Gary Aleksandr Neville (1975-yil 18-fevralda tugʻilgan) — ingliz futbol eksperti, murabbiyi va sobiq futbolchisi, Salford City klubining rasmiy egasi hisoblanadi. 2011-yilda futboldan ketganidan so‘ng, Neville jurnalistlik bilan shug‘ullanib, 2015-yilda „Valensiya“da bosh murabbiylik lavozimini egallagunga qadar Sky Sports sharhlovchisi bo‘lgan. 2016-yilda klub tomonidan ishdan boʻshatilgandan soʻng, u oʻsha yilning oxirida Sky Sports nashrida jurnalistlikka qaytdi. U 2012-yildan 2016-yilgacha Angliya terma jamoasi bosh murabbiyi yordamchisi ham bo‘lgan[4].

Gary Neville
Neville 2014-yilda
Shaxsiy maʼlumot
Toʻliq ismi Gary Alexander Neville[1]
Tavallud sanasi 18-fevral 1975-yil (1975-02-18) (49 yosh)
Tavallud joyi Bury, Angliya
Boʻyi 5 ft 11 in (1.80 m)[2][3]
Ampluasi Oʻng qanot himoyachisi
Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar
1991-1992 Manchester United
Professional faoliyati*
Yillar Jamoa Isht. (Gol.)
1992-2011 Manchester United 400 (5)
Milliy terma jamoa
1992 Angliya U16 1 (0)
1992-1993 Angliya U18 8 (0)
1995-2007 Angliya 85 (0)
Boshqargan klublari
2012-2016 Angliya (yordamchi)
2015-2016 Valencia
*Professional klublardagi gollari (ichki chempionat)

Oʻyinchi sifatida Neville jamoasida oʻng qanot himoyachisi sifatida oʻynagan va butun futbolchilik faoliyatini "Manchester United"da oʻtkazdi, bu esa uni bir klubga qanchalar sodiqligini ham anglatadi. 2011-yilda nafaqaga chiqqanida, u uzoq yillik jamoadoshi Ryan Giggsdan keyin klubda eng uzoq vaqt oʻynagan ikkinchi oʻyinchi boʻlgan va besh yil davomida klub sardori sifatida maydonga tushgan. U barcha davrlarning eng koʻp mukofot yutgan ingliz va Yevropa futbolchilaridan biri boʻlib, jami 20ta sovrin, jumladan sakkizta Premer liga va ikkita Chempionlar ligasida gʻolib chiqqan[5].

Neville 2006-yilda "Manchester United" safida

Xalqaro maydondagi faoliyati

tahrir
 
Neville (2-raqamli libosda) Angliya terma jamoasi 2006-yilgi Jahon chempionatida Paragvayga qarshi oʻyinda maydonga tushgan

Neville Angliya terma jamoasi safida ilk bor 1995-yilda Yaponiyaga qarshi oʻrtoqlik oʻyiniga Terry Venables tomonidan maydonga tushirilgan edi[6][7]. 1996-yil 23-mayda u Xitoyga qarshi oʻyinda ukasi Fil Neville tomonidan Angliya terma jamoasiga jalb etilgan[8], ular ikki hafta oldin 1996-yilgi Angliya kubogi finalida birga maydonga tushishgan va shu tariqa 1877-yilda (119 yil oldin) Hubert va Francis Herondan keyin Angliya kubogi sohibi va Angliya terma jamoasida birga oʻynagan birinchi aka-ukalar edi[9].

Neville oʻzining debyut turniri Yevro 96 musobaqasida Angliya asosiy jamoasida eng yosh birinchi oʻyinchi boʻlgan va yarim finalgacha har bir oʻyinda oʻynagan, ammo u ikkita oʻyinda sariq kartochka olgani uchun diskvalifikatsiya qilingan edi. Angliya penaltilar seriyasida Germaniyaga mag‘lub bo‘ldi. 1997-yil iyun oyida u 1998-yilgi futbol boʻyicha Jahon chempionatiga tayyorgarlik koʻrish maqsadida Fransiyada oʻtkazilgan „Tournoi de France“ xalqaro oʻrtoqlik futbol turnirida qatnashdi[10]. U 1998-yilgi Jahon chempionatida ham Glenn Hoddle boshqaruvidagi jamoa safida oʻynagan.

