Xem mã nguồn của Carl XVI Gustaf

{{Thông tin nhân vật hoàng gia
| tên = Carl XVI Gustaf
| hình = Carl XVI Gustaf Tallinnas 2023 (cropped).jpg
| ghi chú hình = Vua Carl XVI Gustaf vào năm 2023
| chức vị = [[Vua Thụy Điển]]
| tại vị = [[15 tháng 9]] năm [[1973]] <br/>({{số năm theo năm và ngày |1973|9|15}})
| đăng quang = [[19 tháng 9]] năm [[1973]]
| kiểu nhiếp chính = {{nowrap|Thủ tướng}}
| nhiếp chính = [[Olof Palme]]<br>Thorbjörn Fälldin<br>Ola Ullsten<br>Thorbjörn Fälldin<br>Olof Palme<br>[[Ingvar Carlsson]]<br>[[Carl Bildt]]<br>Ingvar Carlsson<br>[[Göran Persson]]<br>[[Fredrik Reinfeldt]]<br>[[Stefan Löfven]]
| phối ngẫu = [[Silvia của Thụy Điển|Vương hậu Silvia]]
| con cái = [[Thái nữ Victoria của Thụy Điển|Thái nữ Victoria, Nữ Công nước xứ Västergötland]]<br>[[Vương tử Carl Philip, Công tước xứ Värmland]]<br>[[Vương nữ Madeleine, Nữ Công tước xứ Hälsingland và Gästrikland]]
| tên đầy đủ = Carl Gustaf Folke Hubertus
| tiền nhiệm = [[Gustaf VI Adolf của Thụy Điển|Gustaf VI Adolf]]
| kế nhiệm = [[Thái nữ Victoria của Thụy Điển|Thái nữ Victoria]]
| kiểu kế nhiệm = Người kế vị đương nhiên
| hôn phối = [[Silvia, Vương hậu Thụy Điển|Hoàng hậu Silvia]]
| hậu duệ = [[Công chúa Victoria của Thụy Điển|Thái nữ Victoria, Nữ Công nước xứ Västergötland]]<br>[[Hoàng tử Carl Philip, Công tước xứ Värmland]]<br>[[Công chúa Madeleine, Nữ Công tước xứ Hälsingland và Gästrikland]]
| kiểu hoàng tộc = Vương tộc
| hoàng tộc = [[Nhà Bernadotte]]
| ca khúc hoàng gia = [[Kungssången]]
| cha = [[Vương tôn Gustaf Adolf, Công tước xứ Västerbotten|Gustaf Adolf của Thụy Điển]]
| mẹ = [[Sibylla xứ Sachsen-Coburg và Gotha]]
| sinh = {{ngày sinh và tuổi|1946|4|30}}
| nơi sinh = Cung điện Haga, [[Solna (đô thị)|Solna]], [[Thụy Điển]]
| mất = 
| nơi mất = 
| nơi an táng = 
| chữ ký = Carl XVI Gustaf of Sweden Signature.svg
| tôn giáo = [[Giáo hội Thụy Điển]]
}}
'''Carl XVI Gustaf''' ([[tên thánh]]: '''Carl Gustaf Folke Hubertus''', sinh ngày [[30 tháng 4]] năm [[1946]]) là vua [[Thụy Điển]] từ ngày [[15 tháng 9]] năm [[1973]], khi ông của ông là [[Gustaf VI Adolf của Thụy Điển|Gustaf VI Adolf]] qua đời. Ông là con trai duy nhất của [[Hoàng tử Gustaf Adolf, Công tước xứ Västerbotten|Gustaf Adolf, Công tước xứ Västerbotten]] và [[Công nương Sibylla của Saxe-Coburg và Gotha]]. Cha của ông đã bị tử nạn trong một vụ rơi máy bay vào chiều ngày [[26 tháng 1]] năm [[1947]] tại [[sân bay Copenhagen]], [[Đan Mạch]].

