İçeriğe atla

Terni (il): Revizyonlar arasındaki fark

Koordinatlar: 42°45′00″K 11°06′30″D / 42.75000°K 11.10833°D / 42.75000; 11.10833
Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Kategori:İtalya İlleri Kategori:İtalya'nın illeri olarak değiştiriliyor
İmmoBot (mesaj | katkılar)
k Kaynakça: kaynakça şablonu düzenleniyor..., değiştirildi: {{kaynakça|30em}} → {{kaynakça}}
Etiketler: AWB Elle geri alma
 
(26 kullanıcı tarafından yapılan 41 ara revizyon gösterilmiyor)
1. satır: 1. satır:
{{Yerleşim bilgi kutusu
{{İtalya İl Bilgikutusu
| ad = Terni ili
| İtalyanca_adı = Provincia di Terni
| yerli_ad = Provincia di Terni
| Türkçe_adı = Terni ili
| yerleşim_türü = [[İtalya'nın illeri|İl]]
| Bayrak =
| Arma = Provincia di Terni-Stemma.png
| bayrak = Flag of the province of Terni.svg
| bayrak_boyutu = 100px
| Harita = Map Province of Terni.svg
| arma = Provincia di Terni-Stemma.svg
| Coğrafi_bölge = Merkezi İtalya
| arma_boyutu = 65px
| Bölge = [[Umbria]]
| harita = Terni in Italy.svg
| Merkez_şehri = [[Terni]]
| harita_boyutu = 250px
| Başkan = Feliciano Polli (Partito Democratico)
| harita_açıklaması =
| Başkan_tarih = 8.6.2009
| altbölüm_türü = [[Ülkeler listesi|Ülke]]
| Yüzölçümü = 2122
| altbölüm_adı = {{bayraksimge|İtalya}} [[İtalya]]
| Nüfus = 234268
| altbölüm_türü1 = [[İtalya'nın bölgeleri|Bölge]]
| Nüfus_tarih = 31.8.2010
| altbölüm_adı1 = [[Umbria]]
| Belde_sayısı = 33
| idari_merkez_türü = Başkent
| Plaka = TR
| idari_merkez = [[Terni]]
| Posta_kodu = 05100, 05010-05039
| alt_idari_birim_türü = [[İtalya'nın belediyeleri|Komün]] sayısı
| Telefon = 075, 0744, 0763
| alt_idari_birimler = 33
| ISTAT = 055
| önder_türü = Başkan
| önder_adı = Gianpiero Lattanzi
| önder_parti =
| yüz_ölçümü_toplam_km2 = 2,122
| nüfus_as_of = 28 Şubat 2016
| nüfus_not =
| nüfus_toplam = 228,236
| km2_nüfus_yoğunluğu = 110
| zaman_dilimi = [[Orta Avrupa Saati|OAS]]
| utc_offset = +01.00
| zaman_dilimi_DST = [[Orta Avrupa Yaz Saati|OAYS]]
| utc_offset_DST = +02.00
| posta_kodu_türü = Posta kodu
| posta_kodu =
| alan_kodu = 075, 0744, 0763
| website =
| plaka_kodu = TR
}}
}}


'''Ternı ili''' orta [[İtalya]]'da [[Umbria]] bölgesinin ili olup merkezi ismini aldığı [[Terni]] şehridir. Ternı ili 1927de [[Perugia ili]]ne bağlı olan komünlerden kurulmuştur. İlin alanı 2.122 km² olup bu ile bağlı olan 33 belde bulunur.
'''Ternı ili''' ([[İtalyanca]]: ''Provincia di Terni''), orta [[İtalya]]'da [[Umbria]] bölgesinin ili olup merkezi ismini aldığı [[Terni]] şehridir. Terni ili 1927'de [[Perugia (il)|Perugia]] iline bağlı olan komünlerden kurulmuştur. İlin alanı 2.122 km² olup bu ile bağlı olan 33 belde bulunur.


