Jump to content

Афғонистон миллий футбол терма жамоаси

From Vikipediya
Афғонистон миллий футбол терма жамоаси
Таҳаллуси Тҳе Лионс оф Кҳорасан (Хуросон шерлари)
Ассоциация Афғонистон Футбол Федерацияси (А.Ф.Ф)
Конфедерация АФC (ОСИЙО)
Суб-конфедерация CАФА (Марказий Осиё)
Бош мураббий  АФГ Аноуш Дастгир
Сардор Фаршад Ноор
Энг кўп ўйнаган футболчи Зоҳиб Ислам Амири (65)
Энг яхши тўпурар Файсал Шаестеҳ (10)
Уй стадиони Гҳази Стадиум
форма
Биринчи форма
форма
Иккинчи форма
ФИФА Рейтинги
Ҳозирги 154 — Июн 2022,
Энг юқори 122 (Апрел 2014,)
Энг паст 204 (Январ 2003,)
Биринчи халқаро ўйин
 Афғонистон 0-0  Эрон
(Кобул, Афғонистон; 25 Август 1941)[1]
Энг йирик ғалаба
 Бутан 1-8 Афғонистон 
(Деҳли, Ҳиндистон; 7 Декабр 2011)
Энг йирик мағлубият
 Туркманистон 11-0 Афғонистон 
(Ашхобод, Туркманистон; 19 Ноябр 2003)
ОФК Чақирув Кубоги
Иштироки 3 (Илк марта 2006-йили)
Энг яхши натижаси Тўртинчи ўрин (2014)
САФФ Чемпионати
Истироки 7 (Илк марта 2003-йили)
Энг яхши натижаси Ғолиб (2013)

Афғонистон миллий футбол терма жамоаси (форс. تیم ملی فوتبال افغانستان Тīм-э Миллī-э Фūтбāл-э Афгҳанестāн) Афғонистон Футбол Федерацияси томонидан назорат қилинади. Афғонистон миллий терма жамоаси 1922-йилда ташкил этилган бўлиб, улар Ҳиндистонга қарши биринчи халқаро ўйинини 1941-йилда Кобулда ўтказдилар. Кейин Афғонистон 1948-йилда ФИФАга, 1954-йилда эса АФCга асосчи аъзолардан бири сифатида қўшилди. Улар уй ўйинларини Афғонистон пойтахти Кобулдаги Гҳази миллий олимпия стадионида ўтказишади. 2013-йилда Афғонистон 2013-йилги САФФ чемпионатида ғолиб чиқди ва „ФИФА Фаир Плай мукофоти“ ни қўлга киритди.[2][3]

Тарих

[edit | edit source]

Дастлабки давр

[edit | edit source]
Афғонистон миллий футбол жамоаси 1920-йилларда

Мамлакатда ташкил этилган илк футбол клуби „Маҳмоудиеҳ Ф.C.“ 1934-йилда ташкил топган. Уч йилдан сўнг жамоа Ҳиндистонга бориб, 18 та ўйинда қатнашиб, 8 та ғалаба, 9 та мағлубият ва 1 та дуранг қайд этган. Иккинчи ташкил этилган футбол клуби 1941-йилда асос солинган Ариана Кабул Ф.C. бўлди. Бу жамоа таклиф билан Эроннинг Теҳрон шаҳрига бориб, 3 та ўйин ўтказиб, битта ўйинда ғалаба қозониб, иккитасида мағлуб бўлган.

Афғонистоннинг биринчи расмий ўйини ва ФИФАнинг биринчи халқаро ўйини 1948- йил 26-июлда Люксембург билан ўйнаган ва 6:0 ҳисобида мағлуб бўлган. Бу ўйин 1948-йилги Ёзги Олимпия ўйинларида Олимпия ўйинлари футбол турнирида бўлган. 2002-йилгача Афғонистон халқаро майдонда охирги марта 1984-йилги Осиё кубоги саралашида кўриниш берган, сўнгги ўйинда 1984-йил 20-сентябрда Иорданияга қарши ўйинда 6:1 ҳисобида мағлуб бўлган. Афғонистон 1984-йилдан 2002-йилгача халқаро ўйинларда иштирок этмаган. Бунга бир қанча сабаблар бўлган. Масалан: совет-Афғон уруши, Афғонистондаги фуқаролар уруши (1992-1996) ва Толибон режимининг кўнгилочар тадбирлар, жумладан, футболни тақиқлаши.

