Wiggelary

Wiggelary (ook genoem waarsêery, voorspelkuns of divinasie, uit Latyn divinare "om voortydig te sien, om deur 'n god geinspireer te word", verwant aan divinus, goddelik) is die poging om insig te verkry in 'n vraagstuk of omstandigheid by wyse van 'n gestandaardiseerde proses of ritueel. Dit vorm 'n integrale deel van toordoktery, en word reeds duisende jare lank in verskillende vorme gepraktiseer. Wiggelaars ontleen hul interpretasies van hoe 'n navraer voortaan moet optree deur die lees van tekens, gebeure, of omens, of deur oënskynlike kontak met 'n bonatuurlike agent, wat merendeels as 'n engel of 'n god beskryf word, alhoewel Christene, Jode en Moslems dit as 'n gevalle engel of demoon sou beskou. Wiggelary kan gesien word as 'n stelselmatige metode waardeur skynbaar onverwante, willekeurige fasette van die ervaringswêreld so gestruktureer word dat dit insig sou verskaf in die betrokke probleem. Indien 'n onderskeid getref sou kon word tussen wiggelary en fortuinvoorspelling, sou wiggelary 'n formele of rituele, en dikwels sosiale karakter openbaar, gewoonlik in 'n religieuse konteks, soos waarneembaar is in tradisionele Afrikamedisyne; terwyl fortuinvertellery 'n meer alledaagse praktyk vir persoonlike doeleindes is. Spesifieke wiggelpraktyke wissel na gelang van die kultuur en geloof.

Hierdie man in Rhoemsiki, Kameroen, lê die toekoms uit deur waarneming van die versteuring van die posisie van verskillende objekte deur 'n varswaterkrap, 'n wiggelpraktyk wat as nggàm bekend staan.

Wiggelary word dikwels deur skeptici verwerp, insluitend die wetenskaplike gemeenskap, as synde niks meer as bygelowigheid nie: in die 2de eeu het Lucianus 'n pittige opstel gewy aan die loopbaan van 'n swendelaar, Alexander die valsprofeet, wat opgelei is deur "een van diesulkes wat gelukbringers, wonderwerkende towerspreuke, amulette vir jou liefdesverhoudings, onheil op jou vyande, onthulling van versteekte skatte, en benoemings van boedels" gepropageer het, alhoewel meeste Romeine wel in drome en amulette geglo het. Dit word as 'n sonde beskou in meeste Christendenominasies en Judaïsme, alhoewel sekere metodes, veral droomuitlegging, wel skriftuurlik is.

Sien ook

• Augur
• Voorbode
• Waarsêery