Gaan na inhoud

Nobelsiekte

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Hierdie artikel is deel van 'n reeks oor
Alternatiewe medisyne, pseudomedisyne en skynwetenskappe
s • b • w

Nobelsiekte is 'n veronderstelde siekte van kritiese denkfoute wat veroorsaak dat sekere Nobelpryswenners vreemde of wetenskaplik ongesonde of foutiewe idees omhels, gewoonlik later in hul lewens.[1][2] Daar is aangevoer dat die effek deels die gevolg is van 'n neiging dat Nobelpryswenners deur die toekenning bemagtig voel om oor onderwerpe buite hul spesifieke kundigheidsgebied te praat,[3][4] gekombineer met 'n neiging dat Nobelpryswenners die soorte wetenskaplikes is wat op onkonvensionele maniere dink.[5]

Implikasies

[wysig | wysig bron]

Alhoewel dit onduidelik is of Nobelpryswenners statisties meer geneig tot kritiese denkfoute as ander wetenskaplikes is, is die verskynsel van belang omdat dit 'n bestaansbewys lewer dat: (1) as 'n mens 'n gesag op een gebied is, is hy of sy nie noodwendig 'n gesag op 'n ander gebied nie, en (2) in die mate dat die wen van 'n Nobelprys as 'n volmaakte aanduiding van wetenskaplike uitnemendheid en hoë algemene intelligensie dien, is sulke eienskappe nie onverenigbaar met irrasionaliteit nie.[6] Die Nobelsiekte toon ook dat dit vir sommige pryswenners om oor die algemeen as "reg" beskou word dié wenner se bevestigingsvooroordeel meer bevorder as hul skeptisisme.[7]

Nobelpyswenners as voorbeelde

[wysig | wysig bron]

Pierre Curie

[wysig | wysig bron]

Curie het die Nobelprys vir fisika in 1903 gewen, saam met sy vrou Marie. Hy het ook spiritualisme en pogings om met geeste te kommunikeer bevorder, soos dié wat Eusapia Palladino, 'n Italiaanse spiritualis, aangebied het, wat hy gereeld bygewoon het.[8]

Linus Pauling

[wysig | wysig bron]

Pauling het die Nobelprys vir Chemie in 1954 gewen. 'n Dekade voordat hy die prys gewen het, is hy met Bright se siekte ('n tipe niersiekte) gediagnoseer, wat hy deels behandel het deur vitamienaanvullings te neem, wat volgens hom sy toestand dramaties verbeter het. Hy het later aangevoer om hoë dosisse vitamien C te neem om die waarskynlikheid en erns van die verkoue te verminder. Pauling self het daagliks hoeveelhede vitamien C verbruik wat meer as 120 keer die aanbevole daaglikse inname was. Hy het verder aangevoer dat megadosisse van vitamien C terapeutiese waarde het vir die behandeling van skisofrenie en om die lewens van kankerpasiënte te verleng. Hierdie bewerings word nie ondersteun deur die beste beskikbare wetenskap nie.[1][2][6]

Kary Mullis

[wysig | wysig bron]

Mullis het die Nobelprys vir Chemie in 1993 gewen vir die ontwikkeling van die polimerase kettingreaksie. Mullis was nie met eens met die aanvaarde en wetenskaplik geverifieerde siening dat Vigs deur die MIV-virus veroorsaak word nie. Hy bevraagteken ook die bewyse vir menslike bydraes tot aardverwarming, bely 'n geloof in astrologie en beweer dat hy eens 'n fluoresserende wasbeer teëgekom het wat met hom gepraat het.[3][6][9]

Luc Montagnier

[wysig | wysig bron]