2001-2010

[edit | edit source]

Толибон режими барҳам топгач, Афғонистон миллий терма жамоаси 2002-йили Осиё ўйинларида Жанубий Корея билан ўйнаб, 2:0 ҳисобида мағлуб бўлганида халқаро майдонга қайтди. Афғонистон ўзининг биринчи халқаро турнирида 2003-йилги САФФ Голд Cуп мусобақасида қатнашган ва гуруҳ босқичидаги учта ўйинда Ҳиндистон, Покистон ва Шри-Ланкага мағлуб бўлган. Ўша йилнинг ўзида Афғонистон 2004-йилги Осиё Кубоги саралашида иштирок этди ва Қирғизистонга қарши ўйинда ғалаба қозонди, аммо Непалга мағлуб бўлди ва кейинги босқичга чиқа олмади. Афғонистон биринчи марта ФИФА Жаҳон чемпионати кампаниясини 2003-йилда бошлаган, у ерда 2006-йилги ФИФА Жаҳон чемпионати саралашида Туркманистон билан ўйнаган. Улар иккала ўйинда ҳам умумий ҳисобда 13:0 ҳисобида мағлуб бўлишди. Бу Афғонистон терма жамоаси 1948-йилдан бери аъзо бўлган бўлса-да, ФИФА Жаҳон чемпионати саралашида биринчи марта иштирок этди. Жамоа 2005-йилда Жанубий Осиё Футбол Федерацияси Олтин Кубогида иштирок этиш учун Покистонга йўл олди ва у Малдив оролларига мағлуб бўлди.

Афғонистон ва Туркманистон ўртасидаги ФИФА Жаҳон чемпионати саралаш ўйини Кобулда, 2003 йил

Улар, шунингдек, 2006-йилда биринчи марта ОФК Чақирув кубогида қатнашиб, Хитой Тайпеи ва Филиппин билан афғонистонлик футболчилар Ҳафизуллаҳ Қадами ва Саед Мақсоод Ҳашеми киритган голлари эвазига, дуранг натижа қайд этишган ва иккинчи жаҳон чемпионатида дуранг ўйнашган. 2010-йилги ФИФА Жаҳон чемпионати саралаш кампанияси Сурия томонидан йўқ қилинди. 2008-йилги САФФ чемпионатида Афғонистон Бутанга мағлуб бўлди, лекин Шри-Ланка ва Бангладеш билан дуранг ўйнади. Афғонистон 2008-йили ОФК Чақирув Кубогининг иккинчи босқичига, ОФК Чақирув Кубоги саралашининг Д гуруҳида ғалаба қозониб, Бангладеш билан дуранг ўйнаган ва Қирғизистонга қарши ғалаба қозонган.[4] 2008-йилги ОФК Чақирув кубогида Афғонистон Ҳиндистон, Тожикистон ва Туркманистонга барча гуруҳ ўйинларида мағлуб бўлган. 2009-йилги САФФ чемпионатида Афғонистон Малдив ороллари, Ҳиндистон ва Непалга барча ўйинларда мағлуб бўлди. Ўша мағлубиятда Афғонистон терма жамоасининг ягона голини Ҳашматулла Баракзай Малдив ороллари дарвозасига киритди.

2014-йилги ФИФА Жаҳон чемпионати саралаши

[edit | edit source]

Афғонистон терма жамоаси учинчи жаҳон чемпионати саралаш босқичида иштирок этди, хавфсизлик сабабли Фаластинга қарши биринчи ўйинни Тожикистонда ўтказди ва бу ўйинда мағлуб бўлди ва Фаластиндаги иккинчи ўйинда Балал Арезоу голи ҳисоби билан дуранг ўйнади ва иккинчи босқичга йўл олмасдан мусобақадан чиқиб кетишди.

2011-йилги САФФ Чемпионат кубоги

[edit | edit source]
Футболчилар 2011 йил САФФ чемпионати ярим финалида Непалга қарши ўйинда ғалаба қозонганидан кейин байрам қилишмоқда

2011 йилда САФФ чемпионати Афғонистон Бутан миллий футбол терма жамоасини 8:1 ҳисобида мағлуб этди, бу Афғонистон футбол жамоаси тарихидаги энг йирик ғалабадир. Ушбу ўйинда Балал Арезоу 4та гол билан мусобақадаги ягона хет-трик қайд этди ва жамоа учинчи дақиқада Ата Ямрали орқали турнирнинг энг тезкор голини киритди. Бу Афғонистоннинг биринчи ярим финали эди. Мусобақа ярим финалида афғонлар Непал билан тўқнаш келишди ва қўшимча дақиқаларда 1:0 ҳисобида ғалаба қозонишди ва 101-дақиқада Балал Арезоунинг ягона голи эвазига ғалаба қозонишди. Бу Афғонистоннинг Непал устидан биринчи ғалабаси бўлди. Финалда Афғонистон Ҳиндистон билан ўйнади ва 4:0 ҳисобида мағлуб бўлди.

2012-йилги ОФК Чақирув кубоги

[edit | edit source]

2012-йил ОФК Чақирув кубоги саралашида Афғонистон Бутанни 5:0 ҳисобида мағлуб этганди. Биринчи ўйинда улар Бутанни 3:0 ҳисобида мағлуб этишди ва Сидиқ Wализада барча 3 та голни урди, иккинчи ўйинда эса 2:0. Иккинчи саралаш босқичида Афғонистон Шри-Ланкани мағлуб этган ҳолда Непал ва Шимолий Кореяга имкониятни бой берди, аммо кейинги босқичга чиқа олмади.