Oʻyin uslubi

tahrir

Tajribali va fidoyi futbolchi, Angliyaning eng yaxshi oʻng qanot himoyachilaridan biri[11] va oʻz avlodining eng yaxshi Premer liga himoyachilaridan biri sifatida qaraladi. Uning himoyachi sifatidagi tezligi, professionalligi, qatʼiyati va izchilligi, pozitsion maydonni his qila olishi tufayli u vaqti vaqti bilan markaziy himoyachi sifatida ham oʻynagan[12][13][14][15][16]. Garchi u eng tezkor, eng uzun boʻyli, eng kuchli, eng iqtidorli yoki texnik jihatdan eng qobiliyatli oʻyinchi boʻlmasa-da, u ishonchli oʻng qanot himoyachisi sifatida qaraladi, ayniqsa taktik jihatdan aqli va oʻyinni oʻqish qobiliyati bilan mashhur edi. Chidamlilik, mehnatsevarlik, maydonda oʻzni tuta olish va yetakchilik kabi sifatlar unga himoyachi sifatida boshqalardan ustunlik qilish imkonini berdi, u oʻzining jangovar oʻyin uslubi tufayli „eski uslubdagi“ himoyachi sifatida taʼriflangan[12][13][14][15][16][17]. Faoliyati davomida Neville „Manchester United“da oʻng qanotda David Beckham bilan ham sherik sifatida samarali faoliyat olib borgan[18][16]: u tez-tez toʻpni yuqoridan uzatib, jamoadoshiga yetkazib bergan va hujumchi bilan hujumda ham xavfli hujumlarni amalga oshirgan. Koʻproq hujumkor pozitsiyalar, u paslarni qabul qilishi va aniq uzatmalarni aniq amalga oshira olardi, bu esa Beckhamni hujumda toʻp bilan taʼminlab, xavfli hujum yaratishiga imkon yaratardi[12][19]. Uning sobiq menejeri Ferguson bir vaqtlar uni „avloddagi eng yaxshi ingliz oʻng qanot himoyachisi“ deb taʼriflagan[16].

Shaxsiy hayoti

tahrir
 
Neville 2014-yilda Salford universitetining faxriy doktori unvonini oldi

Nevilening otasi Neville Neville sobiq liga kriketchisi edi. Uning onasi Jill mahalliy ligalarda netbol oʻynagan va Futbol liga klubi Buryning bosh menejeri va klub kotibi boʻlgan[20].

Faoliyatidagi statistikasi

tahrir

Klub statistikasi

tahrir
Klub safida mavsum va musobaqalar boʻyicha oʻyinlar va gollar
Klub Mavsum Liga Kubok Liga kubogi Yevropa Boshqa Umumiy
Divizion Oʻyin Gol Oʻyin Gol Oʻyin Gol Oʻyin Gol Oʻyin Gol Oʻyin Gol
Manchester United 1992-93 Premier League 0 0 0 0 0 0 1 0 - 1 0
1993-94 Premier League 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 2 0
1994-95 Premier League 18 0 4 0 3 0 2 0 0 0 27 0
1995-96 Premier League 31 0 6 0 1 0 1 0 - 39 0
1996-97 Premier League 31 1 3 0 1 0 10 0 1 0 46 1
1997-98 Premier League 34 0 3 0 0 0 8 0 0 0 45 0
1998-99 Premier League 34 1 7 0 0 0 12 0 1 0 54 1
1999-2000 Premier League 22 0 - 0 0 9 0 4 0 35 0
2000-01 Premier League 32 1 2 0 0 0 14 0 1 0 49 1
2001-02 Premier League 34 0 2 0 0 0 14 0 1 0 51 0
2002-03 Premier League 26 0 3 0 5 0 10 1 - 44 1
2003-04 Premier League 30 2 4 0 1 0 7 0 0 0 42 2
2004-05 Premier League 22 0 4 0 1 0 7 1 1 0 35 1
2005-06 Premier League 25 0 3 0 5 0 4 0 - 37 0
2006-07 Premier League 24 0 3 0 0 0 6 0 - 33 0
2007-08 Premier League 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1 0
2008-09 Premier League 16 0 2 0 3 0 4 0 4 0 29 0
2009-10 Premier League 17 0 1 0 4 0 6 0 0 0 28 0
2010-11 Premier League 3 0 0 0 1 0 0 0 0 0 4 0
Umumiy 400 5 47 0 25 0 117 2 13 0 602 7

