Zhuangzi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon]

[kontrol edilmiş revizyon]

İçerik silindi İçerik eklendi

Satır içi

18.40, 14 Mayıs 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.

Zhuāngzǐ (Çince: 莊子, Zhuāngzǐ pinyin, Chuang Tzu (Wade-Giles), Chuang Tsu ya da Chuang Tse) MÖ 4. yüzyılda Çin'in Savaşan Eyaletler Döneminde yaşamış önemli bir bilge. Asıl adı Zhuang Zhou dur. Kendi adıyla anılan özgün eserinde insan ve doğası, doğanın işleyişi, insanın doğayla uyumlu yaşamasının yollarını anlatmıştır. Bu eser,

Laozi'nin Dao De Jing başta olmak üzere Dao Öğretisi'nin temel kaynaklarından sayılır.

En çok bilinen hikâyelerinden biri Kelebek Rüyası diye bilinen "Şeylerin aynılığı" öyküsüdür: "Zhuang Zhou kır bir alandayken uykuya dalar. Dalar dalmaz kendini çiçekler arasında ordan oraya dilediği gibi uçarak gezen mutlu bir kelebek olarak görür. O artık kelebek olmuştur, Zhuang Zhou olduğunu bilmez bile. Birden bire uyanınca etiyle kemiğiyle Zhuang Zhou olduğunu anlar. Ama kafası karışır, kendisinin bir kelebek olduğunu gören Zhuang Zhou mu, yoksa, rüyasında Zhuang Zhou olduğunu gören bir kelebek mi olduğunu bilemez. Bunu ayırtedebilecek bir kural olmalı. İşte buna Şeylerin Dönüşümü denir." Bu öyküde ortaya koyduğu Şeylerin Dönüşümü (物化, Transformation of Things) Zhuangzi kavramları arasında önemli bir yer tutar.

Hundun'un kayboluşu adlı hikâyesinde ise "şeylerin özgün doğasına karışmak onları yok eder" vurgusu yapar. Zhuangzi'nin olaylara, varlığa, işleyişe bakış açısındaki son derece özgün yaklaşımlar kendi dönemi içinde bile şaşkılıkla karşılanmıştır. Zhuangzi adlı eseri 62 bölümden oluşmaktadır. Dahili, harici ve karma bölümler olarak derlenmiş eserin Dahili Bölümler kısmının kesin olarak Zhuangzi'ye ait olduğu, diğer kısımların ise takipçileri tarafından eklendiği genel kanısı hakimdir.

Yaşamı

Antik Çin tarihçisi Sima Qian, Büyük Tarihçilerin Kayıtları adlı eserinin 63. bölümünde kısaca Zhuangzi'den söz etmiştir. Sima Qian'ın aktardıklarından onun Meng (güümüz Anhui) şehrinde yaşadığı, Laozi'nin görüşlerini benimsediği ve onun takipçileri arasında yer aldığı anlatılır. Sima Qian, Zhuangzi'nin, Hui Liang ve Xuan Qi'nin hüküm sürdüğü dönemde (MÖ 370 ila 301) yaşadığını iletir.

