Adrian Newey: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Kişinin üniversite hayatı, icatları ve formula 1 piyasasında ki önemi |
Değişiklik özeti yok |
||
| (20 kullanıcı tarafından yapılan 38 ara revizyon gösterilmiyor) | |||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
{{Kişi bilgi kutusu |
|||
[[Dosya:AdrianNewey.JPG|thumb|right|Adrian Newey]] |
|||
| ad = Adrian Newey, [[OBE]] |
|||
''' Adrian Newey ''' (d. [[26 Aralık]] [[1958]]) |
|||
| resim = file:Adrian_Newey_2011_Sebastian_Vettel_in_Yokohama.jpg |
|||
| resim_boyutu = 150px |
|||
| altyazı = |
|||
| kendi_dilinde_adı = |
|||
| okunuş = |
|||
| doğum_adı = |
|||
| doğum_tarihi = <!-- {{Doğum tarihi ve yaşı|1958|Aralık|26}} --> |
|||
| doğum_yeri = Stratford-upon-Avon [[Birleşik Krallık]] |
|||
| kaybolma_tarihi = |
|||
| kaybolma_yeri = |
|||
| kaybolma_durumu = |
|||
| ölüm_tarihi = <!-- {{Ölüm tarihi ve yaşı|ö.yıl|ö.ay|ö.gün|d.yıl|d.ay|d.gün}} --> |
|||
| ölüm_yeri = |
|||
| ölüm_sebebi = |
|||
| bedeninin_bulunuşu = |
|||
| yattığı_yer = |
|||
| yattığı_yerin_koordinatları = |
|||
| anıtlar = |
|||
| ikamet = [[Birleşik Krallık]] |
|||
| milliyet = [[İngilizler|İngiliz]] |
|||
| diğer_adları = |
|||
| vatandaşlık = [[Birleşik Krallık]] |
|||
| eğitim = [[Southampton Üniversitesi]] |
|||
| alma_mater = |
|||
| meslek = [[Formula 1]] [[Mühendis|Başmühendisi]] ve aerodinamikçi |
|||
| etkin_yılları = |
|||
| dönem = |
|||
| işveren = [[Red Bull Racing]] |
|||
| organizasyon = |
|||
| ajans = |
|||
| tanınma_nedeni = Aerodinamik alanındaki çalışmaları |
|||
| önemli_eser = |
|||
| stil = |
|||
| memleket = |
|||
| maaş = 10 Milyon [[Amerikan doları|Dolar]] <ref>{{Web kaynağı |url=https://www.theguardian.com/sport/2005/nov/09/formulaone.sport |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=31 Ocak 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200131022505/https://www.theguardian.com/sport/2005/nov/09/formulaone.sport |arşivtarihi=31 Ocak 2020 |ölüurl=hayır }}</ref> |
|||
| özvarlık = |
|||
| boy = <!-- {{Boy|m=0.00}} --> |
|||
| kilo = <!-- {{convert|00|kg|abbr=on}} --> |
|||
| televizyon = |
|||
| başlık2 = |
|||
| dönem2 = |
|||
| önce_gelen = |
|||
| sonra_gelen = |
|||
| parti = |
|||
| hareket = |
|||
| rakipler = |
|||
| kurul_üyelikleri = |
|||
| din = |
|||
| mezhep = |
|||
| suçlama = |
|||
| mahkûmiyet_cezası = |
|||
| mahkûmiyet_durumu = |
|||
| eş = |
|||
| partner = |
|||
| çocuklar = |
|||
| ebeveynler = |
|||
| akrabalar = |
|||
| aile = |
|||
| çağrı_işareti = |
|||
| ödüller = |
|||
| resmî_site = |
|||
| diğer = |
|||
| diğer2 = |
|||
| diğer3 = |
|||
| diğer4 = |
|||
| diğer5 = |
|||
| diğer6 = |
|||
| imza = |
|||
| dipnotlar = |
|||
}} |
|||
''' Adrian Newey, [[OBE]]''' (d. 26 Aralık 1958 Stratford-upon-Avon [[Birleşik Krallık]]). [[Britanya İmparatorluk Nişanı]] ([[OBE]]) sahibi, [[Red Bull Racing]] Formula 1 Takımı'nın Başmühendisi olan Newey, hem [[Formula 1]] hem de [[Indycar]] yarışlarına, yarış mühendisi, aerodinamist, tasarımcı ve teknik yönetici olarak katılmış ve ciddi başarılar sağlamıştır. |
|||
== Hayatı ve Mesleki Kariyeri == |
|||
