Mine sisu juurde

Kalmikijan Tazovaldkund

Vikipedii-späi
Kalmikijan Tazovaldkund
Республика Калмыкия (ven.)
Хальмг Таңһч (kalm.)
Kalmikijan Tazovaldkundan flag Kalmikijan Tazovaldkundan znam
Kalmikijan Tazovaldkundan flag Kalmikijan Tazovaldkundan znam
Pälidn Elist
Pind

- Ühtes
- saum vezid (%).

40-nz'

74 731 km²
2,4

Eläjiden lugu

- Kaik
- Sageduz

80-nz'

280,564 ristitud (2015)
3,75 rist./km²

Federaline ümbrik Suvine
Venäman ekonomine region Volganrandaline
Valdkundkel' (-keled) venäkel', kalmikan kel'
Tazovaldkundan pämez' Aleksei Orlov
Ohjastusen ezimez' Igor' Zotov
Rahvahaližen Suiman ezimez' Anatolii Kozačko
Gimn Kalmikijan Tazovaldkundan gimn
Avtokod 08
Aigvöd UTC+3 (MSK+0)

Kalmikijan Tazovaldkund (ven.: Республика Калмыкия, kalm.: Хальмг Таңһч, vepsän kirjamil: Hal'mg Tangč) vai Kalmikii (ven. Калмыкия) om avtonomine valdkund Venämas, sen subjekt.

Se mülüb Federaližhe suviümbrikho.

Tazovaldkundan pälidn da surembaine lidn om Elist.

Keled

Valdkundkeled oma venäkel' da kalmikan kel' Konstitucijan 17. kirjutusen mödhe.

Istorii

Kalmikijan Tazovaldkund om olmas vl 1920 kül'mkun 4. päivälpäi. Sen aluz oli pandud kuti Kalmikijan avtonomine agj. Vl 1935 redukun 20. päiväl udesnimitihe sidä da vhesai 1992 sulakun 21. päivhäsai nimitihe Kalmikijan Avtonomižeks Nevondkundaližeks Socialistižeks Tazovaldkundaks. Vozil 1943-1957 avtonomijad ei olend olmas, kalmikalaižid panihe deportacijan alle.

Tazovaldkundan Stepin Käskusenpanend (Konstitucii)[1] om vahvištadud vl 1994 sulakun 5. päiväl Rahvahaližen Suiman ezitajil. Se om väges möhembaižiden vajehtusidenke.

Geografijan andmused

Kalmikijan Tazovaldkundan reljefan kart.

Tazovaldkund om röunoiš Astrahanin agjanke päivnouzmas, Dagestanan Tazovaldkundanke suves, Stavropolin randanke suvipäivlaskmas, Rostovan agjanke päivlaskmas da Volgogradan agjanke lodehes. Kalmikijan Tazovaldkundan suvipäivnouzmaižed randad lainištab Kaspijan meri. Randanpird om 167 km pitte.

Pind om 74 731 km². Surembaižed joged oma Volg (12 km), mugažo Kum-jogi Dagestananke röunaks (kezal kändase ojandeheks). Surembaine järv om solakaz Manič Gudilo (kalm.: Манц) päivlaskmpoles. Kalmikijan territorijal om 6 ratud irrigacijan sistemad.

Reljef om tazo. Kuman da Maničun alang om amuižen sal'men sijas Mustmeren da Kaspijan meren keskes. Jergeni-ülüz seižub tazovaldkundan päivlaskmas. Korktembaine čokkoim om sen Šared-mägi (222 m) tazovaldkundan suvipolehe Elistaspäi, Stavropolin randanke röunanno.

Klimat om kuiv kontinentaline, kontinentaližuz ližadab päivlaskmaspäi päivnouzmha. Kezal Kalmikii om räkembaine federacijan subjekt ühtes Volgogradan agjanke. Heinkun keskmäine lämuz om +23...+25°C, vilukun kesklämuz — -8...-11°C. Voden aigan poud otab kaikiden päividen pol't. Paneb sadegid 210-340 mm vodes.

Londuseližed varad oma londuseline gaz, kivivoi, sauvondmaterialad (mouckivi, sauvondkivi, savi, lete), kaliisol, keitandsol, mustma.

Tobmuz

Kalmikijan Tazovaldkundan parlamentan pert' Elistas.

Aleksei Orlov radab tazovaldkundan pämehen vs 2010 redukun 24. päiväspäi. Kaik rahvaz änestab händast videks vodeks. Tazovaldkundan pämez' märičeb ohjastusen strukturad. Hän paneb Ohjastusen ezimest radnikusele sättutaden kandidatad parlamentanke. Tazovaldkundan pämehen Administracii om hänele abhu.

Kalmikijan Tazovaldkundan parlament om üks'kodine Rahvahaline Suim (kalm.: Хурал). Kaik rahvaz valičeb sen 27 ezitajad videks vodeks, kaik hö ratas kaikenaigašti. Anatolii Kozačko radab Suiman ezimeheks vs 2008 keväz'kun 7. päiväspäi kahtenden strokun.

Radonoigendai tombuz om Kalmikijan Tazovaldkundan Ohjastuz. Tazovaldkundan ministrused, radnikoičendad da ohjandused alištudas Ohjastusele. Igor' Zotov radab Ohjastusen ezimeheks vs 2012 kül'mkuspäi.

Tazovaldkundan pämest valitihe järgkerdan vl 2014 sügüz'kun 14. päiväl, nügüdläine pämez' sai vägestust ezmäižel tural (82,89%) da radab kahtenden strokun. Järgvaličendad Rahvahaližhe Suimha oliba vl 2013 sügüz'kun 8. päiväl.

Eläjad

Vl 2010 eläjiden lugu om 289 481 ristitud[2]. Vl 2015 lidnalaižiden eläjiden pala om 45%.

Kaikes tazovaldkundas om koume lidnad.

Rahvahad (enamba 0,5% vl 2010): kalmikalaižed (56,2%), venälaižed (29,6%), darginalaižed (2,6%), kazahlaižed (1,7%), turkad-meshetijalaižed (1,3%), čečenalaižed (1,2%), avarad (0,8%), ukrainalaižed (0,5%), korejalaižed (0,5%); toižed — 3,6%, rahvahuden ozutandata — 2,0%.

Erased toižed igähižed rahvahad: kumikalaižed — 0,21% (619 rist.), rutulalaižed — 0,20% (584 rist.), lezginalaižed — 0,16% (451 rist.).

Homaičendad

  1. Kalmikijan Tazovaldkundan Konstitucijan tekst (constitution.garant.ru). (ven.)
  2. Venäman kaikenaigaine ristitišt vl 2010. — Rosstat (gks.ru). (ven.)

Irdkosketused


Kalmikijan Tazovaldkundan lidnad
Elist | Gorodovikovsk | Lagan'