Ayşenil Şamlıoğlu
Ayşenil Şamlıoğlu | |
---|---|
Doğum | 20 Mart 1956 İstanbul, Türkiye |
Meslek | Oyuncu, yönetmen |
Evlilik | Rahmi Dilligil |
Çocuk(lar) | Avni Tuna Dilligil (1984) |
Ebeveyn(ler) | Servet Şamlıoğlu Nezahat Şamlıoğlu |
Ödüller | Tüm Liste |
Ayşenil Şamlıoğlu (d. 20 Mart 1956, İstanbul), Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu ve yönetmen.
Tiyatro yönetmeni olarak sahnelediği oyunların birçoğu ile ödüller alan sanatçı, Ferhunde Hanımlar, Bizim Evin Halleri ve Yol Arkadaşım, gibi televizyon dizilerindeki rolleri ile geniş kitlelerce tanınır. Şamlıoğlu, 2009-2012 yılları arasında İstanbul Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmeni olarak görev yapmıştır.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1956 yılında İstanbul'un Ortaköy semtinde doğdu. Babası maliyeci Servet Şamlıoğlu, annesi ilkokul öğretmeni Nezahat Şamlıoğlu'dur. Çocukluğu Ortaköy ve Üsküdar'da geçti. İstanbul Üsküdar Kız Lisesi'nde öğrenim gördü. Lise yıllarında tiyatro ile ilgilendi.[1]
1974 yılında İstanbul Üniversitesi Gazetecilik ve Halkla İlişkiler Fakültesi'ne girdi. Gazetecilik eğitimini yarıda bırakarak Almanya'ya gitti ve Frankfurt'ta dil eğitimi aldı. Burada tiyatro ile ilgilenen Şamlıoğlu, amatör tiyatro topluluklarıyla çalışmalara katıldı.[2] Türkiye'ye döndükten sonra ODTÜ Mimarlık Fakültesi'nde eğitim gördü. Üçüncü sınıftan sonra mimarlık öğrenimini yarıda bırakarak Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı Tiyatro bölümüne girdi. Okulu bir yılda dışardan bitirdi ve 1982 yılında mezun oldu.[3]
Konservatuvardan mezun olduğu yıl Adana Devlet Tiyatrosu'nun dokuz oyuncusundan biri olarak göreve başladı. Kısa süre sonra Ankara Devlet Tiyatrosu'na geçti. Deli Dumrul, Sandalyeler, Taziye, Geyikler Lanetler, Afife Jale, Aşkımız Aksaray'ın En Büyük Yangını, Hüznün Coşkusu Aladağ gibi birçok oyunda rol aldı.[4] 1988 yılında Ankara Devlet Tiyatrosu'nda sahnelenen Afife Jale oyunundaki Kınar Hanım rolü ile Sanat Kurumu tarafından Yılın En İyi Yardımcı Kadın Oyuncusu Ödülü'ne layık görüldü. 1988 - 1989 yıllarında Hacettepe Üniversitesi'nde tiyatro dersleri verdi. Melek Baykal'ın yönlendirmesiyle 1993-1999 yılları arasında yayımlanan Ferhunde Hanımlar dizisine başlayıp Meftune karakteri canlandırdı ve bu rol ile tanındı.[5]
Ankara Devlet Tiyatrosu'nda iken oyunculuğunun yanında pek çok oyunda yönetmen yardımcısı olarak görev alan Şamlıoğlu, ilk defa 1995-1996 sezonunda Ankara Devlet Tiyatrosu yapımı Ben Feuerbach adlı oyunu yönetti.[4] 1996-1997 sezonunda yönettiği Benimkinin Adı Regine adlı oyun ile Sanat Kurumu Yılın Yönetmeni Ödülü'ne değer görüldü. İstanbul, Ankara, Antalya, Sivas Devlet Tiyatroları ile, İstanbul Şehir Tiyatrosu, Semaver Kumpanya, Aysa Prodüksiyon Tiyatrosu'nda kendine has bir üslupla, birçok sanat dalından faydalanarak oyunlar sahneledi.[3] Sahnelediği oyunların birçoğu çeşitli tiyatro ödüllerine değer görüldü. 2000 yılında Adana Devlet Tiyatrosu'nda Musahipzade Celal'in Pazartesi-Perşembe adlı oyununu çağdaş bir anlayışla sahneye getirdi ve oyun o dönem verilen birçok tiyatro ödülünü kazandı.[3]
2001 yılında Barış Pirhasan'ın yönettiği O da Beni Seviyor filmiyle sinema oyunculuğuna başladı.[6] Televizyonda Bizim Evin Halleri Yol Arkadaşım, Bizim Yenge, Kocamın Ailesi gibi dizilerde oynadı. [7]