Şu anda [[Red Bull Racing]] Formula Bir Takımı'nın üst düzey teknik adamı olan, Newey hem [[Formula Bir]] hem de [[Indycar]] yarışlarına, yarış mühendisi, aerodinamist, tasarımcı ve teknik yönetici olarak katılmış ve başarı sağlamıştır. Üniversite hayatını aerodinami ve uzay bilimlerini üzerine 1.lik ile bitirmiş ve difransiyel kilidini önce Formula 1'e sonra da binek araçlara kazandıran kişidir. Formula 1 dünyasında Adrian Newey adına yapılan meşhur "Eğer Schumacher takımındaysa bir otomobilinin puan alması kesindir. Newey takımındaysa iki otomobilin puanı da garantidir" şeklinde yorum vardır. |
|||
1958 yılında Stratford-upon-Avon, [[Warwickshire]]’da doğan Newey, 1980 yılında [[Southampton Üniversitesi]] Havacılık ve Uzay Bilimleri bölümünden birinci sınıf onur derecesi ile mezun oldu. Mezun olduktan hemen sonra [[Harvey Postlethwaite]] yönetiminde Fittipaldi Formula 1 takımı çalışmaya başladı. Bir süre sonra Avrupa [[Formula 2]]'de [[Johnny Cecotto]] için yarış mühendisi olarak işe başlayan Newey, yarış arabaları tasarlamaya başladı. İlk projesi olan 1988'de üretilen March GTP spor otomobili oldukça başarılı bir tasarımdı.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.linesman.co/post/formula-1-tarihinin-en-iyi-muhendislerinden-birisi-adrian-newey|başlık=Formula 1 Tarihinin En İyi Mühendislerinden Birisi: Adrian Newey|erişimtarihi=14 Mayıs 2024|tarih=11 Ağustos 2022|çalışma=Haber|yayıncı=Linesman|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240514110557/https://www.linesman.co/post/formula-1-tarihinin-en-iyi-muhendislerinden-birisi-adrian-newey|arşivtarihi=14 Mayıs 2024|ölüurl=hayır}}</ref> Bunun sonrasında 1991-1996 yılları arasında [[Williams Racing|Williams takımı]]'nda görev aldı ve çok da zaman kaybetmeden farkını ortaya koymaya başladı. 1997-2005 yılları arasında [[McLaren|Mclaren]] takımı ile çalışmaya başlamıştır. Buradaki görevinden sonra hala beraber çalıştığı [[Red Bull Racing|Red bull Racing]] takımının bünyesine katıldı.<ref>{{Web kaynağı|url=https://tr.motorsport.com/f1/news/sizin-koseniz-adrian-newey-formula-1in-da-vincisinin-kariyeri-ve-sampiyonluk-oykuleri/4935050/|başlık=Sizin Köşeniz: Adrian Newey: Formula1’İN Da Vinci’sinin Kariyeri ve Şampiyonluk Öyküleri|yazarlar=Can Çarpıcı|tarih=6 Ocak 2021|çalışma=Blog|yayıncı=MotorSport|erişimtarihi=14 Mayıs 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240514105100/https://tr.motorsport.com/f1/news/sizin-koseniz-adrian-newey-formula-1in-da-vincisinin-kariyeri-ve-sampiyonluk-oykuleri/4935050/|arşivtarihi=14 Mayıs 2024|ölüurl=hayır}}</ref> Geliştirdiği tasarımlar ile [[Formula 1]] araçlarının günümüzdeki halini almasında önemli rolü vardır. Yayımlanan resmi duyuru ile 2024 sezonunun ardından [[Red Bull Racing]] takımından ayrılacaktır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://tr.motorsport.com/f1/news/neweyin-red-bulldan-ayrilma-karari-kaprisli-oldugunu-dusunen-digerlerini-memnun-etti/10605955/#:~:text=Sky%20Sports%20muhabiri%20Craig%20Slater,baz%C4%B1%20%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fanlar%C4%B1%20memnun%20etti%C4%9Fini%20s%C3%B6yledi.