Gaan na inhoud

Lae Lande

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Staatskundige geskiedenis
van die Nederlande
Noordelike Nederlande Suidelike Nederlande Heilige Romeinse Ryk &
Duitse Bond
Goue van Oos-Francië Goue van Wes-Francië Goue van Oos-Francië

Gelre

Utrecht

Friesland

Groningen

Ommelanden

Vlaandere

Brabant

Heneg.-Holland

(e.a.)

Luik

Loon

Stavelot-Malmedy

Ravenstein

Horn

Thorn

Bouillon

Gronsveld

(e.a.)

1384
Boergondiese Nederlande
1482
Habsburgse Nederlande
1543
Sewentien Provinsies
(vanaf 1566 in opstand)
1588
Republiek
die Sewe Verenigde Nederlande
1585
Spaanse Nederlande
1713
Oostenrykse Nederlande
1795
Bataafse Republiek
1794
Eerste Franse Republiek
1806
Koninkryk Holland
1810 1804
Eerste Franse Keiserryk
1813
Vorstendom die Nederlande
1814
Generaal-
Goewernement
1815
Verenigde Koninkryk
die Nederlande
1815
Groothertogdom Luxemburg

1830
Koninkryk die Nederlande


1830
Koninkryk België


1848 & 1867
Groothertogdom Luxemburg

Die Lae Lande, die historiese gebied de Nederlanden, is die lande geleë om die laagliggende grondgebied om die delta van die Ryn-, Schelde-, en Maasriviere (Frans: Rhin, Escaut en Meuse). Die gebied wat deur die huidige state Nederland, België en Luxemburg beslaan word, stem byna met die gebied ooreen. Sedert die Tweede Wêreldoorlog word 'n nuwe naam, die Beneluxlande, vir die gebied gebruik.

Voor moderne nasiebou begin het, het die Lae Lande verwys na 'n uitgebreide gebied van noordelike Europa wat rofweg van Duinkerken in die weste tot by Sleeswyk-Holstein in die noordooste gestrek het, en van die riviermond van die Schelde in die suide tot Friesland in die noorde. Die Lae Lande was die stelling van vroeë noordelike dorpe wat van nuuts af gebou is eerder as wat dit van antieke sentra ontwikkel is en daarmee die herontwaking van Europa in die 12de eeu aandui.

Die lae lande wat eerder 'n versameling van verskeie gebiede was, as een homogene gebied, het wel almal 'n groot aantal ooreenkomste getoon:

  • Meeste was kusgebiede aan die Noordsee of die Engelse Kanaal. Die lande wat nie toegang tot die see gehad het nie, het hulleself polities en ekonomies aan die wat wel toegang gehad het verbind om een unie van hawe en hinterland te vorm. 'n Poëtiese beskrywing van die gebied is "die Lae Lande by die See"
  • Meeste het Middel-Nederlands gepraat waaruit Nederlands (en Afrikaans), later ontwikkel het. Sommige van die gebiede soos die Prinsbisdom Luik of gebiede in die omgewing van Duinkerken, Cambrai, Lille, Bergen (Mons) en Namen (Namur), waar Frans die dominante taal was, word ook as deel van die Lae Lande gesien.
  • Meeste van hulle was slegs in naam van 'n graaf of hertog afhanklik, die stede is prakties deur gildes en rade regeer, en alhoewel teoreties deel van 'n koninkryk is hulle omgang met hulle heersers deur 'n stel streng vryhede gereguleer wat beskryf het wat laasgenoemde kon doen en wat van hulle verwag is.
  • Almal was afhanklik van handel en vervaardiging en het die vrye vloei van goedere en ambagsmanne aangemoedig.

Die vervaardiging en handel in wolmateriaal was besonder belangrik vir die stede, Europa se eerste nywerheid. Stede wat deur die handel gegroei het sluit in Brugge, Damme, Sluis, Ieper, Gent, Luik, Leuven, Mechelen, Antwerpen, Brussel, en Utrecht.

In 1477 het die Boergondiese besittings in die gebied, die Boergondiese Nederlande, deur 'n erfgenaam Maria van Boergondië na die Habsburgers oorgegaan. In die eeu daarna het die "Lae Lande" rofweg ooreengekom met die Sewentien Provinsies wat onder die Pragmatieke Sanksie van 1549 van die Heilige Romeinse Keiser Karel V die provinsies vrygestel het van hulle argaïese feodale verpligtinge. Na die Sewentien Provinsies hulle onafhanklikheid van Habsburgs Spanje verklaar het is die provinsies van die Suidelike Nederlande herower (1581) en word dit soms die Spaanse Nederlande genoem.

In 1713, onder die Vrede van Utrecht na die Spaanse Opvolgingsoorlog, is die deel van die Spaanse Nederlande wat oorgebly het aan Oostenryk oorgedra en het dit dus die Oostenrykse Nederlande geword. Die Verenigde Koninkryk der Nederlanden (1815-1830) het die Lae Lande vir 'n kort rukkie weer verenig.