Çin sineması
Çin sineması, Hong Kong sineması ve Tayvan sinemasıyla birlikte Çince sinemanın üç ayrı tarihi unsurlarından birini oluşturur.
Sinema ilk kez 1896 yılında Çin'e tanıtıldı. İlk birkaç on yıl boyunca Çin film endüstrisinin merkezi Şanghay'daydı ve ilk Çin filmi Dingjunshan (Çince (basitleştirilmiş): 定军山; Çince (geleneksel): 定軍山) 1905 yılında yapıldı. Çin'de yapılan ilk sesli film, diskte ses teknolojisini kullanan ve 1931 yılında yapılan Genü hongmudan (Çince (basitleştirilmiş): 歌女红牡丹; Çince (geleneksel): 歌女紅牡丹; "Şarkıcı Kız Kızıl Şakayık") filmiydi. Çin sinemasının ilk "altın dönemi" olarak nitelendirilen 1930'lar, solcu sinema hareketinin ortaya çıkışını ve Milliyetçiler'le Komünist'lerin arasındaki anlaşmazlığın üretilen filmlere yansımasına şahit oldu. Japonya'nın Çin'i ele geçirmesi ve Şanghay'ı işgal etmesinden sonra o kentteki endüstri ciddi şekilde kısıtlandı ve film yapımcıları Hong Kong, Çongçing ve diğer yerlere taşındı. Geri kalan film yapımcıları ise Şanghay'daki yabancı imtiyazlarda çalıştı. Çin'deki ilk animasyonlu uzun metrajlı film olan Tie shan gong zhu (Çince (basitleştirilmiş): 铁扇公主; Çince (geleneksel): 鐵扇公主; "Prenses Demir Fan"; 1948), bu işgal dönemin sonuna doğru çıktı. Savaş dönemi Japon animasyonunu, daha sonra da Osamu Tezuka'nın yapımlarını etkiledi.[1] 1941'den 1945'te savaşın sona ermesine kadar kentteki film endüstrisi Japon kontrolü altındaydı.
Savaşın sona ermesinden sonra Şanghay'da film üretiminin yeniden başlamasıyla ve 24. Hong Kong Film Ödülleri'nde en iyi Çince film olarak seçilen Xiaocheng Zhichun (小城之春, "Küçük Kentte İlkbahar"; 1948) gibi filmelerle ikinci bir altın çağ yer aldı. 1949'daki Komünist devrimin ardından film katılımının hızla artmasıyla birlikte birçok devrim öncesi film ve bazı yabancı filmler yasaklandı. Kültür Devrimi süresince film endüstrisi oldukça kısıtlandı ve 1967 ile 1972 yılları arasında film yapımı neredeyse tamamen durdu. Kültür Devrimi'nin sona ermesinin ardından Ba Shan Ye Yu ("Ba Dağı Akşam Yağmuru"; 1980), Tianyunshan chuanqi ("Tianyun Dağı Efsanesi"; 1980) ve Furong Zhen ("Hibiscus Kasabası"; 1986) bu dönemin bıraktığı duygusal izleri betimleyen 1980'lerdeki "yara izi dramaları"yla Çin'deki film endüstrisi oldukça gelişti. 1980'lerin ortasında toplu olarak "Beşinci Kuşak" olarak bilinen Çinli film yapımcıları, Bir ve Sekiz (1983) ve Sarı Toprak (1984) gibi filmlerle Çin sinemasına yabancı izleyicilerden yükselen bir popülerlik kazandırdı.[2] Kızıl Darı Tarlaları (1987), Qiu Ju’nun Öyküsü (1992) ve Elveda Cariyem (1994) gibi filmler, önemli uluslararası ödüllere layık görüldü. 1989 Tiananmen Meydanı protestolarının ardından bu hareket kısmen sona erdi. 1990 sonrası film yapımcıları kendi filmlerini çoğunlukla ana Çin film sisteminin haricinde yapmış ve bu filmler ağırlıklı olarak uluslararası film festivallerinde gösterildi.
Kaplan ve Ejderha (2000) ve Kahraman (2002) gibi filmlerin uluslararası alandaki ticari başarının ardından Çince sinemadaki ortak üretimlerin sayısı artmış ve Çince filmler büyük uluslararası etkiyi elde etmeye başlamıştır.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Wikimedia Commons'ta Cinema of China ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Du, Daisy Yan (May 2012). "A Wartime Romance: Princess Iron Fan and the Chinese Connection in Early Japanese Animation," in On the Move: The Trans/national Animated Film in 1940s-1970s China. University of Wisconsin-Madison. ss. 15-60.
- ^ "Çin sinemasını dünyaya tanıtan 5. kuşat yönetmenler". China Radio International. 28 Ocak 2004. 7 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2017.