Jump to content

Хостел

From Vikipediya
Тайвандаги ётоқхона ётоқхонаси

Хостел - бу арзон, қисқа муддатли умумий турар жой тури бо'либ, унда меҳмонлар ётоқхонани, одатда ётоқхонадаги икки қаватли каравотни, дам олиш хонасидан ва ба'зан ошхонадан биргаликда фойдаланишлари мумкин. Хоналар аралаш ёки бир жинсли бо'лиши мумкин ва шахсий ёки умумий ҳаммомга эга. Хусусий хоналар ҳам мавжуд бо'лиши мумкин, аммо мулк ётоқхона деб ҳисобланиши учун ётоқхоналарни таклиф қилиши керак[1][2]. Хостеллар рюкзак саёҳатчилар учун турар жойнинг машҳур шакллари ҳисобланади. Улар биргаликда иқтисодиётнинг бир қисмидир[3]. Хостелларнинг афзалликлари арзонроқ харажатлар ва турли жойлардан келган одамлар билан учрашиш, саёҳат ҳамкорларини топиш ва саёҳат г'ояларини алмашиш имкониятларини о'з ичига олади[4]. Ҳиндистондаги Зостел ёки Ҳостеллинг Интернатионал каби ба'зи ҳостеллар саёҳатчиларнинг о'зига хос бозорига хизмат қилади. Масалан, битта ётоқхонада кино кечалари ёки умумий кечки овқатлар каби уй ичидаги ижтимоий йиг'инлар бо'лиши мумкин, бошқасида маҳаллий саёҳатлар бо'лиши мумкин, бири о'зининг зиёфатлари билан танилган бо'лиши мумкин, бошқаси эса осойишталикда дам олиш учун сокинроқ жойга эга бо'лиши мумкин ёки пляж.[5][6] Янги ётоқхоналар янада замонавий дизайндаги интерерга э'тибор қаратади, уларнинг ба'зилари бутик меҳмонхоналар билан тенгдир[7][8]. Ба'зилар каттароқ рақамли ко'чманчиларга, глобал ко'чманчиларга ва бир оз юқорироқ хусусий хоналарни ёки тинчроқ атмосферани афзал ко'радиган доимий саёҳатчиларга хизмат қилиши мумкин[9][10].

Ко'пгина ҳостеллар маҳаллий мулкдир ва бошқарилади ва ко'пинча оператор ва яшовчилар учун меҳмонхоналарга қараганда арзонроқдир. Хостеллар меҳмонларга ресепсиёнист ёки уй хо'жалигида ишлаш эвазига бепул ёки чегирма билан узоқ муддатли турар жойни таклиф қилиши мумкин.

Европада 10 000 га яқин, АҚШда эса 300 га яқин ҳостел мавжуд.[11] Одатда меҳмон 16 ёшдан 34 ёшгача бо'лади, гарчи у мамлакатга қараб фарқ қилиши мумкин.[12]

Гастҳоусе Лоҳжа (собиқ Маткакоти), Финландиянинг Лоҳжа шаҳридаги ётоқхона

Умумий ошхона жиҳозларидан ташқари, ба'зи ётоқхоналарда ресторан ва/ёки бар мавжуд[13]. Кир ювиш машиналари ва кийим қуритгичлари ко'пинча қо'шимча ҳақ эвазига тақдим этилади. Хостелларда ба'зан жиҳозларни сақлаш учун кириш ё'ллари мавжуд. Аксарият ётоқхоналар қимматбаҳо нарсаларни хавфсиз сақлаш учун шкафларни таклиф қилишади. Ба'зи яланг'оч ётоқхоналар чойшаб билан та'минланмайди[14]. Ба'зи ётоқхоналарда комендантлик соати ва кундузги блокировкалар бо'лиши мумкин, ба'зилари эса, оз бо'лса-да, ё'ловчилардан овқат тайёрлашдан кейин ювиш ва қуритишдан ташқари уй ишларини бажаришни талаб қилади.[15]

Ко'чма ётоқхона - бу вақтинчалик ётоқхона бо'либ, у лагер, автобус, фургон ёки доимий бинода қисқа муддатли келишув шаклида бо'лиши мумкин. Улар катта фестивалларда ёки турар жой танқислиги бо'лган саёҳатларда ишлатилган[16].

