Tayin İhtilafı
Tayin Tartışması veya Tayin İhtilafı (Almanca: Investiturstreit), Orta Çağ Avrupa'sında Kilise ile devlet arasında gelişen, piskoposları (vestiture)[1] ve manastırların başrahiplerini ve papanın kendisini seçme ve yerleştirme yetkisi konusunda çıkan bir çatışmaydı. 11. ve 12. yüzyıllarda bir dizi papa, Kutsal Roma İmparatoru'nun ve diğer Avrupa monarşilerinin gücünü baltalamaktaydılar. Yaşanan bu tartışma yaklaşık 50 yıllık bir çatışmaya yol açtı.
1076'da Papa VII. Gregorius ve IV. Heinrich arasında yapılan anlaşma ile başlayıp[2] 1122'de, Papa II. Callixtus ve İmparator V. Henry'nin Worms Konkordatosu üzerinde anlaşmaya varmasıyla sona erdi. Anlaşma, piskoposların yetkiyi elinde tutan ancak seçimi kiliseye bırakan laik hükümdara bağlılık yemini etmesini gerektiriyordu. Bununla birlikte Kilisenin piskoposlara bir yüzük ve asa ile sembolize edilen kutsal otorite verme hakkı onaylandı. İmparator ayrıca Almanya'daki (ancak İtalya ve Burgonya'da olmadı) başrahip ve piskoposların kilise yetkilileri tarafından seçimlerine başkanlık etme ve anlaşmazlıklarda hakemlik yapma hakkını da elinde tuttu. Kutsal Roma İmparatorları papayı seçme haklarından vazgeçtiler.
Bu arada, Papa II. Paschal ile İngiltere Kralı I. Henry arasında 1103'ten 1107'ye kadar kısa ama önemli bir görev mücadelesi de yaşandı. Bu çatışmanın çözümü olan Londra Konkordatosu, daha sonraki Worms Konkordatosu'na çok benzemektedir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Worms Konkordatosu" 24 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Zamanımızda, BBC Radio 4
