Nihoni

Ununtri, ₁₁₃Uut
Ununtri, 113Uut
Tính chất chung
Tên, ký hiệu	ununtri, Uut
Phiên âm	un-un-tri
Hình dạng	không rõ
Ununtri trong bảng tuần hoàn
	copernixi ← ununtri → flerovi
Số nguyên tử (Z)	113
Khối lượng nguyên tử chuẩn (Ar)	[286]
Phân loại	không rõ, có lẽ kim loại dở
Nhóm, phân lớp	13, p
Chu kỳ	Chu kỳ 7
Cấu hình electron	[Rn] 5f14 6d10 7s2 7p1; (dự đoán)
mỗi lớp	2, 8, 18, 32, 32, 18, 3; (dự đoán)
Tính chất vật lý
Trạng thái vật chất	rắn dự đoán
Nhiệt độ nóng chảy	700 K (430 °C, 810 (dự đoán) °F)
Nhiệt độ sôi	1 400 K (1 100 °C, 2 000 (dự đoán) °F)
Mật độ	18 (dự đoán) g·cm−3 (ở 0 °C, 101.325 kPa)
Nhiệt lượng nóng chảy	7,61 (ngoại suy) kJ·mol−1
Nhiệt bay hơi	130 (dự đoán) kJ·mol−1
Tính chất nguyên tử
Trạng thái oxy hóa	1, 2, 3, 5 (dự đoán)
Năng lượng ion hóa	Thứ nhất: 704,9 (dự đoán) kJ·mol−1; Thứ hai: 1 775,3–1 871,8 (dự đoán) kJ·mol−1
Bán kính cộng hoá trị	thực nghiệm: 170 (dự đoán) pm
Bán kính liên kết cộng hóa trị	172–180 (ngoại suy) pm
Thông tin khác
Số đăng ký CAS	54084-70-7
Đồng vị ổn định nhất
	Bài chính: Đồng vị của ununtri

Ununtri là tên gọi tạm thời của nguyên tố tổng hợp với kí hiệu tạm thời là Uut và số hiệu nguyên tử 113.

Nó nằm ở vị trí nguyên tố nặng nhất của nhóm 13 (IIIA) mặc dù đồng vị ổn định đầy đủ chưa được xác định để cho phép thực hiện các thí nghiệm xác định vị trí của nó. Nó được phát hiện đầu tiên năm 2003 trong phân rã của ununpenti và được tổng hợp trực tiếp năm 2004. Chỉ có 14 nguyên tử ununtri đã được quan sát cho đến ngày nay. Đồng vị tồn tại lâu nhất đã được biết là ²⁸⁶Uut có chu kỳ bán rã ~20 giây, cho phép tiến hành các thí nghiệm hóa đầu tiên để nghiên cứu các tính chất hóa học của nó.

Tên gọi

Ununtri là nguyên tố nhẹ nhất chưa có tên chính thức; ununtri là một tên tạm thời theo số nguyên tử của nó.

Ngày 12 tháng 8 năm 2012, các nhà nguyên cứu tại Trung tâm Nishina RIKEN vì khoa học máy gia tốc tại Nhật Bản đã tuyên bố tổng hợp nguyên tố 113 bằng cách va chạm các hạt nhân kẽm (mỗi hạt nhân có 30 proton) vào một lớp bitmut mỏng (có 83 proton).^[4] Tháng 12 năm 2015, IUPAC công nhận nguyên tố này và công nhận RIKEN là nhà khám phá đầu tiên.^[5] Lần đầu tiên trong lịch sử, một nhóm nhà vật lý học châu Á sẽ đặt tên nguyên tố mới.^[4]

Nhóm	Tên quốc tế được đề nghị	Tên Việt hóa	Từ nguyên
RIKEN	Japonium^[6]	Japoni	Nhật Bản (quốc tịch của nhóm)
	Rikenium^[6]	Rikeni	RIKEN (học viện của nhóm)
	Nishinanium^[7]	Nishinani	Nishina Yoshio (nhà vật lý học người Nhật)