Афғонистон Премер-лигаси

[edit | edit source]

Афғонистон футболи тарихида илк бор АФФ 8 та жамоа ўзаро баҳслашадиган лигани эълон қилди. Лига 2012-йилда ташкил этилган бўлиб, биринчи мавсум ўша йилнинг сентябр ва октябр ойларигача давом этади. 2012-йилда бир вақтнинг ўзида 8 та жамоа илк рақобатчилар бўлиш учун ташкил этилган.Лига учун ўйинчилар Маидан э Сабз („Греэн Фиэлд“)деб номланган реалити-шоу орқали топилди. Консепсия Афғонистон футбол федерацияси ва Афғонистонда жойлашган МОБЙ Гроуп томонидан ишлаб чиқилган бўлиб, у қатор телеканаллар ва радиостансияларга эгалик қилади ва мамлакатдаги энг йирик медиа гуруҳи ҳисобланади. МОБЙ Гроуп каналлари ўйинларни трансляция қилади. Ўйинчилар ҳакамлар ҳай’ати ва телевидениэ томошабинлари томонидан жамоаларга овоз беришди. Ҳар бир вилоятдан биттадан 18 нафар футболчидан иборат саккизта жамоа тузилди.[5][6]

Афғонистон Олий Тинчлик Кенгаши Лиганинг яратилиши ва ривожланишини Афғонистонда „тинчлик ва барқарорлик ўрнатиш имконияти“ сифатида юқори баҳолади.

2013 САФФ чемпионати ғолиблари

[edit | edit source]
Яна қаранг: 2013 САФФ Чампионшип Финал
2013-йил 11-сентабрда Дашаратҳ Стадиумда (Катманду, Непал) 2013-йилги САФФ чемпионати финалининг бошланғич таркиби.
Ҳамидуллаҳ Карими Ҳиндистон устидан қозонилган ғалабадан сўнг САФФ Чемпионати кубоги билан

2013-йил 20-август куни 2013-йилги САФФ чемпионати олдидан Афғонистон 36 йил ичида биринчи марта ФИФА томонидан тасдиқланган ўртоқлик ўйини доирасида Покистон билан ўйнади. Бу, шунингдек, ўн йилликдан сўнг биринчи марта ўз майдонида Санджар Аҳмади, Аҳмад Ҳатифи ва Маруф Моҳаммадининг голлари эвазига Покистон устидан 3:0 ҳисобидаги ғалаба билан якунланди.[7]

Афғонистон 2013-йилги САФФ чемпионатига ФИФА томонидан турнирда 139-ўринни эгаллаган энг юқори рейтингли жамоа сифатида кирди. Афғонистон терма жамоаси кампанияни Бутан устидан 3та гол фарқи билан ғалаба билан бошлади, Амирининг голлари, шунингдек, Афғонистоннинг энг яхши ўйинчиси Азадзой ва Баракзаи. Иккинчи ўйин ҳам Рафи, Амири ва Баракзаининг голлари эвазига Шри-Ланка устидан 3:1 ҳисобидаги ғалаба билан якунланди. Мусобақанинг нимчорак финали ўтган йилги учрашувнинг такрори бўлди ва Афғонистон яна Непални Санджар Аҳмадининг ягона голи эвазига мағлуб этиб, Афғонистонни яна Ҳиндистонга қарши турнир финалига олиб чиқди. Афғонистонлик Мансур Фақиряр ўйиннинг сўнгги дақиқаларида Непалнинг иккита пеналтидан тепган тўпини қайтариб, ажойиб дарвозабонлик ўйинини кўрсатди. Турнирнинг финал ўйини 2011-йилги САФФ чемпионати финалчиларига яна Непалнинг Дашратҳ Стадиум стадионида бўлиб ўтди, унда Афғонистон амалдаги чемпион Ҳиндистонни 2 та гол фарқи билан ортда қолдирди. Афғонистон ажойиб ўйин кўрсатди. Ўйиннинг ҳар бир бўлимида Азадзой ва Санджар Аҳмади томонидан киритилган голлар Афғонистон футбол жамоасини олдинга олиб чиқди ва ўз тарихидаги илк САФФ чемпионлигини қўлга киритди. Мансур Фақиряр бутун турнир давомида яхши ўйин кўрсатгани учун турнирнинг энг яхши футболчиси деб топилди.

ОФК Чақирув кубоги 2014

[edit | edit source]

2014-йилги ОФК Чақирув кубогида Афғонистон терма жамоаси бўлажак чемпион Фаластинга 2:0 ҳисобида ютқазиб, ярим финалга чиқа олмади. Малдив оролларига пеналтилар сериясида мағлуб бўлди: (7-8) мусобақанинг учинчи поғонаси учун 1-1 дурангдан кейин, улар ўз гуруҳини тўртинчи ўринда якунладилар, бу мамлакат кубоги учун қисқа муддатда мавжуд бўлган энг юқори якуний ўрин бўлди. 2014-йил 10-июн куни Афғонистон Футбол Федерацияси Жанубий Осиё Футбол Федерацияси САФФдан CАФФга кўчиб ўтди. 2014-йилги „Олтин тўп“ни топшириш маросимида Афғонистон футбол федерацияси ФИФАнинг „Фаир Плай“ мукофотини қўлга киритди. Афғонистон бу мукофот билан Афғонистон футболининг йил давомида, мамлакат дуч келган уруш тартибсизликлари ва оғир сиёсий вазиятларга қарамай, ажойиб ўйини учун тақдирланди. ФИФА баёнот берди ва ўз веб-сайтида шундай деб эълон қилди: "Бир йил давомида асосий даражадаги футболда ажойиб ютуқларга эришган, бутун мамлакат бўйлаб футболни янада ривожлантириш учун инфратузилмани қурган ва ўн йилдан ортиқ урушдан келиб чиққан тартибсизликларга қарамай, профессионал лигани тарбиялаган Афғонистонга 2013-йилда ФИФА Фаир Плай мукофотини тақдим этди.

