Kontent qismiga oʻtish

Jomiy

Vikiiqtibosdan olingan
Jomiy
Vikipediyadagi maqola
Vikiombordagi fayllar

Jomiy yoki Abdurahmon Jomiy (asl ismi: Nuriddin Abdurahmon ibn Ahmad)(7-noyabr 1414-yil, Jom; 9-noyabr 1492-yil, Hirot) – fors-tojik shoiri, naqshbandiylik tariqatining yirik vakili.



Iqtiboslar

[tahrirlash]
  • Adovat tig‘ini ko‘targan kishi adovat tig‘idan halok bo‘ladi[1].
  • Agar mezbon dasturxon atrofida oʻzini hamma neʼmatlardan baland tutsa, uning nonidan oʻz jigaring aʼlo va uning sharbatidan oʻz qoning bajo[2].
  • Agar och boʻlsang, har qanday osh-non senda qattiq ishtaha qoʻzgʻatadi. Sen bilan oʻtirgan ulfatlaringda esa ishtahang senga nisbatan nafrat uygʻotadi[2].
  • Bir shoir oʻqidi bemaza gʻazal,
    Dedikim, alifsiz yozdim, bu aʼlo.
    Dedimki, eng yuksak sanʼat boʻlurdi,
    Sheʼring soʻzlari ham boʻlmasa aslo[2].
  • Boylikdan kerilmoq – aqldan nari,
    Chunki u oʻtkinchi bulut singari[1].
  • Erta tongda ogʻzing­­ga biror luqma ovqat tiqmay eshikdan chiqma, chunki toʻqlik xushmuomala va chuqur mulohaza moyasi, ochlik esa yengiltaklik va aqlsizlik doyasidir[2].
  • Faqat foydasi tegadigan ilmni olish kerak, foydasiz fazilatdan qochmoq va faqat zarur narsaga quloq ochmoq lozim[2].
  • Hammadan balanddir ona mansabi[1].
  • Hammaga omonlik istaguvchi boʻl,
    Shunda adovatga qolmagay hech yoʻl[1].
  • Har kimdan istama do‘st-oshnolik,
    Har oshnadan kutma sen roʻshnolik[1].
  • Kibrsizlik lofin urma, uni koʻrmoqdan koʻra qorongʻu tunda chumolining izini koʻrmoq osonroqdir[1].
  • Kimning qoʻlida quyidagi besh narsa jilovi boʻlsa, yaxshi hayotining garovi boʻlur: birinchisi – tansihatlik, ikkinchisi – omonlik, uchinchisi – rizqining moʻlligi, toʻrtinchisi – sodiq do‘st va beshinchisi – farogʻat. Kimki shu besh narsadan mahrum etilgan – xush hayot eshigi uning oldida bekilgan[2].
  • Kim tortsa adovat qilichin qindan,
    Adovat tigʻidan boʻladi halok[1].
  • Kichiklarga hazil-u istehzo oʻqin otmoq – ulugʻlik obroʻsin bekorga sotmoq va zillat-u xorlik gʻuboriga botmoqdir[2].
  • Koʻplar molin berib, mardlik qiladi,
    Koʻplar jonin berib, mardlik qiladi[1].
  • Mansab bilan balandmas odam,
    Mansab odam bilan muhtaram[1].
  • Nuqsonli tabib hammaga balo, misoli vabo[2].
  • Onangdan bosh tovlama, oshmasin dardi,
    Sharaf toji erur oyogʻin gardi[1].
  • Quloqdan dilingga gar kirmasa nur,
    Sichqon kavagidan ne farqi boʻlur?![1]
  • Qul-u ozodga maʼlum va ayon,
    Dono tirikdir, oʻlikdir nodon[1].
  • Tanang imorati dosh bera oladigan miqdorda tanovul et[2].
  • Tish-tirnoq qolmagan keksa sherni koʻr,
    Choʻloq tulki unga beradi ozor[2].
  • Toʻgʻrini de, toʻgʻrini koʻr, toʻgʻri yur,
    Toʻgʻri gapir, toʻgʻri eshit, toʻgʻri tur[1].
  • Oʻtganlar ibratli soʻzini yod et,
    Oʻtganlar yodidan dilingni shod et[1].

Manbalar

[tahrirlash]
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 Ahmad Muhammad. Sharq haqni topdi..., (Sharq donishmandlari va allomalarining sara hikmatlari), Toshkent: „Sharq“ nashriyoti, 2006 — 124-bet. 
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 Ziyouz.uz — Ziyo istagan qalblar uchun!.