Kipr: Erod versijoiden keskes

Kipran Tazovaldkund
Κυπριακή Δημοκρατία (grek.)
Kıbrıs Cumhuriyeti (turk.)
Flag;	Valdkundznam;
Pälidn	Nikosii
Eläjiden lugu (2014)	1 172 458 ristitud
Pind	9,250 km²
Kel'	grekan, turkan
Valdkundan pämez'	Nikos Anastasiadis
Päministr	eile olmas
Religii	hristanuskond, islam
Valüt	evro (€) (EUR)
Internet-domen	.cy
Telefonkod	+357
Aigvö	tal'vel UTC+2,; kezal UTC+3

Sirvi ajalugu interaktiivselt

← Vanhemb vajehtuz Udemb vajehtuz→

Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt

VisuaalneVikitekst

Pandud

Vajehtuz 25. kezaku 2015, kell 01:30

Kipr (grekan kelel Κύπρος, turkan kelel Kıbrıs, anglijan kelel Cyprus), täuz' oficialine nimituz — Kipran Tazovaldkund (grek.: Κυπριακή Δημοκρατία, turk.: Kıbrıs Cumhuriyeti), om valdkund Azijas (britanižiden purtkiden mödhe — Evropas), Keskmeren ühtennimižel sarel. Pälidn da kaikiš suremb lidn om Nikosii.

Valdkund vspäi 2004 om EÜ:n ühtnii.

Istorii

Vl 1960 redukun 1. päiväl Kipr tedoti ičeze ripmatomudes Sures Britanijaspäi.

Valdkundan Konstitucii^[4] oli vahvištadud vl 1960 elokun 16. päiväl da tuli väghe sil-žo vodel tal'vkun 31. päiväl.

Geografijan andmused

Kipran Tazovaldkund om mavaldkundröunoiš Suren Britanijan kahtiden sodameribazoidenke (nell' eksklavad), röunoiden piduz — 156 km. Pohjoižkipran Tazovaldkundan territorii rahvahidenkeskeižeta tundištuseta (vaiše Turkanma tundišti) sijadase saren pohjoižes, südäinröun nimitase «vihandaks pirdaks» (eksklav de fakto mugažo). Keskmeren randanpird om 648 km.

Valdkundan kaikiš korktemb čokkoim om Olimp-mägi, 1951 m meren pindan päl.

Londuseližed varad oma vas'k, azbest, mramor, sauvondgips, mec, keitandsol, mujutimed.

Politine sistem

Ohjandusen form om unitarine prezidentine tazovaldkund äjiden partijoiden sistemanke. Valdkundan pämez' om prezident, hän-žo ohjastusen pämez'. Kaik rahvaz valičeb händast videks vodeks.

Parlament om üks'kodine Ezitajiden Suim 59 ühtnijanke.

Administrativiž-territorialine jagand

Kacu kirjutuz: Kipran administrativiž-territorialine jagand.

Eläjad

Kipras elädas kipralaižed (vl 2001 grekalaižed — 77%, turkad — 18%, toižed — 5%^[1]).

Toižed sured lidnad grekan palas (enamba 50 tuh. ristitud vl 2011, surembaspäi penembha): Limasol, Strovolos, Larnak. Eländpunkt enamba mi 10 tuh. eläjidenke lugese lidnaks, ka kaik om 18 lidnad grekižes palas.

Ižanduz

Kipran päeksport om kivivoi (21%), zelläd (12%), radiopalad da telefonad (8%); toine eksport — raud da sen ühthesuladused (4%), laivad da astjad (4%), medicinine kaluišt (4%), fruktad da niiden südäiveded (2%), sagud (2%), sigarad (2%), kartohk (1%), mebel' (1%), vas'k (1%), avtod (1%).

Homaičendad

↑ ^1,0 ^1,1 Kipran ristitišton endustuz vl 2014 heinkus. — Mail'man faktoiden kirj (Cia.gov). (angl.)
↑ Edel 2008 vot — kipran funt; pohjoižes palas turkan lir (TRY) kävutase.
↑ Mugažo .eu kuti EÜ:n ühtnii.
↑ Kipran Tazovaldkundan Konstitucijan tekst. — Presidency.gov.cy. (angl.)

Irdkosketused

Kipran Tazovaldkundan oficialine portal. (grek.) (angl.)
Kipran Tazovaldkundan prezidentan oficialine sait. (grek.) (turk.) (angl.)

	Azijan valdkundad
	Azijan valdkundad Afganistan \| Araban Ühtenzoittud Emiratad (AÜE) \| Armenii \| Azerbaidžan¹ \| Bahrein \| Bangladeš \| Brunei \| Butan \| Egipt² \| Filippinad \| Gruzii¹ \| Indii \| Indonezii³ \| Irak \| Iran \| Izrail' \| Japonii \| Jemen² \| Jordanii \| Kambodž \| Kazahstan¹ \| Katar \| Kipr¹ \| Kirgizstan \| Kitai \| Korejan Rahvahaliž-Demokratine Tazovaldkund \| Korejan Tazovaldkund \| Kuveit \| Laos \| Livan \| Malaizii \| Mal'divan Sared \| Mjanmar \| Mongolii \| Nepal \| Oman \| Pakistan \| Päivnouzmaine Timor \| Saudan Arabii \| Singapur \| Sirii \| Šrilank \| Tadžikistan \| Tailand \| Turkanma¹ \| Turkmenistan \| Uzbekistan \| Venäma¹ \| Vjetnam
	¹ Om Evropas mugažo. ² Om Afrikas mugažo. ³ Om Valdmerimaiš mugažo.