&text=Newey%2C%20Red%20Bull'un%20daha,olu%C5%9Fmas%C4%B1nda%20%C3%B6nemli%20bir%20rol%20oynad%C4%B1. | başlık = "Newey'in Red Bull'dan Ayrılma Kararı, 'Kaprisli' Olduğunu Düşünen Diğerlerini Memnun Etti" | yazarlar = Abdullah Çelik | tarih = 3 Mayıs 2024 | çalışma = Haber | yayıncı = MotorSport | arşivurl = https://web.archive.org/web/20240503220312/https://tr.motorsport.com/f1/news/neweyin-red-bulldan-ayrilma-karari-kaprisli-oldugunu-dusunen-digerlerini-memnun-etti/10605955/#:~:text=Sky%20Sports%20muhabiri%20Craig%20Slater,baz%C4%B1%20%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fanlar%C4%B1%20memnun%20etti%C4%9Fini%20s%C3%B6yledi.&text=Newey%2C%20Red%20Bull'un%20daha,olu%C5%9Fmas%C4%B1nda%20%C3%B6nemli%20bir%20rol%20oynad%C4%B1. | arşivtarihi = 3 Mayıs 2024}}</ref> |
|||
== Başarıları == |
|||
Newey'in, Formula Bir'deki en iyi mühendislerden biri göz önüne alındığında, esinlendiği tasarımlar sayısız şampiyonluk ve neredeyse 80 yarış kazanmış, ayrıca [[1990]]'ların birçok yarışını da domine etmiştir.. |
|||
Newey'in, tasarımlarını ve teknik sorumluluğunu üstlendiği [[Formula 1]] takımları, neredeyse 80 yarış kazanmış, ayrıca 1990'ların birçok yarışını da domine etmiştir. |
|||
Uzun süre [[McLaren]] için çalışmış fakat 2001 yılında neredeyse [[McLaren]]'den ayrılmanın eşiğine geldiğinde spekülasyonlar, onun gelişmeye ve yeniliklere kapalı bir takımda kalmak istemediği şeklinde çıkmaya başlamışır.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.motorsportmagazine.com/articles/single-seaters/f1/four-adrian-neweys-brightest-f1-ideas |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=31 Ocak 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200131022503/https://www.motorsportmagazine.com/articles/single-seaters/f1/four-adrian-neweys-brightest-f1-ideas |arşivtarihi=31 Ocak 2020 |ölüurl=hayır }}</ref> |
|||
Kasım 2005 ve günümüz itibarıyla [[Red Bull Racing]] Formula 1 Takımı için çalışmaktadır.<ref>{{Web kaynağı |url=https://redbullracing.redbull.com/athlete/adrian-newey-obe |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=31 Ocak 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20190428144103/https://redbullracing.redbull.com/athlete/adrian-newey-obe |arşivtarihi=28 Nisan 2019 |ölüurl=hayır }}</ref> |
|||
Uzun süre [[McLaren]] için çalışmış fakat 2001 yılında neredeyse [[McLaren]]'den ayrılmanın eşiğine geldiğinde spekülasyonlar, onun çalışmaya dayalı bir takımda kalmak istemediği şeklinde çıkmaya başlamışır. |
|||
2004 yılında bulduğu direksiyon kontröllü difransiyel kilit sistemiyle yarış arabaları teknolojisine ciddi katkıda bulunmuştur. 2008'de tasarladığı sürücünün arkasından başlayıp arka kanada bitiştiren motor kapağı başarılı olmuş ve birçok takım tarafından kullanılmıştır. 2009' da Formula 1 tasarım kurallarının köklü değişikliklere uğraması sonucu, tasarımları referans olarak kabul edilmiştir. 2009 yılında tasarladığı, arka kanat ve çift katlı difüzör tasarımı rakiplerininkilere oranla çok daha verimli parçalar olmuştur.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.bbc.co.uk/sport/motorsport/49732145 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=31 Ocak 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200131022506/https://www.bbc.co.uk/sport/motorsport/49732145 |arşivtarihi=31 Ocak 2020 |ölüurl=hayır }}</ref> |
