İçeriğe atla

Töremen Apa Kağan: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki fark
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Çalıştay (mesaj | katkılar)
Devriyeler
9.917 değişiklik
Değişiklik özeti yok
SpdyBot (mesaj | katkılar)
Botlar
332.417 değişiklik
k Bot: kaynak ve şablon dz. (hata bildir)
 
(10 kullanıcı tarafından yapılan 28 ara revizyon gösterilmiyor)
1. satır: 1. satır:
{{Kraliyet bilgi kutusu
{{Kraliyet bilgi kutusu
| isim = İltigin Buyruk Kağan
| isim = Töremen Apa Kağan
| başlık =
| başlık =
| resim =
| resim =
11. satır: 11. satır:
| vekili =
| vekili =
| sonra_gelen =
| sonra_gelen =
| veliaht = [[Yaŋsu Kağan]]
| veliaht = [[Yangsu Tigin]]
| eşi =
| eşi =
| çocukları =
| çocukları =
18. satır: 18. satır:
| babası = [[Mukan Kağan]]
| babası = [[Mukan Kağan]]
| annesi =
| annesi =
| çocukları = [[Tong Yabgu Kağan]], [[Şikoey Kağan]]{{Kaynak belirt}}
| doğum_tarihi =
| doğum_tarihi =
| doğum_yeri = [[Türk Kağanlığı]]
| doğum_yeri = [[Türk Kağanlığı]]
29. satır: 30. satır:
}}
}}


'''Töremen Apa Kağan''', [[Göktürk İç Savaşı]] yıllarında [[Buhara]] bölgesinde [[yabguluk]] yapan Türk devlet adamı. Apa Kağan adıyla yabguluk yapmıştır, Türkçe kişisel adı ise Töremen'dir.<ref name="Gumilev">Turkic reading in the onomastic table of ''Ancient Turks'' by [[Lev Gumilev]], Лев Николаевич Гумилёв, «Древние тюрки», 1967 г, С. 463-469, [http://gumilevica.kulichki.net/OT/ot33.htm Ономастическая таблица.] {{Ru icon}}</ref>
'''Töremen Apa Kağan''', [[Göktürk İç Savaşı]] yıllarında [[Buhara]] bölgesinde [[yabgu]]luk yapan Türk devlet adamı. Apa Kağan adıyla yabguluk yapmıştır, Türkçe kişisel adı ise Töremen'dir.<ref name="Gumilev">Turkic reading in the onomastic table of ''Ancient Turks'' by [[Lev Gumilev]], Лев Николаевич Гумилёв, «Древние тюрки», 1967 г, С. 463-469, [http://gumilevica.kulichki.net/OT/ot33.htm Ономастическая таблица.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120306181619/http://gumilevica.kulichki.net/OT/ot33.htm |tarih=6 Mart 2012 }} {{Rus}}</ref>


== Yaşamı ==
[[Taspar Kağan]] ölmeden önce, kendi oğlu [[Amrak]] yerine hükümdarlık görevini Töremen Apa Kağan'a devretmek istediğini vasiyet etmişti. Taspar'ın ölümünden sonra bu durum, Göktürk Toygunu tarafından kabul edilmedi. Toygun töre gereği, "Türk Kağanlığı" hakkının İşbara veya [[Amrak]] tarafından yürütülebileceği kararını verdi.<ref name="bodo">Bobodzhan Gafurovich Gafurov, ''Central Asia: Pre-historic to Pre-modern Times'', Volume 1, Shipra Publications, 2005, ISBN 978-81-7541-244-6, p. 328.</ref> Ancak, Töremen Apa Kağan ölen kağanın sözlerini dayanak göstererek hükümdarlık iddiasında bulundu. Devletin batı kanadını yönetip, asıl hedefi Türk Kağanı olmak olan [[Tarduş Kağan]] bu durumu bir fırsat olarak bilerek; kağan yapılmayan Töremen'e destek verdi.<ref name="bodo"/> Tarduş'un desteğini de alan Apa Kağan, kağan ilan edilen [[İşbara Kağan]] ile yaptığı savaşı kaybederek; Buhara'ya kadar çekildi. Burada, kendini kağan ilan etti. 587'de ölünce; [[Yangsu Tigin|Yaŋsu Kağan]] onun yerine Buhara yabguluğuna getirildi.<ref name="bodo"/>


== Həyatı ==
==Kaynakça==
{{Kaynakça}}


{{Göktürkler}}
Taspar xaqan ölümündən əvvəl qaydalara zidd olaraq Apa xaqanı vəliəhd təyin etdiyi üçün müharibənin ortasında qalan Apa xaqan Tardu xaqandan müdafiə aldı. İşbara xaqana məğlub olaraq Buxaraya çəkildi və orda xaqanlıq etməyə başladı. 587-ci ildə vəfat edərək öldü. Buxara yabquluğuna Tardu xaqanın oğlu [[Yanq Soux Tegin]] gəldi.


[[Kategori:Göktürk kağanları]]

[[Kategori:Göktürk İç Savaşı]]

[[Kategori:587 yılında ölenler]]

[[Kategori:Doğum tarihi bilinmeyenler]]
{{Göytürk xaqanları}}

18.11, 16 Haziran 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.

Töremen Apa Kağan
Hüküm süresi581-587 (6 yıl)
Taç giymesi595
Önce gelenTaspar Kağan
Veliaht(lar)Yangsu Tigin
DoğumTürk Kağanlığı
Ölüm587
Çocuk(lar)ıTong Yabgu Kağan, Şikoey Kağan[kaynak belirtilmeli]
HanedanAşina
BabasıMukan Kağan
DiniTengricilik
MeslekDevlet yöneticisi

Töremen Apa Kağan, Göktürk İç Savaşı yıllarında Buhara bölgesinde yabguluk yapan Türk devlet adamı. Apa Kağan adıyla yabguluk yapmıştır, Türkçe kişisel adı ise Töremen'dir.[1]

Yaşamı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Taspar Kağan ölmeden önce, kendi oğlu Amrak yerine hükümdarlık görevini Töremen Apa Kağan'a devretmek istediğini vasiyet etmişti. Taspar'ın ölümünden sonra bu durum, Göktürk Toygunu tarafından kabul edilmedi. Toygun töre gereği, "Türk Kağanlığı" hakkının İşbara veya Amrak tarafından yürütülebileceği kararını verdi.[2] Ancak, Töremen Apa Kağan ölen kağanın sözlerini dayanak göstererek hükümdarlık iddiasında bulundu. Devletin batı kanadını yönetip, asıl hedefi Türk Kağanı olmak olan Tarduş Kağan bu durumu bir fırsat olarak bilerek; kağan yapılmayan Töremen'e destek verdi.[2] Tarduş'un desteğini de alan Apa Kağan, kağan ilan edilen İşbara Kağan ile yaptığı savaşı kaybederek; Buhara'ya kadar çekildi. Burada, kendini kağan ilan etti. 587'de ölünce; Yaŋsu Kağan onun yerine Buhara yabguluğuna getirildi.[2]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Turkic reading in the onomastic table of Ancient Turks by Lev Gumilev, Лев Николаевич Гумилёв, «Древние тюрки», 1967 г, С. 463-469, Ономастическая таблица. 6 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça)
  2. ^ a b c Bobodzhan Gafurovich Gafurov, Central Asia: Pre-historic to Pre-modern Times, Volume 1, Shipra Publications, 2005, ISBN 978-81-7541-244-6, p. 328.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Töremen_Apa_Kağan&oldid=33242618" sayfasından alınmıştır