Sanatçı, 2009-2012 yılları arasında İstanbul Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmeni olarak görev yaptı.[8][9] 2013 yılında Civan Canova'nın kaleme aldığı, Nihan Koldaş'ın yönettiği tek kişilik Evarista oyunu ile tiyatro oyunculuğuna döndü. Bu oyundaki performansı ile 2013 Ekin Yazın Dostları Yılın En Başarılı Kadın Oyuncusu Ödülü'ne değer görüldü. 2017 yılında Tiyatro Gazetesi tarafından düzenlenen 3. Tiyatro Anadolu Ödülleri'nde her yıl bir kadın oyuncuya verilen Ana'Dolu Tiyatro Ödülü'ne değer görüldü.[10]
İstanbul Aydın Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Drama ve Oyunculuk bölümünde dersler vermektedir.[6]
Tiyatro oyunları
[değiştir | kaynağı değiştir]Yönettiği oyunlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1995: Ben Feurbach : Tankred Dorst - Ankara Devlet Tiyatrosu
- 1997: Kozalar : Adalet Ağaoğlu - İstanbul Devlet Tiyatrosu
- 1997: Ölüler Konuşmak İster : Melih Cevdet Anday - İstanbul Devlet Tiyatrosu
- 1998: V.Frank (oyun) : Friedrich Dürrenmatt - Adana Devlet Tiyatrosu
- 1999: Pazartesi Perşembe : Musahipzade Celal - Adana Devlet Tiyatrosu
- 2000: Eşek Arıları : Aristophanes - Ankara Devlet Tiyatrosu
- 2001: Aslan Asker Şvayk : Bertolt Brecht - Antalya Devlet Tiyatrosu
- 2001: Bina (oyun) : Behiç Ak - Sivas Devlet Tiyatrosu
- 2002: Külhan Beyi Operası : Ülkü Ayvaz - Antalya Devlet Tiyatrosu
- 2004: Gayri Resmi Hürrem : Özen Yula - İstanbul Şehir Tiyatrosu
- 2005: Süleyman ve Öbürsüler : Max Frisch \ Yavuz Pekman - Semaver Kumpanya
- 2006: Altona Mahpusları : Jean-Paul Sartre - Ankara Devlet Tiyatrosu
- 2007: Bana Mastikayı Çalsana : Nilbanu Engindeniz - Aysa Prodüksiyon Tiyatrosu
- 2007: Dünyanın Ortasında Bir Yer : Özen Yula - İstanbul Devlet Tiyatrosu
- 2015: Dil Kuşu : Pelin Temur - Destar Tiyatro
- 2016: Kozalar : Adalet Ağaoğlu (Pangar)
Rol aldığı oyunlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1985: Karakolda : Sidney Kingsley - Ankara Devlet Tiyatrosu
- 1987: Afife Jale : Nezihe Araz - Ankara Devlet Tiyatrosu
- 1989: Aşkımız Aksaray'ın En Büyük Yangını : Güngör Dilmen - Ankara Devlet Tiyatrosu
- 1990: Deli Dumrul : Güngör Dilmen - Ankara Devlet Tiyatrosu
- 1992: Hüzün Coşkusu Altındağ : Yaşar Seymen\Adem Atar - Ankara Devlet Tiyatrosu
- 1996: Gılgameş : Zeynep Avcı - Ankara Devlet Tiyatrosu
- 2013: Evaristo : Civan Canova - Altıdan Sonra Tiyatro
- 2013: Öldün, Duydun mu? : Yiğit Sertdemir - Altıdan Sonra Tiyatro
- xxxx: Geyikler Lanetler : Murathan Mungan - Ankara Devlet Tiyatrosu
Filmografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Filmler
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1998: Kaçıklık Diploması
- 2001: O da Beni Seviyor
- 2003: İnşaat
- 2006: Sınav
- 2008: Meleğin Sırları
- 2009: Ay Lav Yu
- 2010: Eyyvah Eyvah 2 (Necla)
- 2010: Prensesin Uykusu
- 2013: Eyyvah Eyvah 3 (Necla)
- 2013: Sen Aydınlatırsın Geceyi : Onur Ünlü (Şevket)
- 2017: Ay Lav Yu Tuu (Meyro)
- 2017: Aşkın Gören Gözlere İhtiyacı Yok (Hicran)
- 2017: İşe Yarar Bir Şey : Pelin Esmer (Gülistan)
- 2018: Aydede (Dürdane)
- 2018: Aşk Masalı (Remziye)
- 2018: Düğüm Salonu (Nebahat)
- 2018: Son Çıkış (Bediha)
- 2019: Aşk, Büyü vs. (Pembe)
- 2023: Aniden (Berrin)
- 2024: Gelin Takımı (Şenel)
Diziler
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1993: Ferhunde Hanımlar
- 2000: Bizim Evin Halleri
- 2004: Avrupa Yakası
- 2005: Nefes Nefese
- 2006: Doktorlar
- 2006: Kabuslar Evi: "Gece Gelen Arkadaşlar"
- 2006: Taşların Sırrı
- 2006: İlk Aşkım
- 2007: Fikrimin İnce Gülü
- 2008: Yol Arkadaşım (Hafize Turak)
- 2010: Çakıl Taşları
- 2011: Bizim Yenge (Mehpare)
- 2011: Sen de Gitme
- 2012: Kötü Yol (Güllü)
- 2013: Aldırma Gönül
- 2013: Bebek İşi (Candan)
