Петр Павел исемле битнең чыганагын карау

{{Дәүләт эшлеклесе
 | исем          = Петр Павел
 | тулы исем      = 
 | рәсем          =
| рәсем зурлыгы  = 
 | подпись        = 
 | титул          = {{байрак|Чехия}} 5нче [[Чехия]] президенты
| флаг           = Seal_of_the_President_of_the_Republic_of_Korea.svg
 | чорбаш         = [[2023 ел]]ның [[9 март]]ы
 | чоразак        = 
 | аңа кадәр      = [[Милош Земан]] 
| дәвамчысы      = 
 | туу датасы     = 1.11.1961
| туу урыны = {{туу җире|Чехословакия|Чехиядә}}, Пльзень крае, Плана
| үлем датасы    = 
 | үлем урыны     =  
 | династия       = 
 | әти            = 
 | әни           = 
| ире            = 
 | хатыны        = I Хана Павлова (1986–2001)<br/>II Ева Павлова (2004 елдан)
 | балалары       = 
 | автограф       = 
 }}
{{Фш|Павел (фамилия)}} 
'''Петр Павел''' ({{lang-cs|Petr Pavel}}, ''[[1961 ел]]ның [[1 ноябрь|1 ноябре]], [[Чехословакия]], Пльзень крае, Плана'' {{sfn|Armáda České republiky}}) — чех дәүләт, хәрби  һәм сәясәт эшлеклесе, отставкадагы армия генералы, {{байрак|Чехия}} [[Чехия]]нең 2023 елның 28 гыйнварында сайланган '''бишенче''' президенты  (''[[2023 ел]]ның [[9 март]]ыннан вазифасына керешә''). Элегрәк ― [[НАТО]] Хәрби комитеты рәисе (2015—2018), бу вазифада [[Көнчыгыш Аурупа]] дәүләтенең беренче вәкиле. <ref>{{cite news |title=Generál Petr Pavel bude první Východoevropan v čele Vojenského výboru NATO |url=http://domaci.ihned.cz/cesko/c1-62830960-general-petr-pavel-bude-prvni-vychodoevropan-v-cele-vojenskeho-vyboru-nato |work=Hospodářské noviny |date=2014-09-20 |accessdate=2014-10-31 |archivedate=2014-11-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141109235745/http://domaci.ihned.cz/cesko/c1-62830960-general-petr-pavel-bude-prvni-vychodoevropan-v-cele-vojenskeho-vyboru-nato }}</ref>, Чехия Республикасы армиясенең Генераль штабы башлыгы (2012—2015)
== Тәрҗемәи хәле ==
1961 елның 1 ноябрендә [[Чехословакия]]нең Пльзень крае Плана шәһәрендә туган. [[Опава]] шәһәрендәге Ян Жижка исемендәге хәрби гимназияне (1979), Вишков шәһәрендәге Коры җир гаскәрләре хәрби институтын (1983) тәмамлаган. 1988-1991 елларда [[Брно]] шәһәрендәге Антонин Золотницкий Хәрби академиясендә белем ала. Унбиш ел дәвамында [[Бөекбритания]]дә югары офицерлар курсларында квалификациясен күтәрә {{sfn|Armáda České republiky}}{{sfn|Generálporučík Pavel má nahradit Picka v čele armády}}. [[Инглиз теле|Инглиз]], [[француз теле|француз]] һәм [[рус теле|рус]] телләрен белә, инженер (Ing.) дәрәҗәсенә ия. {{sfn|Armáda České republiky}}{{sfn|Чешский генерал Петр Павел будет вторым человеком в иерархии НАТО}}
== Хәрби карьера ==
Петр Павелның Чехословакия армиясендә хәрби карьерасы 1983 елда, махсус билгеләнештәге разведка парашют-десант взводы командиры итеп билгеләнгәч башланган. Ике елдан соң аны рота командиры итеп билгелиләр, ротаны 1988 елга кадәр җитәкли. 1991 елда Павел Чехия хәрби разведкасына хезмәткә күчә, 1993-1994 елларда [[Бельгия]]дә Чехия Республикасының хәрби һәм хәрби-һава атташесы урынбасары була. {{sfn|Armáda České republiky}}

