Yapay zeka patlaması sayfasının kaynağını görüntüle

{{Resim çerçevesi|content={{çoklu resim  |border = infobox | total_width = 300 | perrow = 2/3/3/3/2
|image1=Théâtre_D’opéra_Spatial.png
|image2=DALL-E_3_example_AI_generated_image.png
|image3=NightCitySphere_(SDXL).jpg 
|image4=Rupert_Breheny_mechanical_dove_eca144e7-476d-4976-821d-a49c408e4f36.png
|image5=Astronaut_Riding_a_Horse_(SDXL).jpg
|image6=AlphaFold_2.png 
|image7=The_AI_Arms_Race_Is_Changing_Everything.webp
}}|width=300|align=right|caption=Yapay zeka tarafından yapılan eserler|mode=}}'''Yapay Zeka Patlaması''',<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.wired.com/story/google-gemini-generative-ai-boom/|başlık=Google’s Gemini Is the Real Start of the Generative AI Boom|erişimtarihi=12 Aralık 2023|dil=en-US|çalışma=Wired|ad=Will|soyadı=Knight|issn=1059-1028|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231212040936/https://www.wired.com/story/google-gemini-generative-ai-boom/|arşivtarihi=12 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.cnbc.com/2023/12/06/water-why-a-thirsty-generative-ai-boom-poses-a-problem-for-big-tech.html|başlık=A ‘thirsty’ generative AI boom poses a growing problem for Big Tech|erişimtarihi=12 Aralık 2023|tarih=6 Aralık 2023|dil=İngilizce|çalışma=CNBC|ad=Sam|soyadı=Meredith|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231212042302/https://www.cnbc.com/2023/12/06/water-why-a-thirsty-generative-ai-boom-poses-a-problem-for-big-tech.html|arşivtarihi=12 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref> veya '''Yapay Zeka Baharı''',<ref>{{Web kaynağı|url=https://hai.stanford.edu/news/ai-spring-four-takeaways-major-releases-foundation-models|başlık=AI Spring? Four Takeaways from Major Releases in Foundation Models|erişimtarihi=16 Mayıs 2023|arşivtarihi=7 Mayıs 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230507165115/https://hai.stanford.edu/news/ai-spring-four-takeaways-major-releases-foundation-models|tarih=17 Mart 2023|yayıncı=Stanford Institute for Human-Centered Artificial Intelligence|ad=Rishi|soyadı=Bommasani}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.mckinsey.com/mgi/overview/in-the-news/the-coming-of-ai-spring|başlık=The coming of AI Spring|erişimtarihi=7 Aralık 2023|çalışma=www.mckinsey.com|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231207180452/https://www.mckinsey.com/mgi/overview/in-the-news/the-coming-of-ai-spring|arşivtarihi=7 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref> [[Yapay zekâ|yapay zeka]] alanında çok hızlı bir şekilde devam eden ilerleme dönemidir. Öne çıkan örnekler arasında [[DeepMind|Google DeepMind]] ve [[OpenAI]] gibi laboratuvarlar tarafından yürütülen [[Üretken yapay zekâ|üretken yapay zekalar]] yer almaktadır.

Yapay zeka patlamasının derin kültürel, felsefi,<ref name=":8">{{Web kaynağı|url=https://www.reuters.com/technology/sam-altmans-ouster-openai-was-precipitated-by-letter-board-about-ai-breakthrough-2023-11-22/|başlık=OpenAI researchers warned board of AI breakthrough ahead of CEO ouster, sources say|erişimtarihi=12 Aralık 2023|tarih=23 Kasım 2023|çalışma=[[Reuters]]|ad=Anna|soyadı=Tong|ad2=Jeffrey|ad3=Krystal|soyadı2=Dastin|soyadı3=Hu|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231211175826/https://www.reuters.com/technology/sam-altmans-ouster-openai-was-precipitated-by-letter-board-about-ai-breakthrough-2023-11-22/|arşivtarihi=11 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref> dini,<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.nytimes.com/2023/06/14/technology/generative-ai-global-economy.html|başlık=Generative A.I. Can Add $4.4 Trillion in Value to Global Economy, Study Says|erişimtarihi=12 Aralık 2023|tarih=14 Haziran 2023|dil=en-US|çalışma=The New York Times|ad=Yiwen|soyadı=Lu|issn=0362-4331|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231211213437/https://www.nytimes.com/2023/06/14/technology/generative-ai-global-economy.html|arşivtarihi=11 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref> ekonomik<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.nature.com/articles/s41467-020-15871-z|başlık=AI for social good: unlocking the opportunity for positive impact|tarih=18 Mayıs 2020|sayı=1|dil=İngilizce|sayfalar=2468|çalışma=Nature Communications|cilt=11|ad=Nenad|soyadı=Tomašev|issn=2041-1723|pmc=7235077|doi=10.1038/s41467-020-15871-z|ad2=Julien|ad3=Frank|ad4=Shakir|ad5=Angela|ad6=Bec|ad7=Danielle C. M.|ad8=Daphne|ad9=Fanny Cachat van der|ad10=Frank|soyadı2=Cornebise|soyadı3=Hutter|soyadı4=Mohamed|soyadı5=Picciariello|soyadı6=Connelly|soyadı7=Belgrave|soyadı8=Ezer|soyadı9=Haert|soyadı10=Mugisha|soyadı11=Abila|erişim-tarihi=8 Ocak 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230924191941/https://www.nature.com/articles/s41467-020-15871-z|arşivtarihi=24 Eylül 2023|ölüurl=hayır}}</ref> ve sosyal etkilerinin<ref name=":9">{{Web kaynağı|url=https://www.technologyreview.com/2023/10/16/1081149/ai-consciousness-conundrum/|başlık=Minds of machines: The great AI consciousness conundrum|erişimtarihi=12 Aralık 2023|tarih=16 Ekim 2023|dil=İngilizce|çalışma=[[MIT Technology Review]]|ad=Grace|soyadı=Huckins|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231212131758/https://www.technologyreview.com/2023/10/16/1081149/ai-consciousness-conundrum/|arşivtarihi=12 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref> olması beklenirken, yapay zeka hizalaması,<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.politico.com/newsletters/digital-future-daily/2023/07/18/the-religious-mystery-of-ai-00106884|başlık=The religious mystery of AI|erişimtarihi=12 Aralık 2023|tarih=18 Temmuz 2023|dil=İngilizce|çalışma=POLITICO|ad=Derek|soyadı=Robertson|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231212144542/https://www.politico.com/newsletters/digital-future-daily/2023/07/18/the-religious-mystery-of-ai-00106884|arşivtarihi=12 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref> [[qualia]]<ref name=":9" /> ve [[Yapay genel zekâ|yapay genel zekanın]] gelişimi<ref name=":8" /> gibi sorular popüler tartışmaların öne çıkan konuları haline gelmiştir.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.theguardian.com/technology/2023/oct/24/hope-or-horror-the-great-ai-debate-dividing-its-pioneers|başlık=Hope or horror? The great AI debate dividing its pioneers|erişimtarihi=12 Aralık 2023|tarih=24 Ekim 2023|dil=en-GB|çalışma=The Guardian|ad=Dan|soyadı=Milmo|issn=0261-3077|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231212143955/https://www.theguardian.com/technology/2023/oct/24/hope-or-horror-the-great-ai-debate-dividing-its-pioneers|arşivtarihi=12 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref>