Ба'зи шаҳарларда ҳостеллар меҳмонхоналарга қараганда хона бошига о'ртача даромадни юқорироқ эканлигини ма'лум қилди. Масалан, Гавайи оролидаги Гонолулу шаҳрида юқори даражадаги меҳмонхоналар 2006-йилда о'ртача кунлик хона нархи 173 долларни ташкил этгани ҳақида хабар берган бо'лсак, ётоқхона хоналари ҳар бир киши учун 25 доллар то'лаган саккиз кишилик хоналарга бир кеча-кундузда 200 доллардан тушди[17]. Ҳатто 2007–2008 йиллардаги молиявий инқироз даврида ҳам ко'плаб ётоқхоналарда меҳмонхона бандловлари камайган бир пайтда бандлик сони ко'пайганини хабар қилишди[18][19].

2013-йилда Австралияда ўтказилган тадқиқот шуни кўрсатдики, ёшлар саёҳати энг тез ўсаётган саёҳат демографики бўлиб, ҳостел саноати меҳмонхона саноатига қараганда тезроқ ўсиб бормоқда. Бу шуни ко'рсатдики, ёшлар саёҳати ан'анавий та'тилларга қараганда узоқроқ саёҳатлар туфайли умумий харажатларнинг ошишига олиб келиши мумкин[20][21]. Янги Зеландияда 2007 йилда рюкзаклар учун хостеллар 13,5% ни ташкил этган[22][23].

Коммунал турар жой билан бог'лиқ муаммолар

[edit | edit source]

Меҳмонларга коммунал турар жой билан бог'лиқ муаммолар туфайли одоб-ахлоқ қоидаларидан фойдаланиш тавсия этилади:

  • Хостелда меҳмонхонага қараганда камроқ шахсий ҳаёт мавжуд. Ётоқхона ва ҳаммомдаги ухлаш жойларини бо'лишиш ко'проқ махфийликни талаб қиладиганлар учун қулай бо'лмаслиги мумкин. Бироқ, умумий турар жой янги одамлар билан танишишни осонлаштиради. Ба'зи ётоқхоналар умумий уйқу жойлари ва коммунал майдонлар туфайли меҳмонлар о'ртасида ко'проқ ижтимоий мулоқотни раг'батлантиради. Дам олиш хоналарида одатда диван ва стуллар, кофе столлари, стол о'йинлари, китоблар ёки китоб алмашинуви, компютерлар ва Интернетга кириш мавжуд.
  • Деярли барча ётоқхоналарда озиқ-овқат тайёрлаш учун умумий ошхона майдони ва музлатгичли омборхона мавжуд. Аксарият ётоқхоналарда озиқ-овқат эгасини аниқлаш учун ёрлиқ тизими мавжуд. Ба'зи ётоқхоналарда меҳмонлар кераксиз таомларни қолдиришлари мумкин бо'лган "бепул жавон" ёрлиг'и бо'лади[24].
  • Шовқин уйқуни қийинлаштириши мумкин, хоҳ ҳорлама, суҳбатлашиш ва залдаги ижтимоий фаолият, одамларнинг чироқ ёниб китоб ўқиш учун туриши, кимдир бардан кеч қайтиши ёки эрта кетиши. Эффектларни юмшатиш учун ко'плаб меҳмонлар қулоқчалар ва ко'р- ко'рона бог'лашдан фойдаланадилар.

ТарихИ

[edit | edit source]

1909-йил август ойида Германиялик о'қитувчи Ричард Счиррманн биринчи марта момақалдироқ туфайли релсдан чиқиб кетган мактаб лагерига саёҳат қилганидан кейин ёшлар саёҳати учун арзон турар жой ҳақидаги г'оясини э'лон қилди. Счиррманн катта ёрдам олди ва о'зи дарс берган мактабда сайёҳлар учун вақтинчалик ётоқхона очди[25].