2018 ФИФА Жаҳон чемпионати саралаши

[edit | edit source]
Афғонистон терма жамоаси ЖЧ-2018да Японияга қарши ўйин олдидан, Озодий Стадиони

2015-йилнинг 9-февралида АФФ терма жамоага янги мураббий тайинлагани тасдиқланди. Герман-босниялик мураббий Славен Скеледзиc АФФ билан 1 йиллик шартнома имзолади. Янги мураббий аввалроқ Германияда 17 ёшгача ва 19 ёшгача бўлган жамоаларни бошқарган эди. Скеледзиc Германияда футбол ўйнаган ва Бундеслигада ёшлар жамоаларини бошқарган. 2015-йилнинг 27-апрелида АФФ „Алокозай Гроуп оф Cомпаниэс“ номли янги ҳомий билан шартнома имзолади.

Афғонистон саралаш босқичини Сурияга қарши ўйинда 6:0 ҳисобида мағлуб бўлиш билан бошлади. Бу ўйиндан сўнг улар рейтинги паст бўлган Камбоджага қарши ўйнашлари керак эди. Улар Афғонистон футболи тарихидаги илк жаҳон чемпионати саралаш баҳсларида ғалаба қозонишди. Японияга қарши учинчи ўйинда Афғонистон яна 6:0 ҳисобида мағлуб бўлди. Сингапурга қарши ўйинда 1:0 ҳисобида мағлуб бўлди. Сурияга қарши ўйинда 5:2 ҳисобида мағлуб бўлди. 2015-йилнинг октябрида АФФ Скеледзиcни Сурияга қарши 5:2 ҳисобидаги мағлубиятдан сўнг ўз лавозимини тарк этишга мажбур қилди. 2015-йилнинг ноябр ойида Афғонистон терма жамоаси янги бош мураббий этиб Петар Сегрт тайинланганини эълон қилди. Афғонистон янги мураббий ва янги ўйинчилар билан Камбоджага қарши иккинчи ўйинда 3:0 ҳисобида ғалаба қозонди. Саралашдан сўнг САФФ чемпионати бошланди.

2015-йилги САФФ чемпионати

[edit | edit source]

Жамоа таркиби эълон қилинганидан сўнг, Афғонистон турнирга тайёргарликни бошлади. Улар 4 та давлатдан иборат гуруҳда эди: Малдив ороллари, Бангладеш, Бутан ва Афғонистон. Афғонистон Бангладешга қарши биринчи ўйинда 4:0 ҳисобида ғалаба қозонган. Иккинчи ўйинда Бутан устидан 3:0 ҳисобида ғалаба қозонганидан сўнг, улар ярим финалга йўлланма олди. Улар Малдив оролларига қарши сўнгги ўйинда 4:1 ҳисобида ғалаба қозонишди. Ярим финалда Афғонистон Шри-Ланкага қарши ўйнаши керак эди. Учрашув Афғонистоннинг 5:0 ҳисобидаги ғалабаси билан якунланди. Охир-оқибат, финалга осонлик билан этиб келган Афғонистон турнир фаворити Ҳиндистонга қарши ўйнашга мажбур бўлди. Бу 2011 ва 2013-йиллардаги САФФ чемпионатлари финалларининг такрори эди. 90 дақиқадан сўнг ўйин 1:1 ҳисобидаги дуранг билан якунланди. Шу дақиқадан сўнг Ҳиндистон 2-1 ҳисобида ғалаба қозонди ва 7-марта 2015-йилги САФФ чемпионлигини қўлга киритди. Кҳаибар Амани 4 та гол билан турнирнинг энг яхши тўпурари бўлди.

2019 йилги Осиё кубоги саралаши

[edit | edit source]
Теҳрондаги Озодий Стадионида 2018 ФИФА Жаҳон чемпионати саралашида ўз миллий терма жамоасининг Японияга қарши ўйинини томоша қилаётган афғон мухлислари.

Мусобақа якунига этганида Афғонистонда 2019-йилги Осиё Кубогига йўлланма олиш имконияти сақланиб қолганди. Японияга қарши 5:0 ҳисобида мағлубиятга учраган иккинчи мағлубиятдан сўнг, Афғонистон ўз гуруҳида 4-ўринни эгаллаш учун Сингапур устидан ғалаба қозониши керак эди. Шундай қилиб, улар Сингапур устидан 2:1 ҳисобида ғалаба қозонишди ва 2019-йилги Осиё Кубоги 3-босқичига йўлланмани қўлга киритишди.