== Tarih ==
2012 yılında [[Toronto Üniversitesi|Toronto Üniversitesi'nden]] bir araştırma ekibi [[yapay sinir ağları]] ve [[derin öğrenme]] tekniklerini kullanarak [[bilgisayarlı görü]] alanındaki [[ImageNet]] nesne tanıma yarışmasında hata oranını ilk kez %25'in altına düşürmüştür. Bu olay, ImageNet yarışmasının mezunlarının teknoloji endüstrisinde lider konuma gelmesiyle, aynı on yıl içinde yapay zeka patlamasına öncülük etmiştir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://qz.com/1034972/the-data-that-changed-the-direction-of-ai-research-and-possibly-the-world|başlık=The data that transformed AI research—and possibly the world|tarih=26 Temmuz 2017|dil=İngilizce|çalışma=Quartz|erişimtarihi=8 Ocak 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231230074521/https://qz.com/1034972/the-data-that-changed-the-direction-of-ai-research-and-possibly-the-world|arşivtarihi=30 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.nytimes.com/2017/11/30/technology/ai-will-transform-the-economy-but-how-much-and-how-soon.html|başlık=A.I. Will Transform the Economy. But How Much, and How Soon?|tarih=30 Kasım 2017|çalışma=The New York Times|ad=Steve|soyadı=Lohr|erişimtarihi=8 Ocak 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240103045720/https://www.nytimes.com/2017/11/30/technology/ai-will-transform-the-economy-but-how-much-and-how-soon.html|arşivtarihi=3 Ocak 2024|ölüurl=hayır}}</ref> [[Üretken yapay zekâ|Üretken yapay zeka]] yarışı, [[OpenAI|OpenAI'nin]] kurulması ve [[Grafik işlem birimi|grafiksel işlem birimi]], eğitim verilerinin miktarı ve kalitesi, [[Çekişmeli üretici ağ|üretken rakip ağ]], yayılma modeli ve transformatör mimarisinde kaydedilen önceki ilerlemelerin ardından 2016 veya 2017'de ciddi anlamda başlamıştır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.nasdaq.com/articles/everything-you-need-know-about-artificial-intelligence-boom-2018-08-22|başlık=Everything You Need To Know About The Artificial Intelligence Boom|tarih=22 Ağustos 2018|çalışma=Nasdaq.com|yayıncı=Investing Daily|erişimtarihi=8 Ocak 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231224004829/https://www.nasdaq.com/articles/everything-you-need-know-about-artificial-intelligence-boom-2018-08-22|arşivtarihi=24 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://scottaaronson.blog/?p=7064|başlık=Why am I not terrified of AI?|erişimtarihi=19 Mart 2023|arşivtarihi=12 Mayıs 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230512014057/https://scottaaronson.blog/?p=7064|tarih=6 Mart 2023|dil=en-US|çalışma=Shtetl-Optimized}}</ref> [[Stanford Üniversitesi|Stanford Üniversitesi'nin]]  bir girişimi olan Yapay Zeka Endeksi, 2018 yılında yapay zeka alanında ticari ve araştırma çabalarında küresel bir patlama yaşandığını bildirdi. O yıl bu alanda en fazla makale Avrupa'da yayınlanırken, onu Çin ve [[Kuzey Amerika]] takip etti.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.theverge.com/2018/12/12/18136929/artificial-intelligence-ai-index-report-2018-machine-learning-global-progress-research|başlık=The AI boom is happening all over the world, and it’s accelerating quickly|tarih=12 Aralık 2018|dil=İngilizce|çalışma=The Verge|ad=Nick|soyadı=Statt|erişimtarihi=8 Ocak 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231224004828/https://www.theverge.com/2018/12/12/18136929/artificial-intelligence-ai-index-report-2018-machine-learning-global-progress-research|arşivtarihi=24 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref> [[AlphaFold]] gibi teknolojiler, protein katlanmasının daha doğru tahmin edilmesine ve daha iyi ilaç geliştirilmesine yol açtı.<ref name=":10">{{Web kaynağı|url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2023/12/ai-scientific-research/676304/|başlık=Science Is Becoming Less Human|erişimtarihi=12 Aralık 2023|tarih=11 Aralık 2023|dil=İngilizce|çalışma=The Atlantic|ad=Matteo|soyadı=Wong|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231212023112/https://www.theatlantic.com/technology/archive/2023/12/ai-scientific-research/676304/|arşivtarihi=12 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Ekonomi alanında çalışan araştırmacılar ve kanun yapıcılar yapay zekanın etkilerini daha sık tartışır hale geldiler.<ref name="AItransform">{{Haber kaynağı|url=https://www.nytimes.com/2017/11/30/technology/ai-will-transform-the-economy-but-how-much-and-how-soon.html|başlık=A.I. Will Transform the Economy. But How Much, and How Soon?|tarih=30 Kasım 2017|çalışma=The New York Times|ad=Steve|soyadı=Lohr|erişimtarihi=8 Ocak 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240103045720/https://www.nytimes.com/2017/11/30/technology/ai-will-transform-the-economy-but-how-much-and-how-soon.html|arşivtarihi=3 Ocak 2024|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.technologyreview.com/2018/12/12/138682/data-that-illuminates-the-ai-boom/|başlık=Nine charts that really bring home just how fast AI is growing|dil=İngilizce|çalışma=MIT Technology Review|erişimtarihi=8 Ocak 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231224004829/https://www.technologyreview.com/2018/12/12/138682/data-that-illuminates-the-ai-boom/|arşivtarihi=24 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref> 2022 yılına gelindiğinde [[Geniş dil modeli|geniş dil modellerinin]] chatbot uygulamalarında kullanımı arttı; [[metinden resme model]]ler, insan yapımı gibi görünen görüntüler üretebilir;<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.theverge.com/2022/5/24/23139297/google-imagen-text-to-image-ai-system-examples-paper|başlık=All these images were generated by Google's latest text-to-image AI|erişimtarihi=15 Mart 2023|arşivtarihi=15 Şubat 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230215224340/https://www.theverge.com/2022/5/24/23139297/google-imagen-text-to-image-ai-system-examples-paper|tarih=24 Mayıs 2022|dil=en-US|çalışma=The Verge|ad=James|soyadı=Vincent}}</ref> ve [[konuşma sentezleyici]] yazılımı insan konuşmasını verimli bir şekilde kopyalamayı başardı.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.vice.com/en/article/dy7mww/ai-voice-firm-4chan-celebrity-voices-emma-watson-joe-rogan-elevenlabs|başlık=AI-Generated Voice Firm Clamps Down After 4chan Makes Celebrity Voices for Abuse|erişimtarihi=15 Mart 2023|arşivtarihi=7 Mayıs 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230507055208/https://www.vice.com/en/article/dy7mww/ai-voice-firm-4chan-celebrity-voices-emma-watson-joe-rogan-elevenlabs|tarih=31 Ocak 2023|dil=İngilizce|çalışma=Vice|ad=Joseph|soyadı=Cox}}</ref>

