Katalan Bölüğü
| Katalan Bölüğü | |
|---|---|
| Gran Companyia Catalana | |
| Kuruluş | 1303 |
| Lağvediliş | 1318 |
| Komuta | |
| Başkomutan | Roger de Flor |
Katalan Bölüğü (Katalanca: Companyia Catalana d'Orient) 14. yüzyılda etkin olan Roger de Flor komutasındaki paralı asker birliğidir. 1302 yılındaki Caltabellotta Antlaşması sonucunda Aragon Krallığı ile Anjou Hanedanı arasındaki Sicilya'daki savaş sona erince işsiz kalan paralı askerler Roger de Flor tarafından birliğe dahil edilmiştir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Kuruluşu
[değiştir | kaynağı değiştir]Sicilya'da bulunan paralı asker Roger de Flor 1303 yılında Bizans İmparatoru II. Andronikos ve oğlu IX. Mihail ile görüşerek kendisine bağlı paralı askerlerin Bizans saflarında Anadolu'daki Türk ilerleyişine karşı savaş gücü olarak kullanılmasını önerir. Roger de Flor'un başıbozuk paralı asker ordusunun bölgeden ayrılmasına can atan Aragon Krallığı birliklerin Bizans topraklarına geçmesi için lojistik destek bile sağlar. Katalan bölüğü 1500 şövalye ve 4000 piyadeyi taşıyan 39 kadırgayla taşınır.
Gelişimi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Roger de Flor, 1303 yılında Sicilya kralı III. Frederico'nun yardımıyla Konstantinopolis'e ulaşmıştır. Burada II. Andronikos'un yeğeniyle evlenerek megadük[1] ilan edilir. Anadolu topraklarına geçen Roger de Flor komutasındaki Katalan Bölüğü 1303 ve 1304 yıllarında Karesi Beyliği, Germiyanoğulları Beyliği, Aydınoğulları Beyliği, Menteşe Beyliği, Karamanoğulları Beyliği birliklerini çeşitli muharebelerde mağlup etmiştir. Bu başarılarına rağmen Katalan Bölüğü korumakla yükümlü oldukları Bizans kentlerini yağmalamış ve yerel halka karşı şiddet uygulamıştır. Bu dönemde Katalan Bölüğü saflarına Oğuzlar boyundan 3 bin civarında süvari katmış durumdadır. Bizanslı yöneticiler ise artık kendilerine karşı gelmekte olan ve kontrolden çıkmış durumdaki birlikten kurtulma planlarına başlarlar. Savaş alanında aldığı başarılardan dolayı uzlaşmaz bir tutum alan Roger de Flor ise Anadolu topraklarında kendi hükümdarlığını kurma peşindedir.
Roger de Flor 30 Nisan 1305 tarihinde IX. Mihail tarafından Hadrianapolis'e çağrılmış ve burada zehirlenerek öldürülmüştür. Bu dönemde Hadrianapolis civarında bulunan Katalan Bölüğü'ne karşı harekât başlatan IX. Mihail artık Berenguer d'Entença komutasında olan Katalanlara saldırsa da 1305 yılı Temmuz ayındaki Tekirdağ Muharebesi'nde sayısal üstünlüğüne rağmen yenilir. Katalan komutanlardan Bernat de Rocafort 1305 yılında Bulgar çarı II. Theodor Svetoslav ile müttefik olur. Bernat de Rocafort, çarın kardeşiyle evlenecek ve müttefikler Bizans egemenliğindeki Trakya kentlerine sayısız sefer düzenleyecektir. Katalan Bölüğü iki yıl boyunca Trakya ve Makedonya topraklarını yağmalar. Bu dönemde kutsal olarak kabul edilen Aynoroz adasına bile saldırılmıştır.[2]
Katalan Bölüğü Sicilya kralı III. Frederico için hala çok önemlidir. Kendi istediği kişileri komutasına getirmeye çalışsa da Bernat de Rocafort öncülüğünde bir grup buna karşı çıkacak, Berenguer d'Entença ve Ferran Ximenis d'Arenós gibiler mücadeleyi kaybederek Rocafort'a boyun eğecektir.[3] Bu dönemin ardından Bernat de Rocafort Katalan Bölüğü'nü Valois Dükü Charles emrine verir. Aragon hanedanı içinde verilen taht kavgasına dahil olan Rocafort, tutuklandıktan sonra Napoli'de öldürülür.
Katalan Bölüğü komutanı Roger Desllor 1310 yılında Atina Dükü V. Gautier'in hizmetine girerek şehri düşmanlarından temizler. Brienne hizmetlerinin karşılığını Katalanlara ödemeyince paralı askerler 15 Mart 1311 tarihindeki Ermiye Muharebesi'nde Brienne'i yenerek öldürürler. Atina'nın kontrolünü ele geçiren Katalanlar Thebai'yi de ele geçirirler.
Sonu
[değiştir | kaynağı değiştir]Bölgedeki Katalan egemenliği 1388 yılına kadar sürecektir. Bu tarihte Pedro de San Superano komutasındaki bir başka paralı asker ordusu olan Navarra Bölüğü bu toprakları ele geçirecek ve 1456 yılında Osmanlı fethine kadar egemenliklerini sürdürecektir.
Geleneği
[değiştir | kaynağı değiştir]Katalan Bölüğü'ne ait tarihçe grubun üyesi olan Ramon Muntaner tarafından Crònica adlı eserde ele alınmıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Yunanca μέγας δούξ
- ^ Bu saldırıdan dolayı günümüze kadar gelen adaya Katalanların giriş yasağı 2005 yılında Katalunya bölgesel yönetiminin girişimleriyle kaldırılmıştır İlgili haber 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 29 Ağustos 2012 tarihinde erişilmiştir
- ^ Bu dönemde gruptan ayrılan paralı asker komutanlarından Ramon Muntaner Katalan Bölüğü'nün ilk elden tarihini yazacaktır. Bu eser günümüze kadar gelmiştir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Maryland Üniversite sitesinde birlikle ilgili makale (İngilizce) 28 Ağustos 2012 tarihinde erişilmiştir