Жаҳон чемпионати саралаш босқичи якунланганидан сўнг Афғонистон терма жамоаси ўртоқлик ўйинлари ўтказди. Сентябр ойида Ливанга қарши ўйин Ливаннинг 2:0 ҳисобидаги ғалабаси билан якунланган. Октябр ойида Малайзияга қарши ўйин 1:1 ҳисобида дуранг билан якунланган эди. Тожикистонга қарши ўйин олдидан Сегрт 24 нафар футболчини чақирди, улар орасида Зоҳиб Ислам Амири ҳам бор эди, чунки футболчи аввалроқ Афғонистон терма жамоасида ўйнамасликка қарор қилган эди. Лекин Сегртга билдирмасдан АФФ Амирини таркибга киритди. Сегрт АФФ билан келишмаган ва терма жамоа бош мураббийлигидан кетишга қарор қилган. Бу унинг терма жамоадаги 1 йиллик юбилейидан сўнг содир бўлди. Тожикистонга қарши ўйин Афғонистоннинг 1:0 ҳисобидаги мағлубияти билан якунланди. Аноуш Дастгир жамоани ушбу учрашувга вақтинчалик мураббий сифатида бошқарган.

2017-йилнинг февралида АФФ Отто Пфистерни терма жамоанинг янги бош мураббийи сифатида имзолаганини эълон қилди.[8] Афғонистон терма жамоаси Осиё Кубоги саралашида Ветнамга қарши ўйин олдидан Сингапур билан ўртоқлик ўйини ўтказди. Мукҳаммад анд Азадзойнинг голлари эвазига Афғонистон 2:1 ҳисобида ғалаба қозонди.[9] Ветнамга қарши Осиё Кубоги саралаш босқичидаги муҳим учрашув Ҳасан Аминнинг голи билан 1:1 ҳисобида якунланди.[10] Бироқ, Афғонистон ўшандан бери жиддий муваффақияцизликка учради. Афғонистон бир пайтлар Пномпенда 4:0 ҳисобида мағлуб бўлган Камбоджа миллий футбол терма жамоасига қарши ўйинда Афғонистон худди шу рақибга 0:1 ҳисобида мағлуб бўлган эди. Кейинроқ Афғонистон иккинчи мағлубиятга учради, бу сафар Иорданияга қарши, Амманда 1:4 ҳисобида. Икки расмий саралаш ўйини оралиғида Афғонистон ҳам ўртоқлик ўйинида Уммонга 0:2 ҳисобида мағлуб бўлди. Ханойда бўлиб ўтган Ветнамга қарши муҳим ўйинда Афғонистон мезбонни деярли ортда қолдирганига қарамай, муваффақияциз уринишлар ва омадсизликлар Афғонистоннинг ғалаба қозонишига тўсқинлик қилди, чунки ўйин 0:0 ҳисобида якунланди, Афғонистонни саралаш босқичидан чиқариб юборди, Ветнам эса чемпионликни расмийлаштирди.. Афғонистон ўзининг сўнгги ўйинини Камбоджага қарши ўтказди, у ҳам 2019-йилги Осиё Кубогига йўлланмани қўлга кирита олмаган. Учрашув Афғонистоннинг 2:1 ҳисобидаги ғалабаси билан якунланди.[11] Ўйиндан сўнг Пфистер ўз лавозимини тарк этиши ва Ануш Дастгир терма жамоага янги бош мураббий бўлиши ва Афғонистон терма жамоасининг янги ёрдамчи мураббийи лавозимига Шабир Исоуфи қўшилиши эълон қилинди.[12][13] 2018-йилнинг 13-июл куни Афғонистоннинг Кобул шаҳрида 2013-йилдан бери илк бор Фаластинга қарши ўртоқлик ўйини ўтказиши эълон қилинди.[14]

Афғонистон ҳозирда кўплаб спорт турлари, жумладан, крикет ва футбол бўйича Покистон билан рақобатлашади. 2013-йилги тарихий ўйинда Афғонистон Покистонни 3:0 ҳисобида мағлуб этиб, машҳур рақобатни қайта тиклаш ва Афғонистонда тартибсизлик бошланганидан бери ўйнаш учун кураш олиб борди. Покистонга қарши сўнгги ўйинда улар 2:1 ҳисобида мағлуб бўлишди.

Толибоннинг эгаллаб олиш сиёсати

[edit | edit source]

2021-йилда Толибон Афғонистонни эгаллаб олганидан сўнг миллий футбол терма жамоаси тақдири ноаниқ қолиб кетди. Аммо чет эллик футболчилардан ташкил топган Афғонистон терма жамоаси Индонезияга қарши ўртоқлик ўйинида майдонга тушди.[15]

Уй стадиони

[edit | edit source]
Кобулдаги Гҳази стадиони, ҳозирда Афғонистон футбол федерацияси стадиони деб аталади.