2017-2021 yılları arasındaki ölçümlere göre, [[Amerika Birleşik Devletleri]] risk sermayesi finansmanı, startup sayısı ve yapay zeka alanında alınan patentler açısından dünyanın geri kalanını geride bırakmaktadır.<ref name=":02">{{Web kaynağı|url=https://thediplomat.com/2023/09/us-leadership-in-artificial-intelligence-can-shape-the-21st-century-global-order/|başlık=US Leadership in Artificial Intelligence Can Shape the 21st Century Global Order|erişimtarihi=8 Aralık 2023|tarih=22 Eylül 2023|dil=en-US|çalışma=[[The Diplomat]]|ad=Michael|soyadı=Frank|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231208132421/https://thediplomat.com/2023/09/us-leadership-in-artificial-intelligence-can-shape-the-21st-century-global-order/|arşivtarihi=8 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://aiindex.stanford.edu/vibrancy/|başlık=Global AI Vibrancy Tool|çalışma=Artificial Intelligence Index|yayıncı=Stanford University|erişimtarihi=8 Ocak 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240114101945/https://aiindex.stanford.edu/vibrancy/|arşivtarihi=14 Ocak 2024|ölüurl=hayır}}</ref> ABD'ye göç eden bilim insanları, ülkenin yapay zeka teknolojisini geliştirmesinde büyük rol oynamaktadır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.axios.com/2023/06/27/immigrants-us-ai-development|başlık=Exclusive: Immigrants play outsize role in the AI game|erişimtarihi=12 Aralık 2023|tarih=27 Haziran 2023|çalışma=[[Axios (website)|Axios]]|ad=Ashley|soyadı=Gold|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231212165445/https://www.axios.com/2023/06/27/immigrants-us-ai-development|arşivtarihi=12 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.wsj.com/tech/ai/ai-gold-rush-prompts-some-college-students-to-drop-out-a127e269|başlık=Dropping Out of College to Join the AI Gold Rush|erişimtarihi=12 Aralık 2023|tarih=23 Ekim 2023|dil=en-US|çalışma=WSJ|ad=Lindsay|soyadı=Ellis|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231212165445/https://www.wsj.com/tech/ai/ai-gold-rush-prompts-some-college-students-to-drop-out-a127e269|arşivtarihi=12 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Birçoğunun Çin'de eğitim görmüş olması, iki ülke arasındaki ilişkilerin kötüleştiği bir dönemde ulusal güvenlik kaygılarına ilişkin tartışmalara yol açmıştır.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.nytimes.com/2020/06/09/technology/china-ai-research-education.html|başlık=A U.S. Secret Weapon in A.I.: Chinese Talent|tarih=9 Haziran 2020|çalışma=The New York Times|ad=Paul|soyadı=Mozur|ad2=Cade|soyadı2=Metz|erişimtarihi=8 Ocak 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231116155727/https://www.nytimes.com/2020/06/09/technology/china-ai-research-education.html|arşivtarihi=16 Kasım 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Bir Dış İlişkiler Konseyi analisti, Çin'in kaydettiği ilerleme karşısında ABD'nin konumunu korumasının yollarını özetledi.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.cfr.org/blog/us-leadership-artificial-intelligence-still-possible|başlık=U.S. Leadership in Artificial Intelligence Is Still Possible|tarih=28 Ekim 2021|dil=İngilizce|çalışma=Council on Foreign Relations|ad=Lauren|soyadı=Khan|erişimtarihi=8 Ocak 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240114234026/https://www.cfr.org/blog/us-leadership-artificial-intelligence-still-possible|arşivtarihi=14 Ocak 2024|ölüurl=hayır}}</ref> 2023 yılında Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nden bir analist, ABD'nin ticaret anlaşmalarına güvenmek yerine dış politikasını yönlendirmek için yapay zeka teknolojisindeki hakimiyetini kullanmasını savunmuştur.<ref name=":02" />

== İlerlemeler ==

=== Bilimsel ===
Yapay zekanın [[Hayatın uzatılması|insan hayatının uzatması için]] kullanılmasına yönelik öneriler bulunmaktadır.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://research.ibm.com/publications/artificial-intelligence-in-life-extension-from-deep-learning-to-superintelligence|başlık=Artificial intelligence in life extension: From deep learning to superintelligence|tarih=1 Aralık 2017|dil=en-US|çalışma=Informatica|ad=Michael|soyadı=Batin|ad2=Alexey|ad3=Sergey|ad4=Alisa|ad5=David|soyadı2=Turchin|soyadı3=Markov|soyadı4=Zhila|soyadı5=Denkenberger|erişim-tarihi=8 Ocak 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231212153608/https://research.ibm.com/publications/artificial-intelligence-in-life-extension-from-deep-learning-to-superintelligence|arşivtarihi=12 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref>

