İçeriğe atla

Kasike

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Cangapol, Tehuelche'lerin şefi, 18. yüzyıl

Kasike (İspanyolca: Cacique, Kadınlar için: Kasika (Cacica)), Bahamalar, Büyük Antiller ve Küçük Antiller'de bulunan yerlilerin başındaki kişiyi belirtmek için kullanılan unvan. İspanyol kaşifler bölgeye gelmeye başladıktan sonra bu ifadeyi Amerika Kıtası'nda bulunan bütün yerlilerin liderlerini belirtmek için kullanmaya başladılar. Ayrıca günümüzde terim "Kasikeci" (İspanyolca: "Caciquismo''") olarak, siyasal sistemde önemli bir güç kullanan bir politik patron ya da lideri belirtmek amacı ile İspanya ve bazı Amerika ülkelerinde kullanılmaktadır.[1]

Koloni çağı ve öncesi Kasike'ler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kasike kelimesi Taino dilindeki "kassiquan" (ev sahibi) kelimesinden gelmektedir.[2] Taino kültüründe Kasike'ler çoğunlukla soy üzerinden devam etmiş olsa da demokratik yollarla elde edildiği de görülmektedir. Taino halkları genellikle barışçıl olmalarından dolayı Kasike'nin değerini belirleyen şahsi yeteneklerinden ziyade hükmetmekte olduğu kabilenin büyüklüğü olmuştur. Kasike olan kişilerin kabile içerisinde bazı ayrıcalıkları olurdu. Diğer yerlilerin yaşadığı küçük kulübelerin aksine hepsinin ortasında bulunan büyük bir kulübede konaklar, "Areytos" adı verilen şenliklerde özel bir yere sahip olurlardı. Ayrıca söyledikleri her söz kanun yerine geçer ve uygulanması zorunlu olarak görülürdü.

İspanyol kaşifler bu bölgelere gelmeye başladıktan sonra ifadeyi bütün Latin Amerika'daki yerli liderlerini ifade edecek şekilde genişlettiler. Kasikeler, ilk zamanlarda İspanyollar ile herhangi bir çatışma içerisine girmediler ve çoğunlukla kaşifler ve kendi insanları arasında aracı olarak görev yaptılar. Ancak aralarındaki bu ilişki geçici ve oldukça gergindi. Sonunda ortam gerildiğinde birçoğunun savaşta veya idam edilerek ölmesine sebep oldu.[3]

  1. ^ Robert Kern, The caciques: oligarchical politics and the system of caciquismo in the Luso-Hispanic world. Albuquerque, University of New Mexico Press [1973]
  2. ^ The Catastrophe of Modernity: Tragedy and the Nation in Latin American Literature (İngilizce). Bucknell University Press. 25 Haziran 2013. s. 136. ISBN 978-0-8387-5561-7. 
  3. ^ MacLeod, "Caciques, Caciquismo", s. 505.