Montagnier het die Nobelprys vir Fisiologie of Geneeskunde in 2008 gewen. In 2009, in 'n nie-eweknie-geëvalueerde artikel in 'n joernaal wat hy gestig het, beweer Montagnier dat oplossings wat die DNS van patogene bakterieë en virusse bevat, lae frekwensie radiogolwe kan afgee wat veroorsaak dat omringende watermolekules in 'nanostrukture' gerangskik word. Hy het voorgestel dat water sulke eienskappe kan behou selfs nadat die oorspronklike oplossings grootliks verdun is, tot die punt waar die oorspronklike DNS effektief verdwyn het, en dat water die 'geheue' van stowwe waarmee dit in aanraking was, kon behou. Die beweerings stel sy werk in pas met die pseudowetenskaplike beginsels van homeopatie. Hy beweer verder dat inligting oor DNS-volgorde via hierdie radiogolwe na 'n aparte proefbuis met gesuiwerde water 'getelporteer' kan word. Hy het dit verduidelik in die raamwerk van die kwantumveldteorie.[2][10][11] Hy ondersteun die wetenskaplik gediskrediteerde siening dat entstowwe outisme veroorsaak en beweer dat antibiotika van terapeutiese waarde is vir die behandeling van outisme.[6]

Nikolaas Tinbergen

[wysig | wysig bron]

Tinbergen het die Nobelprys vir Fisiologie of Geneeskunde in 1973 gewen. Tydens sy Nobel-aanvaardingstoespraak bevorder Tinbergen die wyd gediskrediteerde "yskas-moeder"-hipotese oor die oorsaak van outisme,[12] en stel daardeur 'n "byna onverbeterlike rekord vir die kortste tyd tussen die ontvangs van die Nobelprys en iets baie dom sê oor 'n gebied waarin die Nobelpryswenner min ervaring gehad het.”[2] In 1985 het Tinbergen 'n boek saam met sy vrou geskryf wat die gebruik van "vashouterapie" vir outisme aanbeveel,[13] 'n vorm van behandeling wat empiries nie ondersteun word nie en wat fisies gevaarlik kan wees.[1][6]

Brian Josephson

[wysig | wysig bron]

Josephson het die Nobelprys vir Fisika in 1973 gewen. Josephson het 'n aantal oortuigings bevorder wat nie wetenskaplik gesteun word nie, insluitend die homeopatiese idee dat water die chemiese eienskappe van stowwe wat daarin verdun is, kan "onthou". Die siening dat transendentale meditasie nuttig is vir onbewuste traumatiese herinneringe tot bewuste bewustheid bring, en die moontlikheid dat mense met mekaar kan kommunikeer deur middel van telepatie.[3][6]

Michael Levitt

[wysig | wysig bron]

Levitt het die Nobelprys vir Chemie in 2013 gewen. Hy is opvallend vir sy wanopvattings en voorspellings rakende Koronavirussiekte-2019. In een debat het hy gesê dat koronavirussiekte-2019 "presies net so gevaarlik is as griep",[14] ondanks CDC-data wat anders aandui.[15] Op grond van Sweedse data beweer Levitt dat die sterftesyfer vir infeksie vir koronavirussiekte-2019 0,06% was[16] toe 0,12% van die Sweedse bevolking reeds aan koronavirussiekte-2019 gesterf het.[17] As oorspronklike ondertekenaar van die Great Barrington-verklaring,[18] pleit hy vir kudde-immuniteit deur natuurlike infeksie, 'n strategie wat die WGO "eenvoudig oneties" noem.[19] Levitt het ook verskeie voorspellings gemaak oor lande se geprojekteerde koronavirussiekte-2019-sterftes. Hierdie voorspellings was almal onakkuraat.[20][21][22]

James Watson

[wysig | wysig bron]

Watson het die Nobelprys vir Fisiologie of Geneeskunde in 1962 ontvang, saam met Francis Crick en Maurice Wilkins, "vir hul ontdekkings rakende die molekulêre struktuur van nukleïensure en die betekenis daarvan vir die oordrag van inligting in lewende materiaal". Sedert ten minste 2000 het Watson konsekwent en in die openbaar 'n verband tussen ras en intelligensie voorgestel, onder andere rassistiese oortuigings wat volgens hom deur die wetenskap ondersteun word. Hy beweer 'n genetiese basis vir stereotipes wat verband hou met rasse- en etniese groepe (bv. Jode is intelligent, Chinese is intelligent, maar nie kreatief nie, omdat hulle gekies word vir ooreenstemming, latynse manne wat 'n hoër seksdrang het as gevolg van hul donker vel).[23][24][25][26][27]

