Xem mã nguồn của Quan hệ Đức – Israel

{{Infobox Bilateral relations|Đức – Israel|Đức|Israel|map=Germany Israel Locator.png}}
[[Tập tin:SchmargendorfAugusteViktoriaStraßeEmbassyIsrael2.JPG|nhỏ| Đại sứ quán Israel tại [[Berlin]], Đức ]]
'''Quan hệ giữa Đức và Israel''' đề cập đến mối quan hệ ngoại giao giữa [[Đức|Cộng hòa Liên bang Đức]] và [[Israel|Nhà nước Israel]]. Sau khi [[Chiến tranh thế giới thứ hai|Thế chiến II]] và [[Holocaust]] kết thúc, mối quan hệ dần tan băng khi Tây Đức đề nghị trả khoản tiền bồi thường cho Israel vào năm 1952 <ref name="reps">{{Chú thích web|url=http://web.nli.org.il/sites/NLI/English/collections/personalsites/Israel-Germany/Division-of-Germany/Pages/Reparations-Agreement.aspx|tựa đề=The Reparations Agreement of 1952 and the response in Israel|website=National Library of Israel}}</ref> và quan hệ ngoại giao được chính thức thiết lập vào năm 1965. Tuy nhiên, sự ngờ vực sâu sắc về người Đức vẫn lan rộng ở Israel và cộng đồng người Do Thái trên toàn thế giới trong nhiều năm sau đó.

Ngược lại, mối quan hệ giữa [[Cộng hòa Dân chủ Đức|Đông Đức]] và Israel không bao giờ được thiết lập. Israel và Đức hiện duy trì một "mối quan hệ đặc biệt" dựa trên niềm tin chung, các giá trị dân chủ và văn hóa phương Tây cộng với sự kết hợp của các quan điểm lịch sử.<ref name="BICOM">{{Chú thích web|url=http://www.bicom.org.uk/publications/israels_foreign_relations/s/1207/the-israel-german-special-relationship/|tựa đề=Israel's foreign relations. The Israel-German special relationship|ngày=2005-11-23|nhà xuất bản=[[Britain Israel Communications and Research Centre]]|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20070928020503/http://www.bicom.org.uk/publications/israels_foreign_relations/s/1207/the-israel-german-special-relationship/|ngày lưu trữ=September 28, 2007|ngày truy cập=2006-08-18}}</ref> Những yếu tố quan trọng nhất trong quan hệ của họ là [[diệt chủng]] người Do Thái ở châu Âu trong Holocaust do [[Đức Quốc Xã]] tiến hành.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.germany.info/relaunch/info/archives/background/israel.html|tựa đề=German Embassy. Background Papers. Germany and Israel|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20070927023555/http://www.germany.info/relaunch/info/archives/background/israel.html|ngày lưu trữ=September 27, 2007}}</ref>

Đức đặt đại sứ quán của mình ở [[Tel Aviv]], Israel và các lãnh sự quán danh dự ở [[Eilat]] và [[Haifa]]. Israel cũng đặt đại diện của mình tại Đức thông qua [[đại sứ quán]] tại [[Berlin]] và tổng lãnh sự quán tại [[München|Munich]]. Cả hai nước đều là thành viên đầy đủ của [[Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế]] và [[Liên minh Địa Trung Hải]].