Hiện tại, Carl XVI Gustaf là vị vua trị vì lâu nhất trong lịch sử Thụy Điển, vượt qua Vua [[Magnus IV]], người đã trị vì Thụy Điển trong suốt 44 năm 222 ngày và qua đời vào năm 1374.<ref>{{Chú thích báo|title=“"King Carl XVI Gustaf now Sweden's longest-reigning monarch"”. 26/4/2018. Truy cập ngày 21 tháng 2 năm 2022|url=https://www.thelocal.se/20180426/king-carl-xvi-gustaf-now-swedens-longest-reigning-monarch/}}</ref>

Người kế vị ông sẽ là [[Công chúa Victoria của Thụy Điển|Thái nữ Victoria, Nữ Công nước xứ Västergötland]] - con trưởng của ông và [[Silvia, Vương hậu Thụy Điển|Vương hậu Silvia]] - sau khi Nghị viện Thụy Điển sửa đổi Luật Kế vị, một dự luật giao quyền kế vị cho cả [[Hoàng tử]] và [[Công chúa]] của vương thất [[Thụy Điển]]. Theo sự thay đổi này, ngai vàng sẽ truyền cho người con trưởng không kể nam nữ của Quốc vương [[Thụy Điển]].

== Thời thơ ấu và giáo dục ==

=== Thân thế ===
[[Tập_tin:Carl_XVI_Gustaf_of_Sweden_ca_1950.JPG|trái|nhỏ]]
Carl Gustaf sinh ngày 30 tháng 4 năm 1946 lúc 10:20<ref>{{Chú thích báo|title=Rudberg, Erik, biên tập. (Năm 1947). Svenska dagbladets årsbok 1946 (bằng tiếng Thụy Điển). Stockholm: Svenska Dagbladet . P. 43. TỰ TIN 283647.}}</ref>tại Cung điện Haga ở [[Solna (đô thị)|Solna]], quận [[Stockholm]], [[Thụy Điển]] dưới thời trị vì của ông cố [[Gustaf V của Thụy Điển|Quốc vương Gustaf V]], là con út và là con trai duy nhất trong một gia đình có 5 người con. Cha của ông là [[Vương tôn Gustaf Adolf, Công tước xứ Västerbotten|Vương tôn Gustaf Adolf, Công tước xứ Vasterbotten]] con trai cả của Thái tử Gustaf (sau là [[Gustaf VI Adolf của Thụy Điển|Quốc vương Gustaf VI Adolf)]] và mẹ ông là [[Sibylla xứ Sachsen-Coburg và Gotha|Công chúa Sibylla của Saxe-Coburg và Gotha]] (chắc của [[Victoria của Anh]]).<ref>{{Chú thích web|url=https://www.historyofroyalwomen.com/sibylla-of-saxe-coburg-and-gotha/princess-sibylla-saxe-coburg-gotha/|tựa đề="Công chúa Sibylla của Saxe-Coburg và Gotha - Nữ công tước xứ Västerbotten"|url-status=live}}</ref> Chào đời với tư cách là con trai duy nhất của đương kim quân chủ tương lai, từ khi mới sinh ra ông đứng thứ 3 trong [[Danh sách kế vị ngai vàng hoàng gia Thụy Điển|hàng kế vị ngai vàng Thụy Điển]] chỉ sau ông nội và cha, và đứng thứ nhất khi ông nội lên ngôi Quốc vương vào năm 1950. Ông được làm lễ rửa tội tại [[Nhà nguyện Hoàng gia]] vào ngày 7 tháng 6 năm 1946 bởi [[Erling Eidem|Erling Eidem, Tổng giám mục của Uppsala]]. Cha mẹ đỡ đầu của ông gồm Thái tử Christian (sau là [[Frederik IX của Đan Mạch|Frederick IX của Đan Mạch]]), Công chúa Ingrid (sau là [[Ingrid của Thụy Điển|Vương hậu Ingrid]] ), Thái tử Alexander (sau là [[Olav V của Na Uy]]), [[Juliana của Hà Lan|Công chúa Juliana]] (sau là [[Juliana của Hà Lan]] ), [[Gustaf V của Thụy Điển|Gustaf V]], ông nội và bà ([[Gustaf VI Adolf]] và [[Vương hậu Louise Mountbatten]]), [[Friedrich Josias, Hoàng tử của Saxe-Coburg và Gotha]] và [[Folke Bernadotte|Bá tước Folke Bernadotte]].<ref>{{Chú thích sách|title=Anno. [19]82 (in Swedish). Malmö: Corona. 1983. p. 39. ISBN 91-85556-16-5. SELIBR 3759331.}}</ref>