== Coğrafi konumu ==


[[Dosya:Terni mappa.png|küçükresim|sol|upright=1.14|Terni ili]]
==Coğrafi konumu==


Ternı ili kuzeyinde [[Perugia (il)|Perugia]] ili; doğusunda, güneyinde ve batısında [[Lazio]] Bölgesine bağlı olan [[Rieti ili]] ve [[Viterbo ili]] ve kuzeybatısında ise [[Toskana]] Bölgesi'ne dahil olan [[Siena ili]] bulunur.
[[Dosya:Terni mappa.png|thumb|left|300px|Terni ili]]


Ternı ili Umbria bölgesinin güney-batısından oluşur. "Nera Nehri" vadisinin Velino Nehri ile birleşmesine kadar olan aşağı kısmını ve sonra [[Tiber Nehri]]'nin doğusunu, yani Nera Nehri ile birleşme mevkinden Chiani ve Paglıa nehirleriyle birleşme noktasına kadar olan kısmını, içinde bulundurur. İlin arazisi büyük ovalar ve vadiler ve orman ağaçları dikilmiş yüksekçe tepeleri kapsar.


Tepelik arazide Terni ve Orvieto arasında orta irtifada Mount Peglia (837m) ile Monte Croce di Serra (994m) zirveleri; 1672m. zirveli Monte Aspra;yı içinde bulunduran Valerina dağlık yöresi; 1121m irtifalı Monte Torre Maggiore'yi içine alan Martanı silsilesi ve Cascate delle Marmore bulunur.
Ternı ili kuzeyinde [[Perugia ili]]; doğusunda, güneyinde ve batısında [[Lazio]] Bölgesine bağlı olan [[Rieti ili]] ve [[Viterbo ili]] ve kuzeybatısında ise [[Toskana]] Bölgesi'ne dahil olan [[Siena ili]] bulunur.


İlin Rieti ili ile sınırındndan güneydoğuya doğru zirveleri Monte Argento (435m) ve Monte Terminuto (897 m)) olan bir diğer dağ silsilesi bulunur. Civarında [[Miranda]] beldesi bulunan Monte Terminuto'dan sonra bu silsile daha da yükselir; "Stroncolino Cimitelle Mount" (1130 m) ve "Mount Macchialunga" (1158 m) bu kesimdedirler. Montosa'nın güneyine ve güneydoğusunda [[Amelia, Umbria|Amelia]], Narni ve Calvi'ye doğru Monte Arnate (551 m), Monte San Croce (452 m), Monte Trassiuarı (614 m), Monte Bandita (668 m) ve Monte San Pancrazio (1118 m) zirveleri olan bir diğer dağ silsilesi de bulunur. Ternı ilinin en kuzey kısmında bulunan 5 belediye Yüksek Orvieto yaylasının önemli kısmını oluştururlar.
Ternı ili Umbria bölgesinin güney-batısından oluşur. "Nera Nehri" vadisinin Velino Nehri ile birleşmesine kadar olan aşağı kısmını ve sonra [[Tiber Nehri]]'nin dogusunu, yani Nera Nehri ile birleşme mevkinden Chiani ve Paglıa nehirleriyle birleşme noktasına kadar olan kısmını, içinde bulundurur. İlin arazisi büyük ovalar ve vadiler ve orman ağaçlari dikilmiş yüksekçe tepeleri kapsar.

Tepelik arazide Terni ve Orvieto arasında orta irtifada Mount Peglia (837m) ile Monte Croce di Serra (994m) zirveleri; 1672m. zirveli Monte Aspra;yı içinde bulunduran Valerina dağlık yöresi; 1121m irtifalı Monte Torre Maggiore'yi içine alan Martanı silsilesi ve Cascate delle Marmore bulunur.

