Menseregte
Menseregte verwys na die "basiese regte en vryhede waarop alle mense geregtig is, wat dikwels geag word as sou dit die reg tot lewe en vryheid, vryheid van denke en uitdrukking en gelykheid voor die reg insluit."[1] Die Verenigde Nasies se Universele Verklaring van Menseregte stel dit as volg: "Alle menslike wesens word vry, met gelyke waardigheid en regte, gebore. Hulle het rede en gewete en behoort in die gees van broederskap teenoor mekaar op te tree."[2]
Die idee van menseregte is afkomstig vanaf die filosofiese idee van natuurlike regte wat deur God daargestel is;[3] sommige mense erken bykans geen verskil tussen die twee en beskou beide as verskillende etikette vir dieselfde begrip terwyl ander verkies om die terme te skei om enige verbintenis te elimineer met begrippe wat tradisioneel met natuurlike reg verband hou.[4] John Locke is waarskynlik die belangrikste filosoof wat hierdie teorie ontwikkel het. Die belangrikste dokument waarop die moderne Universele Verklaring van Menseregte gebaseer was is die "Déclaration des droits de l'homme et du citoyen de 1789" wat gedurende die Franse revolusie geskryf was.[5]
Inligting oor Menseregte
[wysig | wysig bron]Die Verenigde Nasies
[wysig | wysig bron]Die Verenigde Nasies is die enigste internasionale liggaam met jurisdiksie vir wetgewing oor universele menseregte. Alle organe van die VN het 'n adviserende rol in die Veiligheidsraad. Artikel 1-3 van die Handves van die Verenigde Nasies maak die volgende stelling "Om internasionale samewerking in die oplossing van internasionale probleme van 'n ekonomiese, maatskaplike, kulturele of menslike aard en in die bevordering en aanmoediging van respek vir menseregte en vir basiese vryheid vir almal te verkry sonder uitsondering as gevolg van ras, geslag, kleur, taal of godsdiens;".[6] Die Menseregteraad van die Verenigde Nasies is betrokke by ondersoeke na menseregteskendings.[7] Die Internasionale Geregshof is die hoof regsarm van die Verenigde Nasies.[8]
Europese Konvensie
[wysig | wysig bron]Die Europese Konvensie oor Menseregte definieer en waarborg sedert 1950 menseregte en fundamentele vryhede in Europa. Al 47 lidstate van die Europese Raad het hierdie Konvensie onderteken en dus val hierdie ooreenkoms onder die jurisdiksie van Europese hof vir Menseregte in Straatsburg. Om die gebruik van marteling en afbrekende behandeling van mense te voorkom is die Europese Komitee vir die Voorkoming van Marteling gestig.
Menseregte sluit gewoonlik in:
- sekuriteitsregte wat misdade soos moord/"gedwonge" onwillige selfmoord, menseslagting, marteling en verkragting verbied.
- reg tot vryheid wat vryhede beskerm op gebiede soos gewetensvryheid en geloof, assosiasie, samekoms en beweging.
- politieke regte wat die vryheid om aan politiek deel te neem beskerm deur mense toe te laat om hulself uit te druk, te protesteer, deel te neem in 'n republiek
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ The American Heritage Dictionary of the English Language, Fourth Edition
- ↑ http://www.unhchr.ch/udhr/lang/afk.htm
- ↑ Natural rights, The Columbia Electronic Encyclopedia (2005) http://columbia.thefreedictionary.com/Natural+rights
- ↑ Peter Jones. Rights. Palgrave Macmillan, 1994, p. 73
- ↑ Natural rights, The Columbia Electronic Encyclopedia (2005) http://columbia.thefreedictionary.com/Natural+rights
- ↑ Die Handves van die Verenigde Nasies[dooie skakel]
- ↑ United Nations Rights Council Page
- ↑ Webblad van die Internasionale Geregshof http://www.icj-cij.org/
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Menseregte.