=== Thái tử Thụy Điển ===
[[Tập_tin:King_Gustaf_VI_Adolf_and_Crown_Prince_Carl_Gustaf_1958_JvmKBDB07930.jpg|trái|nhỏ|Thái tử Carl Gustaf vào năm 1958.]]
Vào ngày 26 tháng 1 năm 1947 tại [[Sân bay Copenhagen]] cha của ông, [[Hoàng tử Gustaf Adolf, Công tước xứ Västerbotten|Gustaf Adolf]] từ [[Amsterdam]] đến [[Stockholm]] qua [[Copenhagen]] được thông báo là đã thiệt mạng trên chuyến bay tên [[Douglas DC-3]].<ref>{{Chú thích báo|title="Hoàng tử và ngôi sao opera thiệt mạng trong vụ tai nạn máy bay" . Công dân Ottawa . Associated Press . 14 tháng 3 năm 1954|url=https://news.google.com/newspapers?nid=2194&dat=19470124&id=Ef8uAAAAIBAJ&pg=6112,5069912}}</ref>Carl Gustaf khi đó mới chưa đầy 1 tuổi thay mặt cha mình tiến lên thứ 2 trong hàng kế vị ngai vàng chỉ sau ông nội lúc đó là [[Gustaf VI Adolf của Thụy Điển|Thái tử Gustaf]]. Năm 1950, [[Gustaf V của Thụy Điển|Quốc vương Gustaf V]] (ông cố của Carl Gustaf) qua đời, con trai ông trở thành Quốc vương của Thụy Điển với tên gọi [[Gustaf VI Adolf của Thụy Điển|Gustaf VI Adolf]] ở tuổi 68 và Carl Gustaf tiến lên đứng thứ nhất trong dòng kế vị ngai vàng. Ông nhận danh hiệu Thái tử Thụy Điển với tư cách là cháu trai của một Quốc vương khi đó ông mới 4 tuổi.<ref>{{Chú thích tạp chí|last=Gustaf|first=Carl|date=1979-12-01|title=Opening Address by His Majesty King Carl XVI Gustaf of Sweden|url=http://dx.doi.org/10.1042/cs057001s|journal=Clinical Science|volume=57|issue=s5|pages=1s–1s|doi=10.1042/cs057001s|issn=0144-9664}}</ref>

=== Giáo dục ===
[[Tập_tin:Carl_XVI_Gustaf_of_Sweden_as_cadet_at_Royal_Swedish_Naval_Academy_1960s.jpg|trái|nhỏ|Carl Gustaf khoảng năm 1966 và vào 1968.]]
Carl Gustaf mắc [[chứng khó đọc]], sau này con gái ông [[Công chúa Victoria của Thụy Điển|Thái nữ Victoria]] và con trai ông là [[Hoàng tử Carl Philip, Công tước xứ Värmland|Vương tử Carl Philip]] cũng mắc chứng khó đọc giống cha.<ref>{{Chú thích báo|first=|title=Toinis metod hjälpte Carl Philip}}</ref><ref>Med Drottningholmsom lekplats". ''Dagens Nyheters bilaga'' (bằng tiếng Thụy Điển).</ref> Carl Gustaf tiếp nhận một nền giáo dục tư nhân trong chính [[Cung điện Stockholm|Cung điện Vương thất Thụy Điển]], sau đó ông được gửi đến [[Trường Broms]] và đi học nội trú tại [[Sigtunaskolan Humanistiska Läroverket|Trường Sigtunaskolan Humanistiska Läroverket]] ở [[Sigtuna (đô thị)|Sigtuna]], [[Thụy Điển]] và học tại [[Đại học Uppsala]] với [[Đại học Stockholm]]. Ở tuổi 20 ông tham gia Quân đội Thụy Điển, Hải quân Hoàng gia và Không quân Thụy Điển, khoảng thời gian tại đây ông tham gia một chuyến đi vòng quanh thế giới bằng con tàu [[HSwMS Älvsnabben (M01)|HSwMS ''Älvsnabben'' (M01)]] của Hải quân Thụy Điển.<ref>Biography – Sveriges Kungahus</ref>