İlin Rieti ili ile sınırındndan güneydoğuya doğru zirveleri Monte Argento (435m) ve Monte Terminuto (897 m)) olan bir diğer dağ silsilesi bulunur. Civarında [[Miranda]] beldesi bulunan Monte Terminuto'dan sonra bu silsile daha da yükselir; "Stroncolino Cimitelle Mount" (1130 m) ve "Mount Macchialunga" (1158 m) bu kesimdedirler. Montosa'nın güneyine ve güneydoğusunda Amelia, Narnı ve Calvi'ye doğru Monte Arnate (551 m), Monte San Croce (452 m), Monte Trassiuarı (614 m), Monte Bandita (668 m) ve Monte San Pancrazio (1118 m) zirveleri olan bir diğer dağ silsilesi de bulunur. Ternı ilinin en kuzey kısmında bulunan 5 belediye Yüksek Orvieto yaylasının önemli kısmını oluştururlar.


Ternı ilindeki birçok nehir üzerinde barajlar yapılanarak hidroelektrik üretilmekte ve bu barajlar arkasında şu yapma goller bulunmaktadır.
Ternı ilindeki birçok nehir üzerinde barajlar yapılanarak hidroelektrik üretilmekte ve bu barajlar arkasında şu yapma goller bulunmaktadır.
44. satır: 59. satır:
* [[Rieti ili]] içinde bulunan "Piediluco Golü"nün bir kısmı Ternı ili dahilindedir.
* [[Rieti ili]] içinde bulunan "Piediluco Golü"nün bir kısmı Ternı ili dahilindedir.


==Demografi==
== Demografi ==


Terni ili nüfusu (31.8.2010 tahminiyle) 234.268 kişi olup nüfus yoğunluğu 110,39 kişi/km² dir.
Terni ili nüfusu (31.8.2010 tahminiyle) 234.268 kişi olup nüfus yoğunluğu 110,39 kişi/km² dir.


== Önemli şehirler ve beldeler ==


Terni ilinin 33 belediyesi bulunmaktadır. Nüfus büyüklüğü (31.8.2010 itibarıyla) sırasına göre ilde bulunan yaklaşık 10.000 kişiden büyük nüfuslu belediyeler şunlardır.<ref>Kaynak: [http://demo.istat.it/bil2009/ındex.html İSTAT]{{Ölü bağlantı|tarih=Nisan 2020 }} 1.03.2010)</ref>
==Önemli şehirler ve beldeler==

Terni ilinin 33 belediyesi bulunmaktadır. Nüfus büyüklüğü (31.8.2010 itibariyle) sırasına göre ilde bulunan yaklaşık 10.000 kişiden büyük nüfuslu belediyeler şunlardır.<ref>Kaynak: [http://demo.istat.it/bil2009/ındex.html İSTAT] 1.03.2010)</ref>:


{| {{prettytable|text-alığn=center}}
{| {{prettytable|text-alığn=center}}
59. satır: 73. satır:
!style="background:#CCCCFF"|Alan (km²)
!style="background:#CCCCFF"|Alan (km²)
|-
|-
| align=center|[[Dosya:Terni-Stemma.png|35px]]
| align=center|
| align=center|[[Terni]]
| align=center|[[Terni]]
| align=center|113.064
| align=center|113.064
| align=center|211,90
| align=center|211,90
|-
|-
| align=center|[[Dosya:Orvieto-Stemma.png|25px]]
| align=center|[[Dosya:Orvieto-Stemma.svg|25px]]
| align=center|[[Orvieto]]
| align=center|[[Orvieto]]
| align=center|21.103
| align=center|21.103
| align=center|281
| align=center|281
|-
|-
| align=center|[[Dosya:Narni-Stemma_it.png|35px]]
| align=center|
| align=center|[[Narni]]
| align=center|[[Narni]]
| align=center|20.393
| align=center|20.393
| align=center|197
| align=center|197
|-
|-
| align=center|[[Dosya:Amelia-Stemma.png|35px]]
| align=center|
| align=center|[[Amelia, Italya|Amelia]]
| align=center|[[Amelia, Umbria|Amelia]]
| align=center|12.076
| align=center|12.076
| align=center|132
| align=center|132
83. satır: 97. satır:
== Ekonomi==
== Ekonomi==


