Xem mã nguồn của Agano (lớp tàu tuần dương)

{|{{Infobox ship begin}}
{{Infobox ship image
|Ship image= [[Tập tin:Japanese cruiser Agano.jpg|300px]]
|Ship caption= Tàu tuần dương [[Agano (tàu tuần dương Nhật)|''Agano'']] vào [[tháng mười|tháng 10]] năm [[1942]], ngoài khơi [[Sasebo]], [[Nagasaki]]
}}
{{infobox ship class overview
| Name = 
| Builders = {{Danh sách không dấu đầu dòng
| [[Xưởng hải quân Sasebo]]
| [[Xưởng hải quân Yokosuka]]
}}
| Operators = [[Tập tin:Naval Ensign of Japan.svg|50px]] [[Hải quân Đế quốc Nhật Bản]]
| Class before = [[Sendai (lớp tàu tuần dương)|''Sendai'']]
| Class after = [[Ōyodo (tàu tuần dương Nhật)|''Ōyodo'']]
| Subclasses = 
| Cost = 
| Built range = [[1940]] - [[1944]]
| In servive range = [[1942]] - [[1945]]
| In commission range = 
| Total ships building = 
| Total ships planned = 
| Total ships completed = 4
| Total ships cancelled = 
| Total ships active = 
| Total ships laid up = 
| Total ships lost = 4
| Total ships retired = 
| Total ships scrapped = 
| Total ships preserved = 
}}
{{Infobox ship characteristics
| Ship type = [[Tàu tuần dương]] hạng nhẹ
| Ship displacement = {{Danh sách không dấu đầu dòng
| 6.652 tấn (tiêu chuẩn);
| 7.590 tấn (đầy tải)
}}
| Ship length = 162 m (531 ft 6 in)
| Ship beam = 15,2 m (49 ft 10 in)
| Ship draft = 5,6 m (18 ft 5 in)
| Ship propulsion = {{Danh sách không dấu đầu dòng
| 4 × Turbine hộp số Gihon
| 6 × nồi hơi Kampon
| 4 × trục
| công suất 100.000 mã lực (75 MW)
}}
| Ship speed = 65 km/h (35 knot)
| Ship range = {{Danh sách không dấu đầu dòng
| 11.700 km ở tốc độ 33 km/h
| (6.300 hải lý ở tốc độ 18 knot)
}}
| Ship endurance = 
| Ship boats = 
| Ship complement = 
| Ship crew = 726
| Ship sensors = 
| Ship EW = 
| Ship armament = {{Danh sách không dấu đầu dòng
| 6 × pháo [[Pháo 152 mm (6 inch) Kiểu 41|152 mm (6 inch) Kiểu 41]] (3×2)
| 4 × pháo 76 mm
| 32 × súng phòng không 25 mm Kiểu 96
| 8 × ống phóng [[ngư lôi]] 610 mm (24 inch) (4×2)
| 16 × [[bom chống tàu ngầm|mìn sâu]]
}}
| Ship armor = {{Danh sách không dấu đầu dòng
| đai giáp 60 mm (2,5 inch)
| sàn tàu 20 mm (0,8 inch)
}}
| Ship aircraft = 2 × [[thủy phi cơ]]
| Ship aircraft facilities = 1 × [[máy phóng máy bay|máy phóng]] hơi nước thủy lực
| Ship notes = 
}}
|}

'''Lớp tàu tuần dương ''Agano''''' ([[tiếng Nhật]]: 阿賀野型軽巡洋艦, Agano-gata keijunyōkan) là những [[tàu tuần dương hạng nhẹ]] của [[Hải quân Đế quốc Nhật Bản]]. Chúng tham gia nhiều hoạt động trong [[Chiến tranh thế giới thứ hai|Chiến tranh Thế giới thứ hai]].

Lớp ''Agano'' được tiếp nối bởi [[Ōyodo (tàu tuần dương Nhật)|lớp ''Ōyodo'']] lớn hơn, vốn chỉ có một chiếc được hoàn tất.