Афғонистондаги асосий футбол ўйинлари Кобулдаги Афғонистон футбол федерацияси стадионида (халқ орасида Гҳази стадиони номи билан машҳур) ўтказилади. У 1923-йилда учинчи инглиз-афғон урушида афғон ғалабаси ва 1919-йилдаги инглиз-афғон шартномасидан сўнг ўз халқи мустақилликка эришгани учун Ғозий (қаҳрамон) сифатида эътироф этилган қирол Омонуллахон даврида қурилган. Стадионда 25 000 кишини жойлаштириш имконияти бор. У ерда мезбонлик қилган биринчи халқаро футбол ўйини 1941-йилда Эрон ва Афғонистон ўртасида ўтказилган ва 0:0 ҳисобида дуранг билан тугаган. Уларнинг 2006-йилги ФИФА Жаҳон чемпионати саралаш босқичидаги жавоб ўйини „Гҳази“ стадионида Туркманистонга қарши ўтказилган бўлиб, Афғонистон биринчи ўйинда 11:0 ҳисобида мағлуб бўлган, иккинчи ўйинда2:0 ҳисобида мағлуб бўлган. Стадион Афғонистон футбол федерацияси томонидан таъминланади ва назорат қилинади. Стадионда Афғонистон Премер-лигаси ва бошқа маҳаллий футбол турнирлари бўлиб ўтади. „Гҳази“ стадиони 2011-йилда бутун замин олиб ташланганидан сўнг таъмирланди ва унинг ўрнига янги тупроқ қўйилиб, тепасига сунъий қоплама қўйилди. Стадионда энди катта спорт тадбирлари ўтказилади. Янги миллий стадион қурилиши 2013/2014 йилги мавсумда ниҳоясига етди, унинг нархи 25 миллион еврога тенг эди. 2015 йилда ФИФА АФФга янги ёшлар жамоаларини қайта ташкил этиш ва миллий терма жамоа учун аёллар футболини ривожлантиришда ёрдам берди.[16]

Жамоа имижи

[edit | edit source]

Тўплам

[edit | edit source]

2002-йилдан 2004-йилгача Япониянинг АСИCС спорт бренди терма жамоа ҳомийси бўлган. 2005-йилдан Адидас немис спорт бренди 2008-йилгача миллий терма жамоа ҳомийси бўлган. 2009-йилда Даниянинг Ҳуммел спорт бренди терма жамоани жиҳозлаган. 2011-йилда Афғонистон Футбол Федерацияси Ҳуммел билан тўрт йиллик шартнома имзолаган бўлиб, у эркаклар ва аёллар терма жамоаларини 2011-йилдан 2015-йилгача барча спорт кийимлари билан таъминлашга хизмат қилади. 2015-йилнинг 6-мартида Афғонистон футбол федерацияси Ҳуммел билан 2019-йилгача янги тўрт йиллик шартнома имзолади. 2015-йилнинг 27-апрелида АФФ „Алокозай Гроуп оф Cомпаниэс“ номли янги ҳомий билан шартнома имзолади. Ҳуммел 2016-йилда Афғонистон учун янги тўпламларни чиқарди. Унда афғонистонлик аёл футболчиларнинг бошдан-оёқ ёпилган ҳолда ўйнашлари учун бирлаштирилган ҳижоб бор эди. 2018-йил декабр ойида Ҳуммел Афғонистон футбол ассоциациясига эркак ходимлар томонидан мамлакат аёллар терма жамоаси футболчиларига нисбатан жисмоний, руҳий ва жинсий зўравонлик қилгани ҳақидаги иддаолар пайдо бўлганидан кейин бошқа ҳомийлик қилмаслигини эълон қилди.[17][18]

Давр Ишлаб чиқарувчи Либос ҳомийси
2009-2020 Ҳуммел Интернатионал АГC (Алокозай компаниялар гуруҳи)
2020-ҳозир Жако АГC (Алокозай компаниялар гуруҳи)

Ҳомийлар

[edit | edit source]

Алокозай, МОБЙ Гроуп, Лемар & ТОЛО компаниялари терма жамоа ҳомийлари ҳисобланади.

Байроқ

[edit | edit source]

Афғонистон терма жамоаси гуруҳ томонидан 2021-йилда мамлакатни эгаллаб олганига қарамай, ҳалигача Толибон ҳукуматининг оқ байроғи ўрнига Афғонистон Ислом Республикасининг эски уч рангли байроғидан фойдаланмоқда.

