Šal'gotarjan

Šal'gotarjan (mad'j.: Salgótarján [ˈʃɒlɡoːtɒrjaːn], slovak.: Šalgov-Tarjany / Šalgotarján) om lidn Mad'jaranman pohjoižes. Se om Nograd-agjan administrativižeks keskuseks (vspäi 1950).

Šal'gotarjan
Salgótarján

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Mad'jaranma
Eläjiden lugu (2024)	30,910 ristitud
Pind	97,97 km²
Pämez'	Žolt Fekete (2016—, Fekete Zsolt)
Telefonkod	+36-(0)32
Aigvö	tal'vel UTC+1, kezal UTC+2

Lidnan sijaduz agjas i valdkundas (2017)

Istorii

Šal'gon zamk i jumalanpert' oliba saudud 13. voz'sadal. Zamkan ruinad oma kaičenus läz lidnad. Nügüdläine eländpunkt šingotaškanzihe kivihilen samižel 19. voz'sadan keskes. Se sai lidnan statusad vl 1922. Samine kivihilen kaivuzišpäi om sauptud nügüd', kebnad varad tuliba lophu.

Šal'gotarjan šingotase metallurgižel tegimel (ratas viluvanundan i nagloiden cehad vaiše), turizmal, tehnopark om saudud vodele 2000. Ende stökoltegim i lämuzizoläcijan tegim oliba mugažo.

Geografijan andmused

Lidnan kart (2021)

Lidn sijadase agjan pohjoižpäivnouzmas, Karanč-Medveš-mägimassivanno, 299 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Om mecoid korktoil kukhil lidnas ümbri. Matkad Budapešthasai om 120 km suvipäivlaskmha, Miškol'chasai om 70 km päivnouzmha.

Klimat om ven kontinentaline Atlantižen valdmeren i Keskmeren valatoitusenke, pil'vekaz vodes läbi. Voden keskmäine lämuz om +10,0 C°, ühten..kahten gradusad alemba mi valdkundan keskmäras, kezakun-elokun +18,5..+19,1 C°, tal'vkun-uhokun −2,0..+0,6 C°. Paneb sadegid 609 mm vodes, enamba semendkus-elokus (61..80 mm kus), vähemba tal'vkus-keväz'kus (32..40 mm kus) i redukus (37 mm).

Eläjad

Vn 2001 Mad'jaranman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 42 528 ristitud, vn 2011 — 37 166 ristitud 100,84 km² pindal, vn 2022 — 31 312 ristitud. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 46 763 eläjad vl 1980 i 45 351 eläjad vl 1990. Somoskőújfalu-žilo (2,2 tuh. rist. vl 2015) läksi lidnaspäi vl 2006 lidnan jügedan ekonomižen situacijan tagut.

Irdkosketused

• Lidnan oficialine sait (salgotarjan.hu). (mad'j.) (angl.)