== Bối cảnh ==
[[Hải quân Đế quốc Nhật Bản]] đã tiêu chuẩn hóa những tàu tuần dương hạng nhẹ có trọng lượng rẽ nước 5.500 tấn hoạt động như là soái hạm của các hải đội [[tàu khu trục]] và [[tàu ngầm]], và nhiều tàu được chế tạo không lâu sau khi [[Chiến tranh thế giới thứ nhất|Chiến tranh Thế giới thứ nhất]] kết thúc đã phục vụ trong vai trò này. Lớp ''Agano'' được hình thành trong những năm [[Thập niên 1930|1930]] nhằm thay thế cho những lớp [[Tenryū (lớp tàu tuần dương)|''Tenryū'']], [[Kuma (lớp tàu tuần dương)|''Kuma'']] và [[Nagara (lớp tàu tuần dương)|''Nagara'']] đã già cũ. Lớn hơn những chiếc tàu tuần dương hạng nhẹ trước đó, lớp ''Agano'' nhanh nhưng ít được bảo vệ và trang bị hỏa lực yếu so với kích cỡ của nó.

Nguyên thủy chúng được dự định trang bị tám khẩu 155&nbsp;mm (6,1 inch) trên bốn tháp pháo đôi; nhưng tháp pháo "X" được loại bỏ nhằm trang bị [[ngư lôi]] cỡ lớn hơn và cũng nhằm cắt giảm chi phí.

==Thiết kế==
Các đặc tính thiết kế ban đầu của lớp ''Agano'' dự tính một trọng lượng rẽ nước biểu kiến 5.000 tấn trang bị sáu khẩu pháo 155&nbsp;mm (6,1 inch) và 203&nbsp;mm (8 inch) mục đích kép. Lớp vỏ giáp được thiết kế để bảo vệ chống lại đạn pháo 152&nbsp;mm (6 inch), và các bộ phận trọng yếu được tăng cường thêm. Lớp ''Agano'' độc đáo so với các tàu tuần dương Nhật khác khi dàn pháo chính có thể nâng lên tới góc 55 độ, tuy rằng vẫn chưa đủ để tạo thành một vũ khí phòng không hiệu quả.

Động cơ của chúng bao gồm turbine hộp số bốn trục với sáu nồi hơi, tạo ra công suất 100.000 mã lực (75 MW) để đạt được tốc độ tối đa 65&nbsp;km/h (35 knot). Giống như tàu tuần dương [[Yubari (tàu tuần dương Nhật)|''Yubari'']], lớp ''Agano'' có một ống khói gộp lớn duy nhất.

Khi hoàn tất, dàn pháo chính của nó có cùng kiểu pháo 152&nbsp;mm (6 inch) như được trang bị trên lớp [[tàu chiến-tuần dương]] [[kongō (lớp tàu chiến-tuần dương)|''Kongō'']]. Kiểu pháo này có thể bắn đầu đạn nặng 45&nbsp;kg (100&nbsp;lb) đi xa 21&nbsp;km (22.970 yard). Dàn pháo hạng hai bao gồm bốn khẩu 80&nbsp;mm, thực ra có cỡ nòng 76,2&nbsp;mm (3 inch) bố trí trên hai tháp súng nòng đôi, có thể bắn đầu đạn 6&nbsp;kg (13,2&nbsp;lb) và là một cỡ đạn pháo độc đáo riêng của Hải quân Nhật. Chúng còn được trang bị 32 pháo [[Pháo 25 mm Kiểu 96 đa dụng|phòng không 25 mm Kiểu 96]]. Ống phóng ngư lôi được bố trí trên trục dọc con tàu như vẫn thường thất trên các tàu khu trục, và có một hệ thống nạp đạn nhanh với tám ngư lôi dự trữ. Thiết kế còn có một [[máy phóng máy bay]] phía trước cột ăn-ten chính và chỗ chứa cho hai [[thủy phi cơ]], cùng các thiết bị thả [[bom chống tàu ngầm|mìn sâu]].

Trong các đợt nâng cấp sau đó, số lượng súng phòng không 25&nbsp;mm được tăng lên 46 vào năm [[1944]], rồi nâng lên 52, và cuối cùng là 61 vào [[tháng bảy|tháng 7]] năm [[1944]] trên những tàu còn sống sót.

== Lịch sử hoạt động ==
Bốn tàu chiến trong lớp ''Agano'' được cấp ngân quỹ trong Chương trình Bổ sung Hải quân 1939, ba chiếc được chế tạo tại [[Xưởng hải quân Sasebo]] và một chiếc tại [[Xưởng hải quân Yokosuka]].