Ternı ilinde İtalya'da ilk defa 1884de demir-çelik fabrikası kurulmuştur ve devamlı revize edilen bu fabrika günümüzde "Thyssen-Krupp Accıaı Specialı Ternı SpA" şirketine aittir. Bu fabrikanın yanında, Terni ilinde silah sanayii de gelişmiştir. Bu nedenle II. Dünya Savaşı sırasında Terni ilinde bulunan demir-çelik ve silah fabrikaları büyük müteffik hava güçleri bombardımanlarına sahne olmuştur. İlin merkezi olan [[Terni]] şehri neredeyse yerle bir olmuş ve savaştan sonra tümüyle yeniden yapılmıştır.
Ternı ilinde İtalya'da ilk defa 1884'te demir-çelik fabrikası kurulmuştur ve devamlı revize edilen bu fabrika günümüzde "Thyssen-Krupp Accıaı Specialı Ternı SpA" şirketine aittir. Bu fabrikanın yanında, Terni ilinde silah sanayii de gelişmiştir. Bu nedenle II. Dünya Savaşı sırasında Terni ilinde bulunan demir-çelik ve silah fabrikaları büyük müttefik hava güçleri bombardımanlarına sahne olmuştur. İlin merkezi olan [[Terni]] şehri neredeyse yerle bir olmuş ve savaştan sonra tümüyle yeniden yapılmıştır.


Ternı ili İtalya turizminin en önemli merkezlerini ihtiva eder. [[Orvieto]] ve etrafında bulunan tarihsel ve doğal görülecek yerler yörel, milli ve uluslarası turizm merkezleridir. Bunlar arasında [[Cascata delle Marmore]], [[Valnerina ternana]], [[Narni]] ve [[Amelia]] bulunur.
Ternı ili İtalya turizminin en önemli merkezlerini ihtiva eder. [[Orvieto]] ve etrafında bulunan tarihsel ve doğal görülecek yerler yörel, milli ve uluslararası turizm merkezleridir. Bunlar arasında [[Cascata delle Marmore]], [[Valnerina ternana]], [[Narni]] ve [[Amelia, Umbria|Amelia]] bulunur.


== Resimler ==

==Resimler==
<Gallery>
<Gallery>
Dosya:Via_Plebiscito.gif|[[Terni]] - Via del Plebiscito sokagi
Dosya:Via_Plebiscito.gif|[[Terni]] - Via del Plebiscito Sokağı
Dosya:Orvieto-cattedrale02.jpg|[[Orvieto]] Katedrali.
Dosya:Orvieto-cattedrale02.jpg|[[Orvieto]] Katedrali.
Dosya:Narnipiazza.JPG|[[Narni]] - merkez meydani.
Dosya:Narnipiazza.JPG|[[Narni]] - merkez meydanı.
Dosya:Abbaziasancassiano.JPG|San Cassiano Manastiri([[Narni]]).
Dosya:Abbaziasancassiano.JPG|San Cassiano Manastiri([[Narni]]).
Dosya:Sangemini verso nord.jpg|[[San Gemini]].
Dosya:Sangemini verso nord.jpg|[[San Gemini]].
102. satır: 115. satır:
== Kaynakça ==
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
{{kaynakça}}
*[http://it.wikipedia.org/wiki/Provincia_di_Terni İtalyanca Wikipedia "Provincia_di_Terni" maddesi] {{it icon}}
*[http://it.wikipedia.org/wiki/Provincia_di_Terni İtalyanca Wikipedia "Provincia_di_Terni" maddesi] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20101127184957/http://it.wikipedia.org/wiki/Provincia_di_Terni |tarih=27 Kasım 2010 }} {{it icon}}


==Ayrıca bakınız==
== Ayrıca bakınız ==
*[[Umbria]]
*[[Umbria]]
*[[Terni]]
*[[Terni]]
111. satır: 124. satır:


{{commons|Terni ili}}
{{commons|Terni ili}}
* [http://www.provincia.terni.it/ Terni İli resmi websitesi] {{it icon}}
* [https://web.archive.org/web/20040916034950/http://www.provincia.terni.it/ Terni İli resmi websitesi] {{it icon}}