1912-йил 1 июнда Счиррманн Алтена қал'асида биринчи ётоқхонани очди. Хостелнинг асл хоналари ҳозирда музейга айланди[26][27].

Ширрманн Биринчи Жаҳон урушида хизмат қилган ва 1915 йил декабр ойида Г'арбий фронтда Рождество сулҳини кузатганидан со'нг, у "барча мамлакатларнинг фикрли ёшлари бир-бирлари билан танишишлари мумкин бо'лган мос учрашув жойлари билан та'минланиши мумкинми" деб ҳайрон бо'лди[25]. 1919-йилда у Германия ёшлар ётоқхоналари уюшмасига асос солган[28].

1932-йилга келиб, Германияда ҳар йили 4,5 миллиондан ортиқ тунаш қайд этилган 2000 дан ортиқ ётоқхоналар мавжуд эди[27]. Халқаро ёшлар ҳостел федерацияси (ҳозирги Ҳостеллинг Интернатионал ) 1932 йил октябр ойида ташкил этилган. Ҳозирда у 80 дан ортиқ мамлакатларда 4500 дан ортиқ ҳостелларни ифодаловчи 90 дан ортиқ ҳостел уюшмаларидан ташкил топган ташкилотдир[29]. Бу ётоқхоналар ко'проқ мактаб ёшидаги болаларга, ба'зан мактаб саёҳатлари ва мактаб ёшидаги болалари бо'лган оилаларга хизмат ко'рсатади.

Иккинчи Жаҳон уруши пайтида Эвропадаги ко'плаб ётоқхоналар вақтинча ёпилди.

1960-1970-йилларда ҳостелинг гуллаб-яшнади.

Саноат 1970-йиллардаги энергия инқирози даврида пасайиб кетди.

Хостеллар 2007-2008 йиллардаги молиявий инқироз даврида қисман қимматлиги туфайли о'сишда давом этди[12].

Буюк тург'унликдан со'нг саноат Ню-Ёрк, Рим, Буэнос-Айрес ва Маями шаҳарларида тез сур'атлар билан о'сди.[30] Бироқ, 2010-йилги қонун Ню-Ёрк шаҳридаги ётоқхоналарнинг о'сишини чеклади[31][32].

Яна қаранг

[edit | edit source]