[[Agano (tàu tuần dương Nhật)|''Agano'']] (阿賀野) hoàn tất vào ngày [[31 tháng 10]] năm [[1942]], và đã tham gia các trận [[Hải chiến Guadalcanal|Guadalcanal]] và [[quần đảo Solomon]] trong năm [[1943]]. ''Agano'' bị hư hại nặng tại cảng [[Rabaul]] bởi máy bay từ tàu sân bay [[USS Saratoga (CV-3)|''Saratoga'']] và [[USS Princeton (CVL-23)|''Princeton'']], rồi sau đó trong một cuộc tấn công bởi máy bay của Lực lượng Đặc nhiệm 38 vào ngày [[11 tháng 11]], nó trúng phải một ngư lôi. Được lệnh quay về Nhật Bản để sửa chữa, nó bị tàu ngầm [[USS Skate (SS-305)|''Skate'']] phóng ngư lôi đánh chìm trên đường đi ở phía Bắc [[Truk]] vào ngày [[16 tháng 2]] năm [[1943]].

[[Noshiro (tàu tuần dương Nhật)|''Noshiro'']] (能代) được đưa ra hoạt động vào ngày [[30 tháng 6]] năm [[1943]], và đã tham gia các hoạt động tại quần đảo Solomon, và bị hư hại do cuộc không kích của máy bay từ tàu sân bay Mỹ xuống [[Rabaul]] vào ngày [[5 tháng 11]] năm [[1943]]. Nó hoạt động tại [[quần đảo Mariana]] trong mùa Hè năm [[1944]], trong thành phần lực lượng của Đô đốc Kurita trong [[Trận chiến biển Philippines|Trận chiến biển Philippine]]. Trong [[Trận chiến vịnh Leyte]] vào [[tháng mười|tháng 10]] năm [[1944]], ''Noshiro'' ở về phía Tây [[Panay]] trong khi rút lui khỏi [[trận chiến ngoài khơi Samar]] sáng ngày [[26 tháng 10]] khi nó bị máy bay từ các tàu sân bay [[USS Wasp (CV-18)|''Wasp'']] và [[USS Cowpens (CVL-25)|''Cowpens'']] đánh chìm.

[[Yahagi (tàu tuần dương Nhật) (1942)|''Yahagi'']] (矢矧) được đưa ra hoạt động vào ngày [[29 tháng 12]] năm [[1943]], đã hoạt động tại [[quần đảo Mariana]] trong mùa Hè năm [[1944]], trong Trận chiến biển Philippine và trong Trận chiến vịnh Leyte. Sau khi [[trận Okinawa|Mỹ tấn công Okinawa]] vào ngày [[1 tháng 4]] năm [[1945]], ''Yahagi'' được lệnh tháp tùng [[Yamato (thiết giáp hạm Nhật)|''Yamato'']] trong [[cuộc hành quân Ten-Go|chuyến đi tự sát]] chống lại hạm đội Mỹ ngoài khơi Okinawa. ''Yahagi'' bị trúng khoảng 7 ngư lôi và 12 bom, và bị chìm trưa ngày [[7 tháng 4]] năm [[1945]].

[[Sakawa (tàu tuần dương Nhật)|''Sakawa'']] (酒匂) chỉ được hoàn tất vào cuối năm [[1944]], khi nhiên liệu bắt đầu thiếu hụt. Nó hầu như không tham gia hoạt động tác chiến nào, và đã sống sót qua cuộc chiến. Sau chiến tranh ''Sakawa'' được dùng vào việc thử nghiệm [[vũ khí hạt nhân|bom nguyên tử]] tại [[đảo san hô vòng Bikini|đảo san hô Bikini]] vào năm [[1946]].