{{Terni ili}}
{{Terni ili}}
{{Umbria Bölgesi}}
{{Umbria Bölgesi}}


{{coord|42|45|00|N|11|06|30|E|source:itwiki_region:IT|display=title}}
{{Koordinat|42|45|00|N|11|06|30|E|source:itwiki_region:IT|display=title}}


{{Otorite kontrolü}}
[[Kategori:İtalya'nın illeri]]
[[Kategori:Umbria'nin illeri]]
[[Kategori:Terni ili| ]]


[[Kategori:Terni ili| ]]
[[ar:مقاطعة تيرني]]
[[bg:Терни (провинция)]]
[[ca:Província de Terni]]
[[cs:Provincie Terni]]
[[de:Provinz Terni]]
[[el:Τέρνι (επαρχία)]]
[[en:Province of Terni]]
[[eo:Provinco de Terno]]
[[es:Provincia de Terni]]
[[et:Terni provints]]
[[eu:Terniko probintzia]]
[[fi:Ternin maakunta]]
[[fr:Province de Terni]]
[[gl:Provincia de Terni]]
[[he:טרני (נפה)]]
[[hr:Terni (pokrajina)]]
[[id:Provinsi Terni]]
[[it:Provincia di Terni]]
[[ja:テルニ県]]
[[jv:Provinsi Terni]]
[[ko:테르니 현]]
[[la:Interamna (provincia)]]
[[lad:Provinsia de Terni]]
[[lt:Ternio provincija]]
[[ms:Wilayah Terni]]
[[nl:Terni (provincie)]]
[[nn:Provinsen Terni]]
[[no:Provinsen Terni]]
[[oc:Província de Terni]]
[[pl:Prowincja Terni]]
[[pms:Provincia ëd Terni]]
[[pnb:ضلع ٹرنی]]
[[pt:Terni (província)]]
[[ro:Provincia Terni]]
[[roa-tara:Provinge de Terni]]
[[ru:Терни (провинция)]]
[[scn:Pruvincia di Terni]]
[[simple:Province of Terni]]
[[sl:Terni (pokrajina)]]
[[sr:Терни (округ)]]
[[sv:Terni (provins)]]
[[tl:Terni]]
[[uk:Провінція Терні]]
[[vec:Provincia de Terni]]
[[vi:Terni (tỉnh)]]
[[war:Terni (lalawigan)]]
[[zh:特爾尼省]]
[[zh-min-nan:Terni Séng]]

08.40, 21 Mayıs 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.

Terni ili
Provincia di Terni
Terni ili bayrağı
Bayrak
Terni ili arması
Arma
Ülkeİtalya İtalya
BölgeUmbria
BaşkentTerni
Komün sayısı33
İdare
 • BaşkanGianpiero Lattanzi
Yüzölçümü
 • Toplam2,122 km²
Nüfus
 (28 Şubat 2016)
 • Toplam228.236
 • Yoğunluk110/km²
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)
Alan kodları075, 0744, 0763
Plaka koduTR

Ternı ili (İtalyanca: Provincia di Terni), orta İtalya'da Umbria bölgesinin ili olup merkezi ismini aldığı Terni şehridir. Terni ili 1927'de Perugia iline bağlı olan komünlerden kurulmuştur. İlin alanı 2.122 km² olup bu ile bağlı olan 33 belde bulunur.

Coğrafi konumu

[değiştir | kaynağı değiştir]
Terni ili

Ternı ili kuzeyinde Perugia ili; doğusunda, güneyinde ve batısında Lazio Bölgesine bağlı olan Rieti ili ve Viterbo ili ve kuzeybatısında ise Toskana Bölgesi'ne dahil olan Siena ili bulunur.