	Evropan valdkundad
	Evropan valdkundad Alamad \| Albanii \| Andorr \| Armenii¹ \| Azerbaidžan¹ \| Avstrii \| Bel'gii \| Bolgarii \| Bosnii da Gercegovin \| Čehanma \| Danii \| Estinma \| Francii \| Grekanma \| Gruzii¹ \| Horvatii \| Irlandii \| Islandii \| Ispanii \| Italii \| Kazahstan¹ \| Kipr¹ \| Latvii \| Lihtenštein \| Litvanma \| Lüksemburg \| Mad'jaranma \| Mal't \| Moldov \| Monako \| Mustmägi \| Norvegii \| Pohjoižmakedonii \| Pol'šanma \| Portugalii \| Ročinma \| Romanii \| San Marino \| Saksanma \| Serbii \| Slovakii \| Slovenii \| Suomenma \| Sur' Britanii \| Šveicarii \| Turkanma¹ \| Ukrain \| Vatikan \| Vaugedvenäma \| Venäma¹
	¹ Om Azijas mugažo.

Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe.

[ciacy-1] 1,0 ^1,1 Kipran ristitišton endustuz vl 2014 heinkus. — Mail'man faktoiden kirj (Cia.gov). (angl.)

[2] Edel 2008 vot — kipran funt; pohjoižes palas turkan lir (TRY) kävutase.

[3] Mugažo .eu kuti EÜ:n ühtnii.

[4] Kipran Tazovaldkundan Konstitucijan tekst. — Presidency.gov.cy. (angl.)

