όλο το Είναι. Κατανοεί την ενότητα του όλου και προηγείται κάθε διακρίσεως. Η πηγή του Κάλλους, που πρέπει να υπάρξει πριν την ύπαρξη του κτιστού κάλλους. Αυτός είναι η Αγάπη, αλλά συγκρατημένος στον εαυτό του, χωρίς να φανερώνεται ακόμη".
Ο Μπουλγκάκοφ νομίζει πώς σκέφτεται σε συμφωνία με την Ορθόδοξη παράδοση, και εννοεί την πατρική υπόσταση σαν τον Deus absconditus (τον κεκρυμένο Θεό) στο εσωτερικό της Τριάδος, την πηγή (την μοναδική καταγωγή, την μοναρχία) η οποία παρότι εξέρχεται από τον εαυτό της είναι πάντοτε μία ατέλευτη αποθήκη νοήματος. Σε τι σχέση όμως υπάρχουν αυτή η πηγή και η Σοφία, δηλαδή η Θεία φύσις και ποια σχέση διατρέχει ανάμεσα σ'αυτή και τις άλλες δύο υποστάσεις;
Μπορούμε να ξεκινήσουμε από μία πρώτη ισότητα. "Ο Πατήρ είναι η Σοφία", όμως σ'αυτή την ισότητα δεν ισχύει το αντίστροφο "Η Σοφία είναι ο Πατήρ", από την στιγμή που ο Πατήρ είναι κάτι περισσότερο της Σοφίας, και ταυτοχρόνως αυτή η ταυτότης λέει μόνον μία πλευρά της Σοφίας, η οποία είναι επίσης η αποκαλύπτουσα Δυάδα και η κτιστότης. Η Σοφία είναι ο Πατήρ όταν φανερώνεται, είναι ο Πατήρ ανοιχτός έξω από τον εαυτό του, είναι η ουσία του, η αποκεκαλυμένη και ταυτοχρόνως είναι ο Υιός και το πνεύμα". [Είναι ζάλη οπωσδήποτε].
Η πρώτη ισότης που φανερώσαμε στηρίζει την σχέση ανάμεσα στον Πατέρα και την αποκαλυπτική Δυάδα του Υιού και του Πνεύματος, από την στιγμή που το Υπερβατικό είναι ανοιχτό πάντοτε στο ενυπάρχον (immanent). Η πρόοδος τής αυτοαποκαλύψεως του Πατρός, που για τον Μπουλγκάκοφ δείχνει την παραίτηση του να υποστατικοποιήσει όλη την Θεία Φύση, ζώντας εγωϊστικά "μέσα" και "από" τον κόσμο του, οδηγεί τις τρείς υποστάσεις σε μία ολοκληρωτική "υποστατική διαπερατότητα και διαφάνεια". Ο Πατήρ επιτρέπει στις υποστάσεις που τον αποκαλύπτουν να ξεσκεπάσουν την Φύση του σε κάποιο μέτρο, αλλά η Σοφία τού Θεού κατοικεί σ'αυτόν πρωτογενώς σαν Ουσία, σαν το κρυμμένο Βάθος της Φύσεως του. [Η Φύσις κρύπτεσθαι φιλεί, του Ηράλειτου, Πολύ Ορθόδοξη Θεολογία]. Η αυτοαποκάλυψη της Πατρικής ουσίας είναι πλήρης και δεν υπάρχει μυστήριο στο εσωτερικό της τριυποστάσεως. Αναφερόμενος στην πρώτη επιστολή του Ιωάννου, γράφει: "Ο Θεός είναι φώς και δεν υπάρχει απολύτως τίποτε σ'αυτόν που θα μπορούσε να ονομασθεί σκότος. Ο Πατήρ δεν κρατά τίποτε για τον εαυτό του [καλά σε οικογενειακό σεμινάριο βρεθήκαμε;] που δεν είναι ήδη φανερωμένο στον Υιό ή ολοκληρωμένο στο Άγιο Πνεύμα.