== So sánh một vài thông tin giữa hai quốc gia ==
{| class="wikitable"
!
! '''[[Đức]]''' 
! '''[[Israel]]''' 
|-
| '''Cờ''' 
| style="text-align:center" |[[Tập tin:Flag of Germany.svg|giữa|không_khung|290x290px]]
| style="text-align:center" |[[Tập tin:Flag of Israel.svg|giữa|không_khung|252x252px]]
|-
|'''Quốc huy'''
|[[Tập tin:Coat of arms of Germany.svg|giữa|không_khung|128x128px]]
|[[Tập tin:Emblem of Israel alternative.svg|giữa|không_khung|125x125px]]
|-
| '''[[Danh sách quốc gia theo số dân|Dân số]]''' 
| 82.800.000 (2018) 
| 8.904.280 (2018) 
|-
| '''[[Danh sách quốc gia theo diện tích|Khu vực]]''' 
| {{Convert|357386|km2|0|abbr=on}} 
| {{Convert|20770|km2|0|abbr=on}} 
|-
| '''[[Danh sách quốc gia theo mật độ dân số|Mật độ dân số]]''' 
| {{Convert|232|/km2|0|abbr=on}} 
| {{Convert|403|/km2|0|abbr=on}} 
|-
| '''[[Danh sách các thủ đô quốc gia|Thủ đô]]''' 
| [[Berlin]] 
| [[Jerusalem]] 
|-
| '''Thành phố lớn nhất''' 
| [[Berlin]] 3.710.156 (5.950.000 Tàu điện ngầm) 
| [[Jerusalem]] 901.302 (1.253.900 tàu điện ngầm) 
|-
| '''Khu vực tàu điện ngầm lớn nhất''' 
| [[Vùng đô thị Rhein-Ruhr|Ruhr]] 10.680.783 
| Tel Aviv-Yafo 3.854.000 
|-
| '''Chính quyền''' 
| [[Cộng hòa đại nghị]] 
| [[Cộng hòa đại nghị]] 
|-
| '''Nguyên thủ quốc gia đ''' 
| [[Theodor Heuss]] 
| [[Chaim Weizmann|Chaim Azriel Weizmann]] 
|-
| '''Nguyên thủ quốc gia đầu tiên''' 
| [[Frank-Walter Steinmeier]] 
| [[Reuven Rivlin]] 
|-
| '''Ngôn ngữ chính thức''' 
| [[tiếng Đức]] 
| [[Tiếng Hebrew|Tiếng Do Thái]] 
|-
| '''Các nhóm dân tộc''' 
| 80% [[người Đức]], 2% [[người Ba Lan]], 1% [[người Ý]] 5,5% [[người Thổ Nhĩ Kỳ]], 3% người Đông Á, 
1% [[người Mỹ]], 2,5% [[người Nga]], 5% người khác 
| 75,4% [[người Do Thái]], 20,6% [[Người Ả Rập|Ả Rập]], 4,1% khác 
|-
| '''[[Danh sách quốc gia theo GDP (danh nghĩa)|GDP (danh nghĩa)]]''' 
| 4,33 nghìn tỷ đô la Mỹ (48,669 đô la trên đầu người) 
| 305 tỷ USD (38.004 USD / người) 
|-
| '''[[Ngân sách quốc phòng các nước|Chi tiêu quân sự]]''' 
| 40,7 tỷ USD (1,2% GDP) 
| 23,2 tỷ USD (7,6% GDP) 
|-
| '''[[Danh sách quân đội các quốc gia theo tổng quân số hiện nay|Quân đội]]''' 
| 221.000 
| 176.500 
|-
| '''Khả năng giao tiếp Anh ngữ''' 
| 56% 
| 84,97% 
|-
| '''[[Danh sách quốc gia theo lực lượng lao động|Lực lượng lao động]]''' 
| 45.900.000 
| 4.198.000 
|-
|}

== Lịch sử ==

=== Thỏa thuận bồi thường ===
[[Tập tin:Bundesarchiv_B_145_Bild-P092352,_Israel,_Konrad_Adenauer_und_Salmann_Schasar.jpg|nhỏ|250x250px| Cuộc họp của Konrad Adenauer với Zalman Shazar ở Israel]]
Đầu những năm 1950, các cuộc đàm phán đã được tiến hành giữa [[Thủ tướng Israel]] [[David Ben-Gurion]], Chủ tịch Hội nghị Yêu sách Do Thái Nahum Goldmann, và Thủ tướng của [[Tây Đức]] [[Konrad Adenauer]]. Vì sự nhạy cảm của việc chấp nhận bồi thường, quyết định này đã được tranh luận dữ dội trong [[Quốc hội Israel|Knesset]] của Israel. Năm 1952, Thỏa thuận bồi thường được ký kết.

Nói chung, tính đến năm 2007, Đức đã trả 25 tỷ euro tiền bồi thường cho nhà nước Israel và cá nhân những người sống sót sau thảm sát người Do Thái.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.fas.org/sgp/crs/row/RL33808.pdf|tựa đề=Congressional Research Service: Germany's Relations with Israel: Background and Implications for German Middle East Policy, Jan 19, 2007. (page CRS-2)}}</ref>