- 2013: Galip Derviş (Handan)
- 2014: Kocamın Ailesi (Mukadder)
- 2014: Medcezir
- 2016: Tatlı İntikam (Meliha Yılmaz)
- 2017: Kırlangıç Fırtınası (Fikret Turaboğlu)
- 2018: Jet Sosyete (Zahide Özpamuk)
- 2020: Hizmetçiler (Nimet Atahanlı)
- 2020: Menajerimi Ara (Peride Sener)
- 2021: Bunu Bi Düşünün (Münevver)
- 2021: Yargı (Şahver Yengi)
- 2022: Dünyayla Benim Aramda
- 2022: Gül Masalı (Fatma)
- 2023: Ben Bu Cihana Sığmazam (Hafize)
Ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1988: Afife Jale filminde Kınar Hanım rolü ile Sanat Kurumunun En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu ödülü
- 1997: Benimkinin Adı Regine (Pierre Ray), Sanat Kurumu Yılın Yönetmeni Ödülü
- 1998: Kozalar (Adalet Ağaoğlu), İsmet Küntay En İyi Reji Ödülü
- 1998: Ölüler Konuşmak İster (Melih Cevdet Anday), İsmet Küntay En İyi Reji Ödülü
- 2000: Pazartesi Perşembe (Musahipzade Celal), İsmet Küntay En İyi Reji ödülü
- 2000: Pazartesi Perşembe (Musahipzade Celal), Çırağan Lions Kulübü - Türkan Kahramankaptan En İyi Yapım ödülü
- 2000: Pazartesi Perşembe (Musahipzade Celal), Sanat Kurumu En İyi Yapım ödülü
- 2000: Pazartesi Perşembe (Musahipzade Celal), Eleştirmenler Birliği En iyi Reji Ödülü
- 2000: Gayri Resmî Hurrem (Özen Yula), 8. Afife Tiyatro Ödülleri En Başarılı Yönetmen Ödülü
- 2013: Evaristo, Ekin Yazın Dostları Tiyatro Ödülleri, Yılın En Başarılı Kadın oyuncusu.
- 2017: 3. Anadolu Tiyatro Ödülleri, Ana'Dolu Tiyatro Ödülü [10]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Tiyatronun çok çalışan az yorulan savaşçısı; Ayşenil Şamlıoğlu". Gazete Zebra. 4 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2021.
- ^ "Ayşenil Şamlıoğlu". tiyatrolar.com.tr. 7 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2021.
- ^ a b c Katra, Abdülkadir (1 Aralık 2016). "Tiyatro Yönetmeni Olarak Ayşenil Şamlıoğlu'nun Reji Anlayışı". İstanbul Aydın Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi. 2 (4): 95-107. ISSN 2149-3960. 4 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2021.
- ^ a b "Ayşenil Şamlıoğlu -Rejisör". Ankara Devlet Tiyatrosu Ben Feurbach oyun broşürü. 1996. Erişim tarihi: 4 Aralık 2021.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Tokbay, Elif (27 Şubat 2021). "Ayşenil Şamlıoğlu: Her karanlıkta matrak bir uç bulurum". Cumhuriyet.com.tr. 27 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Süzgün, İlhan. "Ayşenil Şamlıoğlu". Tsa.org.tr. 4 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2021.
- ^ Yüksel, Ayşegül. "Tam anlamıyla döktürüyor". Cumhuriyet. 4 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2021.
- ^ "Şehir Tiyatrolarında Şamlıoğlu dönemi". Cumhuriyet. 4 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2021.
- ^ "Bu yanlıştan bir gün dönülecek". Cumhuriyet.com.tr. 19 Nisan 2012. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2021.
- ^ a b Gazetesi, Evrensel. "Ana'dolu Tiyatro Ödülü Ayşenil Şamlıoğlu'nun". Evrensel.net. 4 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- IMDb'de Ayşenil Şamlıoğlu
- SinemaTürk'te Ayşenil Şamlıoğlu
- Twitter'da Ayşenil Şamlıoğlu
- Instagram'da Ayşenil Şamlıoğlu
- Afife Tiyatro Ödülleri Yılın En Başarılı Yönetmeni Ödülü kazananlar
- Devlet tiyatroları sanatçıları
- 1956 doğumlular
- Türk tiyatro yönetmenleri
- Türk kadın tiyatro oyuncuları
- Türk kadın sinema oyuncuları
- Türk kadın dizi oyuncuları
- Yaşayan insanlar
- İstanbul Şehir Tiyatroları genel sanat yönetmenleri
- Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarında öğrenim görenler