Натижалар

[edit | edit source]

Охирги 12 ойдаги ўйинлар ва келажакда режалаштирилган ўйинлар

  Г'алаба   Дуранг   Маг'лубият

2022

[edit | edit source]
в  Ҳиндистон
11 Июн 2023 Осиё Кубоги саралаш  Афғонистон 1–2  Ҳиндистон Калкутта, Ҳиндистон
20:30
Стадион: Салт Лаке Стадиум
Томошабин: 44,216
Ҳакам: Разлан Жоффри Али (Малайзия Футбол Ассоциацияси)

Мураббийлар штаби

[edit | edit source]
Аноуш Дастгир, футбол бўйича Афғонистон миллий терма жамоасининг ҳозирги бош мураббийи.
Лавозим Исм-шариф
Бош мураббий Афғонистон Аноуш Дастгир
Ёрдамчи мураббий Афғонистон Шабир Исоуфи
Миллий терма жамоа менежери Афғонистон Мустафа Меҳрзад
Координатор Афғонистон Саед Али Каземи
Дарвозабонлар мураббийи Афғонистон Мансур Фақиряр
Дарвозабонлар мураббийи Афғонистон Фарооз Ариф
Физиотерапевт Афғонистон Садеқ Морфез
Физиотерапевт Афғонистон Мортаз Ашгар
Спорт - массажчи Афғонистон Даниш Ҳоссеини
Машг'улотлар мураббийи Афғонистон Сияр Кабири
Ускуналар менежери Афғонистон Шариф Сарwари
ОАВ Афғонистон Шамс Амини
ОАВ Афғонистон Фирооз Машооф

Мураббийлик тарихи

[edit | edit source]

Футболчилар

[edit | edit source]

Ҳозирги таркиб

[edit | edit source]
0#0 пос. Футболчи Туғилган санаси (ёш) Иштироки Голлари Клуби
1 1ДА Овайс Азизи 29-январ 1992-йил (1992-01-29) (32 ёш) 38 0  СWЕ Ариана
22 1ДА Фаисал Ҳамиди 6-июл 1997-йил (1997-07-06) (27 ёш) 3 0  АФГ Тоофан Ҳарирод
23 1ДА Ҳеллал Ҳосаиниэ 21-март 1997-йил (1997-03-21) (27 ёш) 1 0  ГЕР Ҳессен Дреиэич
4 2ҲМ Зоҳиб Ислам Амири 15-феврал 1990-йил (1990-02-15) (34 ёш) 65 6  CАН Блаинвилле
21 2ҲМ Шариф Мукҳаммад 21-март 1990-йил (1990-03-21) (34 ёш) 28 2  ИНД Гокулам Керала
5 2ҲМ Масиҳ Саигҳани 22-сентябр 1986-йил (1986-09-22) (38 ёш) 17 2  ИНД Реал Кашмир
3 2ҲМ Давид Нажем 26-май 1992-йил (1992-05-26) (32 ёш) 13 0  УСА Неw Мехиcо Унитед
15 2ҲМ Мазиар Коуҳяр 30-сентябр 1997-йил (1997-09-30) (27 ёш) 11 0  ЭНГ Ёрк Cитй
12 2ҲМ Нажим Ҳаидарй 26-декабр 1999-йил (1999-12-26) (24 ёш) 8 0  НЕД АСWҲ
10 3ЙҲ Файсал Шаестеҳ 21-июн 1991-йил (1991-06-21) (33 ёш) 54 10  НЕД ДУНО
2 3ЙҲ Абассин Аликҳил 19-апрел 1991-йил (1991-04-19) (33 ёш) 41 0  ГЕР Ҳессен Дреиэич
19 3ЙҲ Омид Попалзай 25-январ 1996-йил (1996-01-25) (28 ёш) 34 5  БАН Читтагонг Абаҳани
9 3ЙҲ Мустафа Азадзой 24-июл 1992-йил (1992-07-24) (32 ёш) 30 3  ТҲА Аюттҳая Унитед
8 3ЙҲ Фаршад Ноор ((Сардор)) 2-октябр 1994-йил (1994-10-02) (30 ёш) 28 2  БҲР Ал Ҳала
17 3ЙҲ Мустафа Зазаи 4-ноябр 1992-йил (1992-11-04) (32 ёш) 26 3  CАМ Боэунг Кет
16 3ЙҲ Милад Интезар 4-ноябр 1992-йил (1992-11-04) (32 ёш) 25 0  НЕД СтеДоCо
6 3ЙҲ Ноор Ҳусин 3-март 1997-йил (1997-03-03) (27 ёш) 18 0  ЭНГ Соутҳенд Унитед
14 3ЙҲ Зелфй Назарй 1-январ 1995-йил (1995-01-01) (29 ёш) 9 1  АУС Ст Албанс Саинц
7 4ҲЖ Зубайр Амири 2-май 1990-йил (1990-05-02) (34 ёш) 33 5  ГЕР Ҳессен Дреиэич
11 4ҲЖ Омран Ҳайдарй 13-январ 1998-йил (1998-01-13) (26 ёш) 14 1  ПОЛ Лечиа Гдаńск
20 4ҲЖ Фареэд Садат 10-январ 1998-йил (1998-01-10) (26 ёш) 5 0  CАМ Пҳном Пенҳ Cроwн
18 4ҲЖ Омид Мусаwи 1-январ 2001-йил (2001-01-01) (23 ёш) 4 0  НЕД ПЕC Зwолле
13 4ҲЖ Моштақ Аҳмади 21-апрел 1996-йил (1996-04-21) (28 ёш) 2 0  СWЕ Ариана