[[Alfa Katlama|AlphaFold]] 2'nin CASP'nin küresel mesafe testinde (GDT) 90'dan fazla puanı, [[hesaplamalı biyoloji]]de önemli bir başarı <ref name="science20201130">Robert F. Service, [https://www.science.org/content/article/game-has-changed-ai-triumphs-solving-protein-structures 'The game has changed.' AI triumphs at solving protein structures] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20230624175710/https://www.science.org/content/article/game-has-changed-ai-triumphs-solving-protein-structures |tarih=24 Haziran 2023 }}, ''[[Science (dergi)|Science]]'', 30 November 2020</ref> ve biyolojinin on yıllardır süren büyük mücadelesine doğru büyük bir ilerleme kat ettiği kabul ediliyor.<ref name=":52">{{Akademik dergi kaynağı|başlık='It will change everything': DeepMind's AI makes gigantic leap in solving protein structures|erişimtarihi=|tarih=30 Kasım 2020|sayı=7837|dil=İngilizce|sayfalar=203-204|çalışma=Nature|cilt=588|ad=Ewen|soyadı=Callaway|pmid=33257889|doi=10.1038/d41586-020-03348-4}}</ref> [[Nobel Kimya Ödülü|Nobel Ödülü]] sahibi ve [[Yapısal biyoloji|yapısal biyolog]] [[Venkatraman Ramakrishnan|Venki Ramakrishnan]], sonucu "protein katlama probleminde çarpıcı bir ilerleme" olarak nitelendirdi ve şunu ekledi: "Bu alandaki pek çok kişinin tahmin edebileceğinden onlarca yıl önce gerçekleşti. Biyolojik araştırmaları temelden değiştirecek birçok yolu görmek heyecan verici olacaktır." <ref name="science20201130" /><ref name="DeepMindAlpha2">{{Web kaynağı|url=https://deepmind.com/blog/article/alphafold-a-solution-to-a-50-year-old-grand-challenge-in-biology|başlık=AlphaFold: a solution to a 50-year-old grand challenge in biology|erişimtarihi=30 Kasım 2020|çalışma=Deepmind|arşivurl=https://web.archive.org/web/20201130153625/https://deepmind.com/blog/article/alphafold-a-solution-to-a-50-year-old-grand-challenge-in-biology|arşivtarihi=30 Kasım 2020|ölüurl=hayır}}</ref> AlphaFold 2'nin başarısı medyanın geniş ilgisini çekti.<ref>Brigitte Nerlich, [https://blogs.nottingham.ac.uk/makingsciencepublic/2020/12/04/protein-folding-and-science-communication-between-hype-and-humility/ Protein folding and science communication: Between hype and humility] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20220215161037/https://blogs.nottingham.ac.uk/makingsciencepublic/2020/12/04/protein-folding-and-science-communication-between-hype-and-humility/ |tarih=15 Şubat 2022 }}, [[University of Nottingham]] blog, 4 December 2020</ref>

Protein yapılarını oluşturan [[amino asit]] dizilimine dayanarak doğru bir şekilde tahmin etme yeteneğinin, gelişmiş ilaç keşfini hızlandırmak ve hastalıkların daha iyi anlaşılmasını sağlamak da dahil olmak üzere sağlık bilimleri alanında çok çeşitli faydaları olması beklenmektedir.<ref name=":52"/><ref>[https://timjph.medium.com/the-secret-of-life-part-2-the-solution-of-the-protein-folding-problem-c544f3a77ee3 The secret of life, part 2: the solution of the protein folding problem.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20220514070022/https://timjph.medium.com/the-secret-of-life-part-2-the-solution-of-the-protein-folding-problem-c544f3a77ee3 |tarih=14 Mayıs 2022 }}, [[medium.com]], 30 November 2020</ref> Etkinlik hakkında yazan MIT Technology Review, yapay zekanın "biyolojinin elli yıllık büyük bir sorununu çözdüğünü" belirtti.<ref name="mittr20201130">{{Web kaynağı|url=https://www.technologyreview.com/2020/11/30/1012712/deepmind-protein-folding-ai-solved-biology-science-drugs-disease/|başlık=DeepMind's protein-folding AI has solved a 50-year-old grand challenge of biology|erişimtarihi=30 Kasım 2020|dil=İngilizce|çalışma=MIT Technology Review|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210828104639/https://www.technologyreview.com/2020/11/30/1012712/deepmind-protein-folding-ai-solved-biology-science-drugs-disease/|arşivtarihi=28 Ağustos 2021|ölüurl=hayır}}</ref> Yapay zeka algoritmasının "proteinlerin şeklini bir atom genişliğine kadar tahmin edebildiğini" belirtti.<ref name="mittr20201130" />

=== Geniş dil modelleri ===
[[GPT-3]], [[OpenAI]] tarafından 2020'de piyasaya sürülen [[geniş dil modeli]]dir ve bir insan tarafından yazıp yazmadığının belirlenmesi zor olabilecek, yüksek kaliteli, insana benzer metinler üretme kapasitesine sahiptir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://analyticsindiamag.com/open-ai-gpt-3-language-model/|başlık=OpenAI Releases GPT-3, The Largest Model So Far|erişimtarihi=15 Mart 2023|arşivtarihi=4 Ağustos 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200804173452/https://analyticsindiamag.com/open-ai-gpt-3-language-model/|tarih=3 Haziran 2020|dil=en-US|çalışma=Analytics India Magazine|ad=Ram|soyadı=Sagar}}</ref> [[ChatGPT|ChatGPT'de]] GPT-3.5 adı verilen yükseltilmiş bir sürüm kullanıldı ve daha sonra ayrıntılı yanıtları ve birçok bilgi alanındaki yanıtları açıkça ifade etmesiyle dikkat çekti.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.theguardian.com/technology/2022/dec/05/what-is-ai-chatbot-phenomenon-chatgpt-and-could-it-replace-humans|başlık=What is AI chatbot phenomenon ChatGPT and could it replace humans?|erişimtarihi=15 Mart 2023|arşivtarihi=16 Ocak 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230116100346/https://www.theguardian.com/technology/2022/dec/05/what-is-ai-chatbot-phenomenon-chatgpt-and-could-it-replace-humans|tarih=5 Aralık 2022|dil=en-GB|çalışma=The Guardian|ad=Samantha|soyadı=Lock|issn=0261-3077}}</ref> [[GPT-4]] adı verilen yeni sürüm 14 Mart 2023'te yayımlandı ve [[Microsoft Bing]] arama motorunda kullanıldı.<ref>{{Web kaynağı|url=https://techcrunch.com/2023/03/14/microsofts-new-bing-was-using-gpt-4-all-along/|başlık=Microsoft's new Bing was using GPT-4 all along|erişimtarihi=15 Mart 2023|arşivtarihi=15 Mart 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230315013650/https://techcrunch.com/2023/03/14/microsofts-new-bing-was-using-gpt-4-all-along/|tarih=14 Mart 2023|dil=en-US|çalışma=TechCrunch|ad=Frederic|soyadı=Lardinois}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.bbc.com/news/technology-64959346|başlık=OpenAI announces ChatGPT successor GPT-4|erişimtarihi=15 Mart 2023|arşivtarihi=15 Mayıs 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230515221328/https://www.bbc.com/news/technology-64959346|tarih=14 Mart 2023|dil=en-GB|çalışma=BBC News|ad=Ben|soyadı=Derico|ad2=Zoe|soyadı2=Kleinman}}</ref> [[Google]] tarafından [[PaLM]] ve [[İkizler (dil modeli)|Gemini]] ve [[Meta, Inc.|Meta Platformları]] tarafından [[LLaMA]] gibi diğer dil modelleri de piyasaya sürüldü.