Xalqaro

tahrir
Terma jamoada yil boʻyicha oʻyinlar va gollar[21][22]
Terma jamoa Yil Oʻyinlar Gollar
Angliya 1995 6 0
1996 10 0
1997 7 0
1998 8 0
1999 3 0
2000 7 0
2001 8 0
2002 5 0
2003 7 0
2004 12 0
2005 4 0
2006 7 0
2007 1 0
Umumiy 85 0

Murabbiylik faoliyati

tahrir
2016-yil 30-mart
Jamoa Mamlakat 2015-yildan 2016-gacha Maʼlumot
Oʻyin Gʻalaba Durang Magʻlubiyat Gʻalaba % GF GA GD
Valencia   2015-yil 2-dekabr 2016-yil 30-mart 28 10 7 11 036 39 38 +1
Umumiy 28 10 7 11 036 39 38 +1

Yutuqlari

tahrir

Manchester United[23]

Angliya U18

  • 18 yoshgacha boʻlganlar oʻrtasidagi UEFA chempionati: 1993[25]

Angliya

  • UEFA Yevropa chempionati bronza medali: 1996[26]

Shaxsiy sovrinlari

  • PFA Premer ligasida yilning eng yaxshi jamoasi aʼzosi: 1996-97 (Premer liga), 1997-98 (Premer liga), 1998-99 (Premer liga), 2004-05 (Premer liga), 2006-07 (Premer liga)
  • PFA asrning ramziy jamoasi aʼzosi (1997-2007): 2007[27]
  • Yilning ESM jamoasi aʼzosi: 1997-98[28]
  • FWA Tribute mukofoti: 2012[29]
  • Premer liganing 10 faslidagi mukofotlari (1992-93-2001-02):
    • Oʻn yillikning ichki va umumiy jamoasi
  • Premer liganing 20 faslidagi mukofotlari (1992-93 — 2011-12):
    • Omma va muhlislar tomonidan tanlangan 20 faslning fantastik jamoa aʼzolari
  • Angliya futboli shon-sharaf zali: 2015[30]
  • U 2009-yilda Bolton universiteti tomonidan sanʼat fanlari doktori (D. Arts) faxriy unvoni bilan taqdirlangan[31]
  • U 2014-yil 18-iyulda Salford universiteti tomonidan fan doktori (D.Sc) faxriy unvoni bilan taqdirlangan[32]