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Rivi 6: / Rivi 6: @@
 | Flag text = Kipran flag
 | Pälidn = Nikosii
-| Eläjiden lugu = 1.172.458<ref name="ciacy">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/cy.html Vl 2014 heinkun Kipran ristitišton endustuz. — Mail'man faktoiden kirj (Cia.gov).] {{ref-en}}</ref>
+| Eläjiden lugu = 1 172 458<ref name="ciacy">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/cy.html Kipran ristitišton endustuz vl 2014 heinkus. — Mail'man faktoiden kirj (Cia.gov).] {{ref-en}}</ref>
 | Voz' = 2014
 | Pind = 9.250
@@ Rivi 14: / Rivi 14: @@
 | Päministr = ''eile olmas''
 | Religii = [[hristanuskond]], [[islam]]
-| Valüt = [[evro]] (€) (EUR)<ref>Edel 2008 vot — [[kipran funt]].</ref>
+| Valüt = [[evro]] (€) (EUR)<ref>Edel 2008 vot — [[kipran funt]]; pohjoižes palas [[turkan lir]] (TRY) kävutase.</ref>
 | Internet-domen = [[.cy]]<ref>Mugažo [[.eu]] kuti [[EÜ]]:n ühtnii.</ref>
 | Telefonkod = +357
 | Aigvö = tal'vel [[UTC]]+2,<br />kezal [[UTC]]+3
 }}
-'''Kipr''' ([[grekan kel'|grekan kelel]] ''Κύπρος'', [[turkan kel'|turkan kelel]] ''Kıbrıs'', [[anglijan kel'|anglijan kelel]] ''Cyprus''), täuz' oficialine nimituz — '''Kipran Tazovaldkund''' ([[grekan kel'|grek.]]: Κυπριακή Δημοκρατία, [[turkan kel'|turk.]]: ''Kıbrıs Cumhuriyeti''), om valdkund [[Azii|Azijas]] (britanižiden purtkiden mödhe — [[Evrop]]as), [[Keskmeri|Keskmeren]] [[Kipr (sar')|ühtennimižel]] sarel. Vspäi 2004 om [[EÜ]]:n ühtnijan. Sen pälidn da kaikiš suremb lidn om [[Nikosii]].
+'''Kipr''' ([[grekan kel'|grekan kelel]] ''Κύπρος'', [[turkan kel'|turkan kelel]] ''Kıbrıs'', [[anglijan kel'|anglijan kelel]] ''Cyprus''), täuz' oficialine nimituz — '''Kipran Tazovaldkund''' ([[grekan kel'|grek.]]: Κυπριακή Δημοκρατία, [[turkan kel'|turk.]]: ''Kıbrıs Cumhuriyeti''), om valdkund [[Azii|Azijas]] (britanižiden purtkiden mödhe — [[Evrop]]as), [[Keskmeri|Keskmeren]] [[Kipr (sar')|ühtennimižel]] sarel. Pälidn da kaikiš suremb lidn om [[Nikosii]].
+Valdkund vspäi 2004 om [[EÜ]]:n ühtnii.
 == Istorii ==
-Vl 1960 redukun 1. päivän Kipr tedištoiti ripmatomudes [[Sur' Britanii|Sures Britanijaspäi]].
+Vl 1960 redukun 1. päiväl Kipr tedoti ičeze ripmatomudes [[Sur' Britanii|Sures Britanijaspäi]].
+Valdkundan Konstitucii<ref>[http://www.presidency.gov.cy/presidency/presidency.nsf/all/1003AEDD83EED9C7C225756F0023C6AD/$file/CY_Constitution.pdf Kipran Tazovaldkundan Konstitucijan tekst. — Presidency.gov.cy.] {{ref-en}}</ref> oli vahvištadud vl 1960 elokun 16. päiväl da tuli väghe sil-žo vodel tal'vkun 31. päiväl.
 == Geografijan andmused ==
 [[Fail:Cyprus topo.png|thumb|left|250px|Kipran topografine kart.]]
-Kipran Tazovaldkund om maröunoiš [[Sur' Britanii|Suren Britanijan]] kahtiden sodameribazoidenke, röunoiden piduz — 156 km. Tundištandatoi [[Pohjoižkipr]]an Tazovaldkund (vaiše [[Turkanma]] tundišti) sijadase saren pohjoižes, südäinröin «vihandaks pirdaks» nimitase. Mererandan piduz — 648 km.
+Kipran Tazovaldkund om mavaldkundröunoiš [[Sur' Britanii|Suren Britanijan]] kahtiden sodameribazoidenke (nell' [[eksklav]]ad), röunoiden piduz — 156 km. [[Pohjoižkipr]]an Tazovaldkundan territorii rahvahidenkeskeižeta tundištuseta (vaiše [[Turkanma]] tundišti) sijadase saren pohjoižes, südäinröun nimitase «vihandaks pirdaks» (eksklav de fakto mugažo). [[Keskmeri|Keskmeren]] randanpird om 648 km.
-Kaikiš korktemb čokkoim om [[Olimp]]-mägi, 1951 m meren pindan päl.
+Valdkundan kaikiš korktemb čokkoim om [[Olimp]]-mägi, 1951 m meren pindan päl.
-Londuseližed resursad — [[vas'k]], [[azbest]], [[sauvondgips]], [[mec]], [[sol]], [[mujutim]]ed.
+Londuseližed varad oma [[vas'k]], [[azbest]], [[mramor]], [[sauvondgips]], [[mec]], [[keitandsol]], [[mujutim]]ed.
 == Politine sistem ==
+[[Fail:Parlanet cyprus.jpg|thumb|right|250px|Prezidentan pert'kulu [[Nikosii|Nikosijas]].]]
-Ohjandusen form om unitarine [[prezidentine tazovaldkund]] äjiden partijoiden sistemanke. Valdkundan pämez' om prezident, hän-žo ohjastusen pämez'.
+Ohjandusen form om unitarine [[prezidentine tazovaldkund|prezidentine]] tazovaldkund äjiden partijoiden sistemanke. Valdkundan pämez' om prezident, hän-žo ohjastusen pämez'. Kaik rahvaz valičeb händast videks vodeks.
-Parlament om üks'kodine Ezitajiden Suim.
+Parlament om üks'kodine Ezitajiden Suim 59 ühtnijanke.
 == Administrativiž-territorialine jagand ==
@@ Rivi 42: / Rivi 47: @@
 == Eläjad ==
 Kipras elädas [[kipralaižed]] (vl 2001 [[grekalaižed]] — 77%, [[turkad]] — 18%, toižed — 5%<ref name="ciacy"/>).
+Toižed sured lidnad grekan palas (enamba 50 tuh. ristitud vl 2011, surembaspäi penembha): [[Limasol]], [[Strovolos]], [[Larnak]]. Eländpunkt enamba mi 10 tuh. eläjidenke lugese lidnaks, ka kaik om 18 lidnad grekižes palas.
 == Ižanduz ==
+Kipran päeksport om [[kivivoi]] (21%), [[zell'|zelläd]] (12%), [[radiopalad]] da [[telefon]]ad (8%); toine eksport — [[raud]] da sen ühthesuladused (4%), [[laiv]]ad da [[astii|astjad]] (4%), [[medicinine kaluišt]] (4%), [[fruktad]] da niiden südäiveded (2%), [[sagud]] (2%), [[sigar]]ad (2%), [[kartohk]] (1%), [[mebel']] (1%), [[vas'k]] (1%), [[avto]]d (1%).
 == Homaičendad ==
@@ Rivi 49: / Rivi 57: @@
 == Irdkosketused ==
+* [http://www.cyprus.gov.cy/ Kipran Tazovaldkundan oficialine portal.] {{ref-el}} {{ref-en}}
 * [http://www.presidency.gov.cy/ Kipran Tazovaldkundan prezidentan oficialine sait.] {{ref-el}} {{ref-tr}} {{ref-en}}