Ocak 2023'te, tek dilli metinleri geliştirmeye yönelik yapay zeka tabanlı bir araç olan [[DeepL Çeviri]] yayınlandı.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.golem.de/news/deepl-write-brauchen-wir-jetzt-noch-eine-menschliche-lektorin-2301-171237.html|başlık=DeepL Write: Brauchen wir jetzt noch eine menschliche Lektorin?|erişimtarihi=15 Mart 2023|arşivtarihi=6 Şubat 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230206073809/https://www.golem.de/news/deepl-write-brauchen-wir-jetzt-noch-eine-menschliche-lektorin-2301-171237.html|tarih=17 Ocak 2023|çalışma=Golem.de|ad=Daniel|soyadı=Ziegener}}</ref> Aralık 2023'te Google'ın en son modeli olan [[İkizler (dil modeli)|Gemini]] tanıtıldı ve çoğu karşılaştırmada önceki son teknoloji model GPT-4'ü geride bıraktığı öne sürüldü.<ref>{{Web kaynağı|url=https://deepmind.google/technologies/gemini/#introduction|başlık=Gemini|erişimtarihi=8 Aralık 2023|çalışma=DeepMind|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231208015607/https://deepmind.google/technologies/gemini/#introduction|arşivtarihi=8 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref>

=== Metinden resme modeller ===
[[Dosya:Astronaut_Riding_a_Horse_(SDXL).jpg|küçükresim|upright=0.91| "Ata binen bir astronotun fotoğrafı" metin istemine dayalı olarak [[Stable Diffusion]] tarafından oluşturulan bir resim]]
Kamuoyunun dikkatini çeken ilk metinden görüntüye modellerden biri, Ocak 2021'de duyurulan bir transformatör sistemi olan OpenAI'nin geliştirdiği [[DALL-E]] oldu[[DALL-E|.]] <ref>{{Web kaynağı|url=https://techcrunch.com/2021/01/05/openais-dall-e-creates-plausible-images-of-literally-anything-you-ask-it-to/|başlık=OpenAI's DALL-E creates plausible images of literally anything you ask it to|erişimtarihi=15 Mart 2023|arşivtarihi=6 Ocak 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210106075542/https://techcrunch.com/2021/01/05/openais-dall-e-creates-plausible-images-of-literally-anything-you-ask-it-to/|tarih=5 Ocak 2021|dil=en-US|çalışma=TechCrunch|ad=Devin|soyadı=Coldewey}}</ref> Karmaşık ve gerçekçi görüntüler oluşturabilen bir halef olan DALL-E 2, Nisan 2022'de tanıtıldı <ref>{{Web kaynağı|url=https://techcrunch.com/2022/04/06/openais-new-dall-e-model-draws-anything-but-bigger-better-and-faster-than-before/|başlık=New OpenAI tool draws anything, bigger and better than ever|erişimtarihi=15 Mart 2023|arşivtarihi=6 Mayıs 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230506073242/https://techcrunch.com/2022/04/06/openais-new-dall-e-model-draws-anything-but-bigger-better-and-faster-than-before/|tarih=6 Nisan 2022|dil=en-US|çalışma=TechCrunch|ad=Devin|soyadı=Coldewey}}</ref> Alternatif bir metinden görüntüye model olan [[Midjourney]] Temmuz 2022'de piyasaya sürüldü.<ref>{{Web kaynağı|url=https://twitter.com/midjourney/status/1547108864788553729|başlık=We're officially moving to open-beta|arşivtarihi=28 Aralık 2023|arşivurl=https://archive.today/20231228001042/https://twitter.com/midjourney/status/1547108864788553729|dil=en-GB|çalışma=twitter.com}}</ref> Başka bir alternatif, açık kaynaklı model [[Stable Diffusion]], Ağustos 2022'de piyasaya sürüldü <ref>{{Web kaynağı|url=https://stability.ai/blog/stable-diffusion-public-release|başlık=Stable Diffusion Public Release|erişimtarihi=15 Mart 2023|arşivtarihi=30 Ağustos 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220830210535/https://stability.ai/blog/stable-diffusion-public-release|dil=en-GB|çalışma=Stability AI}}</ref>

Diğer metinden görüntüye modellerini takiben, DAMO,<ref>{{Web kaynağı|url=https://modelscope.cn/models/damo/text-to-video-synthesis/summary|başlık=ModelScope 魔搭社区|erişimtarihi=20 Mart 2023|arşivtarihi=9 Mayıs 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230509191246/https://modelscope.cn/models/damo/text-to-video-synthesis/summary|çalışma=modelscope.cn}}</ref> Make-A-Video,<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.marktechpost.com/2022/10/03/meta-ai-introduces-make-a-video-an-artificial-intelligence-system-that-generates-videos-from-text/|başlık=Meta AI Introduces 'Make-A-Video': An Artificial Intelligence System That Generates Videos From Text|erişimtarihi=15 Mart 2023|arşivtarihi=1 Aralık 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221201101936/https://www.marktechpost.com/2022/10/03/meta-ai-introduces-make-a-video-an-artificial-intelligence-system-that-generates-videos-from-text/|tarih=3 Ekim 2022|dil=en-US|çalışma=MarkTechPost|ad=Ashish|soyadı=kumar}}</ref> Imagen Video <ref>{{Web kaynağı|url=https://arstechnica.com/information-technology/2022/10/googles-newest-ai-generator-creates-hd-video-from-text-prompts/|başlık=Google's newest AI generator creates HD video from text prompts|erişimtarihi=25 Ekim 2022|arşivtarihi=7 Şubat 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230207024732/https://arstechnica.com/information-technology/2022/10/googles-newest-ai-generator-creates-hd-video-from-text-prompts/|tarih=5 Ekim 2022|dil=en-us|çalışma=Ars Technica|ad=Benj|soyadı=Edwards}}</ref> ve Phenaki <ref>{{Web kaynağı|url=https://phenaki.video/?mc_cid=9fee7eeb9d&mc_eid=6e7303fddd#interactive|başlık=Phenaki|erişimtarihi=3 Ekim 2022|arşivtarihi=7 Ekim 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221007071332/https://phenaki.video/?mc_cid=9fee7eeb9d&mc_eid=6e7303fddd#interactive|çalışma=phenaki.video}}</ref> gibi dil modeli destekli metinden videoya platformları metin ve/veya metin/görüntü istemlerinden video oluşturabilir.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://arstechnica.com/information-technology/2022/09/runway-teases-ai-powered-text-to-video-editing-using-written-prompts/|başlık=Runway teases AI-powered text-to-video editing using written prompts|erişimtarihi=12 Eylül 2022|arşivtarihi=27 Ocak 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230127024508/https://arstechnica.com/information-technology/2022/09/runway-teases-ai-powered-text-to-video-editing-using-written-prompts/|tarih=9 Eylül 2022|yayıncı=Ars Technica|ad=Benj|soyadı=Edwards}}</ref>

