İçeriğe atla

Paflagonya (thema)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
23.58, 16 Mart 2024 tarihinde Dr. Coal (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 32150337 numaralı sürüm (Kategori:Bizans Paflagonya'sı kaldırıldı; Kategori:Bizans Paflagonyası eklendi (HotCat))
(fark) ← Önceki hali | Güncel sürüm (fark) | Sonraki hali → (fark)
GrekçeΠαφλαγονία, θέμα Παφλαγονίας
Paflagonya theması
Bizans İmparatorluğu Thema
c. 820–1071
1130s–c. 1380
Paflagonya harita üzerinde
Paflagonya harita üzerinde
Bizans İmparatorluğu'nun Asya Themaları yaklaşık 842.
Merkez Gangra
Tarih Orta Çağ
 - Kuruluş c. 820
 - Büyük Selçuklu İmparatorluğu tarafından ele geçirildi c. 1078
 - Bizanslılar geri aldı 1130s
 - Türkler tarafından ele geçirildi c. 1380
Bugün parçası Türkiye

Paflagonya theması (Yunancaθέμα Παφλαγονίας) Modern Türkiye'de kuzey Anadolu kıyısı boyunca, Paflagonya'da kurulmuş Bizans Theması.

Paflagonya theması ve onu yöneten strategos ilk defa Kasım 826 yılında kayıtlarda geçmektedir ve thema yaklaşık 820 yılında kurulmuş gibi görünmektedir.[1][2] Themanın toprakları, Opsikion ve Boukellarion themaları dahil yaklaşık Paflagonya'nın Geç antik çağ eyaletini kapsamaktadır.[3][4]

İdari ve dini başkenti Geç antik çağ boyunca Gangra'ydı.[5] Paflagonya'nın Boukellarion'a değil ama Armeniakon'a ait olduğuna güçlü şekilde inanan Warren Treadgold ayrı bir eyalet olarak ortaya çıkmasının sebebi olarak Rusların Karadeniz'deki deniz faaliyetlerini gösterir.[6] Arap haritacılar İbn Hurdâzbih ve İbn Fakih el-Hamedani'ye göre, eyalet 5,000 birlik ve 5 tahkim edilmiş yer ihtiva ediyordu.[3][4][7] Genel thema hireraşisinden en önemli fark katepano'nun varlığıydı, Deniz gilosundan sorumluysu ve Amastris'te oturuyordu.[1][3]

1071 Malazgirt Meydan Muharebesi'nden sonra, bölgenin büyük kısmı, Selçuklu Hanedanına kaybedildi; II. İoannis'in 1130larda ki seferlerinde sahil tekrar ele geçirildi fakat iç kısımlar Türklerin elinde kalmaya devam etti. Dördüncü Haçlı Seferi sonrası, Paflagonya David Komnenos'un kontrolüne geçti, fakat 1204 yılında İznik İmparatoru I. Theodoros, Amastris'in batı parçalarını ele geçirdi. Buralar 14. yüzyıl sonlarına kadar, Türkler ya da Cenevizliler tarafından ele geçirilene kadar, Bizans'ın elinde kaldı.[3]

  1. ^ a b McGeer, Nesbitt & Oikonomides 2001, s. 25.
  2. ^ Oikonomides 1972, s. 349.
  3. ^ a b c d Kazhdan 1991, s. 1579.
  4. ^ a b Pertusi 1952, s. 136.
  5. ^ Pertusi 1952, s. 137.
  6. ^ Treadgold 1995, ss. 31, 69.
  7. ^ Treadgold 1995, ss. 67–69.