İçeriğe atla

Töremen Apa Kağan: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Çalıştay (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
SpdyBot (mesaj | katkılar)
k Bot: kaynak ve şablon dz. (hata bildir)
 
(9 kullanıcı tarafından yapılan 14 ara revizyon gösterilmiyor)
11. satır: 11. satır:
| vekili =
| vekili =
| sonra_gelen =
| sonra_gelen =
| veliaht = [[Yaŋsu Kağan]]
| veliaht = [[Yangsu Tigin]]
| eşi =
| eşi =
| çocukları =
| çocukları =
18. satır: 18. satır:
| babası = [[Mukan Kağan]]
| babası = [[Mukan Kağan]]
| annesi =
| annesi =
| çocukları = [[Tong Yabgu Kağan]], [[Şikoey Kağan]]{{Kaynak belirt}}
| doğum_tarihi =
| doğum_tarihi =
| doğum_yeri = [[Türk Kağanlığı]]
| doğum_yeri = [[Türk Kağanlığı]]
29. satır: 30. satır:
}}
}}


'''Töremen Apa Kağan''', [[Göktürk İç Savaşı]] yıllarında [[Buhara]] bölgesinde [[yabgu]]luk yapan Türk devlet adamı. Apa Kağan adıyla yabguluk yapmıştır, Türkçe kişisel adı ise Töremen'dir.<ref name="Gumilev">Turkic reading in the onomastic table of ''Ancient Turks'' by [[Lev Gumilev]], Лев Николаевич Гумилёв, «Древние тюрки», 1967 г, С. 463-469, [http://gumilevica.kulichki.net/OT/ot33.htm Ономастическая таблица.] {{Ru icon}}</ref>
'''Töremen Apa Kağan''', [[Göktürk İç Savaşı]] yıllarında [[Buhara]] bölgesinde [[yabgu]]luk yapan Türk devlet adamı. Apa Kağan adıyla yabguluk yapmıştır, Türkçe kişisel adı ise Töremen'dir.<ref name="Gumilev">Turkic reading in the onomastic table of ''Ancient Turks'' by [[Lev Gumilev]], Лев Николаевич Гумилёв, «Древние тюрки», 1967 г, С. 463-469, [http://gumilevica.kulichki.net/OT/ot33.htm Ономастическая таблица.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120306181619/http://gumilevica.kulichki.net/OT/ot33.htm |tarih=6 Mart 2012 }} {{Rus}}</ref>


== Yaşamı ==
== Yaşamı ==
[[Taspar Kağan]] ölmeden önce, kendi oğlu [[Amrak]] yerine hükümdarlık görevini Töremen Apa Kağan'a devretmek istediğini vasiyet etmişti. Taspar'ın ölümünden sonra bu durum, Göktürk Toygunu tarafından kabul edilmedi. Toygun töre gereği, "Türk Kağanlığı" hakkının İşbara veya [[Amrak]] tarafından yürütülebileceği kararını verdi.<ref name="bodo">Bobodzhan Gafurovich Gafurov, ''Central Asia: Pre-historic to Pre-modern Times'', Volume 1, Shipra Publications, 2005, ISBN 978-81-7541-244-6, p. 328.</ref> Ancak, Töremen Apa Kağan ölen kağanın sözlerini dayanak göstererek hükümdarlık iddiasında bulundu. Devletin batı kasandını yönetip, asıl hedefi Türk Kağanı olmak olan [[Tarduş Kağan]] bu durumu bir fırsat olarak bilerek; kağan yapılmayan Töremen'e destek verdi.<ref name="bodo"/> Tarduş'un desteğini de alan Apa Kağan, kağan ilan edilen [[İşbara Kağan]] ile yaptığı savaşı kaybederek; Buhara'ya kadar çekildi. Burada, kendini kağan ilan etti. 587'de ölünce; Tarduş'un oğlu [[Yaŋsu Kağan]] onun yerine Buhara yabguluğuna getirildi.<ref name="bodo"/>
[[Taspar Kağan]] ölmeden önce, kendi oğlu [[Amrak]] yerine hükümdarlık görevini Töremen Apa Kağan'a devretmek istediğini vasiyet etmişti. Taspar'ın ölümünden sonra bu durum, Göktürk Toygunu tarafından kabul edilmedi. Toygun töre gereği, "Türk Kağanlığı" hakkının İşbara veya [[Amrak]] tarafından yürütülebileceği kararını verdi.<ref name="bodo">Bobodzhan Gafurovich Gafurov, ''Central Asia: Pre-historic to Pre-modern Times'', Volume 1, Shipra Publications, 2005, ISBN 978-81-7541-244-6, p. 328.</ref> Ancak, Töremen Apa Kağan ölen kağanın sözlerini dayanak göstererek hükümdarlık iddiasında bulundu. Devletin batı kanadını yönetip, asıl hedefi Türk Kağanı olmak olan [[Tarduş Kağan]] bu durumu bir fırsat olarak bilerek; kağan yapılmayan Töremen'e destek verdi.<ref name="bodo"/> Tarduş'un desteğini de alan Apa Kağan, kağan ilan edilen [[İşbara Kağan]] ile yaptığı savaşı kaybederek; Buhara'ya kadar çekildi. Burada, kendini kağan ilan etti. 587'de ölünce; [[Yangsu Tigin|Yaŋsu Kağan]] onun yerine Buhara yabguluğuna getirildi.<ref name="bodo"/>