=== Konuşma sentezi ===
[[15.ai]], insanların çeşitli medya kaynaklarından gelen çeşitli kurgusal karakterlerden doğal, duygusal, yüksek kaliteli [[Konuşma sentezleyici|metinden konuşmaya]] sesler üretmesine olanak tanıyan, halka açık ilk konuşma sentezi yazılımlarından birisi olmuştur. İlk olarak Mart 2020'de piyasaya sürülmüştür.<ref name="kotaku">{{Web kaynağı|url=https://kotaku.com/this-website-lets-you-make-glados-say-whatever-you-want-1846062835|başlık=Website Lets You Make GLaDOS Say Whatever You Want|erişimtarihi=18 Ocak 2021|arşivtarihi=17 Ocak 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210117164748/https://kotaku.com/this-website-lets-you-make-glados-say-whatever-you-want-1846062835|tarih=18 Ocak 2021|çalışma=[[Kotaku]]|alıntı=|ad=Zack|soyadı=Zwiezen}}</ref><ref name="gameinformer">{{Dergi kaynağı|url=https://www.gameinformer.com/gamer-culture/2021/01/18/make-portals-glados-and-other-beloved-characters-say-the-weirdest-things|başlık=Make Portal's GLaDOS And Other Beloved Characters Say The Weirdest Things With This App|erişimtarihi=18 Ocak 2021|arşivtarihi=18 Ocak 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210118175543/https://www.gameinformer.com/gamer-culture/2021/01/18/make-portals-glados-and-other-beloved-characters-say-the-weirdest-things|tarih=18 Ocak 2021|çalışma=[[Game Informer]]|yayıncı=[[Game Informer]]|alıntı=|ad=Liana|soyadı=Ruppert}}</ref> ElevenLabs, kullanıcıların ses örnekleri yükleyebildiği ve bu örneklerden sesler üretmesine olanak tanıyan bir web sitesi yayınladı. Şirket, kullanıcıların yazılımını ünlülerin, kamu görevlilerinin ve diğer ünlü kişilerin ses tarzında tartışmalı ifadeler üretmek için istismar edebilmelerinin üzerine eleştiriye uğradı <ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.pcgamer.com/ai-company-promises-changes-after-voice-cloning-tool-used-to-make-celebrities-say-awful-things/|başlık=AI company promises changes after 'voice cloning' tool used to make celebrities say awful things|erişimtarihi=3 Şubat 2023|arşivtarihi=4 Nisan 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230404164634/https://www.pcgamer.com/ai-company-promises-changes-after-voice-cloning-tool-used-to-make-celebrities-say-awful-things/|tarih=31 Ocak 2023|dil=İngilizce|çalışma=PC Gamer|soyadı=Jorge Jimenez}}</ref> ve daha ikna edici [[deepfake]] oluşturmak için kullanılabileceğine dair endişeler dile getirildi.<ref>{{Web kaynağı|url=https://news.yahoo.com/seeing-believing-global-scramble-tackle-013429757.html|başlık=Seeing is believing? Global scramble to tackle deepfakes|erişimtarihi=15 Mart 2023|arşivtarihi=3 Şubat 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230203073245/https://news.yahoo.com/seeing-believing-global-scramble-tackle-013429757.html|çalışma=Yahoo News}}</ref> Konuşma sentezi yazılımında müzisyenler [[Drake (şarkıcı)|Drake]] ve [[The Weeknd|The Weeknd'in]] sesleri kullanılarak oluşturulan resmi olmayan bir şarkı, benzer yazılımların etiği ve yasallığı hakkında soruları gündeme getirdi.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.nytimes.com/2023/04/19/arts/music/ai-drake-the-weeknd-fake.html|başlık=An A.I. Hit of Fake 'Drake' and 'The Weeknd' Rattles the Music World|erişimtarihi=16 Mayıs 2023|arşivtarihi=15 Mayıs 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230515182004/https://www.nytimes.com/2023/04/19/arts/music/ai-drake-the-weeknd-fake.html|tarih=19 Nisan 2023|dil=en-US|çalışma=The New York Times|ad=Joe|soyadı=Coscarelli|issn=0362-4331}}</ref>

== Etkisi ==

=== Kültürel ===
Yapay zeka patlaması sırasında farklı gruplar ortaya çıktı. Bunlar [[Etkili ivmecilik|etkili hızlandırıcıları]], [[Etkili fedakarlık|etkili özgecileri]] ve ''felaketçileri'' içermektedir.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.nytimes.com/2023/12/10/technology/ai-acceleration.html|başlık=This A.I. Subculture’s Motto: Go, Go, Go|erişimtarihi=11 Aralık 2023|tarih=10 Aralık 2023|dil=en-US|çalışma=The New York Times|ad=Kevin|soyadı=Roose|issn=0362-4331|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231211220106/https://www.nytimes.com/2023/12/10/technology/ai-acceleration.html|arşivtarihi=11 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref>

