Cuzina

Co ła paroła coxìna o cuxina se intende tuto chel'insieme de pratiche e tradisioni ligà al magnàr, e piesè in xenerałe ała preparasion de robe da magnàr e da béar. Ogni paexe del mondo gà ła só manièra de cuxinar e i só piati tipici.

Una de łe cuxine piesè rinomate in tel mondo ła xe cueła itałiana, che la vanta varie speciałità tipiche. In Italia ghe xe anca tante coxine regionałi, difuse solo in te na region o na xona giografega.

La Cuxina Veneta

Un piato de bigołi co l'arna

La base de ła coxina veneta (e mìa soło veneta) ła xe sicuramente ła połenta, che ła se magna sia péna fata, sia brustolà.

Tra i vari piati e prodoti tipici del Veneto ghe xe i seguenti:

Primi

• i bigołi co l'Arna
• i bigołi in sardeła
• ła pasta e fasoi
• ła minestra de risi e bisi
• i risi e bruscandołi
• el risoto al'isolana e cueło col tastasal
• ła sopa coada de Trevixo

Secondi

thumb|200px|Ła pastisada de caval, tipico piato veronexe

• el bacałà a ła Vixentina
• ła paeta al malgaragno, altra speciałità de Vicensa
• el léso con la pearà
• el cervo in tecia col sełeno de Verona
• łe mołeche
• ła pastisada de muso
• połenta e osei
• połenta e scopeton (che sarìa l'aringa fumegà)
• łe sardełe in saor
• ła trota fario deł'Alto Vixentin
• al caoriòl
• ł'agneło d'Alpago in tecia

Prodoti tipici

• ła sopresa vèneta
• el lardo del s-ciopo dei Lesini

Torte e dolxi

• łe fritołe de Carneval
• el pandoro
• i gróstołi o galani
• i xałeti
• łe fritołe coła maresìna
• ła torta sbrixołona

Le arte da coxina

Dełe arte da coxina moderne

Tra łe varie arte (atrezi) che se dopara in coxina ghe xe el piron, el cortel, el cuciàro o sculiaro, el mestoło (minèstro) par misciare ła pasta o altre robe, el pasìn par filtrar i liquidi, ła gratarola par gratar el formajo e tanti altri strumenti e atrézi vari.