== Những chiếc trong lớp ==
{| class="wikitable"
| width="15%" | '''Tàu'''
| width="15%" bgcolor= | '''Đặt lườn'''
| width="15%" bgcolor= | '''Hạ thủy'''
| width="15%" bgcolor= | '''Hoạt động'''
| width="30%" bgcolor= | '''Số phận'''
|-
|[[Agano (tàu tuần dương Nhật)|''Agano'']] (阿賀野)
|[[18 tháng 6]] năm [[1940]]
|[[22 tháng 10]] năm [[1941]]
|[[31 tháng 10]] năm [[1942]] <ref name=Lacroix>Lacroix, ''Japanese Cruisers'', trang 794.</ref>
|Bị tàu ngầm Mỹ [[USS Skate (SS-305)|USS ''Skate'']] đánh chìm ngày [[15 tháng 2]] năm [[1944]] phía Bắc [[Truk]]
|-
|[[Noshiro (tàu tuần dương Nhật)|''Noshiro'']] (能代)
|[[4 tháng 9]] năm [[1941]]
|[[19 tháng 7]] năm [[1942]]
|[[30 tháng 6]] năm [[1943]] <ref name=Lacroix/>
|Bị máy bay Mỹ đánh chìm ngày [[26 tháng 10]] năm [[1944]] phía Nam [[Mindoro]]
|-
|[[Yahagi (tàu tuần dương Nhật) (1942)|''Yahagi'']] (矢矧)
|[[11 tháng 11]] năm [[1941]]
|[[25 tháng 10]] năm [[1942]]
|[[29 tháng 12]] năm [[1943]] <ref name=Lacroix/>
|Bị máy bay Mỹ đánh chìm ngày [[7 tháng 4]] năm [[1945]] phía Nam [[Kyushu|Kyūshū]]
|-
|[[Sakawa (tàu tuần dương Nhật)|''Sakawa'']] (酒匂)
|[[21 tháng 11]] năm [[1942]]
|[[9 tháng 4]] năm [[1944]]
|[[30 tháng 11]] năm [[1944]] <ref name=Lacroix/>
|Bị đánh chìm ngày [[2 tháng 7]] năm [[1946]] để thử nghiệm [[vũ khí hạt nhân|bom nguyên tử]] tại [[đảo san hô vòng Bikini|đảo san hô Bikini]]
|}
{{clear}}

== Tham khảo ==
=== Chú thích ===
{{Tham khảo|30em}}
=== Thư mục ===
*{{chú thích sách | last = D'Albas | first = Andrieu | year = 1965 | title = Death of a Navy: Japanese Naval Action in World War II | publisher = Devin-Adair Pub | isbn = 0-8159-5302-X}}
*{{chú thích sách | last = Dull | first = Paul S. | year = 1978 | title = A Battle History of the Imperial Japanese Navy, 1941-1945 | url = https://archive.org/details/battlehistoryofi0000dull | publisher = Naval Institute Press | isbn = 0-87021-097-1}}
*{{chú thích sách | last = Howarth | first = Stephen | year = 1983 | title = The Fighting Ships of the Rising Sun: The drama of the Imperial Japanese Navy, 1895-1945 | url = https://archive.org/details/fightingshipsofr0000howa | publisher = Atheneum | isbn = 0-68911-402-8}}
*{{chú thích sách | last = Jentsura | first = Hansgeorg | year = 1976 | title = Warships of the Imperial Japanese Navy, 1869-1945 | publisher = Naval Institute Press | isbn = 0-87021-893-X}}
*{{chú thích sách | last = Lacroix | first = Eric |others = Linton Wells | year = 1997 | title = Japanese Cruisers of the Pacific War | publisher = Naval Institute Press | isbn = 0-87021-311-3}}
*{{chú thích sách | last = Whitley | first = M.J. | year = 1995 | title = Cruisers of World War II: An International Encyclopedia | publisher = Naval Institute Press | isbn = 1-55750-141-6}}
=== Liên kết ngoài ===
*{{chú thích web | last = Parshall | first = Jon |others = Bob Hackett, Sander Kingsepp, & Allyn Nevitt | url = http://www.combinedfleet.com/agano_c.htm CombinedFleet.com: ''Agano'' class | title = Imperial Japanese Navy Page (Combinedfleet.com)}}

==Xem thêm==
{{Thể loại Commons nội dòng|Agano class cruiser}}
*[[Danh sách tàu chiến trong Thế Chiến II]]

{{Lớp tàu tuần dương Agano}}
{{Lớp tàu chiến Nhật thế chiến 2}}

[[Thể loại:Lớp tàu tuần dương]]
[[Thể loại:Lớp tàu tuần dương Agano| ]]
[[Thể loại:Tàu tuần dương của Hải quân Đế quốc Nhật Bản]]
[[Thể loại:Tàu tuần dương trong Thế Chiến II]]