1992 елның ахыры — 1993 елның башында Петр Павел подполковник чинында [[Хорватия]]дә UNPROFOR составында Чехия тынычлык урнаштыручы миссиясе составына керә, анда 1993 елның гыйнварында [[Сербия]] һәм Хорватия сугышчылары арасында блокланган илле француз хәрбиен коткару операциясендә үзен күрсәтә алган. Бу гамәл өчен Павел Франция оборона министры Франсуа Леотар кулыннан бронза йолдыз белән Франция хәрби батырлыгы хачы белән бүләкләнгән. Моннан тыш, Павелга Чехия Дәүләт бүләге — «Батырлык өчен» медале тапшырылган.{{sfn|Чешский генерал Петр Павел будет вторым человеком в иерархии НАТО}}<ref>{{cite news |author=Jurková, Marcela |title=Zachránil na Balkáně na 50 Francouzů, teď generál Pavel může spasit českou armádu |url=http://domaci.ihned.cz/c1-55068750-zachranil-na-balkane-na-50-francouzu-ted-general-pavel-muze-spasit-ceskou-armadu |work=Hospodářské noviny |date=2012-03-16 |accessdate=2014-11-03 |archivedate=2014-11-12 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141112103251/http://domaci.ihned.cz/c1-55068750-zachranil-na-balkane-na-50-francouzu-ted-general-pavel-muze-spasit-ceskou-armadu }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.mise.army.cz/scripts/detail.php?id=3690|title=UNPROFOR - mírová mise, 1992—1995, země bývalé Jugoslávie, 2250 příslušníků|publisher=[[Армия Чешской Республики|Armáda České republiky]]. Zahraniční mise|accessdate=2014-11-03|archive-date=2014-11-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20141110083420/http://www.mise.army.cz/scripts/detail.php?id=3690|deadlink=yes|archivedate=2014-11-10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141110083420/http://www.mise.army.cz/scripts/detail.php?id=3690}}</ref>

1996 елда Павел Чехия Хәрби разведкасы директорының хәрби ярдәмчесе була һәм бер елдан Простеевтагы спецназ бригадасы командиры итеп билгеләнә. 1999-2002 елларда Брюнсюмдагы «Север» союздаш региональ командованиесендә операцияләр белән җитәкчелек итү буенча директорның хәрби ярдәмчесе вазыйфасын башкара. 2002 елның декабрендә Петр Павел бригада генералы исемен ала һәм Чехия Республикасы армиясенең махсус гаскәрләре командующие вазыйфасына билгеләнә. {{sfn|Armáda České republiky}}{{sfn|Ministerstvo obrany České republiky}}

2003 елның гыйнвар-апрель айларында Петр Павел Тампада ([[Флорида (штат)|Флорида]]) [[АКШ Кораллы көчләре]] үзәк командованиесендә (USCENTCOM) һәм [[Катар]]дагы USCENTCOM Forward бүлекчәсендә милли хәрби вәкил була. Шул ук елның 1 декабрендә ул Чехия Республикасы армиясенең берләштерелгән көчләре командующие урынбасары — махсус гаскәрләр командующие итеп билгеләнә (2005 елга кадәр бу вазифаны били). 2006-2007 елларда Павел Чехия Оборона министрлыгының оператив бүлеге директоры вазыйфасын гаскәрләр төрләрен үстерү секциясе (Оборона министрлыгының оператив секциясе) җитәкчесе урынбасары рангында башкара. {{sfn|Armáda České republiky}}{{sfn|Ministerstvo obrany České republiky}}

2007 елдан 2009 елга кадәр Петр Павел [[Брюссель]]дә Чехия хәрби вәкиле урынбасары булып эшли, 2010 елның гыйнварында Монста (Бельгия) НАТО көчләренең югары баш командованиесе каршындагы Чехия Республикасының Милли хәрби вәкиле итеп билгеләнә һәм Чехия Оборона министрлыгының махсус комиссиясе составына кертелә. {{sfn|Armáda České republiky}}{{sfn|Ministerstvo obrany České republiky}}

