Sinan Paşa
Sinan Paşa veya Sinanüddin Yusuf Paşa (ö. 21 Aralık 1553), I. Süleyman döneminde, 1550-1553 yılları arasında Osmanlı Donanması'nın kaptan-ı deryasıydı.
| Sinan Paşa veya Sinanüddin Yusuf Paşa | |
|---|---|
| |
| Sinan Paşa'nın mezar | |
| Osmanlı Kaptan-ı Derya | |
| Görev süresi 1550–1553 | |
| Hükümdar | I. Süleyman |
| Yerine geldiği | Sokollu Mehmed Paşa |
| Yerine gelen | Piyale Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Ölüm | 21 Aralık 1553 İstanbul |
Hayatı
değiştir
Osmanlı Hanedanı'na akrabalık bağıyla bağlı olan Sinan Paşa sadrazam Damat Rüstem Paşa'nın erkek kardeşi olup, Rüstem Paşa I. Süleyman'ın kızı Mihrimah Sultan'la evli olduğu için I. Süleyman'ın damadının erkek kardeşi oluyordu.[1]
Hırvat veya Boşnak asıllı Hristiyan bir ailenin çocuğu olarak Saraybosna yakınlarında olan ya Butmir ya da Sarajevsko Polje adlı bir köyde doğmuştur. Ailesinin adının Öpüçoviç veya Cığaliç olduğu bildirilmektedir. Erkek Kardeşi Damat Rüstem Paşa ve Nefise adlı bir kız kardeşi olduğu bilinmektedir.[1]
Sinan Paşa Enderun'da yetişmiştir. Sokollu Mehmed Paşa'nın kaptan-ı deryalığından sonra 1550'de kaptan-ı derya olmuştur. 1551'de Malta Şövalyeleri'nden Trablus'un fethi, (Fransa'ya yardım için yapılan) 1552'deki Akdeniz Seferi ve Ponza Zaferi ile 1553'teki Akdeniz Seferi ve Korsika'nın Zaptı'nda resmen Osmanlı donanması komutanı idi. Ama gerçekte Sinan Paşa'nın kaptan-ı derya olarak görev yaptığı dönem Turgut Reis'in yıldızının parlamaya başladığı döneme denk geldi. Turgut Reis ve Sinan Paşa özellikle Kuzey Afrika'da birçok sefere birlikte katıldılar. Turgut Reis padişah ve Osmanlı denizcileri tarafından Sinan Paşa'dan daha başarılı olarak görülmekteydi. 1551'de Trablusgarp'ın Osmanlılar tarafından ele geçirilmesi Turgut Reis'in bir başarısı olarak görüldü. Ancak Sinan Paşa 1553'teki ölümüne kadar kaptan-ı deryalık görevini sürdürdü.[1]
Öldüğünde kendisinin 2 kızı ve 1 oğlu olmasına rağmen, garip bir kararla servetini Mihrimah Sultan'a bıraktı. Öldüğü sırada Mimar Sinan Sinan Paşa'nın adına Beşiktaş'ta Sinan Paşa Camii'ni inşa etmekteydi. Ancak cami henüz hazır olmadığı için Sinan Paşa'nın yine Mimar Sinan tarafından inşa edilmiş olan Üsküdar'daki Mihrimah Sultan Camii'ne gömülmüştür.[1]
Gelibolulu Mustafa Âlî'nin belirttiğine göre, bir kızı zina yaptığı gerekçesiyle eşi tarafından öldürülmüştür. Gelibolulu Mustafa Âlî bu hususta şöyle demektedir:
Çoġ almaġıla ḫalḳuñ bed-duʿāsın
Sinān Paşaʾnuñ ocaġı söyindi
Yılına varmadan oġlunı devrān
Düşürdi ḫāke zillet cāmı ṣundı
Alındı mālı derd-i mālḭḫulyā
Yitürdi ʿaḳlını mecnūna döndi
Ḳızı rüsvā-yı ʿām olup zinādan
Eri ḳatl itdi cismi ḳana yundı
Ḳoḳıtdılar cihānı cḭfeāsā
Felek anlardan ikrāh itdi döndi
Fakat bazı yazarlara göre, Amiral Sinan Paşa Arnavutluk'ta bir Yahudi mezarlığında gömülmüştür.[2]
Popüler kültürdeki yeri
değiştir2011 yapımı Muhteşem Yüzyıl dizisinde Serdar Orçin tarafından canlandırılmıştır.
Kaynakça
değiştir- ^ a b c d Kılıç, Abdullah, "Sinan Paşa", (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür 344 ISBN 975-08-0072-9
- ^ "sitesi, Sultan Süleyman Siyonist miydi, Erişim tarihi:30.05.2010". 28 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2012.
Dış kaynaklar
değiştir- Kılıç, Abdullah, "Sinan Paşa", (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.544-545 ISBN 975-08-0072-9
- Danişmend, İsmail Hami, (2011), İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi Cilt:II sayfa:264,266, 278, 296, İstanbul:Doğu Kütüphanesi, ISBN 9789944397681
- Gelibolulu Mustafa Âlî (2018). Gelibolulu Mustafa Âlî Dîvânı, (Hazırlayan: İ. Hakkı Aksoyak), T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay, s 1292-1293.
Dış bağlantılar
değiştir- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar), "Sinaneddin Yusuf Paşa", (1996), Sicill-i Osmani C.III say.106, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 Online: [1]
| Askerî görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Sokollu Mehmed Paşa |
Kaptan-ı Derya 1550 - 1553 |
Sonra gelen: Piyale Paşa |