Jump to content

Eternitas

From Vikipediya
Eternitas
Lotincha yozilishi Aeternitas
Jins ayol


Dupondiy Adrian. Orqa tomonda quyosh va oyni ushlab turgan Eternitas tasvirlangan. AETERNITASAVGVSTI yozuvi.

Eternitas (lotincha: Aeternitas) - Rim maʼbudasi, abadiylikning timsoli. Yunon Aioniga oʻxshaydi.

Koʻpincha Rim tangalarida tik turgan yoki oʻtirgan ayol koʻrinishidagi turli xil atributlarga ega boʻlgan abadiylik, oʻlmaslik, vaqtning uzluksizligini anglatadi: shar va samoviy jismlar (quyosh, oy, yulduzlar) koʻrinishidagi osmon; buyuklik va kuch belgilari (tayoq); bardoshli hayvon sifatida sher yoki fil; kuldan koʻtarilgan feniks; oʻz dumini tishlagan ilon (ouroboros); kosa, mashʼal va boshqalar. Tangalarda u AETERNITAS, AETERNITAS AUGUSTI, AETERNITAS IMPERII, AETERNITAS POPULI ROMANI yozuvlari bilan birga keladi. Bu Rim imperiyasining abadiy qudratini, shuningdek, marhum va imperator oilasining ilohiy aʼzolarining abadiy xotirasini anglatadi.

Bundan tashqari, eternitas lotin va oʻrta asr falsafasining atamasi boʻlib, boshi yoki oxiri boʻlmagan borliqning toʻliqligiga egalikdir. „Bizning „hozir“imiz yugurayotgandek tuyuladi va shu tariqa vaqt va abadiylikni (sempiternitas) yaratadi, ilohiy „hozir“ esa doimiy, harakatsiz, barqaror – abadiylikni (aeternitas) yaratadi“[1]. „Dunyoning abadiyligi, oʻrta asr gʻoyalariga koʻra, eternitas emas, balki sempiterintas (eternitas faqat Xudoga xosdir), yaʼni u cheksiz davomiylikni ifodalaydi“[2].

446 Eternitas asteroidi Eternitas sharafiga nomlangan.

Manbalar

[edit | edit source]
  1. Boetsiy. Kakim obrazom Troitsa estь edinыy Bog, a ne tri bojestva // Boetsiy. Uteshenie Filosofiey i drugie traktatы. M., Nauka, 1990.
  2. Gaydenko P. P., Istoriya novoevropeyskoy filosofii v eyo svyazi s naukoy. M., Librokom, 2009. ISBN 978-5-397-00161-8.

Adabiyotlar

[edit | edit source]
  • Lyubker F. Realьnыy slovarь klassicheskix drevnostey. M., 2001.

Havolalar

[edit | edit source]