Maniyerizm

Madonna ve çocuk

Maniyerizm (üslupçuluk), yaklaşık 1520-1580 tarihleri arasında ortaya çıkmış olan gizemli ve garip bir sanat akımıdır. Rönesans'ın getirmiş olduğu yetkinliğe karşı bir çıkış olmuş, kendisinden sonra gelen üslup ve akımlara ön ayak olmuştur. Başlatıcısı ve en önemli temsilcisi Michelangelo Buonarroti'dir. Sistine Şapeli'ndeki mahşer freskleri bu resim tarzı için belirleyici olmuştur. Artık ideal görüntü yerine sanatsal niteliğin araştırıldığı, figürlerin deformasyonu ile kendini belli eder ve özgün tarzlara doğru bir adım olarak belirir. En önemli sanatçıları Tintoretto ve El Greco'dur.

Maniyerizmde her şey birbirine karışmıştır. Her şey bir devinim halindedir. Olayın net olarak anlaşılması biraz zordur. Bu hareketlilik sanatçının fırçasından kaynaklandığı gibi figürlerin uzaması ve çeşitli pozlarla resmedilişinden de kaynaklanır. Bu o döneme değin Rönesans'ın uyumlu formlarının karşısında bir hareketti. Klasik sanattan baroka geçiş olarak da bilinir. Bireysel yorumlamalar, serbest duruşlar bu üslubun önemli özelliğidir.

Maniyerist heykel

Resimde olduğu gibi, erken İtalyan maniyerist heykelde de Rönesans'taki başarılı eserlerden sonra yeni bir tarz ve orijinallik arayışına girilmiştir. Heykel için bu başarı Michelangelo'ydu. Floransa'da, Pizza della Signoria'daki diğer yerleri doldurmak istediler, özellikle de Michelangelo'nun 'Davut' heykelinin yanını... Baccio Bandinelli Hecules and Cacus projesini hocasından devraldı ki bu o zamanlar şimdikinden daha popüler bir şeydi ve Benvenuto Cellini tarafından "Bir çuval kavun" şeklinde eleştiri aldı. Yine de kabartmalı panellerin kaide üstünde açıkça sergilenmesi uzun süreli bir etki bıraktı. Cellini'nin Bronze Perseus with the head of Medusası önemli bir yapıttır. Sekiz açıdan tasarlanmıştır. Maniyerist karakteri ve sanatsal bir şekilde stilize edilmiş olmasıyla Michelangelo'nun ve Donatello'nun 'Davut' heykelleriyle karşılaştırılabilir.

Kaynakça

Özel

Genel

• Turani, Adnan (Ocak 2010). Dünya Sanat Tarihi (genişletilmiş 14. bas.). İstanbul: Remzi Kitabevi. s. 391. ISBN 978-975-14-1374-1. OCLC 728078662.