=== Teknoloji devlerinin hakimiyeti ===
Ticari yapay zeka sahnesine, bu alandaki yatırımları ABD merkezli [[Girişim sermayesi|girişim sermayedarlarının]] yatırımlarını geride bırakan [[Alphabet (şirket)|Alphabet Inc.]], [[Amazon (şirket)|Amazon]], [[Apple|Apple Inc.]], [[Meta, Inc.|Meta Platforms]] ve [[Microsoft]] gibi Amerikan [[GAFAM|Büyük Teknoloji]] şirketleri hakim konumdadır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://arstechnica.com/ai/2023/12/big-tech-is-spending-more-than-vc-firms-on-ai-startups/|başlık=Big Tech is spending more than VC firms on AI startups|tarih=27 Aralık 2023|dil=en-us|çalışma=Ars Technica|ad=George|soyadı=Hammond|erişimtarihi=8 Ocak 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240110195706/https://arstechnica.com/ai/2023/12/big-tech-is-spending-more-than-vc-firms-on-ai-startups/|arşivtarihi=10 Ocak 2024|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2023/10/big-ai-silicon-valley-dominance/675752/|başlık=The Future of AI Is GOMA|tarih=24 Ekim 2023|dil=İngilizce|çalışma=The Atlantic|ad=Matteo|soyadı=Wong|erişimtarihi=8 Ocak 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240105020744/https://www.theatlantic.com/technology/archive/2023/10/big-ai-silicon-valley-dominance/675752/|arşivtarihi=5 Ocak 2024|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.economist.com/business/2023/03/26/big-tech-and-the-pursuit-of-ai-dominance|başlık=Big tech and the pursuit of AI dominance|çalışma=The Economist|erişimtarihi=8 Ocak 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231229021351/https://www.economist.com/business/2023/03/26/big-tech-and-the-pursuit-of-ai-dominance|arşivtarihi=29 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Bu oyunculardan bazıları halihazırda mevcut [[bulut bilişim]] altyapısının büyük çoğunluğuna sahiptir ve bu da onların pazarda daha da sağlamlaşmasına yardımcı olmaktadır.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.cnn.com/2023/12/19/tech/cloud-competition-and-ai/index.html|başlık=Where the battle to dominate AI may be won {{!}} CNN Business|tarih=19 Aralık 2023|dil=İngilizce|çalışma=CNN|ad=Brian|soyadı=Fung|erişimtarihi=8 Ocak 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240113053332/https://www.cnn.com/2023/12/19/tech/cloud-competition-and-ai/index.html|arşivtarihi=13 Ocak 2024|ölüurl=hayır}}</ref> Bu durum birçok kişiyi derin endişelere sürüklemektedir.

=== Fikri mülkiyet ===
Teknoloji şirketleri, yapay zeka modellerini eğitmek için eserlerini kullandıkları gerekçesiyle sanatçılar ve yazılım geliştiriciler tarafından dava edilmiştir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.vox.com/recode/23580554/generative-ai-chatgpt-openai-stable-diffusion-legal-battles-napster-copyright-peter-kafka-column|başlık=The AI boom is here, and so are the lawsuits|erişimtarihi=15 Mart 2023|arşivtarihi=9 Mayıs 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230509162659/https://www.vox.com/recode/23580554/generative-ai-chatgpt-openai-stable-diffusion-legal-battles-napster-copyright-peter-kafka-column|tarih=1 Şubat 2023|dil=İngilizce|çalışma=Vox|ad=Peter|soyadı=Kafka}}</ref>

== Endişeler ==

=== Ekonomik bozulma ===
Yapay zeka daha sofistike hale geldikçe, insan çalışanlardan daha iyi performans göstereceğine ve daha uygun maliyetli olacağına dair endişeler bulunmaktadır.<ref name="AItransform"/><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.economist.com/finance-and-economics/2023/02/02/the-ai-boom-lessons-from-history|başlık=The AI boom: lessons from history|çalışma=The Economist|erişimtarihi=8 Ocak 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230313112611/https://www.economist.com/finance-and-economics/2023/02/02/the-ai-boom-lessons-from-history|arşivtarihi=13 Mart 2023|ölüurl=hayır}}</ref>

=== İnsanlığa yönelik riskler ===
{{Yapay zekâ}}
Birçok uzman, yapay zeka patlamasının, büyük şirketlerin güvenlik konusunda çok az endişe duyarak piyasadaki en güçlü yapay zeka modeline sahip olmak için birbirleriyle rekabet ettiği bir silahlanma yarışı başladığını belirtmektedir.<ref name=":2" /> Yapay zeka patlaması sırasında uzmanlar tarafından çok sayıda güvenlik endişesi dile getirildi.<ref name=":1">Anderljung, M., Barnhart, J., Korinek, A., Leung, J., O’Keefe, C., Whittlestone, J., Avin, S., Brundage, M., Bullock, J., Cass-Beggs, D., Chang, B., Collins, T., Fist, T., Hadfield, G., Hayes, A., Ho, L., Hooker, S., Horvitz, E., Kolt, N., … Wolf, K. (2023). ''Frontier AI Regulation: Managing Emerging Risks to Public Safety''.</ref> Özellikle, hız ve kârın güvenlik ve kullanıcı korumasından daha öncelikli olduğu güçlü modellerin geliştirilmesine ilişkin endişeler bulunmaktadır.<ref name=":2">CHOW, A.R. et al. (2023) ‘The Ai Arms Race Is Changing Everything’, TIME Magazine, 201(7/8), pp.&nbsp;50–54.</ref> ChatGPT, Microsoft'un Tay'i ve önde gelen yapay zeka yüz tanıma modellerinin ırkçı, cinsiyetçi, homofobik ve diğer ayrımcılık türlerine ilişkin çok sayıda rapor bulunmaktadır.<ref name=":0">Scharre, Paul. "Killer Apps." ''Foreign Affairs'', 16 April 2019, <nowiki>https://www.foreignaffairs.com/articles/2019-04-16/killer-apps</nowiki>. Accessed 30 November 2023.</ref> Yapay zekanın insan değerleriyle uyumlu olmasını nasıl sağlayacağımızı anlamak için dünya çapında 80 ila 120 araştırmacının <ref name=":0" /> çalıştığı tahmin edilmektedir. Yapay zekanın nasıl çalıştığına dair eksik anlayış nedeniyle,<ref name=":0" /> dünya genelindeki pek çok araştırmacı, yapay zeka patlamasının gelecekteki olası etkileriyle ilgili endişelerini dile getirmiştir.<ref name=":1" /> Kamuoyunun yapay zeka patlamasına tepkisi ise karışık oldu; bazı taraflar yapay zekanın yarattığı yeni olasılıkları övdü <ref>{{Haber kaynağı|url=https://hbr.org/2023/07/how-generative-ai-can-augment-human-creativity|başlık=How Generative AI Can Augment Human Creativity|erişimtarihi=20 Haziran 2023|tarih=16 Haziran 2023|çalışma=Harvard Business Review|ad=Tojin T.|soyadı=Eapen|ad2=Daniel J.|ad3=Josh|ad4=Lokesh|soyadı2=Finkenstadt|soyadı3=Folk|soyadı4=Venkataswamy|issn=0017-8012|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230620073042/https://hbr.org/2023/07/how-generative-ai-can-augment-human-creativity|arşivtarihi=20 Haziran 2023|ölüurl=hayır}}</ref> diğer taraflar ise iş güvencesini tehdit etmekle ve 'tekinsiz' ya da kusurlu yanıtlar vermekle itham etti.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.zdnet.com/article/no-matter-how-sophisticated-artificial-intelligence-systems-still-need-the-human-touch/|başlık=No matter how sophisticated, artificial intelligence systems still need human oversight|erişimtarihi=16 Mayıs 2023|arşivtarihi=10 Mayıs 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230510092604/https://www.zdnet.com/article/no-matter-how-sophisticated-artificial-intelligence-systems-still-need-the-human-touch/|tarih=17 Mayıs 2020|dil=İngilizce|çalışma=ZDNET|ad=Joe|soyadı=McKendrick}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.forbes.com/sites/forbesbusinesscouncil/2021/02/09/artificial-intelligence-for-good-how-ai-is-helping-humanity/?sh=235475b03366|başlık=Council Post: Artificial Intelligence For Good: How AI Is Helping Humanity|erişimtarihi=16 Mayıs 2023|arşivtarihi=9 Mayıs 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230509052233/https://www.forbes.com/sites/forbesbusinesscouncil/2021/02/09/artificial-intelligence-for-good-how-ai-is-helping-humanity/?sh=235475b03366|tarih=9 Şubat 2021|dil=İngilizce|çalışma=Forbes|ad=Ashish|soyadı=Sukhadeve}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.learningpeople.com/uk/blog/career-advice/7-reasons-why-now-is-the-perfect-time-for-a-career-in-digital-marketing-0-0/|başlık=Could AI advancements be a threat to your job security?|erişimtarihi=16 Mayıs 2023|arşivtarihi=9 Mayıs 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230509061107/https://www.learningpeople.com/uk/blog/career-advice/7-reasons-why-now-is-the-perfect-time-for-a-career-in-digital-marketing-0-0/|çalışma=Learning People}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.businessinsider.com/chatgpt-jobs-at-risk-replacement-artificial-intelligence-ai-labor-trends-2023-02|başlık=ChatGPT may be coming for our jobs. Here are the 10 roles that AI is most likely to replace.|erişimtarihi=16 Mayıs 2023|arşivtarihi=9 Mayıs 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230509073337/https://www.businessinsider.com/chatgpt-jobs-at-risk-replacement-artificial-intelligence-ai-labor-trends-2023-02|tarih=4 Haziran 2023|çalışma=Business Insider|ad=Jacob|soyadı=Zinkula|ad2=Aaron|soyadı2=Mok}}</ref>