Năm 1950, Hermann Maas trở thành người Đức đầu tiên được mời chính thức tới Israel.<ref>[[Yad Vashem]]: ''[http://yad-vashem.org.il/righteous/bycountry/germany/maas_hermann%20.html "Hermann Maas"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170730030059/http://yad-vashem.org.il/righteous/bycountry/germany/maas_hermann%20.html |date=2017-07-30 }}''</ref> Nhưng phải mất mười lăm năm nữa quan hệ giữa hai nước được hoàn toàn bình thường hóa. Quan hệ ngoại giao chính thức giữa Tây Đức và Israel đã được thiết lập vào ngày 12 tháng 5 năm 1965.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.auswaertiges-amt.de/sid_5BA053E76F445F3A61937D394C9FF6B2/DE/Aussenpolitik/Laender/Laenderinfos/Israel/Bilateral_node.html|tựa đề=Beziehungen zu Deutschland (Relations to Germany)|nhà xuất bản=Federal Foreign Office|ngày truy cập=31 March 2014}}</ref> Kể từ thời điểm đó, các chuyến thăm nhà nước lẫn nhau thường xuyên xảy ra, mặc dù trong nhiều năm, các mối quan hệ bị ảnh hưởng bởi thực tế là người Do Thái cả trong và ngoài Israel vẫn duy trì sự ngờ vực sâu sắc đối với chính quyền và người dân Đức.

Chuyến thăm chính thức đầu tiên của Tổng thống Đức [[Roman Herzog]] bên ngoài châu Âu là tới Israel năm 1994. Thủ tướng [[Ehud Barak|Israel Ehud Barak]] là nhà lãnh đạo nước ngoài đầu tiên được tiếp đón tại thủ đô [[Berlin]] sau khi chính phủ Đức dời khỏi [[Bonn]] năm 1999. Thủ tướng Đức [[Gerhard Schröder]] đã đến thăm Israel vào tháng 10 năm 2000. Năm 2005, năm kỷ niệm 40 năm quan hệ ngoại giao,<ref>[http://www.mfa.gov.il/MFA/Foreign+Relations/Bilateral+relations/Israel+and+Germany+to+mark+40+years+of+diplomatic+relations+-+May+2005.htm Israel and Germany to mark 40 years of diplomatic relations] (Israel MFA) May 2005</ref> hai nguyên thủ quốc gia là Tổng thống Đức [[Horst Köhler]] và cựu Tổng thống [[Moshe Katsav|Israel Moshe Katsav đã]] trao đổi các chuyến thăm cấp nhà nước.<ref>[http://www.mfa.gov.il/MFA/MFAArchive/2000_2009/2005/German+President+K%C3%B6hler+addresses+Knesset+2-Feb-2005.htm Address by Horst Köhler, President of the Federal Republic of Germany, to the Knesset] (Israel MFA) 2 February 2005</ref> 
[[Tập tin:Bundesarchiv_B_145_Bild-F024619-0009,_Bonn,_Trauerfeier_für_Konrad_Adenauer.jpg|nhỏ|250x250px| Ben-Gurion tham dự lễ tang của Adenauer ở Bonn]]
Hai nước đã thiết lập một mạng lưới liên lạc giữa nghị viện, chính phủ và [[Tổ chức phi chính phủ|phi chính phủ]], cũng như các mối quan hệ chiến lược và an ninh.

Vào ngày 30 tháng 1 năm 2008, phát ngôn viên của Thủ tướng [[Angela Merkel]] tuyên bố rằng các nội các của Đức và Israel sẽ gặp nhau ở Israel vào tháng 3 năm 2008, để vinh danh lễ kỷ niệm 60 năm của Israel.

Đây là lần đầu tiên nội các Đức gặp một nội các khác ngoài châu Âu. Cuộc họp chung dự kiến sẽ trở thành một sự kiện thường niên.<ref>{{Chú thích web|url=http://afp.google.com/article/ALeqM5h-JI9ogMJA7aw1lCEMiFHrb_ocOg|tựa đề=AFP: Merkel to visit Israel marking 60th anniversary<!-- Bot generated title -->|url lưu trữ=https://archive.today/20110520120107/http://afp.google.com/article/ALeqM5h-JI9ogMJA7aw1lCEMiFHrb_ocOg|ngày lưu trữ=May 20, 2011}}</ref> Vào ngày 17 tháng 3 năm 2008, Merkel đã có chuyến thăm ba ngày tới Israel để đánh dấu kỷ niệm 60 năm của Israel. Thủ tướng Merkel và Thủ tướng [[Ehud Olmert|Israel Ehud Olmert]] đã ký các thỏa thuận về một loạt các dự án về giáo dục, môi trường và quốc phòng.<ref>{{Chú thích web|url=http://edition.cnn.com/2008/WORLD/meast/03/17/israel.germany.ap/index.html|tựa đề=Historic agreement for Israel, Germany - CNN.com<!-- Bot generated title -->|ngày truy cập=2020-03-10|archive-date=2008-05-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20080526214607/http://edition.cnn.com/2008/WORLD/meast/03/17/israel.germany.ap/index.html|url-status=dead}}</ref> Merkel đã nói về sự ủng hộ của bà đối với nhà nước Do Thái trong bài phát biểu chưa từng có trước [[Quốc hội Israel|Knesset]] vào ngày 18 tháng 3 năm 2008 <ref>{{Chú thích báo|url=http://www.cnn.com/2008/WORLD/meast/03/18/germany.israel/index.html|title=Merkel admits Germany's 'Holocaust shame'|last=|first=|date=March 18, 2008|work=[[CNN]]|access-date=2009-06-11|quote=German Chancellor Angela Merkel told Israel of Germany's "Holocaust shame," and asserted its support for the Jewish state during an unprecedented speech to the Knesset on Tuesday.|author-link=}}</ref>