Η επιμονή στην ολοκληρωτική διατριαδική διαφάνεια τού χρειάζεται για να εκφράσει το γεγονός πώς ο Πατήρ έχει την Φύση του, όχι για τον εαυτό του, αλλά την έχει κοινή με τα άλλα δύο πρόσωπα, έτσι ώστε η Θεία Φύσις να γίνεται μοναδική, για όλη την Τριάδα και οι Τρείς Υποστάσεις να μην σχηματίζουν μεταξύ τους μία κοινότητα, αλλά ένα μοναδικό υποκείμενο που αποκαλύπτεται και ζεί, σε μία μοναδική ουσία. Ακόμη πιο ριζικά, ο Πατήρ, όχι μόνον δεν κρατά για τον εαυτό του την Φύση του, αλλά παραιτείται από την δυνατότητα να την αποκαλύψει Αυτός ο ίδιος [καλός μπαμπάς], έτσι ώστε η υπόστασί του στο εσωτερικό της Τριάδος να παραμένει κρυφή, ώστε οι άλλες υποστάσεις να είναι φωτεινές [για να μην κομπλάρουν].
Σ'αυτό το σημείο η σκέψη του Μπουλγκάκοφ, λόγω του άπιαστου αντικειμένου, γίνεται σύνθετος και διακινδυνεύει μονοπάτια μοναχικά και μάλιστα αντιφατικά. Δεν είναι ξεκάθαρη π.χ. η σοφιανική ποιότητα του Πατρός, διότι η Σοφία είναι αποκεκαλυμένη Ουσία, αλλά στον Πατέρα δεν υπάρχει προσωπική αποκάλυψη, καθότι Αυτός είναι η πηγή που υπερβαίνει κάθε φανέρωση. Η Πατρική υπόσταση, αφού δεν αποκαλύπτεται τελικώς, αφού δεν έχει πρόσωπο, φαίνεται εντελώς απρόσωπη, μέχρι να εκμηδενιστεί ταυτιζόμενη με το Ουσιώδες, αντί να είναι μία υποστασιοποίηση.
Τέλος πάντων, φαίνεται ότι το πρώτο χαρακτηριστικό του Πατρός είναι η δύναμη της θυσίας του, της υποστατικής του απόσυρσης ώστε να υπάρξει η αποκαλύπτουσα Δυάδα. Σ'αυτό το ενδοτριαδικό πλαίσιο βρίσκουμε μ'αυτή την μορφή εκείνη την ιδέα της αγάπης σαν κενώσεως στην οποία σταθήκαμε τόσες φορές. "Το μυστήριο του αποκαλυπτόμενου πίσω από τους αποκαλύπτοντες είναι κένωσις αιώνια της αγάπης του Πατρός στην ταπεινότητα, και αυτή η κένωσις εμπλέκει και εκείνη του Υιού και του Αγίου Πνεύματος". Η ενδοτριαδική αυτοδιαφάνεια είναι επομένως για τον Πατέρα η φιγούρα της αγάπης που παραιτείται από τον εαυτό της για να υπάρξει ο άλλος, ή καλύτερα που παραιτείται από την αποκλειστική κατοχή της φύσεως της, του κόσμου της ,για να τον μοιραστεί με τον άλλον.

Συνεχίζεται

ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΩΣ ΚΩΜΙΚΟΣ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ.

ΚΑΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΠΟΥ ΤΟΥ ΕΠΕΤΡΕΨΕ ΚΑΙ ΤΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕ ΓΙΑ ΝΑ ΞΕΡΟΥΜΕ ΜΕ ΤΙ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ ΤΡΕΦΟΝΤΑΙ ΟΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΤΕΣ ΚΑΙ Η ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΒΟΛΟΥ, ΤΟ ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΤΟΥΣ.

Η ΦΥΣΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Η ΥΠΕΡΟΥΣΙΟΣ ΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ.