Norveç Anayasası

Norveç Anayasası (resmî adıyla Norveç Krallığı Anayasası; Norveççe Bokmål: Kongeriket Norges Grunnlov; Norveççe Nynorsk: Kongeriket Noregs Grunnlov) Eidsvoll'de toplanan Norveç kurucu meclisi tarafından 16 Mayıs 1814'te görüşülen, 17 Mayıs'ta da imzalanıp yürürlüğe giren anayasa. Döneminin en liberal ve demokratik anayasalarından biri olarak görülen metin, halen yürülükte olan dünyadaki ikinci ve Avrupa'daki en eski anayasadır. 17 Mayıs Norveç Anayasa Günü olarak kutlanır.

Yapı

Norveç anayasası 1'de 112'ye kadar numaralı maddelerden oluşur. Anayasa maddeleri beş grupta toplanmıştır:

• 1-2: Hükûmetin Yapısı ve Din (Om Statsformen og Religionen)
• 3-48: Yürütme Erki, Kral ve Kraliyet Ailesi (Om den udøvende Magt, Kongen og den kongelige Familie)
• 49-85: İnsan Hakları ve Yasama Erki (Om Borgerret og den lovgivende Magt)
• 86-91: Yargı Erki (Om den dømmende Magt)
• 92-112: Genel Hükümler (Almindelige Bestemmelser)

Anayasa maddelerinden bazıları şu an yürürlükte değildir. Bunlar 10. madde (1908'de kaldırıldı), 33. madde (1905), 38. madde (1905), 42. madde (1905), 52. madde (1954), 56. madde (1972), 70. madde (1990), 72. madde (1990) ve 89. maddedir (1920). Bu numaralara yeni maddeler getirilmemiş; yerleri boş bırakılmıştır. Bunların dışında kalan bazı maddeler ise yerine yeni metinler kabul edilerek kaldırılmıştır (örneğin 14. madde). Birçok madde, alt maddelere bölünmüştür (örneğin 74. madde a'dan m'ye kadar).

İlgili ritüeller

Anayasa Günü

Ana madde: Norveç Anayasa Günü

Anayasanın kabul edildiği 17 Mayıs, Norveç Anayasa Günü olarak kutlanır. Bu gün okul çağındaki çocukların bayraklı geçit törenlerine sahne olur. Geçit başkent Oslo'daki Kraliyet Sarayı'nda geçer; bu sırada öğrenciler kral ve kraliçeyi selamlar. Anayasa Günü kutlamalarında askeri unsurların yokluğu göze çarpar.

Dış bağlantılar

• Mevcut25 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. anayasa metni (Norveççe)