Gaan na inhoud

Animisme

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Animisme het gelei tot die geloof in baie geeste in die Russiese folklore soos die lesji, of woudgees.

Animisme (van die Latynse anima, "asem", "siel", "lewe")[1] is die geloof dat voorwerpe, plekke en wesens almal 'n eie gees besit.[2][3][4][5] Daarvolgens lewe alle dinge – diere, plante, rotse, riviere, weerstelsels, menslike handewerk en, in sommige gevalle, woorde.

Beskrywing

[wysig | wysig bron]

Animisme word in die antropologie van godsdiens gebruik as 'n term vir die geloofstelsels van baie inheemse volke,[6] in teenstelling met die relatief onlangser ontwikkeling van georganiseerde godsdienste.[7] Animisme fokus op die bonatuurlike heelal (buite logiese fondamente en prosesse): spesifiek op die begrip onstoflike siel.[8]

Hoewel elke kultuur sy eie mitologieë en rituele het, word gesê animisme beskryf die algemeenste, fundamentele wese van inheemse volke se "spirituele" of "bonatuurlike" perspektiewe. Die animistiese perspektief is vir die meeste inheemse volke so algemeen dat hulle dikwels nie 'n woord in hulle taal het wat met "animisme" (of selfs "godsdiens") ooreenstem nie.[9]

Grootliks vanweë sulke etnolinguistiese en kulturele afwykings wissel opinies oor of animisme verwys na 'n voorvaderlike ondervindingsmodus wat algemeen onder die inheemse volke van die wêreld is of na 'n volledige godsdiens uit eie reg. Die huidig aanvaarde definisie van animisme is eers in die laat 19de eeu (1871) ontwikkel deur die Britse antropoloog Edward Tylor. Dit is "een van antropologie se vroegste begrippe, indien nie die vroegste nie".[10]

Animisme lei tot 'n geloof in onder andere water-, woud- en boomgeeste.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Segal, Robert (2004). Myth: A Very Short Introduction. Oxford University Press.
  2. "Religion and Nature" (PDF). Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2022.
  3. Stringer, Martin D. (1999). "Rethinking Animism: Thoughts from the Infancy of our Discipline". Journal of the Royal Anthropological Institute. 5 (4): 541–56. doi:10.2307/2661147. JSTOR 2661147.
  4. Hornborg, Alf (2006). "Animism, fetishism, and objectivism as strategies for knowing (or not knowing) the world". Ethnos: Journal of Anthropology. 71 (1): 21–32. doi:10.1080/00141840600603129. S2CID 143991508.
  5. Haught, John F. What Is Religion? An Introduction. Paulist Press. p. 19.
  6. Hicks, David (2010). Ritual and Belief: Readings in the Anthropology of Religion (3de uitg.). Roman Altamira. p. 359.
  7. "Animism". Contributed by Helen James; coordinated by Elliott Shaw with assistance from Ian Favell. ELMAR Project (University of Cumbria). 1998–1999.{{cite web}}: AS1-onderhoud: ander (link)
  8. "Interesting facts".
  9. "Native American Religious and Cultural Freedom: An Introductory Essay". The Pluralism Project. President and Fellows of Harvard College and Diana Eck. 2005. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Desember 2014. Besoek op 4 Oktober 2013.
  10. Bird-David, Nurit (1999). ""Animism" Revisited: Personhood, Environment, and Relational Epistemology". Current Anthropology. 40 (S1): S67. doi:10.1086/200061.

Skakels

[wysig | wysig bron]