Awrupa Berlege
| |
|
Awrupa Berlege yäki Awroberlek yä ki AB ul bügen Awrupanıñ 27 ilen berläştergän xalıqara oyışma. İñ soñgı bularaq 2007. yılnıñ 1. Ğínwarında berlekkä Bolğarstan belän Romania kerde.
ABnıñ nigezlänüe (Pillars of the EU)
Berläşü däräcäläre (Integration Steps)
- Urtaq bazar (Single Market) –
- Tamğaxänä berlegen (Customs Union) – äğzalar berberenä qarşı qvota häm tariflardan waz kiçälär, öçençe taraf (3rd parties) illäre öçen ber tösle qvota häm tariflar sisteması qullanalar.
- Aqça berleğe (Economic and Monetary Union) – äğza däwlätlär, iñ elek üz aqçaları arasındağı tiñläşterü kursların qatğıy räweştä terkäp quyalar, annarı üzläreneñ milli aqçalarınnan waz kiçep Euro aqçasına küçälär.
ABnıñ oyışmaları (Institiutions of the EU)
- Awrupa mäclese
- Awrupa komissiyase
- Awrupa şurası (European Council häm Council of Europe ber tügel)
- Awrupa mähkämäse
- Awrupa bankı
ABnıñ kiñäyüe (Enlargement of the EU)
- 1952 6 Awrupa ile
- 1973 3 Awupa ile qulıla, sannarı 9 bula
- 1981 Gresia (Yunanstan) quşıla
- 1986 İspaniä belän Portugaliä quşıla
- 1995 Austriä, Finlândiä häm İswäc quşıla
- 2004 8 könçığış Awrupa ile häm 2 utraw ile – Kipr häm Malta quşıla
- 2007 Bolgaria häm Ruminia quşıla
Bu arada Törkiä belän Xorvatiä xökümätläre dä, kiläçäktä Awroberlekkä kerü turında Awrupa Berleğeneñ barlıq cawaplı oyışmaları häm äğzaları belän söyläşülärne alıp-baralar.
AB Komissiäseneñ säyäsätläre (Policies of the Eurocommission)
İqtisad häm säwdä
Awroberlegeneñ töp aqça bularaq Euro yöri, ([éwro] äytäse, [yevro] tügel!). Aqçalarnıñ bilgese €, qısqartması EUR. Qayber illär Awrupa Berlegenä kermägän buluwına qaramastan Awrupanıñ tamğaxänä berlegenä kerdelär, mäsälän Andorra, Lixtenştein, Monako, San-Marino, Vatikan, Törkiä.
AB-Räsäy Federasiase mönäsäbätläre
Päräwezdä
 |
Bu bit mäqälä töpçege genä. Sez anı tulılandırıp, Wikipediägä yärdäm itä alasız. |