Bartholin kisti
Bartholin kisti | |
---|---|
Sağ kısımda görülen şişlik bartholin kistidir. | |
Olağan başlangıcı | Çocuk doğuracak yaşta olma[1] |
Uzmanlık | Jinekoloji |
Belirtiler | Vajinanın bir tarafının şişmesi, ağrı[2] |
Komplikasyon | Apse |
Nedenleri | Genellikle bilinmiyor[2] |
Tanı | Semptomlara ve muayeneye göre[2] |
Ayırıcı tanı | Sebase kist, fıtık, hidradenitis suppurativa, folikülit, vulva kanseri[2][3][4] |
Tedavi | Word kateteri yerleştirilmesi, insizyon ve drenaj, keseleme, sitz banyoları[2][3] |
Sıklık | kadınların %2'sinde görülüyor[1] |
Bartholin bezleri vajina açıklığının her iki tarafında bulunan iki küçük bezdir. Bezler vajinayı yağlamaya (nemlendirmeye) yardımcı olan mukus üretir. Bir Bartholin kisti, bu bezlerden birinin deliklerinde bir tıkanma meydana geldiğinde ortaya çıkar ve mukusun birikmesine ve bir yumru oluşturmasına neden olur. Bartholin kistleri tüm kadınların yaklaşık %2'sinde görülür.[5] Doktorlar genellikle bu kistleri üreme çağındaki kadınlarda teşhis eder. Menopozdan sonra bir kadının Bartholin kisti geliştirme riski azalır.
Nedenler
[değiştir | kaynağı değiştir]Doktorlar bazı kadınların neden Bartholin kistlerine yatkın olduklarını hala bilmiyorlar. Nadir durumlarda, klamidya ve gonore dahil olmak üzere cinsel yolla bulaşan bazı enfeksiyonlar kistlerle ilişkili olabilir gibi görünmektedir.
Belirtiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Bartholin kistlerinin birçoğu küçüktür ve semptomlara neden olmaz. Bir Bartholin kisti apse oluşturursa, semptomlar ağrı, şişlik, drenaj, kızarıklık ve ateş ile boyut değişiklikleri gibi şeyleri içerebilir. Enfekte olmayan daha büyük kistler aşağıdakileri içeren semptomlara neden olabilir:
- Tahriş
- Oturma, yürüme veya seks sırasında ağrı
Teşhis
[değiştir | kaynağı değiştir]Bartholin kisti teşhisi için, doktor vajinaya bakmak için öncelikle fizik muayene yapacaktır. Kist akıntı üretiyorsa, doktorunuz sıvıyı cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar veya diğer bakteriyel enfeksiyonlar için test edebilir.
40 yaşından büyük kadınlarda, doktorlar vulva kanserini ekarte etmek için biyopsi adı verilen bir test yapabilirler. Bu test sırasında, doktor küçük bir doku örneğini çıkaracak ve mikroskop altında inceleyecektir.
Tedavi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bartholin kistlerinin tedavisi semptomlara bağlıdır. Mevcut kist küçükse ve enfekte olmuş gibi görünmüyorsa, tedaviye gerek yoktur. Bununla birlikte, doktor kistin durumunu düzenli olarak takip etmek isteyebilir.
Bölgede enfeksiyon belirtileri varsa ve ağrılıysa, doktor birkaç gün boyunca günde birkaç kez ılık bir banyoda oturmak da dahil olmak üzere kendi kendine bakım tedavileri önerebilir. Bu, kisti boşaltmaya ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir. Doktorun önerdiği reçetesiz ağrı kesici ilaçlar da rahatsızlığı hafifletmeye yardımcı olabilir.
Semptomlar devam ederse veya kist büyürse, bir Bartholin apsesi gelişiyor olabilir. Doktor apseyi boşaltmak veya antibiyotik reçete etmek isteyebilir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Omole, Folashade; Simmons, Barbara J.; Hacker Yolanda (2003). "Management of Bartholin's duct cyst and gland abscess". American Family Physician. 68 (1): 135-40. PMID 12887119. 18 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020.
- ^ a b c d e "Bartholin Gland Cysts". Merck Manuals Professional Edition. 27 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2018.
- ^ a b Lee, MY; Dalpiaz, A; Schwamb, R; Miao, Y; Waltzer, W; Khan, A (Mayıs 2015). "Clinical Pathology of Bartholin's Glands: A Review of the Literature". Current Urology. 8 (1). ss. 22-5. doi:10.1159/000365683. PMC 4483306 $2. PMID 26195958.
- ^ Ferri, Fred (2017). Ferri's clinical advisor 2018 : 5 books in 1. Elsevier Canada. s. 175. ISBN 978-0323280495.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- msdmanuals.com1 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- nhs.uk21 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- medikalrehber.com 28 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Türkçe)
- aafp.org/bartholinkisti7 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ncbi.nlm.nih.gov/bartholinkisti