Seks işçisi
Seks işçisi (kullanım yerine göre aşağılayıcı ve/veya argo: fahişe), cinsel hizmet[1] sunarak para kazanan kişidir. Seks işçisi terimi zaman zaman fahişe, rent, jigolo gibi kelimelerle ile aynı anlamlı kullanılsa da akademisyenler "seks işçisi"ni seks endüstrisinde yer alan striptizciler, porno oyuncuları, telefonla seks çalışanları insanların bütününü kastedecek şekilde kullanır. Bu kavramı genelde feminist akademisyenler ve yazarlar da, erkekegemen toplumun "fahişe" sözcüğüne yüklediği kötü yan anlamlara ve aşağılamak amacıyla kullanılmasına[2] tepki olarak, yine belirli bir kısmı sanat için seks işçiliği yapan[3] bu insanların emeğine saygılarını göstermek için yerine "seks işçisi" terimini kullanmaktadırlar.
Statüsü
[değiştir | kaynağı değiştir]Ülkeye, bölgeye göre seks işçilerinin yasal statüleri değişebilir. Bazı yerlerde bu aktivitelerin bazıları yasalken bazı yerlerde yasa dışıdır (örnek: bazı ülkelerde fahişelik devlet kontrolü altında yapılırken, bazı ülkelerde de tamamen yasa dışıdır). Hollanda, Belçika ve Türkiye gibi ülkelerde seks işçilerinin çalışabilecekleri ayrı sokaklar veya evler tahsis edilmiştir ve kısmen yasaldır. Gelişmiş seks işçiliğinin yasal olduğu Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, İrlanda, Finlandiya gibi ülkelerde dahi seks işçileri genellikle kötü muameleye maruz kalır. Seks işçiliği, iş güvenliğinin olmadığı bir alandır ayrıca toplumsal normlar yüzünden işçiler sosyal çevrelerden de dışlanırlar. Bütün bölgelerdeki ortak sonuç bu sektörün suistimale açık olduğudur.
Seks işçisi diğer çalışan insanlar gibi temel insan ve emekçi haklarına sahip olmayı ister (Weitzer 1991). Kanada Seks Emekçileri Derneği seks işçileri için ülkedeki düzenlemenin diğer iş dallarına göre daha ağır, işe alınma/çıkarılma gibi konularda korumanın yetersiz, profesyonel dernek kurma hakkının daha zor olduğunu söyler.
Yasal durumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Hollanda, Almanya ve Yeni Zelanda'da seks işçileri devlet tarafından tanınır ve diğer ülkelere oranla daha sıkı korunur. Bu koruma gerek işçilerin gerekse müşterilerin daha rahat ve tehlikeli hareket edebilmesinin (örnek: prezervatif kullanımı, cinsel saldırı) önüne geçmektedir.
Büyüyen seks turizmi ise seks sektörü için bir sorun halindedir. Özellikle reşit olmayan çocukların[4] yasa dışı biçimde çalıştırılması ve dağıtılması ciddi bir sorundur. Yasal seks turizmi ise kimi şehirlerin ekonomisine katkıda bulunmaktadır ve bu bölgeler bu yönleriyle bilinir, turist çeker.
Seks işçilerinin demografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Seks işçilerinin çoğunluğu, heteroseksüel genç kadınlardan oluşmaktadır.[5] Travesti ve transseksüeller de seks işçiliği sayısı ise heteroseksüel kadınlara oranla daha fazladır. Transseksüel seks işçilerinin HIV taşıma oranları yine aynı şekilde daha fazla olup kadın Hint seks işçileri üzerinde yapılan bir çalışmada, cehalet ve düşük sosyal statünün[6] yaygın olduğu saptanmıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ CSİS (15 Ocak 1996). "The Commercial Sex Information Service (Ticari Seks Bilgi Servisi)". Walnet.org. 3 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2013.
- ^ "Seks Ticareti Dosyası" (PDF). CETAD. 19 Nisan 2007. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2013.
- ^ "Sanat, Kültür ve Eğitim Uluslararası Seks İşçisi Vakfı". İSWFACE. 18 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2013.
- ^ Sex work is legal (Yasal seks işçiliği) 14 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. NSW. Erişim tarihi: 18 Haziran 2013
- ^ Yasmina, Katsulis. Sex Work and the City. 16 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2013. (İngilizce)
- ^ "Demography and sex work characteristics of female sex workers in India (Hindistan'da kadın seks işçilerinin Nüfus ve seks işçiliği özellikleri)". Nisan 2006. 3 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2013.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
|
Vikisözlük'te tanımlar |
|
Commons'ta dosyalar |
- Seks İşçilerinin Hakları İnsan Haklarıdır![ölü/kırık bağlantı] Pembe Hayat
- Ticari Seks Medya Dosyası3 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı
- International Union of Sex Workers13 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Türkiye’ye yönelik Kadın Göçü: Seks işçileri ve Ev İçi Hizmetlilerin Kişisel Güvenlik Sorunlarını İlişkilendirmek19 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Seks İşçileri ve Yasalar13 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sex Worker Education And Advocacy Taskforce8 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
