Xem mã nguồn của Pentan

{{Không nguồn gốc|date=10-2021}}
{| class="toccolours" border="1" style="float: right; clear: right; margin: 0 0 1em 1em; border-collapse: collapse;"
! {{chembox header}} | Pentan
|-
| align="center" colspan="2" | [[Tập tin:Pentane-2D-Skeletal.svg|200px|Pentan]]<br/> [[Tập tin:Pentane-3D-space-filling.png|200px|Cấu trúc 3D phân tử pentan]]
|-
! {{chembox header}} | Tổng quan
|-
| [[IUPAC]]
| ''n''-Pentane
|-
| tên khác
| Amyl hydrid<br/>Skellysolve
|-
| [[Công thức hóa học]]
| [[cacbon|C]]<sub>5</sub>[[Hiđrô|H]]<sub>12</sub>
|-
| [[Công thức đơn giản|SMILES]]
| CCCCC
|-
| [[Phân tử gam]]
| 72,15 g/mol
|-
| Bề ngoài
| chất khí không màu
|-
| [[số đăng ký CAS|số CAS]]
| [109-66-0]
|-
! {{chembox header}} | Thuộc tính
|-
| [[Tỉ trọng|Tỷ trọng]] và [[pha (vật chất)|pha]]
| 0,626 g/cm³, lỏng
|-
| [[Độ hoà tan]] trong [[nước]]
| 0,01 g/100 ml ở 20&nbsp;°C
|-
| [[Độ hoà tan]] trong [[hydrocarbon|hyđrocacbon]]
| hoàn toàn
|-
| [[Nhiệt độ nóng chảy|Nhiệt độ hóa lỏng]]
| - 129,8&nbsp;°C (143 K)
|-
| [[Nhiệt độ bay hơi|Nhiệt độ sôi]]
| 36,1&nbsp;°C (308 K)
|-
| [[Hằng số axít]] (p''K''<sub>b</sub>)
| ~ 45
|-
| [[Độ nhớt]]
| 0,240 [[Poise|cP]] ở 20&nbsp;°C
|-
! {{chembox header}} | Nguy hiểm
|-
| [[Bảng chỉ dẫn an toàn hóa chất|MSDS]]
| [[Dữ liệu hóa chất bổ sung của Pentan#Bảng chỉ dẫn an toàn hóa chất|MSDS ngoài]]
|-
| [[Chỉ dẫn 67/548/EEC|Phân loại của EU]]
| Rất dễ cháy ('''F+''')
|-
| [[NFPA 704]]
| {{NFPA 704 | Sức khỏe=1 | Dễ cháy=4 }}
|-
| [[Chỉ dẫn nguy hiểm|Nguy hiểm]]
| R12, R51/53, R65, <br/>R66, R67
|-
| [[Chỉ dẫn an toàn|An toàn]]
| S2, S9, S16,<br/>S29, S33, S61, S62
|-
| [[Điểm bốc cháy]]
| - 49&nbsp;°C
|-
| [[Giới hạn nổ]]
| 1,8–8,4%
|-
| Số [[RTECS]]
| RZ9450000
|-
! {{chembox header}} | [[Dữ liệu về pentan|Dữ liệu bổ sung]]
|-
| [[Pentan (dữ liệu)#Cấu trúc và tính chất|Cấu trúc và<br/>tính chất]]
| [[chiết suất|''n'']], [[Hằng số điện môi|''ε<sub>r</sub>'']], v.v..
|-
| [[Pentan (dữ liệu)#Tính chất nhiệt động|Tính chất<br/>nhiệt động]]
| Pha<br />Rắn, lỏng, khí
|-
| [[Pentan (dữ liệu)#Phổ|Phổ]]
| [[Phổ tử ngoại và khả kiến|UV]], [[Phổ hồng ngoại|IR]], [[Phổ cộng hưởng từ hạt nhân|NMR]], [[Phương pháp phổ khối lượng|MS]]
|-
! {{chembox header}} | Hóa chất liên quan
|-
| [[Ankan]] liên quan
| [[Butan]], [[Isopentan]]<br/>[[Neopentan]], [[Hexan]]
|-
| Hợp chất liên quan
| [[Cyclopentan]]
|-
| {{chembox header}} | <small>Ngoại trừ có thông báo khác, các dữ liệu<br /> được lấy ở [[nhiệt độ và áp suất tiêu chuẩn|25&nbsp;°C, 100 kPa]]<br/>[[Wikipedia:Thông tin hóa chất|Thông tin về sự phủ nhận và tham chiếu]]</small>
|-
|}

'''Pentan''' (pentane), hay còn gọi là '''amyl hydrid''' hay '''skellysolve A''' là một [[hydrocarbon|hyđrocacbon]] thuộc nhóm [[ankan|alkan]] có công thức [[cacbon|C]]<sub>5</sub>[[Hiđrô|H]]<sub>12</sub>.

Pentan được sử dụng chủ yếu làm nhiên liệu và dung môi.

== Cấu trúc phân tử ==

Cấu trúc phân tử Pentan dạng thẳng giống [[Butan]] nhưng có thêm một nhóm -CH2.

== Đồng phân ==

Pentan có hai đồng phân là [[isopentan]] và [[neopentan]]

<center>
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|-
! pentan || iso-pentan || neo-pentan
|-
| [[Tập tin:Pentane-2D-Skeletal.svg|120px]] || [[Tập tin:Isopentane-2D-skeletal.png|90px]] || [[Tập tin:Neopentane-2D-skeletal.png|70px]]
|}
</center>

== Các phản ứng ==

Pentan đốt cháy tạo thành CO2 và [[nước]]

:C<sub>5</sub>H<sub>12</sub> + 8 O<sub>2</sub> → 5 CO<sub>2</sub> + 6 H<sub>2</sub>O
Khi lượng [[oxy]] thiếu, sản phẩm của phản ứng có thể còn là carbon, [[carbon monoxide]] (CO).

Giống như các hydrocarbon khác, Pentan phản ứng với Cl<sub>2</sub>
:C<sub>5</sub>H<sub>12</sub> + Cl<sub>2</sub> → C<sub>5</sub>H<sub>11</sub>Cl + HCl

Phản ứng phổ biến khác:
:CH<sub>3</sub>CH<sub>2</sub>CH<sub>2</sub>CH<sub>2</sub>CH<sub>3</sub> + 5 O<sub>2</sub> → C<sub>2</sub>H<sub>2</sub>(CO)<sub>2</sub>O + 5 H<sub>2</sub>O + CO<sub>2</sub>

==Tham khảo==
{{tham khảo}}
== Liên kết ngoài ==
* [http://www.ilo.org/public/english/protection/safework/cis/products/icsc/dtasht/_icsc05/icsc0534.htm Hướng dẫn về an toàn]
* [http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0486.html Hướng dẫn an toàn của NIOSH]
* [http://www.bluerhinos.co.uk/molview/indv.php?id=12 Molview from bluerhinos.co.uk] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071021042142/http://bluerhinos.co.uk/molview/indv.php?id=12 |date = ngày 21 tháng 10 năm 2007}} Hình 3D của pentan
* [http://physchem.ox.ac.uk/MSDS/PE/pentane.html Hướng dẫn về an toàn] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071027080519/http://physchem.ox.ac.uk/MSDS/PE/pentane.html |date = ngày 27 tháng 10 năm 2007}}

{{ankan}}
{{Hydrocarbon|state=}}

[[Thể loại:Alkan]]
[[Thể loại:Nhiên liệu]]
[[Thể loại:Dung môi]]