Tham khảo

^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Haire, Richard G. (2006). “Transactinides and the future elements”. Trong Morss; Edelstein, Norman M.; Fuger, Jean (biên tập). The Chemistry of the Actinide and Transactinide Elements (ấn bản thứ 3). Dordrecht, Hà Lan: Springer Science+Business Media. tr. 1723–24. ISBN 1-4020-3555-1.Quản lý CS1: ref trùng mặc định (liên kết)
^ ^a ^b ^c Seaborg, Glenn Theodore (khoảng 2006). “transuranium element (chemical element)”. Encyclopædia Britannica (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 16 tháng 3 năm 2010. Đã định rõ hơn một tham số trong |author= và |last= (trợ giúp); Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |date= (trợ giúp)
^ ^a ^b ^c ^d Bonchev, Danail; Kamenska, Verginia (1981). “Predicting the Properties of the 113–120 Transactinide Elements”. J. Phys. Chem. (bằng tiếng Anh). 85: 1177–1186.
^ ^a ^b “Element 113: Ununtrium Reportedly Synthesised In Japan” (bằng tiếng Anh). Huffington Post. 2012. Truy cập ngày 22 tháng 4 năm 2013. Đã bỏ qua tham số không rõ |month= (trợ giúp)
^ “Discovery and Assignment of Elements with Atomic Numbers 113, 115, 117 and 118” (Thông cáo báo chí) (bằng tiếng Anh). IUPAC. 30 tháng 12 năm 2015.
^ ^a ^b “Discovering element 113”. Riken News. 11 (281). 2004. Truy cập ngày 9 tháng 2 năm 2008. Đã bỏ qua tham số không rõ |month= (trợ giúp)
^ 新元素113番、日本の発見確実に　合成に３回成功. Nihon Keizai Shimbun (bằng tiếng Nhật). 27 tháng 9 năm 2012. Truy cập ngày 13 tháng 10 năm 2012.

Liên kết ngoài

Bài viết liên quan đến hóa học này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.

[Haire-1] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Haire, Richard G. (2006). “Transactinides and the future elements”. Trong Morss; Edelstein, Norman M.; Fuger, Jean (biên tập). The Chemistry of the Actinide and Transactinide Elements (ấn bản thứ 3). Dordrecht, Hà Lan: Springer Science+Business Media. tr. 1723–24. ISBN 1-4020-3555-1.Quản lý CS1: ref trùng mặc định (liên kết)

[EB-2] Seaborg, Glenn Theodore (khoảng 2006). “transuranium element (chemical element)”. Encyclopædia Britannica (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 16 tháng 3 năm 2010. Đã định rõ hơn một tham số trong |author= và |last= (trợ giúp); Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |date= (trợ giúp)

[B&K-3] Bonchev, Danail; Kamenska, Verginia (1981). “Predicting the Properties of the 113–120 Transactinide Elements”. J. Phys. Chem. (bằng tiếng Anh). 85: 1177–1186.

[huffingtonpost-4] “Element 113: Ununtrium Reportedly Synthesised In Japan” (bằng tiếng Anh). Huffington Post. 2012. Truy cập ngày 22 tháng 4 năm 2013. Đã bỏ qua tham số không rõ |month= (trợ giúp)

[5] “Discovery and Assignment of Elements with Atomic Numbers 113, 115, 117 and 118” (Thông cáo báo chí) (bằng tiếng Anh). IUPAC. 30 tháng 12 năm 2015.

[rikennews2004nov-6] “Discovering element 113”. Riken News. 11 (281). 2004. Truy cập ngày 9 tháng 2 năm 2008. Đã bỏ qua tham số không rõ |month= (trợ giúp)

[7] 新元素113番、日本の発見確実に　合成に３回成功. Nihon Keizai Shimbun (bằng tiếng Nhật). 27 tháng 9 năm 2012. Truy cập ngày 13 tháng 10 năm 2012.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

x t s Bảng tuần hoàn
	1	2															3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18
1	H																															He
2	Li	Be																									B	C	N	O	F	Ne
3	Na	Mg																									Al	Si	P	S	Cl	Ar
4	K	Ca															Sc	Ti	V	Cr	Mn	Fe	Co	Ni	Cu	Zn	Ga	Ge	As	Se	Br	Kr
5	Rb	Sr															Y	Zr	Nb	Mo	Tc	Ru	Rh	Pd	Ag	Cd	In	Sn	Sb	Te	I	Xe
6	Cs	Ba	La	Ce	Pr	Nd	Pm	Sm	Eu	Gd	Tb	Dy	Ho	Er	Tm	Yb	Lu	Hf	Ta	W	Re	Os	Ir	Pt	Au	Hg	Tl	Pb	Bi	Po	At	Rn
7	Fr	Ra	Ac	Th	Pa	U	Np	Pu	Am	Cm	Bk	Cf	Es	Fm	Md	No	Lr	Rf	Db	Sg	Bh	Hs	Mt	Ds	Rg	Cn	Nh	Fl	Mc	Lv	Ts	Og