Vào tháng 1 năm 2011, Merkel đã đến thăm Israel và gặp gỡ với Thủ tướng [[Benjamin Netanyahu]] và lãnh đạo đảng đối lập Kadima [[Tzipi Livni]].<ref>{{Chú thích web|url=https://www.haaretz.com/1.5147951|tựa đề=Netanyahu Heads to Germany for Reconciliation With Merkel|ngày=April 6, 2011|via=Haaretz}}</ref> Vào tháng 2 năm 2011, Netanyahu đã gọi cho Merkel để thảo luận về việc bỏ phiếu của Đức trong [[Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc|Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc]] ủng hộ đề xuất của Palestine. Merkel đã nói với Netanyahu rằng ông đã làm bà thất vọng và không làm gì để tiến tới hòa bình.<ref name="Barak Ravid and DPA">{{Chú thích báo|url=http://www.haaretz.com/news/diplomacy-defense/netanyahu-heads-to-germany-for-reconciliation-with-merkel-1.354421|title=Netanyahu heads to Germany for reconciliation with Merkel|last=Barak Ravid and DPA|date=2011-04-11|work=Haaretz|access-date=2012-01-07}}</ref> Để xua tan căng thẳng, Netanyahu đã được mời cho một chuyến thăm hòa giải đến Berlin vào giữa tháng 3 năm 2011

Vào tháng 9, Merkel đã chỉ trích Israel xây dựng các khu định cư mới ở Jerusalem và nói rằng giấy phép nhà ở mới đã làm dấy lên nghi ngờ về sự sẵn sàng đàm phán với người Palestine của Israel.<ref>{{Chú thích báo|url=http://www.haaretz.com/news/diplomacy-defense/germany-reprimands-israel-over-new-jerusalem-construction-1.387445|title=Germany reprimands Israel over new Jerusalem construction|last=Barak Ravid|date=2011-09-30|work=Haaretz|access-date=2012-01-07}}</ref>

Đức là một trong 14 quốc gia đã bỏ phiếu chống lại tư cách thành viên [[Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc|UNESCO]] của Palestine vào tháng 10 năm 2011, trong bối cảnh sáng kiến [[Palestine 194]]. Khi Israel tuyên bố rằng các khu định cư xây dựng sẽ tiếp tục đáp trả những nỗ lực của Palestine nhằm tuyên bố đơn phương, Đức đe dọa sẽ ngừng giao hàng cho Israel các [[tàu ngầm]] có khả năng bắn đầu đạn hạt nhân.<ref>{{Chú thích báo|url=http://www.spiegel.de/international/germany/0,1518,794991,00.html|title=Germany Threatens To Halt Submarine Sale to Israel|last=|date=2011-10-31|work=Spiegel Online International|access-date=2012-01-07}}</ref>

== Thương mại ==
[[Tập tin:Meeting_with_German_officials.jpg|nhỏ|250x250px| Bộ trưởng Thương mại Israel, Shalom Simhon, gặp gỡ các giới chức Đức]]
Đức là đối tác thương mại lớn nhất của Israel ở châu Âu và là đối tác thương mại quan trọng thứ hai của Israel sau Hoa Kỳ. Kim ngạch nhập khẩu từ Đức đạt 2.3 tỉ [[Đô la Mỹ|USD]], trong khi Israel là đối tác thương mại lớn thứ tư của Đức ở khu vực [[Trung Đông]]/[[Bắc Phi]].<ref name="BICOM"/>