Ҳаволалар

[edit | edit source]
  1. „Дефинитион оф Ҳостел“. Ҳостелгеэкс (2020-йил 28-феврал).
  2. „5 Стар Ҳостелс“. Ҳостелгеэкс.cом, с. 12.
  3. Ундерwоод, Брент. „Wҳй Ҳостелс Аре Тҳе Нехт Биг Тҳинг Ин Тҳе УС“. Медиум (2019-йил 10-апрел).
  4. Келлй, Шаннон. „6 Реасонс Wҳй Ҳостелс аре тҳе Бест“. ҲуффПост (2015-йил 7-апрел).
  5. Гатес, Том. „21 море cразй партй ҳостелс ароунд тҳе wорлд“. Матадор Нетwорк (2014-йил 11-декабр).
  6. „7 Тйпес оф Ҳостелс – Интродуcтион то Ёутҳ Ҳостелс, Боутиқуэ, Партй, анд 5 Стар Ҳостелс“. ҲостелГеэкс (2020-йил 14-январ).
  7. Окона, Ннека М.. „Ултра-Cоол, Ултра-Чеап Стайс Тҳат Wилл Чанге Ёур Минд Абоут Ҳостелс“. Травел + Леисуре (2015-йил 28-октябр).
  8. Счwартз, Карен. „Боутиқуэ Ҳостелс Аре Гивинг Травелерс Неw Оптионс“. Неw Ёрк Тимес (2015-йил 28-июл).
  9. Моҳн, Таня. „Ҳостелс Аре Море Популар Тҳан Эвер Амонг Травел-Леанинг Милленниалс“. Форбес (2016-йил 16-май).
  10. Рам, Алия. „Милленниал бусинесс травеллерс промисе гроwтҳ ин ҳостел траде“. Финанcиал Тимес (2016-йил 27-декабр). 2022-йил 10-декабрда асл нусхадан архивланган.
  11. Ундерwоод, Брент. „Wҳй Милленниалс (Анд Инвесторс) Аре Флоcкинг То У.С. Ҳостелс“. Форбес (2016-йил 14-июл).
  12. 12,0 12,1 „Эуропеан Тоурист Ҳостел Репорт“. Савиллс (2016-йил 26-январ).
  13. Кинг, Даннй. „Ҳотел-ҳостел чаинлец леад wитҳ тҳеир фоод анд дринк офферингс“. Травел Wеэклй (2018-йил 1-май).
  14. Спинкс, Росиэ. „Ҳоw олд ис тоо олд то стай ин а ҳостел?“. Қуартз Медиа (2017-йил 27-ноябр).
  15. МcГратҳ, Гиннй. „Wҳатевер ҳаппенед то Ёутҳ Ҳостелс?“. Тҳе Тимес (2009-йил 28-апрел).
  16. Мортон, Элисе. „Cроатиан стартуп унвеилс wорлд'с фирст мобиле ҳостел“. Cалверт 22 Фоундатион (2017-йил 15-июн).
  17. Ертон. „Cуттинг тҳе Будгет“. Ҳонолулу Стар-Буллетин (2006-йил 9-июл).
  18. Албан, Дебра. „Wинтер 'Флашпаcкерс' Препаре то Инваде Ҳостелс“. CНН (2008-йил 2-декабр).
  19. Салкин, Аллен. „Ин Ҳостел Басемент, Неwcомер Сец Сигҳц Фар Уп тҳе Ладдер“. Тҳе Неw Ёрк Тимес (2009-йил 14-март).
  20. Моҳн, Таня. „Травел Боом: Ёунг Тоурисц Спент $217 Биллион Ласт Еар, Море Гроwтҳ Тҳан Анй Отҳер Гроуп“. Форбес (2013-йил 7-октябр).
  21. „Тоурисм Маркет Сегменц“. www.дестинатионнсw.cом.ау.
  22. „Тоурисм ресеарч анд дата –Министрй оф Бусинесс, Инноватион & Эмплоймент“. МБИЭ.говт.нз.
  23. „Министрй оф Бусинесс, Инноватион анд Эмплоймент“. ТоурисмРесеарч.говт.нз.
  24. МCCРОСКРИЭ, КРИСТЕН. „7 ҳостел ҳоррорс анд ҳоw то деал wитҳ тҳем“. Тҳе Сйдней Морнинг Ҳералд (2014-йил 15-август).
  25. 25,0 25,1 Ҳанке, Стефаниэ. „Ватер дес Жугендҳербергсwеркс“. Преуßисче Аллгемеине Зеитунг (2011-йил 12-декабр).
  26. „Герман Ёутҳ Ҳостелс Гет а Макеовер“. Деуцче Wелле (2007-йил 18-ноябр).
  27. 27,0 27,1 „Ҳисторй оф Ҳостеллинг“. Ҳостеллинг Интернатионал УСА.
  28. Реес, Рудй. Ҳеро Ливинг: Севен Стридес то Аwакен Ёур Инфините Поwер. Пенгуин Публишинг Гроуп, 6 Оcтобер 2009 — 109–-бет. ИСБН 978-1-101-14530-2. 
  29. „Оур Сторй“. Ҳостеллинг Интернатионал. 2020-йил 25-ноябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2023-йил 2-феврал.
  30. Лабой, Сузетте. „Соутҳ Беач беcоминг баcкпаcкер ҳот спот“. Сеаттле Тимес. Ассоcиатед Пресс (2008-йил 16-май).
  31. Ҳонан, Катиэ. „Неw Ёрк Cитй Cонсидерс Лифтинг Ҳостел Бан то Луре Море Тоурисц“. Тҳе Wалл Стреэт Жоурнал (2019-йил 12-август).
  32. Жосепҳс, Леслиэ. „Wҳй Неw Ёрк доэсн'т ҳаве ҳостелс“. Қуартз Медиа (2016-йил 30-ноябр).