2011 елның 1 июлендә Павел Чехия Республикасы Армиясенең Генераль штабы начальнигы урынбасары вазыйфасына билгеләнә. {{sfn|Armáda České republiky}}{{sfn|Generálporučík Pavel má nahradit Picka v čele armády}} 2012 елның 29 июнендә Чехия Президенты [[Вацлав Клаус]] Петр Павелны Чехия армиясенең Генераль Штабы начальнигы итеп билгели <ref>{{cite news |title=Novým náčelníkem armády byl jmenován generál Pavel |url=http://www.novinky.cz/domaci/271912-novym-nacelnikem-armady-byl-jmenovan-general-pavel.html |work=Novinky.cz |date=2012-06-29 |accessdate=2014-11-04 |archivedate=2014-11-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141104075043/http://www.novinky.cz/domaci/271912-novym-nacelnikem-armady-byl-jmenovan-general-pavel.html }}</ref><ref>{{cite news |title=Prezident jmenuje Petra Pavla novým náčelníkem generálního štábu |url=http://www.parlamentnilisty.cz/arena/monitor/Prezident-jmenuje-Petra-Pavla-novym-nacelnikem-generalniho-stabu-237763 |work=ParlamentniListy.cz |date=2012-06-29 |accessdate=2014-11-04 |archivedate=2014-11-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141104073710/http://www.parlamentnilisty.cz/arena/monitor/Prezident-jmenuje-Petra-Pavla-novym-nacelnikem-generalniho-stabu-237763 }}</ref>, шул ук елның 1 июлендә Павел вазифасына керешә {{sfn|Armáda České republiky}}, 3 июльдә Франциянең Чехия Республикасындагы илчесе Пьер Леви генерал-поручик Павелга Мактаулы легион орденының офицер хачын тапшыра. <ref name=france>{{cite web|url= http://www.france.cz/Remise-de-decorations-a-l-ambassade-de,3721|title= Général Petr Pavel, Officier de la Légion d’honneur|date= 01.10.2013|publisher= La France en République tchèque|accessdate= 2014-11-05|archive-date= 2014-12-25|archive-url= https://web.archive.org/web/20141225025342/http://www.france.cz/Remise-de-decorations-a-l-ambassade-de,3721|deadlink= no|archivedate= 2014-12-25|archiveurl= https://web.archive.org/web/20141225025342/http://www.france.cz/Remise-de-decorations-a-l-ambassade-de,3721}}</ref>

