World Geodetic System 1984

S World Geodetic System 1984 (WGS 84) isch e geodetischs Referänzsüsteem as äihäitligi Grundlaag für Posizioonsaagoobe uf dr Ärde und im ärdnooche Wältruum.

Bestanddäil

S Süsteem bestoot us:

eme Referänzellipsoid, wo in sinere Äifachhäit so guet wir mööglig dr Ärdoberflechi aabasst isch, für Ortsaagoobe noch dr geografische Lengi und Bräiti;
eme detaijierte Modäll für d Figur vo dr Ärde, wo vo deere idealisierte Form abwiicht, s sogenannte Geoid; aktuell isch das EGM96 (Earth Gravitational Model 1996);
eme Satz vo dreidimensionale Koordinate vo de zwölf Fundamentalstazioone für d Verankerig vo de Modäll oobenooche in dr Chruste vo dr Ärde, wo über d Ärde verdäilt si.

S Koordinatesüsteem

S Koordinatesüsteem, wo s Referänzellipsoid, s Geoid und d Laag vo de Fundamentalstazioone din definiert si, isch e kartesischs Rächtssüsteem (Z zaigt uf e Nordpool, X in Richdig 0° Lengi und Bräiti, Y noch 90° Ost). Si Definizioon folgt de Vorgoobe vom IERS:

Es isch uf e Schweerpunkt vo dr Ärde inklusiv d Atmosfääremasse zentriert.
Sini Lengiskala isch die lokali im Ruum, wo vo dr Masse vo dr Ärde relativistisch krümmt isch.
D Orientierig vo sine Aggse relativ zur Ärdchruste (Referänzpool und Referänzmeridiaan) het in dr Epoche 1984.0 dere vom IERS (denn BIH) entsproche.
Die zitligi Entwicklig vo sinere Orientierig folgt global dr Rotazioon vo dr Ärdchruste (d Beweegig vo de Kontinentalblatte isch geegenenander, ooni Nettorotazioon).

D Vermässig vo de Posizioone vo de Fundamentaalstazioone zuenander und iire Aaschluss an s International Terrestrial Reference Frame (ITRF) vom IERS wird regelmäässig über GPS gmacht; aktuell isch dr Station-Set G873 (Epoche 1997.0).

S Referänzellipsoid

D Wärt für d Gröössi und Abblattig vo dr Ärde und iir Gravitazioonsfäld wärde die ganz Zit prezisiert. Für dass aber s Ellipsoid e stabili Referänz bildet, wärde sini Parameter im WGS84 festgläit uf:

groossi Halbaggse a = 6 378 137 Meter,
Abblattig f = 1 / 298,257 223 563, entsprächend ere chliine Halbaggse b = a(1−f) vo öbbe 6 356 752,3142 Meter,
die geozentrischi Gravitazioonskonstante G·M_⊕ = 3,986 004 418·10¹⁴ m³/s² (s Brodukt muess mä gnauer bestimme as d Äinzelfaktoore),
d Rotazioonsgschwindikäit $\omega$ = 7,292 115·10^-5 rad/s.

S Gravitazioonsmodäll

Aktuell gältet s Gravitazioonsmodäll WGS84-EGM96. D Ortsabhängigkäit vom Ärdschweeripotenzial wird beschriibe dur Chugeleflechifunkzioone vo dr zuegordnete Legendrepolynoom. D Entwickligskoeffiziänte C_nm und S_nm vo dr Räijenentwicklig si bis zum Graad n und dr Ordnig m vo 360 vermässe, im Ganze mee as 130'000 Koeffiziänte.

Churzziteffekt, wie d Effekt vo Ebbi und Fluet, won e Verschiebig in dr Hööchi vo bis zu 50 cm verursache, wärde nid berücksichtiget, langfristigi Ändrige, wi zum Bischbil die vo dr Kontinentaldrift von e baar Santimeeter pro Joor hingeege scho.

Wie s Süsteem brucht wird

Im Joor 2000 si 123 lokali Daate an s WGS-84-Ellipsoid abunde gsi, was d Konvertierig vo Posizioonsaagoobe zwüsche de Koordinatesüsteem wääsentlig äifacher gmacht het. D ICAO het 1989 beschlosse, dr Standard WGS 84 für d Luftfaart z bruuche.

Weblingg

NIMA – National Imagery and Mapping Agency: Department of Defense World Geodetic System 1984; Technical Report, TR 8350.2, 3rd edition; January 2000
EUROCONTROL – European Organization for the Safety of Air Navigation; WGS 84 Implementation Manual, Version 2.4; February 12, 1998
Get Coordinate, Wikipedia Koordinaten ermitteln und einfügen

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „World_Geodetic_System_1984“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.