|||
Ancak Kasım [[2005]]'te Newey'in yeni yılda [[Red Bull Racing]] Formula Bir Takımı için çalışıyor olacağı teyid edilmiştir. |
|||
2004 yılında bulduğu direksiyon kontröllü difransiyel kilit sistemiyle başarısını bir nebze olsun arttırmıştır. 2008'de tasarladığı sürücünün arkasından başlayıp arka kanada bitiştiren motor kapağı başarılı olmuş ve birçok takım tarafından kullanılmıştır. 2009' da Formula Bir tasarım kurallarının köklü değişikliklere uğraması sonucu, tasarımları yeniden parlama şansı bulmuştur. 2009 aracında kullandığı arka kanat ve çift katlı difüzör tasarımı rakiplerininkilere oranla çok daha verimli parçalar olmuştur. |
|||
2022’de RB18 için tasarladığı taban ve yan bölme duvarı, RB18’in, rakiplerinden daha performans anlamında daha verimli olmasını sağlamıştır. Yapılan 22 yarışın 17’sini kazanmasıyla RB18, Adrian Newey’in en başarılı tasarımı olmuştur. |
|||
{{Formula1-biyo-taslak}} |
|||
== Kitapları == |
|||
{{DEFAULTSORT:Newey, Adrian}} |
|||
* Elise: Rebirth of the True Lotus (2003) |
|||
[[Kategori:Formula 1]] |
|||
* How To Build A Car (2017) |
|||
* Red Bull Racing F 1 Car: An Insight into the Technology, Engineering, Maintenance and Operation of the World Championship-Winning Red Bull Racing RB6 (2011) |
|||
* Adrian Newey, autobiographie : Le plus grand ingénieur de Formule 1 (Autres sports) (2018) |
|||
* How To Build A Car (2018) |
|||
* How To Build A Car: The Autobiography of the World's Greatest Formula 1 Designer: The Autobiography of the World's Greatest Formula 1 Designer (2022)<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.goodreads.com/author/list/3955153.Adrian_Newey | başlık = Books by Adrian Newey | erişimtarihi = 14 Mayıs 2024 | yayıncı = GoodReads | arşivurl = https://web.archive.org/web/20240514105055/https://www.goodreads.com/author/list/3955153.Adrian_Newey | arşivtarihi = 14 Mayıs 2024}}</ref> |
|||
== Kaynakça == |
|||
{{kaynakça}} |
|||
{{Formula1-biyo-taslak}}{{McLaren}}{{Otorite kontrolü}} |
|||
{{DEFAULTSORT:Newey, Adrian}} |
|||
[[Kategori:1958 doğumlular]] |
[[Kategori:1958 doğumlular]] |
||
[[Kategori:Formula 1 tasarımcıları]] |
|||
[[Kategori:Yaşayan insanlar]] |
[[Kategori:Yaşayan insanlar]] |
||
Sayfanın 13.02, 7 Temmuz 2024 tarihindeki hâli
Adrian Newey, OBE | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Stratford-upon-Avon Birleşik Krallık |
| İkamet | Birleşik Krallık |
| Milliyet | İngiliz |
| Vatandaşlık | Birleşik Krallık |
| Eğitim | Southampton Üniversitesi |
| Meslek | Formula 1 Başmühendisi ve aerodinamikçi |
| İşveren | Red Bull Racing |
| Tanınma nedeni | Aerodinamik alanındaki çalışmaları |
| Maaş | 10 Milyon Dolar [1] |
Adrian Newey, OBE (d. 26 Aralık 1958 Stratford-upon-Avon Birleşik Krallık). Britanya İmparatorluk Nişanı (OBE) sahibi, Red Bull Racing Formula 1 Takımı'nın Başmühendisi olan Newey, hem Formula 1 hem de Indycar yarışlarına, yarış mühendisi, aerodinamist, tasarımcı ve teknik yönetici olarak katılmış ve ciddi başarılar sağlamıştır.