== Các công trình văn hóa, khoa học và xã hội ==
[[Tập tin:Joachim_Gauck_in_a_visit_in_Israel_with_Reuven_Rivlin_(2).jpg|nhỏ|250x250px| [[Tổng thống Đức]] [[Joachim Gauck]] họp báo với [[Tổng thống Israel]] [[Reuven Rivlin]] trong chuyến thăm Israel, tháng 12 năm 2015 ]]
Hai nước có mối quan hệ khoa học sâu rộng, với sự hợp tác về khoa học giữa các trường đại học Israel và Đức và sự phát triển của Hiệp hội Minerva. Trong chuyến thăm Tổng thống Katsav, Chủ tịch [[Quốc hội Liên bang Đức|Bundestag]] Wolfgang Thierse đã thúc đẩy việc thành lập Văn phòng Thanh niên Đức – Israel theo mô hình của các văn phòng thanh niên chung của Đức với Pháp và Ba Lan - như một công cụ để giáo dục giới trẻ Đức và Israel về lịch sử tương ứng của họ và sự nhạy cảm của họ mối quan hệ.<ref name="BICOM"/> Quỹ Nghiên cứu và Phát triển Khoa học Đức (Israel) được thành lập vào năm 1986.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.gif.org.il/Pages/default.aspx|tựa đề=GIF &#124; German-Israeli Foundation for Scientific Research and Development|website=www.gif.org.il|ngày truy cập=2020-03-10|archive-date=2019-11-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20191117111300/http://www.gif.org.il/Pages/default.aspx|url-status=dead}}</ref>

== Hợp tác về quân sự ==
Đức và Israel có hợp tác quân sự quan trọng và lâu dài. Từ năm 1959 đến 1967, [[Tây Đức|Cộng hòa Liên bang Đức]] là nhà cung cấp thiết bị quân sự và vũ khí quan trọng cho Israel.<ref>Williamson, Murray, Knox, MacGregor, Bernstein, Alvin H., The making of strategy: rulers, states, and war, Cambridge University Press, 1994, p. 549</ref>

Tuy nhiên, sau năm 1965, khi Tây Đức từ bỏ thỏa thuận bán xe tăng cho Israel, Hoa Kỳ đã lấp đầy đơn đặt hàng bằng cách bán 210 [[M48 Patton|xe tăng M48 Patton]]. Merkava 4 sử dụng động cơ V12 diesel làm mát bằng không khí MTU MB 873 Ka-501 của Đức được sản xuất theo giấy phép. Đức đã cung cấp cho Israel các tàu ngầm lớp Cá heo trong khi Đức sử dụng tên lửa chống tăng Spike do Israel thiết kế. Năm 2008, tiết lộ rằng Đức và Israel đã cùng phát triển một hệ thống cảnh báo hạt nhân, được đặt tên là Chiến dịch Bluebird, trong bí mật.<ref name="israel_germany_nukes">{{Chú thích báo|url=https://www.jpost.com/International/Israel-Germany-develop-nuclear-warning-system|title=Israel, Germany develop nuclear warning system|last=Lappin|first=Yaakov|date=17 November 2008|work=|access-date=25 October 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171018125829/https://www.jpost.com/International/Israel-Germany-develop-nuclear-warning-system|archive-date=18 October 2017|publisher=The Jerusalem Post|pages=|quote=Working in secret, Israel and Germany have jointly developed a nuclear missile detection system, according to the Defense News Web site.|author-link=}}</ref>

Mối quan hệ chặt chẽ này, được dịch thông qua thỏa thuận vũ khí và chia sẻ thông tin tình báo, đã phát triển thành niềm tin vững chắc và cuối cùng đặt nền tảng cần thiết cho việc thiết lập quan hệ ngoại giao.<ref name="israel_germany_cooperation">{{Chú thích báo|title=Bilateral Arms Cooperation: The Roots of German-Israeli Relations|last=Serr|first=Marcel|date=2015|work=[[Israel Journal of Foreign Affairs. IX(2)]].|publisher=|doi=10.1080/23739770.2015.1043612|author-link=}}</ref>

Lần đầu tiên trong lịch sử quan hệ hai nước, chiến đấu cơ của Đức đã hạ cánh xuống [[Sân bay quốc tế Ovda|sân bay Ovda]] ở Israel để tham gia cuộc tập trận Cờ Xanh vào năm 2017.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.haaretz.com/israel-news/1.820429|title=India Air Force in Israel for First-ever Joint Military Exercise|date=2017-11-02|work=Haaretz}}</ref>

== Xem thêm ==

* [[Quan hệ ngoại giao của Israel]] 
* [[Lịch sử Đức|Lịch sử nước Đức]] 
* [[Lịch sử Israel|Lịch sử của Israel]]

== Tham khảo ==
<references group="" responsive="0"></references>

[[Thể loại:Quan hệ song phương của Israel]]
[[Thể loại:Quan hệ song phương của Đức]]
[[Thể loại:Quan hệ Đức-Israel]]