Haralambos
| Aziz Haralambos Eski Yunanca: Ἅγιος Χαράλαμπος | |
|---|---|
 Aziz Haralambos'u tasvir eden bir Yunan ikonu, 17. yüzyılın başları | |
| Doğum | y. 89 (tah.) Menderes Magnesia'sı, Anadolu (günümüz Tekin, Aydın,  Türkiye) |
| Ölüm | 202 (tah. 113 yaşında) Antioheia (Pisidya) (günümüz Yalvaç, Isparta, Türkiye) |
| Türbe | Aziz Stephen Manastırı, Meteora, Yunanistan |
| Yortu | 10 Şubat |
| Din | Hristiyanlık |
Aziz Haralambos (Eski Yunanca: Ἅγιος Χαράλαμπος) Ege bölgesinde Aydın ili topraklarında antik bir şehir olan Menderes Magnesiası'nda, aynı adı taşıyan piskoposlukta bulunan erken dönem Hristiyan rahibidir. Grekçe: Χαράλαμπος olan ismi Yunancada sevinçle parlayan anlamına gelir. Roma İmparatoru Septimius Severus (193-211) döneminde Magnesia Prokonsülü Lucian zamanında yaşadı. Bir kaynağa göre, 202 yılında şehit edildiğinde Haralambos 113 yaşındaydı.[1]
Yaşamı ve şehitliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Haralambos, Magnesia Piskoposuydu ve uzun yıllar boyunca o bölgede İncil'in yayılması için çaba gösterdi. Ancak vaazlarının haberi bölge yetkililerine, prokonsül Lucian ve askeri komutan Lucius'a ulaştığında, Haralambos tutuklandı ve yargılandı. Bu esnada Mesih'e olan inancını itiraf ederek, putlara kurban sunmayı reddetti.[2]
Haralambos, ilerlemiş yaşına rağmen acımasızca işkencelere maruz kalmıştı. Vücudunu demir kancalarla parçalandı ve vücudundaki bütün derisi sıyrıldı.[2] Azizin, işkencecilerine söylediği tek şey şu olmuştu: "Kardeşlerim, eski bedenimi sıyırıp, ruhumu yeni ve sonsuz yaşam için yenilediğiniz için teşekkür ederim."[1]
Azizin hagiografisine göre, Haralambos'un bu işkencelere dayanmasına tanık olan iki asker, Porphyrius ve Baptus, Mesih'e olan inançlarını açıkça itiraf ettiler, ancak kılıçla başları kesilerek şehit edildiler. Haralambos'un çektiği acıları izleyen başka üç kadın da Mesih'i yüceltmeye başlayınca, onlar da şehit edildiler.[2]
Efsaneye göre askeri komutan Lucius öfkelenerek işkence aletlerini kapıp bizzat Haralambos'a işkence etmeye başlar, ancak aniden ön kolları kılıçla kesilmiş gibi kopar. Daha sonra Vali Lucian nefretle azizin yüzüne tükürür, ancak Lucian'ın da başı tam arkaya doğru ters döner.[2] Görünen o ki, Lucian ve Lucius ikisi de sonradan merhamet için dua etmişler ve aziz tarafından iyileştirilerek Hristiyan olmuşlardır.
Efsaneye göre, Aziz Haralambos, Septimius Severus'a götürüldükten sonra daha fazla işkenceye maruz kalır. Ölüm cezasına çarptırılan ve idama götürülen Haralambos, Tanrı'dan kalıntılarının saklanacağı yerin asla kıtlık veya hastalık çekmemesini diler.[3] Bu duayı eden aziz, daha cellat kılıcını boynuna vurmadan ruhunu Tanrı'ya teslim eder. Anlatılanlara göre, Severus'un kızı Gallina[4] Haralambos'un ölümünden o kadar etkilenir ki, Hristiyanlığa geçer ve Haralambos'un cesedini kendisi gömer.[1]
Hürmet
[değiştir | kaynağı değiştir]Aziz Haralambos'un kafatası, Yunanistan'ın Kalambaka kasabası yakınlarında bulunan Meteora'daki Aziz Stephen Manastırı'nda bulunmaktadır. Geleneksel olarak meydana gelen birçok mucize, Yunanistan'ın birçok yerinde ve başka yerlerde bulunan kalıntılarına atfedilir. Mucizeler, tüm şehitlerin en yaşlısı olarak kabul edilen bu azizi, Yunan halkı için özellikle değerli kılar.[5] Bazı Yunan adalarında bayram gününde boğalar kurban edilir. "Bu festival, Aya Paraskevi şehrinin en önemli halk etkinliğidir ve boğa kurban etme ritüeline ilişkin çeşitli olayları bir araya getirir.
Aziz Haralambos'un bayram günü normalde her yıl 10 Şubat'ta kutlanır,[6] ancak bu tarihin Büyük Oruç'tan önceki Ruhlar Cumartesi'sine veya Temiz Pazartesi'ye (Oruç'un ilk günü) denk gelmesi halinde bayram 9 Şubat'ta kutlanır.[5] Aziz Haralambos, aynı zamanda Comitán, Chiapas, México'da da saygı görüyor (İspanyolca: San Caralampio ).
İkonografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Yunan hagiografisinde ve ikonografisinde, Haralambos bir rahip olarak kabul edilirken, Rus kaynaklarında bir piskopos olarak kabul edilmektedir.[2]
Notlar ve kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c Velimirovic, Nikolai. "The Hieromartyr Charalampus". The Prologue from Ochrid. Sırp Ortodoks Kilisesi. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2007.
- ^ a b c d e "Hieromartyr Charalampus the Bishop of Magnesia in Thessaly". Feasts and Saints. The Orthodox Church in America. 4 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2007.
- ^ ""Three Women Martyrs with St. Charalmpus in Thessaly", Antiochian Orthodox Christian Archdiocese of North America". 6 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2024.
- ^ "Septimius Severus had no children, so the chronology of this traditional telling of Charalambos' life is somewhat suspect": "Haralambos, Charalambos, Prochoros". The Mission of St. Clare. 30 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2007.
- ^ a b "February 10: Feast of the Holy and Glorious Hieromartyr Haralambos". Greek Orthodox Archdiocese of America. 28 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2013.
- ^ ""St. Charalambos Saints Day Celebrations in Luton, UK", Parikiaki, 20 February 2019". 18 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2024.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kutsal ve Şanlı Hieromartyr Haralambos Bayramı - Amerika Yunan Ortodoks Başpiskoposluğu
- Hieromartyr Charalampus, Küçük Asya'daki Magnesia Piskoposu Ortodoks ikonu ve sinaksarion
- Aziz Haralambos, Sağ Rahip Peder Michael D. Jordan
| Otorite kontrolü |
|
|---|