==Kaynakça==
==Kaynakça==
{{kaynakça}}
{{Kaynakça}}


{{Göktürkler}}
{{Göktürkler}}


[[Kategori:Göktürk kağanları]]
[[Kategori:Göktürk kağanları]]
[[Kategori:Göktürkler]]
[[Kategori:Türkler]]
[[Kategori:Göktürk İç Savaşı]]
[[Kategori:Göktürk İç Savaşı]]
[[Kategori:587 yılında ölenler]]
[[Kategori:Doğum tarihi bilinmeyenler]]

18.11, 16 Haziran 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.

Töremen Apa Kağan
Hüküm süresi581-587 (6 yıl)
Taç giymesi595
Önce gelenTaspar Kağan
Veliaht(lar)Yangsu Tigin
DoğumTürk Kağanlığı
Ölüm587
Çocuk(lar)ıTong Yabgu Kağan, Şikoey Kağan[kaynak belirtilmeli]
HanedanAşina
BabasıMukan Kağan
DiniTengricilik
MeslekDevlet yöneticisi

Töremen Apa Kağan, Göktürk İç Savaşı yıllarında Buhara bölgesinde yabguluk yapan Türk devlet adamı. Apa Kağan adıyla yabguluk yapmıştır, Türkçe kişisel adı ise Töremen'dir.[1]

Taspar Kağan ölmeden önce, kendi oğlu Amrak yerine hükümdarlık görevini Töremen Apa Kağan'a devretmek istediğini vasiyet etmişti. Taspar'ın ölümünden sonra bu durum, Göktürk Toygunu tarafından kabul edilmedi. Toygun töre gereği, "Türk Kağanlığı" hakkının İşbara veya Amrak tarafından yürütülebileceği kararını verdi.[2] Ancak, Töremen Apa Kağan ölen kağanın sözlerini dayanak göstererek hükümdarlık iddiasında bulundu. Devletin batı kanadını yönetip, asıl hedefi Türk Kağanı olmak olan Tarduş Kağan bu durumu bir fırsat olarak bilerek; kağan yapılmayan Töremen'e destek verdi.[2] Tarduş'un desteğini de alan Apa Kağan, kağan ilan edilen İşbara Kağan ile yaptığı savaşı kaybederek; Buhara'ya kadar çekildi. Burada, kendini kağan ilan etti. 587'de ölünce; Yaŋsu Kağan onun yerine Buhara yabguluğuna getirildi.[2]

  1. ^ Turkic reading in the onomastic table of Ancient Turks by Lev Gumilev, Лев Николаевич Гумилёв, «Древние тюрки», 1967 г, С. 463-469, Ономастическая таблица. 6 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça)
  2. ^ a b c Bobodzhan Gafurovich Gafurov, Central Asia: Pre-historic to Pre-modern Times, Volume 1, Shipra Publications, 2005, ISBN 978-81-7541-244-6, p. 328.