Энг ко'п о'йин о'тказган футболчилар

[edit | edit source]
Зоҳиб Ислам Амири Афг'онистоннинг энг ко'п о'йин о'тказган футболчиси - 65 о'йин.
Даража Футболчи Иштирок Голлар Давр
1 Зоҳиб Ислам Амири 65 6 2005–ҳозир
2 Файсал Шаестеҳ 54 10 2014–ҳозир
3 Абассин Аликҳил 41 0 2011–ҳозир
4 Овайс Азизи 38 0 2015–ҳозир
Джелалудин Шаритяр 38 1 2007–2015
5 Мустафа Ҳадид 36 1 2009–2018
7 Аҳмад Ҳатифи 34 4 2011–2016
Омид Попалзай 34 5 2015–ҳозир
9 Зубайр Амири 33 5 2011–ҳозир
10 Норлла Амири 31 4 2015–ҳозир

Энг яхши то'пурарлар

[edit | edit source]
Файсал Шаестеҳ 10 та гол билан Афг'онистоннинг энг яхши то'пурари ҳисобланади.
Даража Футболчи Голлар Иштирок Нисбат Давр
1 Файсал Шаестеҳ 10 54 0.19 2014–ҳозир
2 Балал Арезоу 9 26 0.35 2011–2017
3 Кҳаибар Амани 7 21 0.33 2015–ҳозир
4 Санджар Аҳмади 6 22 0.27 2011–2015
Зоҳиб Ислам Амири 6 65 0.09 2006–ҳозир
6 Ҳашматуллаҳ Баракзаи 5 27 0.19 2007–2014
Зубайр Амири 5 33 0.15 2011–ҳозир
Омид Попалзай 5 34 0.15 2015–ҳозир
9 Амредин Шарифи 4 24 0.13 2013–ҳозир
Норлла Амири 4 31 0.13 2015–ҳозир
Аҳмад Ҳатифи 4 34 0.12 2011–2016

Манбалар

[edit | edit source]
  1. ↑ „Афгҳанистан - Ҳисториcал ресулц“.
  2. ↑ „ФИФА Мембер Ассоcиатион Афгҳанистан“ (эн). фифа.cом (2017-йил 14-март). 2007-йил 9-июнда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2017-йил 14-март.
  3. ↑ „Афгҳанистан Натионал Фоотбалл Теам“ (Wайбаcк Мачине сайтида 2 Фебруарй 2016 санасида архивланган) бй Афгҳан-wеб.cом (Афгҳан-wеб)
  4. ↑ Афгҳанистан ат АФC Чалленге Cуп 2008 ат АФC Wебсите (Wайбаcк Мачине сайтида 13 Фебруарй 2013 санасида архивланган)
  5. ↑ „Талент сеарч ат Ҳиндукуш“ (де). фуссбалл.де (2012-йил 28-август). Қаралди: 2012-йил 29-август.
  6. ↑ Афгҳан Фоотбалл Леагуэ Ҳеадс то Фирст Семи-Финал (Wайбаcк Мачине сайтида 15 Оcтобер 2012 санасида архивланган) бй Резwан Натиқ анд Мир Саед (Толо Неwс, 10 Оcтобер 2012)
  7. ↑ Амири: Фоотбалл брингс Афгҳанс тогетҳер бй ФИФА (ФИФА, 22 Аугуст 2013)
  8. ↑ „Отто Пфистер, Неw Ментор Фор Афгҳанистан Натионал Фоотбалл Теам“ (эн) (2017-йил 12-феврал). 2017-йил 13-июлда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2017-йил 12-феврал.
  9. ↑ „Лионс драw поситивес фром дефеат“. ТНП (2017-йил 24-март).
  10. ↑ „АФC Асиан Cуп матч: АФГ-ВИЭ“. АФC (2017-йил 28-март).
  11. ↑ „Афгҳанистан эдге Cамбодиа“. АФC (2018-йил 27-март).
  12. ↑ „Афгҳанистан Фоотбалл Федератион интродуcес неw ҳеад cоач.“. АФФ (2018-йил 10-июл).
  13. ↑ „НЕC-траинер Дастгир ниэуwе бондсcоач ван Афгҳанистан“ (нл). Гелдерландер.
  14. ↑ „Кабул То Ҳост Афгҳанистан-Палестине Фриэндлй Фоотбалл Матч“. ТолоНеwс.
  15. ↑ Монтагуэ, Жамес; Сеcкер, Брадлей. „А Ресилиэнт Теам фор а Брокен Натион“. Тҳе Неw Ёрк Тимес (2021-йил 18-ноябр).
  16. ↑ ФИФА программес боост Афгҳан фоотбалл бй ФИФА (ФИФА, 8 Април 2015)
  17. ↑ „Ҳуммел эндс спонсоршип оф Афгҳан фоотбалл федератион - Тҳе Лоcал“. 2018-йил 6-декабрда асл нусхадан архивланган.
  18. ↑ „Ҳуммел пресенц неw Афгҳанистан фоотбалл ширт wитҳ ҳижаб“. Ҳуммел (2016-йил 7-март). 2016-йил 11-апрелда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2016-йил 31-март.

Ҳаволалар

[edit | edit source]
Retrieved from "https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Afgʻoniston_milliy_futbol_terma_jamoasi&oldid=4910851"