Gaan na inhoud

Slag van Mohács

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Slag van Mohács
Hongaars: mohácsi csata of mohácsi vész
Turks: Mohaç Savaşı of Mohaç Meydan Savaşı
Kroaties: Bitka na Mohačkom polju
Deel van die Hongaarse-Turkse oorlog

Die Slag van Mohács. Olieverfskildery deur Bertalan Székely, 1866.
Datum 29 Augustus 1526
Ligging Mohács, Baranya, suid van Boedapest, Hongarye
Resultaat Ottomaanse oorwinning
Strydende partye
Ottomaanse Ryk Hongarye
Kroasië
Boheme
Heilige Romeinse Ryk
Beiere
Kerklike Staat
Pole
Bevelvoerders
Süleyman I Lodewyk II van Hongarye (†)
Pál Tomori (†)
György Zápolya (†)
Sterkte
~55 000-60 000 ~35 000-40 000
Ongevalle
1 500 ~14 000 tot 20 000

Die Slag van Mohács (Hongaars: mohácsi csata of mohácsi vész; Turks: Mohaç Savaşı of Mohaç Meydan Savaşı; Kroaties: Bitka na Mohačkom polju) het plaasgevind op 29 Augustus 1526 tussen die Hongaarse leër gelei deur Louis II (die laaste van die Jagielloniaanse konings) en die Ottomaanse leër gelei deur Suleiman die Manjifieke.

Die Hongare het lank die Ottomaanse uitbreiding in Suidoos-Europa teengestaan. Die troue van Louis met Maria van Oostenryk in 1522 het Hongarye polities nader laat beweeg aan die Oostenrykse Habsburgers. Die Ottomane het dit nodig geag om dié ontwikkelende alliansie te verbreek. Nadat Louis 'n versoek vir vrede geweier het, het die Ottomane besluit om militêre mag te gebruik. In Junie 1526 het 'n Ottomanse mag tot by die Donau beweeg gereed om Hongarye in te val.

Die Ottomane word toegelaat om op te mars sonder veel weerstand. Terwyl Louis wag in Boeda, het die Ottomane verskeie dorpe beleër en het hulle die Sava- en Dravariviere oorgesteek. Louis het ongeveer 26 000 soldate bymekaargebring en die Ottomaanse leër was tussen 50 000 – 60 000 sterk. Die Hongaarse magte het die slagveld gekies, 'n oop maar ongelyke plein wat afloop tot teen die Donau. In sommige plekke is dit moerasagtig. Louis wag nie op versterkings van Kroasië en Transsilvanië nie en val Suleiman se mag by Mohács aan. Die Hongaarse leër was gereed om die terrein tot hul voordeel te gebruik en het gehoop om die Ottomaanse leër stukgewys aan te durf.

Die monument ter nagedagtenis aan die geveg, geleë in Mohács.

Die slag het slegs twee ure geduur. Nadat die eerste van Suleiman se troepe die Roemeelse leër teen 13:00 in die slagveld beweeg het, is hulle aangeval en verslaan deur Hongaarse soldate gelei deur Pál Tomori. Die hoof Ottomaanse mag het teen die vroeë namiddag gearriveer (teen 14:00) en het daartoe aanleiding gegee dat die situasie vinnig verander het. Stadig om die sukses op hul regtervlank op te volg, het die Hongare hopeloos blootgestel geword. Golf na golf word die Hongaarse soldate en ruiters deur die Ottomaan kanonne en muskette afgemaai. Die Hongare wat nie gevlug het nie word omring en dood gemaak of gevang. Louis verlaat die slagveld maar word van sy perd afgegooi in die Cselerivier en verdrink. Ongeveer 16 000 Hongaarse soldate sterf tydens dié slag, dieselfde getal sterf aan die Ottomaanse kant.

Die oorwinning bied egter nie aan die Ottomane die sekuriteit wat hulle na gestrewe het nie. Die geveg het die einde beteken van die onafhanklike Koninkryk van Hongarye, maar die Ottomaanse magte onttrek in September en van dié gebiede word deur die Habsburgse Ferdinand, Groothertog van Oostenryk beset. Terwyl Oostenryk die noordelike derde van Hongarye en dele van vandag se Kroasië domineer het die Ottomane beheer oor die suidweste behou en 'n suwereiniteit oor die half-onafhanklike Transilvanië bekom. Deur die gebiede te gebruik het die Ottomane veldtogte gevoer teen die onafhanklike Hongaarse adelstand in die ooste en die Oostenrykse gebiede in die noordweste sowel as die beleg van Wene.

Die slag van Mohács word soms vergelyk met die gevegte van Nicopolis en Crécy in die 14de eeu, waartydens stadige ridders in swaar pantser gevoelige verliese gely het teen minder gepantserde teenstanders gewapend met langafstand wapens.

Met die nuwe veilige basis in Oos-Europa het die Ottomaanryk se effektiewe ruiters en kanonne 'n belangrike rol gespeel in aanvalle in sentrale Europa vir dekades. Hul invloed in Hongarye wat begin het met hul steun vir John Zápolya teen Ferdinand, het voortgeduur tot die sluiting van die Verdrag van Karlowitz.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
  • Wikimedia Commons logo Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Slag van Mohács.
  • (en) "Battle of Mohács". Encyclopædia Britannica. Besoek op 9 Maart 2019.