John William Strutt, Lord Rayleigh

[wysig | wysig bron]

(Fisika, 1904) Paranormaal[28]

Joseph Thomson

[wysig | wysig bron]

(Fisika, 1906) Psigiese magte, waterwiggelary en paranormaal[29]

Charles Richet

[wysig | wysig bron]

(Fisiologie of Geneeskunde, 1913) Buitesensoriese persepsie, paranormaal , waterwiggelary, spoke[30]

Otto Stern

[wysig | wysig bron]

(Fisika, 1943) Psigokinetiese kragte[31]

William Shockley

[wysig | wysig bron]

(Fisika, 1956) Rassisme en eugenetika[3][6]

Richard Smalley

[wysig | wysig bron]

(Chemie, 1996) Skeppingsleer, Intelligente Ontwerp en evolusie ontkenning[6][32][33]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Gorski, David (18 Augustus 2008). "High dose vitamin C and cancer: Has Linus Pauling been vindicated?". Science Based Medicine (in Engels). sciencebasedmedicine.org. Besoek op 4 Augustus 2021.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Gorski, David (4 Junie 2012). "Luc Montagnier and the Nobel Disease". Science Based Medicine (in Engels). sciencebasedmedicine.org. Besoek op 4 Augustus 2021.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Winter, David. "The nobel disease". Sciblogs (in Engels). Science Media Center. Besoek op 4 Augustus 2021.
  4. ↑ Berezow, Alex (18 Desember 2016). "Paul Krugman Now Has Nobel Disease". American Council on Science and Health (in Engels). American Council on Science and Health. Besoek op 4 Augustus 2021.
  5. ↑ Egnor, Michael (14 Mei 2020). "Thinking outside the box is not a disease". Mind Matters News (in Engels). Walter Bradley Center for Natural and Artificial Intelligence. Besoek op 4 Augustus 2021.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 Basterfield, Candice; Lilienfeld, Scott; Bowes, Shauna; Costello, Thomas (2020). "The Nobel disease: When intelligence fails to protect against irrationality". Skeptical Inquirer (in Engels). 44 (3): 32–37.
  7. ↑ Diamandis, Eleftherios P. (1 Januarie 2013). "Nobelitis: a common disease among Nobel laureates?". Clinical Chemistry and Laboratory Medicine (in Engels). Walter de Gruyter GmbH. 51 (8): 1573–1574. doi:10.1515/cclm-2013-0273. ISSN 1437-4331. PMID 23729580. S2CID 37703125.
  8. ↑ Carroll, Robert T. (5 November 2015). "the Nobel disease". The Skeptic's Dictionary (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Junie 2021. Besoek op 4 Augustus 2021.
  9. ↑ Mullis, Kary (1998). Dancing Naked in the Mind Field (in Engels). New York: Vintage Books. ISBN 978-0679442554.
  10. ↑ Montagnier, L; Aissa, J; Giudice, E Del; Lavallee, C; Tedeschi, A; Vitiello, G (8 Julie 2011). "DNA waves and water". Journal of Physics: Conference Series (in Engels). 306 (1): 012007. arXiv:1012.5166. Bibcode:2011JPhCS.306a2007M. doi:10.1088/1742-6596/306/1/012007. S2CID 1810576.
  11. ↑ Hall, Harriett (20 Oktober 2009). "The Montagnier "Homeopathy" Study". Science Based Medicine (in Engels). Besoek op 4 Augustus 2021.
  12. ↑ Folstein, S.; Rutter, M. (1977). "Genetic influences and infantile autism". Nature (in Engels). 265 (5596): 726–728. Bibcode:1977Natur.265..726F. doi:10.1038/265726a0. PMID 558516. S2CID 4283843.
  13. ↑ Tinbergen, N.; Tinbergen, E.A. (1985). Autistic children: New hope for a cure (in Engels). London: George Allen and Unwin. ISBN 978-0041570106.
  14. ↑ "Debate (2020) Corona – The Role of Science in Times of Crisis". Lindau Nobel Laureate Meetings (in Engels). 29 Junie 2020. Besoek op 4 Augustus 2021.