Vikisöz'de Zhuangzi ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

Bir Çinlinin biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Felsefe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
-[[Dosya:Zhuangzi-Butterfly-Dream.jpg|thumb|Zhuangzi.]]
 {{Taoizm}}
-'''Zhuāngzǐ''' ([[pinyin]]), '''Chuang Tzu''' (Wade-Giles), '''Chuang Tsu''' ya da '''Chuang Tse''' ([[Çince]]: 莊子; okunuşu Cuanğzı) MÖ 4. yüzyılda [[Çin]]'in Savaşan Beylikler Döneminde yaşamış bir filozoftur.
+'''Zhuāngzǐ''' ([[Çince]]: 莊子, Zhuāngzǐ [[pinyin]], Chuang Tzu (Wade-Giles), '''Chuang Tsu''' ya da '''Chuang Tse)''' MÖ 4. yüzyılda [[Çin]]'in [[Savaşan Eyaletler Dönemi]]nde yaşamış önemli bir bilge. Asıl adı Zhuang Zhou dur. Kendi adıyla anılan özgün eserinde insan ve doğası, doğanın işleyişi, insanın doğayla uyumlu yaşamasının yollarını anlatmıştır. Bu eser,
+[[Laozi]]'nin [[Tao Te Ching|Dao De Jing]] başta olmak üzere [[Dao Öğretisi]]'nin temel kaynaklarından sayılır.[[Dosya:Zhuangzi-Butterfly-Dream.jpg|küçükresim|Zhuangzi.]]
-Yazarı olduğu [[Taoizm]] felsefesindeki kitabı da kendi adıyla ''Zhuangzi'' olarak anılır.
+En çok bilinen hikâyelerinden biri ''Kelebek Rüyası'' diye bilinen "Şeylerin aynılığı" öyküsüdür: "''Zhuang Zhou kır bir alandayken uykuya dalar. Dalar dalmaz kendini çiçekler arasında ordan oraya dilediği gibi uçarak gezen mutlu bir kelebek olarak görür. O artık kelebek olmuştur, Zhuang Zhou olduğunu bilmez bile. Birden bire uyanınca etiyle kemiğiyle Zhuang Zhou olduğunu anlar. Ama kafası karışır, kendisinin bir kelebek olduğunu gören Zhuang Zhou mu, yoksa, rüyasında Zhuang Zhou olduğunu gören bir kelebek mi olduğunu bilemez. Bunu ayırtedebilecek bir kural olmalı. İşte buna Şeylerin Dönüşümü denir.''"  Bu öyküde ortaya koyduğu ''[[Şeylerin Dönüşümü]]'' (物化, Transformation of Things) Zhuangzi kavramları arasında önemli bir yer tutar.
-Zhuangzi Kral [[Hui Liang]] ve Kral [[Xuan Qi]] dönemlerinde yaşadığına göre; milattan önce 370 ila 301 yılları arasında yaşadığı öngörülür. [[Meng]] şehrinden olan Zhuangzi; doğduğunda sahip olduğu ismi Zhou idi.
+''Hundun'un kayboluşu'' adlı hikâyesinde ise "şeylerin özgün doğasına karışmak onları yok eder" vurgusu yapar. Zhuangzi'nin olaylara, varlığa, işleyişe bakış açısındaki son derece özgün yaklaşımlar kendi dönemi içinde bile şaşkılıkla karşılanmıştır. Zhuangzi adlı eseri 62 bölümden oluşmaktadır. Dahili, harici ve karma bölümler olarak derlenmiş eserin ''Dahili Bölümler'' kısmının kesin olarak Zhuangzi'ye ait olduğu, diğer kısımların ise takipçileri tarafından eklendiği genel kanısı hakimdir.
-Zhuangzi'nin felsefesine göre; hayatımız sınırlı ama öğrenebileceklerimiz sınırsızdır.
+== Yaşamı ==
-{{Vikisöz}}
+Antik Çin tarihçisi Sima Qian, ''Büyük Tarihçilerin Kayıtları'' adlı eserinin 63. bölümünde kısaca Zhuangzi'den söz etmiştir. Sima Qian'ın aktardıklarından onun Meng (güümüz Anhui) şehrinde yaşadığı, [[Laozi]]'nin görüşlerini benimsediği ve onun takipçileri arasında yer aldığı anlatılır. Sima Qian, Zhuangzi'nin, [[Hui Liang]] ve [[Xuan Qi]]'nin hüküm sürdüğü dönemde (MÖ 370 ila 301) yaşadığını iletir. {{Vikisöz}}
 {{Çin-biyo-taslak}}
 {{filozof-taslak}}
+{{Otorite kontrolü}}
+[[Kategori:MÖ 360'larda doğanlar]]
+[[Kategori:MÖ 280'lerde ölenler]]
+[[Kategori:MÖ 4. yüzyılda Çinliler]]
+[[Kategori:MÖ 3. yüzyılda Çinliler]]
+[[Kategori:MÖ 4. yüzyıl filozofları]]
+[[Kategori:MÖ 3. yüzyıl filozofları]]
 [[Kategori:Çinli filozoflar]]
+[[Kategori:Çinli yazarlar]]
+[[Kategori:Çinli anarşistler]]
 [[Kategori:Antik Çinliler]]
-[[Kategori:Taoizm]]
+[[Kategori:Taoistler]]
+[[Kategori:Mantıkçılar]]
-{{Link KM|eo}}
+[[Kategori:Bozhou]]
-{{Link GA|eo}}
+[[Kategori:Zhou Hanedanlığı]]
+[[Kategori:Mantık felsefecileri]]
-[[ar:جوانغ زي]]
-[[bg:Джуандзъ]]
-[[bo:ཀྲོའང་ཙེ།]]
-[[ca:Zhuangzi]]
-[[cs:Čuang-c']]
-[[de:Zhuangzi]]
-[[en:Zhuangzi]]
-[[eo:Ĝuangzio]]
-[[es:Zhuangzi]]
-[[et:Zhuangzi]]
-[[fa:چوانگتسی]]
-[[fi:Zhuangzi]]
-[[fr:Tchouang-tseu]]
-[[gl:Zhuang Zi]]
-[[id:Zhuangzi]]
-[[it:Zhuāngzǐ]]
-[[ja:荘子]]
-[[ko:장자]]
-[[ku:Zhuangzi]]
-[[lv:Džuandzi]]
-[[nl:Zhuangzi]]
-[[nn:Zhuangzi]]
-[[no:Zhuangzi]]
-[[pl:Zhuangzi (filozof)]]
-[[pt:Chuang-Tzu]]
-[[ru:Чжуан-цзы]]
-[[sc:Zhuang-zi]]
-[[sh:Zhuangzi]]
-[[simple:Zhuangzi]]
-[[sk:Čuang-c’]]
-[[sr:Чуанг Це]]
-[[sv:Zhuang Zi]]
-[[ta:சுவாங்சீ (நூல்)]]
-[[uk:Чжуан-цзи (філософ)]]
-[[vi:Trang Tử]]
-[[wa:Zhuangzi]]
-[[war:Zhuangzi]]
-[[zh:庄子]]
-[[zh-classical:莊子]]