Khi còn trẻ Carl Gustaf từ lâu là một người ủng hộ phong trào [[Hướng đạo|Hướng Đạo]] ở Thụy Điển. Để chuẩn bị cho vai trò là nguyên thủ quốc gia, Carl Gustaf đã theo một chương trình nghiên cứu rộng rãi về hệ thống tòa án, các tổ chức và thể chế xã hội, công đoàn và hiệp hội người sử dụng lao động, đồng thời dành thời gian để nghiên cứu [[Quốc hội Thụy Điển|Riksdag]], Chính phủ Thụy Điển và Bộ Ngoại giao. Ông cũng đã dành thời gian tại Phái bộ Thụy Điển tại Liên hợp quốc và Cơ quan Hợp tác Phát triển Quốc tế Thụy Điển (SIDA), ngoài ra Carl Gustaf đã có một khoảng thời gian làm việc tại một ngân hàng ở London và tại văn phòng Đại sứ quán Thụy Điển tại Anh, Phòng Thương mại Thụy Điển tại Pháp. Carl Gustaf từng thay mặc ông nội tham dự [[Triển lãm thế giới|Triển lãm Thế giới]] tại [[Ōsaka|Osaka]], [[Nhật Bản]].
== Hôn nhân và Gia đình ==
[[Tập_tin:Statiefoto_Karl_Gustav_en_Silvia_van_Zweden,_Bestanddeelnr_928-8393_(cropped).jpg|phải|nhỏ|Carl Gustaf và Silvia vào ngày 20 tháng 10 năm 1976.]]
[[Tập_tin:King_and_Queen_of_Sweden.jpg|trái|nhỏ|Carl Gustaf và Silvia vào ngày 18 tháng 7 năm 2010.]]
Carl Gustaf kết hôn với [[Silvia, Vương hậu Thụy Điển|Silvia Sommerlath]], một người phụ nữ mang hai dòng máu Đức và Brazil, sau khi gặp nhau tại [[Thế vận hội Mùa hè 1972]] ở [[Munich (huyện)|Munich]] cặp đôi quyết định kết hôn. Đám cưới được tổ chức vào ngày 19 tháng 6 năm 1976 tại [[Nhà thờ Stockholm|Nhà thờ Hoàng gia Stockholm]], do Tổng giám mục Uppsala chủ trì.<ref>{{Chú thích báo|title=Swedish Monarch Marries German as 150,000 Turn Out|url=https://www.nytimes.com/1976/06/20/archives/swedish-monarch-marries-german-as-150000-turn-out.html}}</ref> Nhóm nhạc [[ABBA]] đã góp mặt tại lễ cưới với bài hát [[Dancing Queen]] như một lời tri ân gửi đến Vương hậu tương lai của họ.<ref>{{Chú thích báo|title=(tiếng Tây Ban Nha) Rodolfo Vargas Rubio. “El Manifiesto”.|url=http://www.elmanifiesto.com/articulos_imprimir.asp?idarticulo=1574}}</ref>

Vua Carl Gustaf và Vương hậu Silvia có ba người con lần lượt đứng thứ nhất, thứ tư và thứ tám trong [[Danh sách kế vị ngai vàng hoàng gia Thụy Điển|hàng kế vị ngai vàng Thụy Điển]]:

* [[Công chúa Victoria của Thụy Điển|Thái nữ Victoria, Nữ công tước xứ Västergötland]] (sinh năm 1977)
* [[Vương tử Carl Philip, Công tước xứ Värmland]] (sinh năm 1979)
* [[Vương nữ Madeleine, Nữ Công tước xứ Hälsingland và Gästrikland|Vương nữ Madeleine, Nữ công tước của Hälsingland và Gästrikland]] (sinh năm 1982)

==Danh hiệu và Tước hiệu==
* '''Ngày 30 tháng 4 năm 1946 - ngày 7 tháng 6 năm 1946:''' ''Vương tằng tôn Carl Gustaf của Thụy Điển Điện hạ''
* '''Ngày 7 tháng 6 năm 1946 - ngày 29 tháng 10 năm 1950:''' ''Vương tằng tôn Carl Gustaf của Thụy Điển Điện hạ, Công tước xứ Jämtland''
* '''Ngày 29 tháng 10 năm 1950 - 15 tháng 9 năm 1973:''' ''Vương thái tôn của Thụy Điển Điện hạ, Công tước xứ Jämtland''
* '''Ngày 15 tháng 9 năm 1973 - nay:''' ''Quốc vương của Thụy Điển Bệ hạ''