Hayatı ve Mesleki Kariyeri
1958 yılında Stratford-upon-Avon, Warwickshire’da doğan Newey, 1980 yılında Southampton Üniversitesi Havacılık ve Uzay Bilimleri bölümünden birinci sınıf onur derecesi ile mezun oldu. Mezun olduktan hemen sonra Harvey Postlethwaite yönetiminde Fittipaldi Formula 1 takımı çalışmaya başladı. Bir süre sonra Avrupa Formula 2'de Johnny Cecotto için yarış mühendisi olarak işe başlayan Newey, yarış arabaları tasarlamaya başladı. İlk projesi olan 1988'de üretilen March GTP spor otomobili oldukça başarılı bir tasarımdı.[2] Bunun sonrasında 1991-1996 yılları arasında Williams takımı'nda görev aldı ve çok da zaman kaybetmeden farkını ortaya koymaya başladı. 1997-2005 yılları arasında Mclaren takımı ile çalışmaya başlamıştır. Buradaki görevinden sonra hala beraber çalıştığı Red bull Racing takımının bünyesine katıldı.[3] Geliştirdiği tasarımlar ile Formula 1 araçlarının günümüzdeki halini almasında önemli rolü vardır. Yayımlanan resmi duyuru ile 2024 sezonunun ardından Red Bull Racing takımından ayrılacaktır.[4]
Başarıları
Newey'in, tasarımlarını ve teknik sorumluluğunu üstlendiği Formula 1 takımları, neredeyse 80 yarış kazanmış, ayrıca 1990'ların birçok yarışını da domine etmiştir.
Uzun süre McLaren için çalışmış fakat 2001 yılında neredeyse McLaren'den ayrılmanın eşiğine geldiğinde spekülasyonlar, onun gelişmeye ve yeniliklere kapalı bir takımda kalmak istemediği şeklinde çıkmaya başlamışır.[5]
Kasım 2005 ve günümüz itibarıyla Red Bull Racing Formula 1 Takımı için çalışmaktadır.[6]
2004 yılında bulduğu direksiyon kontröllü difransiyel kilit sistemiyle yarış arabaları teknolojisine ciddi katkıda bulunmuştur. 2008'de tasarladığı sürücünün arkasından başlayıp arka kanada bitiştiren motor kapağı başarılı olmuş ve birçok takım tarafından kullanılmıştır. 2009' da Formula 1 tasarım kurallarının köklü değişikliklere uğraması sonucu, tasarımları referans olarak kabul edilmiştir. 2009 yılında tasarladığı, arka kanat ve çift katlı difüzör tasarımı rakiplerininkilere oranla çok daha verimli parçalar olmuştur.[7]
2022’de RB18 için tasarladığı taban ve yan bölme duvarı, RB18’in, rakiplerinden daha performans anlamında daha verimli olmasını sağlamıştır. Yapılan 22 yarışın 17’sini kazanmasıyla RB18, Adrian Newey’in en başarılı tasarımı olmuştur.
Kitapları
- Elise: Rebirth of the True Lotus (2003)
- How To Build A Car (2017)
- Red Bull Racing F 1 Car: An Insight into the Technology, Engineering, Maintenance and Operation of the World Championship-Winning Red Bull Racing RB6 (2011)
- Adrian Newey, autobiographie : Le plus grand ingénieur de Formule 1 (Autres sports) (2018)
- How To Build A Car (2018)
- How To Build A Car: The Autobiography of the World's Greatest Formula 1 Designer: The Autobiography of the World's Greatest Formula 1 Designer (2022)[8]
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020.
- ^ "Formula 1 Tarihinin En İyi Mühendislerinden Birisi: Adrian Newey". Haber. Linesman. 11 Ağustos 2022. 14 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024.
- ^ Can Çarpıcı (6 Ocak 2021). "Sizin Köşeniz: Adrian Newey: Formula1'İN Da Vinci'sinin Kariyeri ve Şampiyonluk Öyküleri". Blog. MotorSport. 14 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024.
- ^ Abdullah Çelik (3 Mayıs 2024). ""Newey'in Red Bull'dan Ayrılma Kararı, 'Kaprisli' Olduğunu Düşünen Diğerlerini Memnun Etti"". Haber. MotorSport. 3 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020.
- ^ "Books by Adrian Newey". GoodReads. 14 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024.
 | Formula 1 ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
