Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Santrali
 | Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için tartışma sayfasına bakınız. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
| Ilısu Barajı | |
|---|---|
 | |
| Havza | |
| Konum | Dargeçit, Mardin, Türkiye |
| Koordinatlar | 37°31′52″K 41°50′58″D / 37.53111°K 41.84944°D |
| Genel bilgiler | |
| Amaç | Enerji |
| Durum | Kullanımda |
| Açılış | 19 Mayıs 2020)[1] |
| İşletme | Devlet Su İşleri |
| Tür | Dolgu baraj |
| Gövde dolgu tipi | Beton · Kaya |
| Gövde hacmi | 23.700.000 m3 (31.000.000 cu yd) |
| Yükseklik | 135 m (443 ft) |
| Oluşturduğu Göl | Ilısu Baraj Gölü |
| Akarsu (gelen) | Garzan, Gökçesu Çayı, Zorava Çayı |
| Akarsu (giden) | Dicle nehri |
| Sulama alanı | 121.000 ha (300.000 akre) |
| Kurulu güç | ± 1.200 MW (1,2 GW) |
| Yıllık enerji üretimi | ± 3.833 GWh (13.800 TJ) |
| Wikimedia Commons | |
Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Santrali; yaygın adıyla Veysel Eroğlu Ilısu Barajı, Güneydoğu Anadolu Projesi kapsamında, enerji üretimi amacıyla Dicle Nehri üzerinde inşa edilen santraldir.[2]
Ağustos 2019'da su tutulmaya başlanan[3] barajın altı türbininden ilki 19 Mayıs 2020 tarihinde yapılan açılış töreniyle enerji üretimine başladı.[2]
Tarihçesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Santrali Projesi (Ilısu Projesi), 1954 yılında Dicle Nehri'nin toprak ve su kaynaklarının geliştirilmesine ilişkin çalışmalar doğrultusunda, DSİ tarafından başlatılmıştır.
Ilısu Barajı; Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde, Suriye sınırına yaklaşık 45 km. mesafede, Dicle Nehri üzerinde inşa edilecek olup, tamamlandığında 1 200 MW kurulu güç ile yılda ortalama 4,120 GWh enerji üretecektir.
Tesis işletmeye alındığında; gövde hacmi açısından Türkiye'nin 2. kurulu güç bakımından da 4. büyük barajı olacaktır.
Özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]2015 yılında hizmete alınması planlanan proje, kurulu güç ve yıllık enerji üretim kapasitesi bakımından da, Atatürk Barajı, Karakaya Barajı ve Keban Barajı'ndan sonra 4. büyük HES olma özelliğini kazanacak.
Ilısu Barajı; Mardin ve Şırnak İl sınırları arasında Dargeçit ilçesinin 15 Km. doğusunda, Dicle Nehri üzerinde yer alacak. Ilısu Barajı ön Yüzü Beton Kaplı kaya dolgu tipinde olup temelden yüksekliği 135 m olacak. Barajın maksimum su kotu 526,82 metre, toplam gövde hacmi 23,7 milyon metreküp, rezervuar hacmi ise 10,6 milyar metreküp olacak. Barajın kurulu gücü 1200 MW olup üreteceği toplam enerji 4,12 milyar KWh'tır. Ilısu Barajı ile üretilecek olan elektrik enerjisi, şu an Türkiye'de hidroelektrik santralleri vasıtasıyla üretilecek olan enerjinin %10'unu oluşturacak.
Bu enerji üretiminin yanı sıra Ilısu Barajı'nda tutulacak ve daha sonra inşa edilecek Cizre Barajına bırakılacak sularla Nusaybin, Cizre, İdil, Silopi ovalarında toplam 121 bin hektar alanın modern sulama teknikleriyle sulanması da mümkün olacak.
Hasankeyf Kültür Varlıklarının Korunması ve Kurtarılması
[değiştir | kaynağı değiştir]Bazı kaynaklar tarafından, yapılacak barajın Hasankeyf'teki kültürel varlıkların yok edilmesine neden olacağı iddia edilmektedir.
Ilısu Projesi'nin maksimum su kotundan etkilenmeyen Hasankeyf Yukarı Şehir Alanı'nda yer alan kültürel varlıklar "Arkeolojik Park ve Açık Hava Müzesi”nde sergilenecektir.
Ilısu Baraj Gölü altında kalacak olan kültürel varlıklar ve yerleri YYEP çalışmaları çerçevesinde belirlenmektedir.
Her yıl için %15'lik yüzey çalışması ve %15'lik kazı ve taşımanın yapılacağı kabul edilmektedir. Bu kabule göre yüzey çalışmaları, kazılar ve taşımalar için ayrılan tahmini bütçe 53.000.000 ABD doları olarak belirlenmiştir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Turkey begins controversial dam 27 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., August 5, 2006, BBC News
- ^ a b "Ilısu Barajı'nda enerji üretimi yarın başlıyor". AA. 18 Mayıs 2020. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020.
- ^ "Ilısu Barajı'nda enerji üretimine başlanıyor". CNN Türk. 19 Nisan 2020. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü3 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Hasankeyf kurtuluyor - Gezi- ntvmsnbc.com 4 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