Ternı ili Umbria bölgesinin güney-batısından oluşur. "Nera Nehri" vadisinin Velino Nehri ile birleşmesine kadar olan aşağı kısmını ve sonra Tiber Nehri'nin doğusunu, yani Nera Nehri ile birleşme mevkinden Chiani ve Paglıa nehirleriyle birleşme noktasına kadar olan kısmını, içinde bulundurur. İlin arazisi büyük ovalar ve vadiler ve orman ağaçları dikilmiş yüksekçe tepeleri kapsar.

Tepelik arazide Terni ve Orvieto arasında orta irtifada Mount Peglia (837m) ile Monte Croce di Serra (994m) zirveleri; 1672m. zirveli Monte Aspra;yı içinde bulunduran Valerina dağlık yöresi; 1121m irtifalı Monte Torre Maggiore'yi içine alan Martanı silsilesi ve Cascate delle Marmore bulunur.

İlin Rieti ili ile sınırındndan güneydoğuya doğru zirveleri Monte Argento (435m) ve Monte Terminuto (897 m)) olan bir diğer dağ silsilesi bulunur. Civarında Miranda beldesi bulunan Monte Terminuto'dan sonra bu silsile daha da yükselir; "Stroncolino Cimitelle Mount" (1130 m) ve "Mount Macchialunga" (1158 m) bu kesimdedirler. Montosa'nın güneyine ve güneydoğusunda Amelia, Narni ve Calvi'ye doğru Monte Arnate (551 m), Monte San Croce (452 m), Monte Trassiuarı (614 m), Monte Bandita (668 m) ve Monte San Pancrazio (1118 m) zirveleri olan bir diğer dağ silsilesi de bulunur. Ternı ilinin en kuzey kısmında bulunan 5 belediye Yüksek Orvieto yaylasının önemli kısmını oluştururlar.

Ternı ilindeki birçok nehir üzerinde barajlar yapılanarak hidroelektrik üretilmekte ve bu barajlar arkasında şu yapma goller bulunmaktadır.

  • Tiber Nehri üzerinde "Çorbara Golü";
  • Tiber Nehri üzerinde "Alviano Golü";
  • Narnı yakınlarında "L'Aia Çayı" üzerinde "Recentino Golü";
  • "Nera Çayı" üzerinde "San Liberato Golü";
  • "Marroggia Çayı" üzerinde "Arezzo Golü".
  • Rieti ili içinde bulunan "Piediluco Golü"nün bir kısmı Ternı ili dahilindedir.

Terni ili nüfusu (31.8.2010 tahminiyle) 234.268 kişi olup nüfus yoğunluğu 110,39 kişi/km² dir.

Önemli şehirler ve beldeler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Terni ilinin 33 belediyesi bulunmaktadır. Nüfus büyüklüğü (31.8.2010 itibarıyla) sırasına göre ilde bulunan yaklaşık 10.000 kişiden büyük nüfuslu belediyeler şunlardır.[1]

Arma Belde adı Nüfus Alan (km²)
Terni 113.064 211,90
Orvieto 21.103 281
Narni 20.393 197
Amelia 12.076 132

Ternı ilinde İtalya'da ilk defa 1884'te demir-çelik fabrikası kurulmuştur ve devamlı revize edilen bu fabrika günümüzde "Thyssen-Krupp Accıaı Specialı Ternı SpA" şirketine aittir. Bu fabrikanın yanında, Terni ilinde silah sanayii de gelişmiştir. Bu nedenle II. Dünya Savaşı sırasında Terni ilinde bulunan demir-çelik ve silah fabrikaları büyük müttefik hava güçleri bombardımanlarına sahne olmuştur. İlin merkezi olan Terni şehri neredeyse yerle bir olmuş ve savaştan sonra tümüyle yeniden yapılmıştır.

Ternı ili İtalya turizminin en önemli merkezlerini ihtiva eder. Orvieto ve etrafında bulunan tarihsel ve doğal görülecek yerler yörel, milli ve uluslararası turizm merkezleridir. Bunlar arasında Cascata delle Marmore, Valnerina ternana, Narni ve Amelia bulunur.

  1. ^ Kaynak: İSTAT[ölü/kırık bağlantı] 1.03.2010)

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]