Robert Desnos

Robert Desnos
Félix Labisse'in (1905-1982) Robert Desnos Çizimi Dessin Paris, Archives Larousse ADAGP © Lauros - Giraudon
Doğum	4 Temmuz 1900(1900-07-04) Paris, Fransa
Ölüm	8 Haziran 1945 (44 yaşında) Theresienstadt Çekoslovakya
Meslek	Şair
Milliyet	Fransız
Tür	Şiir
Edebî akım	Sürrealizm

Robert Desnos, (d. 4 Temmuz 1900 - ö. 8 Haziran 1945), Fransız şair.

Desnos, Paris'te bir kümes satıcısının oğlu olarak doğdu. Bir ticaret okulundan mezun oldu. Paris-soir gazetesinde çalışmaya başladı. Buradayken şiirler yazmaya başladı. Dadaist dergilerde şiirleri yayımlandı. Marcel Duchamp'ın desteğiyle de ilk şiir kitabını yayımladı. Arkadaşı Benjamin Peret aracılığıyla André Breton ile tanıştı.Paul Éluard, Louis Aragon gibi isimlerle beraber Sürrealizm'in öncü temsilcilerinden oldu. Ancak sürrealist Andre Breton'la arasının açılması üzerine, ikinci sürrealist manifestosundan sonra topluluktan ayrıldı (1928). Çünkü Desnos, Breton'un komünizmi sürrealizmin içine katmaya çalışma yüzünden fikir ayrılığına düşmüştü. Georges Malkine ile beraber gazetede şiirler yazmaya devam etti. 1932'de radyo yayınlarına başladı. Yayınlar sırasında Picasso, Ernest Hemingway, Antonin Artaud, Georges Bataille, John Dos Passos, Man Ray ve Sergey Ayzenştayn gibi isimleri ağırladı.

2. Dünya Savaşı sırasında Fransız Direniş hareketleri lehine yayınlar yaptı. Alman Gestapo tarafından tutuklandı ve 22 Şubat 1944'te Orta Avrupa'da bulunan Theresienstadt kampına sürüldü. Bulunduğu kamp savaş sonunda kurtarıldı. Ancak Desnos Tifo kapmıştı ve bir ay sonra öldü. Hasta yatağında zamanında eserlerini okuyan bir Çek tıp öğrencisi onu tanıdı. Böylece Desnos'un son günlerini kaleme aldı. Ölmeden çok kısa bir süre önce yazmış olduğu "J'ai tant rêvé de toi" isimli şiir mısraları modern edebiyatta oldukça popülerdir:

Seni öyle çok düşledim ki

Artık yitirmeksizin gerçekliğini.

Öyle delicesine düşündüm ki seni;

Aklımda sen, öyle çok dolaştım

O kadar çok bahsettim ki senden;

Hayalini öylesine sevdim ki senin

Bir şey kalmadı artık senden!

Bu canlı bedene ulaşma ve acı dolu yürek üzerinde benim için çok değerli sesin doğuşunu öpmeye zaman var mı hala?

Bedenim yaşamın ve aşkın tüm görünüşlerine açık, ve sen, bugün benim için değer taşıyan tek varlık, senin alnına ve dudaklarına önüme çıkan ilk dudaklardan ve ilk alından daha zor dokunurdum herhalde.

Öyle çok düşündüm ki seni, hayalinle öyle çok yürüdüm, konuştum ki;

Gölge olmak, hayal olmak kaldı şimdi bana,

Gölgeden bin kat koyu bir gölge!

Senin o günlük güneşlik hayatına,

İkide bir düşecek olan gölge...

En tanınmış kitapları

• Rrose Sélavy (1922-1923)
• Le Pélican
• Langage cuit (1923)
• Deuil pour deuil (1924)
• La Liberté ou l'Amour (1927)
• Les Ténèbres (1927)
• Corps et biens (Bedenler ve Güzeller) (1930)
• Sans cou (1934)
• Fortunes (Zenginlikler) (1942)
• État de veille (Uykusuzluk) (1943)
• Le vin est tiré (1943)
• Contrée (1944)
• Le Bain avec Andromède (1944)

Şair hakkında yazılan kitaplar

• Joan Miró, ''Les pénalités de l'enfer ou les nouvelles Hébrides (The Penalties of Hell or The New Hebrides), Maeght Editeur, Paris, 1974.
• Marie-Claire Dumas, "Vie de Robert Desnos", in Robert Desnos, Destinée arbitraire,Paris, Gallimard, 1975
• Marie-Claire Dumas, Robert Desnos ou l'exploration des limites, Paris, Klincksieck, 1980.
• Pierre Berger, Robert Desnos, Paris, Pierre Seghers éditeur, 1949 (réédition : 1960)
• Michel Murat, Robert Desnos, les grands jours du poète, Paris, José Corti, 1988

Dış bağlantılar

• Şairin Biyografisi14 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Fransız Kültür Bakanlığı'nın şaire ayırdığı web sayfası10 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.