Edep

Sayfanın 30 Ağustos 2024 tarihinde onaylanmış olan kontrol edilmiş bir sürümü, bu revizyonu temel almıştır.

Bu maddenin biçim olarak Vikisöz standartlarına ulaşması için elden geçirilmesi gerekmektedir.

_{Düzenleme yapıldıktan sonra bu açıklama silinmelidir.}

Edep (‏أدب‏, adab çoğul. ādāb), "toplum töresine uygun davranma" veya "iyi ahlak, incelik, terbiye"^[1] olarak tanımlanır. İslam'da, hayatın her yönünü kapsayan görgü ve ahlak kurallarıdır. Edep, davranış bağlamında, öngörülen İslami görgü kurallarını ifade eder: "incelik, görgü, ahlak, terbiye, nezaket, sevecenlik".^[2] Arapça kökenli adab terimi, çok geniş anlamlıdır ve en uygun doğru çeviri "bir şey hakkında uygun şekilde gitmek (davranma)" olabilir.

Hakkında söylenenler

Diyojen, yolda kendisini sevmeyen biriyle karşılaşır: Adam:"Ben edepsizlere yol vermem ,der. Diyojen de "ben veririm" der ve yoldan çekilir.
"İnsan arabaya benzetildiğinde bilgisi, motoru; edebi ve ahlakı da direksiyonudur. Motor ne kadar güçlü olsa da, direksiyon olmayınca o bir işe yaramıyor. O yüzden edep ve ahlâkın bu toplumun fertlerine öğretilmesi gerekiyor"^[3] — Sebahattin Zaim
Mârifet ehlinin ilk makamı edeptir. — Hacı Bektaş-i Veli
Edep ya hu! — Türk atasözleri
Şeref, edep iledir. Soy ile değildir. — Muhammed
Beni Rabb’im edeplendirdi ve te'dibimi de (edeplenmemi de) en güzel yaptı — Muhammed

İnsanın ilim ve edebi, en büyük varlığıdır. Eskimez, çürümez, kaybolmaz. — Mevlana

Yürürken başımın yerde olması sizi rahatsız etmesin. Benim tek derdim, yere düşen edebinize takılmamak. — Mevlana

İnsanla hayvan arasında ki fark edeptir. — Mevlana

Güzeli güzel eden edeptir, edep güzeli sevmeye sebeptir. — Mevlana

Dünya gecesinin aydınlatacak şemâların en güzeli ve parlağı: Edeptir. — Mevlana

Sen bizim suretimize değil, ahlakımıza bak. Mevlana Celaleddin-i Rumi

Allah’tan edebe muvaffak olmayı dileyelim Edebi olmayan kimse Allah’ın lütfundan mahrumdur. — Mevlana

Edep bir damladır, damladı mı yok olur. — Ali

Akıl gibi mal, iyi huy gibi dost, edep gibi miras ve ilim gibi şeref olmaz. — Ali

Erkeğin tesettürü göz kapaklarıdır. — Ali

En güzel edep, güzel ahlaktır. — Ali

Edepsiz olan kimsenin ayıpları çok olur. — Ali

Edeb, had tanımaktır. — Ali

Edep, aklın suretidir. — Ali

Çocuğunuzun yedi yıl oyun oynamasına müsade ediniz ve yedi yıl ona yaşam edebini öğretiniz. — Ali

Edep bir tac imiş nur-i hüda’dan ,Giy ol tacı emin ol her belâdan — Türk atasözleri
Eddibu’n-nefse eyyühe’l-ahbabu (nefsinizi edepli kılın ey dostlar) , Turuku’d-dini kulluha edebu' (dinin tüm yolları edeptir) - İslam Atasözü
"El-fazlu bi’l-edeb, lâ bil asli ve’n-neseb"(erdem edeptedir, soy sopta değil) - İslam Atasözü
"Men lem yüeddibhü’l-ebevan" (Ailesinde edeplenmeyenleri) ,"Yüeddibhü’l-melevan."(zaman ve koşullar edeplendirir) - İslam Atasözü
Bi-edeb ra edeb kerden edeb est (Edepsize edeple karşılık vermek edeptendir) - Pers Atasözü
Nabi'den

Hadd-i zâtında kim olmazsa edib (edebli) ,

Feleğin sillesi eyler te’dib (edeplendirir)

İnsana aklı kazandıracak şey edeptir.
Edebi kaybeden kimse kötülükten zevk alır. Eflatun (Telhisü Nevamis-i Eflatun'dan syf.47 Kanun ve ilkelerin ruhuna uymayanlara ihtarından )
Kanun sahibinin en önemli vazifesi ; gayret gösterip edebi gerçekleştirmek ve yerleştirmektir.
Edep , devlet başkanları ve benzeri kişilerin tabiatına yerleşince bunu neticesi olarak iyilikler çoğalır, bunlar iyi olarak görülüp beğenilir. Böylece halkata bunların gerçek olduğuna inanır ve iyiliklerin kabulünde birleşir. İşte istenen istikamet budur.Telhis-u Nevamis-ul Eflatun s48

Kaynakça

↑ "TDK Güncel Türkçe Sözlük". 19 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2010.
↑ Firmage, Edwin Brown and Weiss, Bernard G. and Welch, John W. Religion and Law, 1990, s. 202-203
↑ [1]

Tüm kategoriler - Tüm sayfalar - Rastgele sayfa

[1] "TDK Güncel Türkçe Sözlük". 19 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2010.

[2] Firmage, Edwin Brown and Weiss, Bernard G. and Welch, John W. Religion and Law, 1990, s. 202-203

[3] [1]

[1]

[2]

[3]