Yapay zeka patlamasının ortasında, yapay zekayı çevreleyen heyecan, önemli tehlikeler oluşturduğu şeklinde tanımlanmıştır. Kamuoyunda yapay zekaya duyulan ilginin yarattığı coşku ve baskı, geliştiricileri yapay zeka sistemlerinin oluşturulmasını ve dağıtımını hızlandırmaya sevk etmektedir. Bu acele, önemli güvenlik prosedürlerinin ihmal edilmesine yol açabilir ve potansiyel olarak ciddi varoluşsal risklerle sonuçlanabilir. Holden Karnofsky'nin belirttiği gibi, tüketici beklentilerini karşılamak için zorunlu rekabet, kuruluşları kapsamlı güvenlik kontrolleri yerine hıza öncelik vermeye teşvik edebilir ve böylece yapay zekanın bilinçli bir şekilde geliştirilmesini tehlikeye sokabilir.<ref name=":3">Karnofsky, Holden. "What AI Companies Can Do Today to Help With the Most Important Century." Cold Takes. Accessed 8 December 2023, <nowiki>https://www.cold-takes.com/what-ai-companies-can-do-today-to-help-with-the-most-important-century/</nowiki>.</ref>

Hakim olan yapay zeka yarışı zihniyeti, [[Yapay genel zekâ|yapay genel zekanın]] geliştirilmesiyle ilgili riskleri artırmaktadır.<ref name=":5">"Nobody's on the Ball on AGI Alignment." LessWrong. Accessed 8 December 2023, <nowiki>https://www.lesswrong.com/posts/uqTJ7mQqRpPejqbfN/nobody-s-on-the-ball-on-agi-alignment</nowiki>.</ref> Rekabet yenilikçiliği ve ilerlemeyi teşvik edebilirken, rakiplerden daha iyi performans göstermeye yönelik yoğun bir yarış, uzun vadeli güvenlik yerine kısa vadeli kazançlara öncelik verilmesini teşvik edebilmektedir.<ref name=":4">"Global Vulnerability and the AI Race." AI Safety Fundamentals. Accessed 8 December 2023, <nowiki>https://aisafetyfundamentals.com/blog/global-vulnerability</nowiki>.</ref> "Kazanan her şeyi alır" zihniyeti, köşeleri kesmeyi daha da teşvik edebilir, potansiyel olarak dibe doğru bir yarış yaratabilir ve etik hususları sorumlu yapay zeka gelişimine gölge düşürebilir.<ref name=":4" />

Yapay zeka topluluğunun önde gelen isimleri temkinli bir yaklaşımı savunarak, yapay zeka şirketlerini gereksiz abartı ve hızlanmadan kaçınmaya çağırdı.<ref name=":3">Karnofsky, Holden. "What AI Companies Can Do Today to Help With the Most Important Century." Cold Takes. Accessed 8 December 2023, <nowiki>https://www.cold-takes.com/what-ai-companies-can-do-today-to-help-with-the-most-important-century/</nowiki>.</ref> Endişeler, yapay zeka sektörüne çok hızlı bir şekilde para akıtmanın, temel riskleri dikkate almadan dönüştürücü yapay zeka geliştirmek için yarışan şirketlerin tedbirsizliğine yol açabileceği inancından kaynaklanmaktadır.<ref name=":3" /><ref name=":4">"Global Vulnerability and the AI Race." AI Safety Fundamentals. Accessed 8 December 2023, <nowiki>https://aisafetyfundamentals.com/blog/global-vulnerability</nowiki>.</ref> Yapay zekaya yapılan yatırımlara rağmen, bazıları hızlanma ile ilişkili riskleri azaltmak için çok geç olmadığını savunmaktadır. İhtiyatlı olmayı savunanlar, temel riskler, güçlü güvenlik prosedürleri hakkında farkındalık yaratmanın ve uyum araştırması, standartlar ve izleme gibi yapay zeka güvenlik önlemlerine yatırım yapmanın önemini vurgulamaktadır.<ref name=":3" />

== Ayrıca bakınız ==

* [[Yapay zekâ kışı|Yapay zeka kışı]], yapay zeka araştırmalarına fon ve ilginin azaldığı bir dönem
* [[Teknolojik tekillik]]
*

== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}

[[Kategori:2020'lerde bilgisayar bilimi]]
[[Kategori:Toplumda teknoloji]]
[[Kategori:Yapay zekâ]]
[[Kategori:Otomatik boyutlandırılan çoklu resim kullanılan sayfalar]]