2014 елның июлендә Чехия Республикасы Хөкүмәте армия генералы Петр Павел кандидатурасын 2015-2018 елларда НАТО Хәрби комитеты рәисе итеп тәкъдим итә. 20 сентябрьдә [[Вильнюс]]та НАТО Хәрби комитеты утырышында Петр Павел комитет рәисе итеп сайлана, Комитет әгъзаларының 20 тавышын ала һәм [[Греция]] һәм [[Италия]]дән күрсәтелгән кандидатларны узып китә. Генерал Павел НАТО Хәрби комитеты рәисе вазифасын 2015 елның июнендә [[Дания]] генералы Кнуд Бартельсның вәкаләтләр срогы тәмамланганнан соң ала. НАТО каршындагы Чехия илчесе Йиржи Шедива фикеренчә, генерал Павел бу очракта үзенең шәхси сыйфатлары: профессиональ һәм шәхси казанышлары, килешүгә ирешү һәм акыллы карар кабул итү сәләте аркасында җиңгән. Моннан тыш, Йиржа Шедива сүзләре буенча, Петр Павел файдасына АКШ ярдәме күрсәтелгән. «Альянс илләренең генераль штаблары башлыклары үзләре хөрмәт итмәгән кешене сайламаячак. Генерал Павелда алар көчле, харизматик шәхес күрәләр», - дип билгеләгән Чехия илчесе. <ref>{{cite news |title=Čech se stal předsedou Vojenského výboru NATO |url=http://www.novinky.cz/domaci/348245-cech-se-stal-predsedou-vojenskeho-vyboru-nato.html |work=Novinky.cz |date=2014-09-20 |accessdate=2014-11-05 |archivedate=2014-11-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141104201757/http://www.novinky.cz/domaci/348245-cech-se-stal-predsedou-vojenskeho-vyboru-nato.html }}</ref>{{sfn|Чешский генерал Петр Павел будет вторым человеком в иерархии НАТО}}
== Иҗтимагый эшчәнлек ==
2018 елның декабрендә [[пенсия]]гә чыгу сәбәпле Чехия Армиясе сафларыннан киткән. Әмма иҗтимагый тормышта зур роль уйный башлаган. 2020 елның язында «Бергә көчлерәк» ({{lang-cs|Spolu silnější}}) инициативасын нигезли һәм [[COVID-19 коронавирус авыруы|COVID-19 эпидемиясенә]] каршы көрәш белән шөгыльләнгән кешеләргә ярдәм итү өчен акча җыя башлый. <ref>https://www.spolusilnejsi.cz</ref><ref>[https://www.idnes.cz/zpravy/domaci/general-petr-pavel-iniciativa-boj-proti-koronaviru-covid-19.A200406_144300_domaci_chtl Generál Pavel založil iniciativu, která pomůže lidem v boji s koronavirem - iDNES.cz]</ref> Соңыннан ул кризистан чыгу буенча үз тәкъдимнәрен бирүче экспертлар командасын булдыра. <ref>[https://archiv.hn.cz/c1-66828230-jsme-v-krizi-covidove-i-komunikacni-prymula-nemuze-ohlasovat-opatreni-driv-nez-je-schvali-vlada-rika-general-pavel Jsme v krizi covidové i komunikační. Prymula nemůže ohlašovat opatření dřív, než je schválí vláda, říká generál Pavel | Hospodářské noviny (HN.cz)]</ref> 2020 елның көзендә, Чехиядә коронавирус пандемиясенең икенче дулкыны вакытында, ул актив волонтерлык белән шөгыльләнә, аерым алганда, сәламәтлек саклау системасы учреждениеләренә һәм социаль учреждениеләргә булыша. <ref>[https://eurozpravy.cz/domaci/zivot/spolu-silnejsi-stat-musi-kvuli-krizi-mobilizovat-dobrovolniky-navrhuje-general-pavel.0c4e9c0c/ Spolu silnější: Stát musí kvůli krizi mobilizovat dobrovolníky, navrhuje generál Pavel | EuroZprávy.cz<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>
== Президент сайлауларында катнашу ==
Армиядән киткәннән соң, массакүләм мәгълүмат чараларында Павелның 2023 елда президент сайлауларында катнашырга ниятләве турында мәгълүмат барлыкка килә. <ref>[https://www.ahaonline.cz/clanek/musite-vedet/154544/general-petr-pavel-jde-do-civilu-bude-kandidovat-na-prezidenta.html Generál Petr Pavel jde do civilu: Bude kandidovat na prezidenta? | Ahaonline.cz<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref> 2020 елга кадәр Павел әлеге мәгълүматны расламаган, соңыннан үзенең карары турында соңрак игълан итәчәген әйткән. <ref>[https://www.blesk.cz/clanek/volby-prezidentske-volby/685952/general-pavel-chysta-prezidentskou-kampan-politikum-nabidl-protikrizove-desatero.html Generál Pavel chystá prezidentskou kampaň, politikům nabídl „protikrizové desatero“ | Blesk.cz]</ref> 2022 елның июнь ахырында гына Павел сайлауларда катнашырга җыенуын рәсми рәвештә раслаган. Рәсми кампанияне  август аенда башлаган. <ref name="автоссылка1">[https://ct24.ceskatelevize.cz/domaci/3512022-petr-pavel-chce-kandidovat-na-prezidenta-sbira-peticni-podpisy Petr Pavel chce kandidovat na prezidenta, sbírá petiční podpisy — ČT24 — Česká televize]</ref>

Петр Павел сайлауларда мөстәкыйль кандидат, үз-үзен тәкъдим итүче буларак катнашырга ниятләгән, һәм моның өчен аңа Чехиянең 50 мең гражданыннан имза җыярга кирәк булган. Ул шулай ук кандидатурасын яклау турында «Бергә» ({{lang-cs|SPOLU}}) коалициясе белән сөйләшүләр алып бара. <ref name="автоссылка1" /> Җәмәгатьчелек фикерен сораштырулар һәм букмекер курслары нигезендә, Петр Павелның президент вазифасы өчен көрәшү һәм элеккеге премьер-министр Андрей Бабиш белән бергә икенче турга чыгу мөмкинлеге була. <ref>[https://www.lidovky.cz/byznys/bookmakeri-favority-na-prezidenta-jsou-babis-klaus-a-pavel.A201220_083549_firmy-trhy_libsm Kdo se stane prezidentem? Bookmakeři favorizují Babiše, Klause staršího či generála Pavla | Byznys | Lidovky.cz]</ref><ref>[https://www.e15.cz/prezidentske-volby/aktualni-volebni-pruzkumy-preference Volební průzkumy | Prezidentské volby - aktuální preference | E15.cz]</ref><ref>[https://www.seznamzpravy.cz/clanek/volby-prezidentske-pruzkum-prvni-kolo-prezidentske-volby-by-vyhral-babis-ale-druhe-pavel-211831 První kolo prezidentské volby by vyhrál Babiš, ale druhé Pavel, tvrdí průzkum - Seznam Zprávy]</ref>

Беренче турда ул 1 975 056 (35,4 %) тавыш җыя һәм Андрей Бабиш белән бергә икенче турга үтә.

