Faysal ibn Abdulaziz as-Saud sahifasining manbasini koʻrish

{{Davlat arbobi
|ismi = Faysal ibn Abdulaziz as-Saud<br/>{{lang-ar|فيصل&#32;بن&#32;عبدالعزيز&#32;آل&#32;سعود}}
|tasvir = King Fisal.jpg
|uzunlik = 220px
|lavozimi = {{SAU}} Qiroli, [[ikki muqaddas masjid xodimi]]
|boshlanish davri = 1964
|tugash davri = 1975
|oʻtmishdoshi = [[Saud ibn Abdulaziz as-Saud]]
|vorisi = [[Xolid ibn Abdulaziz as-Saud]]
|tavallud sanasi = {{tugʻilgan sanasi|1906|4|14}}
|tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Ar-Riyod}}, Najd amirligi
|vafot sanasi = {{vafot sanasi va yoshi|1975|3|25|1906|4|14}}
|vafot joyi = {{VafotJoyi|Ar-Riyod}}, {{SAU}}
}}
'''Faysal bin Abdulaziz Al Saud''' ({{Lang-ar|فيصل بن عبدالعزيز آل سعود}}, ''Faysal ibn ʿAbd al ʿAziz Al Suʿud'', <small>Najdiy arabcha talaffuzi:</small> [ fæjsˤɑl ben ˈʕæbd ælʕæˈziːz ʔæːl sæˈʕuːd ]; 1906-yil 14-aprel – 1975-yil 25-mart) – Saudiya Arabistoni davlat arbobi va diplomati. 1964-yil 2 noyabrdan 1975-yilda oʻldirilishigacha Saudiya Arabistoni qiroli boʻlgan. Taxtga chiqishidan oldin 1953-yil 9-noyabrdan 1964-yil 2-noyabrgacha Saudiya Arabistoni valiahd shahzodasi boʻlgan va 1964-yilda ukasi [[Saud ibn Abdulaziz as-Saud|qirol Saudga]] qisqa muddat [[Noib|noiblik]] qilgan. 1954—1960-yillarda va 1962—1975-yillarda bosh vazir boʻlgan. Faysal zamonaviy Saudiya Arabistoni asoschisi [[Abdulaziz ibn Abdurahmon as-Saud|qirol Abdulazizning]] uchinchi oʻgʻli edi<ref name="EncWB">''[http://www.bookrags.com/biography/faisal-ibn-abd-al-aziz-ibn-saud/ Faisal ibn Abd al Aziz ibn Saud Biography]''. Encyclopedia of World Biography. Retrieved 16-mart 2007-yil.</ref><ref name="TIMEOBIT">[http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,917226,00.html „King Faisal: Oil, Wealth and Power“] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130826002733/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,917226,00.html |date=26-avgust 2013-yil }}, ''TIME Magazine'', 7-aprel 1975-yil.</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi|title=A history of treason – King Faisal bin Abdulaziz bin Abdul Rahman Al&nbsp;Saud|url=http://www.islamtimes.org/vdcammnew49naw1.tgk4.html|accessdate=5-noyabr 2014-yil|work=Islam Times|date=22-may 2014-yil}}</ref>.

Faysal Abdulaziz va Tarfa binti Abdulloh al Shayxning oʻgʻli edi. Faysal tugʻilganda uning otasi Najd amiri boʻlgan. Onasi Saudiyaning koʻplab taniqli diniy peshvolarini yetishtirgan al-Shayx oilasidan edi. Faysal otasining hukmronligi davrida nufuzli qirollik siyosatchisi sifatida paydo boʻlgan. 1926-yildan 1932-yilgacha [[Najd va Hijoz Qirolligi|Hijoz noibi]] lavozimida ishlagan. 1930-yildan Saudiya Arabistoni tashqi ishlar vaziri va 1954-yildan vafotigacha bosh vazir boʻlgan. 1953-yilda otasi vafot etib, uning oʻgay akasi Saud qirol boʻlganidan keyin Faysal valiahd shahzoda boʻldi. Bu lavozimda Saudiya Arabistonida qullikni taqiqlab qoʻydi. 1964-yilda [[Saudiylar|qirollik oilasining]] boshqa aʼzolari va uning amakivachchasi, Saudiya Arabistoni bosh muftiysi Muhammad ibn Ibrohim ash-Shayx yordamida qirol Saudni oʻz foydasiga taxtdan voz kechishga koʻndirdi.

Faysal modernizatsiya va islohot siyosatini amalga oshirdi. Uning tashqi siyosatdagi asosiy yoʻnalishlari [[panislomizm]], antikommunizm va [[Falastinlik|falastinparastlik]] edi{{Efn|Faisal associated [[Communism]] with [[Zionism]], which he also opposed.<ref name=eco26jan />|group=note}}<ref name="eco26jan">{{Yangiliklar manbasi |date=26 January 2013 |title=Unexpectedly modern |work=The Economist |url=https://www.economist.com/news/books-and-arts/21570665-he-struck-skilful-balance-between-modernisation-and-conservatism-deeply |access-date=17 July 2013}}</ref>. U islom diniy amaldorlarining hokimiyatini cheklashga urindi. Isroilning Gʻarbdan olgan yordamiga qarshi norozilik bildirgan holda, 1973-yilgi neft inqiroziga sabab boʻlgan neft embargosini joriy etgan. Faysal qirollik byurokratiyasini muvaffaqiyatli barqarorlashtirdi va uning hukmronligi baʼzi qarama-qarshiliklarga duch kelgan islohotlariga qaramay, Saudiya Arabistonida sezilarli darajada qoʻllab-quvvatlangan edi. 1975-yilda jiyani Faysal bin Musaid tomonidan [[Faysal ibn Abdulaziz as-Saud|oʻldirilganidan]] soʻng, uning oʻrniga oʻgay akasi [[Xolid ibn Abdulaziz as-Saud|Xolid]] keldi.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{Saudiya Arabistoni Qirollari}}
{{Yil kishisi (Time), 1951-1975}}
{{DEFAULTSORT:as-Saud, Faysal}}