Manbalar

tahrir
  1. Andoza:Englandstats
  2. Sky Sports Football Yearbook 2009–2010. Headline, 2009 — 502-bet. ISBN 978-0-7553-1948-0. 
  3. Hugman, Barry J.. The PFA Footballers' Who's Who 2009–10. Edinburgh: Mainstream Publishing, 2009 — 303-bet. ISBN 978-1-84596-474-0. 
  4. „Gary Neville appointed England coach for Euro 2012“. BBC Sport (2012-yil 14-may). Qaraldi: 2012-yil 20-may.
  5. Ran, Ed. „Footballers who have won the most trophies in club football“. sportskeeda.com (2015-yil 12-avgust). 2015-yil 2-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 8-oktyabr.
  6. Naylor. „Gary Alexander Neville“. EnglandStats.com. England International Database 1872−2020. 2020-yil 27-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 27-aprel.
  7. Ridley, Ian. „Platt lifts flat show“. The Independent. Independent Digital News & Media (1995-yil 3-iyun). 2016-yil 29-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 27-aprel.
  8. Moore, Glenn. „Compelling case made by Barmby“. The Independent. Independent Digital News & Media (1996-yil 24-may). 2018-yil 27-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 27-aprel.
  9. „Red Anniversaries: 22–28 May“. ManUtd.com. Manchester United Football Club (2006-yil 22-may). 2008-yil 14-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 27-yanvar.
  10. „From the Vault: recalling how England won Le Tournoi de France in 1997“ (Wayback Machine saytida 10 June 2020 sanasida arxivlangan). The Guardian. Retrieved 24 November 2019
  11. Owen Gibson. „Gary Neville announces retirement from football with immediate effect“. The Guardian (2011-yil 2-fevral). 2016-yil 10-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-yanvar.
  12. 12,0 12,1 12,2 Jon Carter. „Premier League Team of the Decade“. ESPN FC (2009-yil 28-dekabr). 2016-yil 10-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-yanvar.
  13. 13,0 13,1 Jim White. „Sir Alex Ferguson: Gary Neville will do well at Valencia“. The Telegraph (2015-yil 2-dekabr). 2016-yil 21-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-yanvar.
  14. 14,0 14,1 „Manchester United defender Gary Neville retires“. BBC (2011-yil 2-fevral). 2012-yil 30-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-yanvar.
  15. 15,0 15,1 Kevin Coulson. „Sir Alex Ferguson: Cristiano Ronaldo's versatility sets him apart from Lionel Messi“. Eurosport (2016-yil 18-may). 2016-yil 21-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 19-may.
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 Richard Williams. „Farewell to Gary Neville, the finest right-back of his generation“. The Guardian (2011-yil 2-fevral). 2016-yil 25-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 19-may.
  17. Tom Adams. „Neville retirement no laughing matter“. ESPN FC (2011-yil 2-fevral). 2016-yil 10-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-yanvar.
  18. Cox. „Beckham at right-back? Where former England stars would fit into today's tactics“. The Athletic. 2021-yil 18-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 18-iyul.
  19. Ben Welch. „Gary Neville: Forge a menacing full-back and winger partnership“. FourFourTwo (2013-yil 11-iyun). 2016-yil 10-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-yanvar.
  20. Trow, Paul. „Tracey Neville: Natural successor to family business“. The Independent (1998-yil 23-avgust). 2015-yil 25-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 21-sentyabr.
  21. „Gary Neville“. Official Statistics Website. Manchester United. 2018-yil 30-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 24-oktyabr.
  22. Neville, Gary National-Football-Teams.com saytida
  23. „G. Neville“. Soccerway. 2016-yil 23-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 10-fevral.
  24. „Gary Neville: Overview“. Premier League. 2019-yil 17-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 17-aprel.
  25. „England Youth results: 1990-2000“. England Football Online. Qaraldi: 2022-yil 8-iyul.
  26. „"Бронзу" больше не выдавать“ (ru). Rossiyskaya Gazeta (2016-yil 5-iyul). Qaraldi: 2021-yil 26-avgust.
  27. „Team of the Century: 1997–2007 – the Premiership's finest of the last decade“. Give Me Football (2007-yil 5-sentyabr). 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 17-may.
  28. Karel Stokkermans. „ESM XI“. RSSSF (2007-yil 14-mart). 2016-yil 7-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 29-noyabr.
  29. „FWA TRIBUTE DINNER 2012 – PAUL SCHOLES AND GARY NEVILLE“. Football Writers' Association (2012-yil 6-fevral). 2015-yil 3-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 6-oktyabr.
  30. „National Football Museum Hall of Fame 2015 Inductees Announced“. 2016-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan.
  31. „Honorary Doctorates“ (en). University of Bolton. Qaraldi: 2021-yil 6-noyabr.
  32. „England coach Gary Neville given Salford honorary degree“ (en). BBC News Manchester. Qaraldi: 2021-yil 6-noyabr.