==Phả hệ==
{{ahnentafel top|Gia phả của Carl XVI Gustaf của Thụy Điển|width=100%}}
<center>
{{ahnentafel-compact5
|style=font-size: 90%; line-height: 110%;
|border=1
|boxstyle=padding-top: 0; padding-bottom: 0;
|boxstyle_1=background-color: #0FF;
|boxstyle_2=background-color: #FCC;
|boxstyle_3=background-color: #ffc;
|boxstyle_4=background-color: #bfc;
|boxstyle_5=background-color: #9fe;
|1= 1. '''{{Màu sắc|Blue|Carl XVI Gustaf của Thụy Điển}}'''
|2= 2. [[Vương tôn Gustaf Adolf, Công tước xứ Västerbotten]]
|3= 3. [[Sibylla xứ Sacchsen-Coburg và Gotha]]
|4= 4. [[Gustaf VI Adolf của Thụy Điển]]
|5= 5. [[Margaret xứ Connaught]]
|6= 6. [[Carl Eduard I của Sachsen-Coburg und Gotha]]
|7= 7. [[Viktoria Adelheid xứ Schleswig-Holstein]]
|8= 8. [[Gustaf V của Thụy Điển]]
|9= 9. [[Viktoria của Baden]]
|10= 10. [[Vương tử Arthur, Công tước xứ Connaught và Strathearn|Arthur của Liên hiệp Anh]]
|11= 11. [[Luise Margareta của Phổ]]
|12= 12. [[Vương tử Leopold, Công tước xứ Albany|Leopold của Liên hiệp Anh]]
|13= 13. [[Helene xứ Waldeck và Pyrmont]]
|14= 14. [[Friedrich Ferdinand I xứ Schleswig-Holstein]]
|15= 15. [[Karoline Mathilde xứ Schleswig-Holstein]]
|16= 16. [[Oscar II của Thụy Điển]]
|17= 17. [[Sophia xứ Nassau]]
|18= 18. [[Friedrich I của Baden]]
|19= 19. [[Luise của Phổ]]
|20= 20. [[Victoria của Anh|Victoria I của Liên hiệp Anh]]
|21= 21. [[Albrecht xứ Sachsen-Coburg và Gotha]]
|22= 22. [[Friedrich Karl Nikolaus của Phổ]]
|23= 23. [[Maria Anna của Anhalt-Dessau]]
|24= 24. [[Victoria của Anh|Victoria I của Liên hiệp Anh]] 
|25= 25. [[Albrecht xứ Sachsen-Coburg và Gotha]] 
|26= 26. [[Georg Victor I xứ Waldeck và Pyrmont]]
|27= 27. [[Helene xứ Nassau]]
|28= 28. [[Friedrich I xứ Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg]]
|29= 29. [[Adelheid xứ Schaumburg-Lippe]]
|30= 30. [[Friedrich VIII xứ Schleswig-Holstein]]
|31= 31. [[Adelheid xứ Hohenlohe-Langenburg]]}}
</center>
{{ahnentafel bottom}}

== Tham khảo ==
{{tham khảo}}
* {{Sv icon}}Ordenskalender 1969 & 1975, Riksmarskalksämbetet, Stockholm.

== Liên kết ngoài ==
{{Commons|Carl XVI Gustaf of Sweden}}
* [http://www.wargs.com/royal/silvia.html Tổ tiên của Silvia, Vương hậu Thụy Điển]
* [http://www.royalcourt.se/royalcourt.4.367010ad11497db6cba800054503.html Hoàng gia Thụy Điển] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100722063753/http://www.royalcourt.se/royalcourt.4.367010ad11497db6cba800054503.html |date=2010-07-22 }} - Trang mạng chính thức
* [http://www.unmultimedia.org/photo/detail/416/0416742.html UNSG Ban Ki-Moon Lays Wreath Honouring] [[Dag Hammarskjold]] of ngày 1 tháng 10 năm 2009 and [http://www.unmultimedia.org/photo/detail/416/0416741.html UN Secretary-General with King Carl XVI Gustaf of Sweden]
{{Vua Thụy Điển}}
{{Quân chủ đương nhiệm}}
{{thời gian sống|1946}}

[[Thể loại:Quốc vương Thụy Điển]]
[[Thể loại:Vương tộc Bernadotte]]
[[Thể loại:Bắc Đẩu Bội tinh hạng nhất]]
[[Thể loại:Người được nhận Huân chương lông cừu vàng Tây Ban Nha]]
[[Thể loại:Sinh năm 1946]]