Икенче турда сайлаучыларның 58% тан артык тавышын җыйган һәм Чехия Республикасы Президенты итеп сайланган.
== Гаилә хәле ==
Аның 1986 елның августында өйләнешкән Анна Павлова белән беренче никахыннан ике улы бар. 2001 елда аерылышканнан соң, икенче тапкыр запастагы подполковник Ева Павловага өйләнә. ref>[https://www.reflex.cz/clanek/volby-prezidentske-volby/98439/kdo-je-general-petr-pavel-nejvyse-postaveny-muz-nato-valecny-hrdina-byvaly-komunista-i-mozny-prezident.html Petr Pavel: Život generála, který může být prezidentem ČR | Reflex.cz]</ref>{{sfn|Armáda České republiky}}
== Искәрмәләр ==
{{искәрмәләр}}
== Сылтамалар ==
* {{cite news |title=Чешский генерал Петр Павел будет вторым человеком в иерархии НАТО |url=http://cznews.info/army/20140922/pavel.php |work=CZ NEWS.INFO |date=2014-09-22 |ref=Чешский генерал Петр Павел будет вторым человеком в иерархии НАТО |accessdate=2014-10-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141031111618/http://cznews.info/army/20140922/pavel.php |archivedate=2014-10-31 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141031111618/http://cznews.info/army/20140922/pavel.php |date=2014-10-31 }}
* {{cite news |title=Generálporučík Pavel má nahradit Picka v čele armády |url=http://www.ceskatelevize.cz/ct24/domaci/177468-generalporucik-pavel-ma-nahradit-picka-v-cele-armady/ |work=[[ČT24]] |date=2012-05-18 |ref=Generálporučík Pavel má nahradit Picka v čele armády |accessdate=2014-10-31 |archivedate=2014-10-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141031161649/http://www.ceskatelevize.cz/ct24/domaci/177468-generalporucik-pavel-ma-nahradit-picka-v-cele-armady/ }}
* {{cite web|url=http://www.mocr.army.cz/informacni-servis/bila-kniha/odborna-komise/gen--petr-pavel-46937/|title=gen. Petr Pavel|publisher=Ministerstvo obrany České republiky. Odborná komise|ref=Ministerstvo obrany České republiky|accessdate=2014-11-03|archive-date=2014-11-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20141110160449/http://www.mocr.army.cz/informacni-servis/bila-kniha/odborna-komise/gen--petr-pavel-46937/|deadlink=no|archivedate=2014-11-10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141110160449/http://www.mocr.army.cz/informacni-servis/bila-kniha/odborna-komise/gen--petr-pavel-46937/}}
* {{cite web|url=http://www.acr.army.cz/struktura/historie/galerie-ngs/2012--72072/|title=(2012—2015) armádní generál Ing. Petr PAVEL, M. A.|publisher=[[Армия Чешской Республики|Armáda České republiky]]|ref=Armáda České republiky|accessdate=2014-10-31|archive-date=2014-09-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20140915045047/http://www.acr.army.cz/struktura/historie/galerie-ngs/2012--72072/|deadlink=no|archivedate=2020-06-06|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200606214306/http://www.acr.army.cz/struktura/historie/galerie-ngs/2012--72072/}}

{{Тышкы сылтамалар}}
{{Чехия президентлары}}
{{АБ лидерлары}}
{{DEFAULTSORT:Павел, Петр}}
[[Төркем:Чехия президентлары]]
[[Төркем:Чехия сәясәтчеләре]]
[[Төркем:Генераллар]]
[[Төркем:Лондон король көллиятен тәмамлаучылар]]
[[Төркем:Лондон университетын тәмамлаучылар]]
[[Төркем:Почетлы легион ордены офицерлары]]
[[Төркем:Илчеләр]]