  15. ↑ "NCHS Mortality Reporting System: Pneumonia Influenza and COVID-19 Mortality Data through the week ending June 6, 2020 as of June 25, 2020". CDC (in Engels). 26 Junie 2020. Besoek op 4 Augustus 2021.
  16. ↑ Levitt, Michael (6 Februarie 2021). "Carl, I expected more from you" (in Engels). Twitter. Besoek op 4 Augustus 2021.
  17. ↑ "Sweden: WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard". WHO (in Engels). 23 Februarie 2021. Besoek op 4 Augustus 2021.
  18. ↑ "Signatures - Great Barrington Declaration". Great Barrington Declaration (in Engels). 23 Februarie 2021. Besoek op 4 Augustus 2021.
  19. ↑ "WHO chief says herd immunity approach to pandemic "unethical"". The Guardian (in Engels). 12 Oktober 2020. Besoek op 4 Augustus 2021.
  20. ↑ "Nobel laureate: surprised if Israel has more than 10 coronavirus deaths". The Jerusalem Post (in Engels). 20 Maart 2020. Besoek op 4 Augustus 2021.
  21. ↑ Levitt, Michael (28 Maart 2020). "A second European country Switzerland joins Italy to be past the midpoint" (in Engels). Twitter. Besoek op 4 Augustus 2021.
  22. ↑ Levitt, Michael (25 Julie 2020). "US COVID19 will be done in 4 weeks with a total reported death below 170,000" (in Engels). Twitter. Besoek op 4 Augustus 2021.
  23. ↑ Thompson, C.; Berger, A. (1 Julie 2000). "Agent provocateur pursues happiness". BMJ (in Engels). 321 (7252): 12. doi:10.1136/bmj.321.7252.12. PMC 1127681. PMID 10875824.
  24. ↑ "Fury at DNA pioneer's theory: Africans are less intelligent than". The Independent (in Engels). 18 September 2011. Besoek op 4 Augustus 2021.
  25. ↑ Harmon, Amy (1 Januarie 2019). "James Watson Had a Chance to Salvage His Reputation on Race. He Made Things Worse". The New York Times (in Engels). Besoek op 4 Augustus 2021.
  26. ↑ Reich, David (2018). Who we are and how we got here : ancient DNA and the new science of the human past (in Engels) (First uitg.). Oxford, United Kingdom. ISBN 978-0-19-882125-0.{{cite book}}: AS1-onderhoud: plek sonder uitgewer (link)
  27. ↑ Harmon, Amy (12 Januarie 2019). "Lab Severs Ties With James Watson, Citing 'Unsubstantiated and Reckless' Remarks". The New York Times (in Engels). Besoek op 4 Augustus 2021.
  28. ↑ Oppenheim, Janet (1988). The other world : spiritualism and psychical research in England, 1850-1914 (in Engels). Cambridge Cambridgeshire New York, NY: Cambridge University Press. p. 331-346. ISBN 0-521-34767-X. OCLC 10606094.
  29. ↑ Thompson, J.J. (1937). Recollections and reflections (in Engels). MacMillan. ASIN B00085DBIK. OCLC 818046.
  30. ↑ Richet, Charles (1923). Thirty years of psychical research; being a treatise on metaphysics (in Engels). MacMillan. ASIN B000KXJEKY. OCLC 58901154.
  31. ↑ Totton, Nick (2003). Psychoanalysis and the paranormal : lands of darkness (in Engels). London New York: Karnac. p. 122. ISBN 1-85575-985-3. OCLC 795127018.
  32. ↑ "Creation scientists applaud PA Judg'e ruling against 'Inteligent Design' - Dressing up ID is no substitute for real science". montanasnews.tv (in Engels). 14 April 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 April 2015. Besoek op 4 Augustus 2021.
  33. ↑ "Creation Scientists in Three-Way Debate with Intelligent Design, Evolution". The Christian Post (in Engels). 22 Desember 2005. Besoek op 4 Augustus 2021.
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Nobelsiekte&oldid=2700869"