OpenOffice.org (kısaca OOo), 1999 - 2011 yılları arasında geliştirilmiş açık kaynaklı ve ücretsiz bir ofis paketi. Sun Microsystems'in 1999 yılında kurum içi kullanım için edindiği StarOffice'in açık kaynaklı bir türevidir. OpenOffice.org'un temelini oluşturan StarOffice ise 1985 yılında geliştirilmeye başlanmıştır.[4] OpenOffice.org; Writer (kelime işlemci), Calc (hesap tablosu), Impress (sunu), Draw (çizim), Math (formül düzenleyici) ve Base (veritabanı) bileşenlerini içerir.

OpenOffice.org
OpenOffice.org 3.2 başlangıç merkezi ekranı
Geliştirici(ler)Sun Microsystems (1999–2009)
Oracle Corporation (2010–2011)
İlk yayınlanma1 Mayıs 2002 (22 yıl önce) (2002-05-01)[1]
Güncel sürüm3.3 / 25 Ocak 2011 (final sürümü)
İşletim sistemiLinux, Windows, Mac OS
TürOfis paketi
LisansOOo 2 ve sonrası: GNU LGPL s3[2]
OOo 2 Beta 2 ve öncesi: GNU LGPL / SISSL[3]
Resmî sitesiwww.openoffice.org Bkz. Web arşivleri (28 Nisan 2011)
Calc 3.0.0 ekran görüntüsü, Ubuntu 8.10 üzerinde
Math 3.0.0 ekran görüntüsü, Ubuntu 8.10 üzerinde

1 Mayıs 2002'de 1.0 sürümünü yayınladı.[1] 2011 yılına gelindiğinde Sun'ın o zamanki sahibi olan Oracle, artık paketin yeni bir sürümünü sunmayacağını açıkladı[5] ve projeyi Apache Yazılım Vakfı'na bağışladı.[6][7] Apache Yazılım Vakfı, paketi Apache OpenOffice adı ile geliştirmeye başladı.[8] Diğer yandan aynı dönemde OpenOffice.org'un kodları temel alınarak LibreOffice projesi başlatıldı.[9]

OpenOffice.org, günümüzde bir ISO/IEC standardı olan OpenDocument (ODF) dosya biçimini ilk kullanan öncü ofis yazılımıdır. Dosya kaydetmek için öntanımlı olarak ODF biçimlerini kullanmakla birlikte diğer birçok farklı dosya biçimini desteklemiştir.

Proje ve yazılım, Sun tarafından geliştirilirken gayri resmi olarak OpenOffice olarak adlandırılıyordu, ancak bu terim 1999'dan beri Benelüks'te Open Office Automatisering tarafından ticari bir marka olarak tutulduğundan[10][11] telif hakkı ihlallerine yol açmamak amacıyla resmi olarak OpenOffice.org olarak adlandırıldı.

Tarihçesi

değiştir
  • 1985: Alman StarDivision firması tarafından özel mülk lisanslı olarak StarOffice geliştirilmeye başlandı.[4]
  • 1999: StarOffice, Sun Microsystems tarafından kurum içinde kullanılmak amacıyla satın alınarak Sun firmasının bir ürünü haline geldi.
  • 2000: Sun Microsystems, 19 Temmuz 2000'de StarOffice kaynak kodlarını açarak açık kaynaklı OpenOffice.org paketini yayınlayacağını duyurdu.[12][13] Sun Microsystems 13 Ekim 2000'de[14] StarOffice yazılımının kaynak kodunu özgür GNU LGPL lisansı ve Sun firmasının ticari lisansı olan SISSL[3] ile yayınlamaya başladı.
  • 2002: Sun, 1 Mayıs 2002'de OpenOffice.org 1.0 nolu sürümünü yayınladı.[1]
  • 2005: OpenOffice.org 2.0 sürümüyle birlikte kaynak kodları, sadece özgür GNU LGPL ile lisanslı yayınlanmaya başladı.[2]
  • 2008: OpenOffice.org GNU LGPL ile lisanslı bir özgür yazılım olmakla birlikte geliştirme süreçlerinde Sun Microsystems'ın tek belirleyici olması ve dışarıdan katkıcıların kod yazmasını zorlaştırıcı engeller getirmesi özgür yazılım camiasının tepkisini çekmeye başladı.[15]
  • 2010: 26 Ocak 2010 yılında Sun Microsystems, Oracle tarafından satın alındı. Bu satışın üzerine OpenOffice.org'un kaderi üzerine tartışmalar yoğunlaştı ve proje bir süre belirsizliğe girdi.[16][17][18] Oracle'ın özgür yazılım projelerine soğuk ve yeni yatırımlardan kaçınan duruşu, eleştirileri arttırdı. Bu dönemde OpenOffice.org'un özgürlüğü ve geleceğinden endişe eden geliştirici ve topluluk üyelerinin girişimiyle OpenOffice.org çatallanarak özgür LibreOffice yazılımı geliştirilmeye başlandı.[16]
  • 2011: Oracle, ilk başta OpenOffice.org'u geliştirmeye devam edeceğini açıkladı ve "Oracle OpenOffice" adı ile 25 Ocak 2011'de yazılımın 3.3 nolu sürümünü yayınladı. Ancak OpenOffice.org topluluğunda projenin gidişatı ile ilgili tartışmalar üzerine Oracle, 1 Haziran 2011 tarihinde OpenOffice'i Apache Lisansı altında yeniden lisansladı ve proje varlıklarının ve ticari markalarının sahipliğini Apache Yazılım Vakfı'na devrettiğini açıkladı.[16][19][20]
  • 2012: Apache Yazılım Vakfı, OpenOffice.org kodlarını temel alarak Apache OpenOffice paketini yayınlamaya başladı.
 
StarOffice ve OpenOffice.org'un başlıca çatallarını ve sürümlerini gösterir zaman çizelgesi

Bileşenleri

değiştir
 
OpenOffice.org 3.0 başlangıç merkezi
  OpenOffice.org Writer Microsoft Word benzeri bir kelime işlemci yazılımı
  OpenOffice.org Calc Microsoft Excel benzeri bir hesap tablosu yazılımı
  OpenOffice.org Impress Microsoft PowerPoint'e benzer bir sunu yazılımı
  OpenOffice.org Base Microsoft Access'e benzer bir veri tabanı yazılımı
  OpenOffice.org Draw Microsoft Visio'ya benzer bir vektörel grafik düzenleyici
  OpenOffice.org Math Matematik formülleri oluşturma ve düzenleme aracı

Pazar payı

değiştir

Openoffice.org yayınlandığı dönemde çeşitli indirme siteleri, dağıtılan CD'ler, Linux dağıtımları aracılığıyla serbestçe dağıtılabiliyor olması pazar payı tahminini güçleştirmekteydi. Proje, bir pazar payı analizi için bilinen Linux dağıtımları toplamlarını ve analist beyanlarını ve anketlerini temel alarak verileri belirlemeye çalıştı.[21]

Valve'a göre, Temmuz 2010 itibarıyla, Steam kullanıcılarının % 14.63'ü makinelerinde OpenOffice.org kurmuştu.[22]

Bir web analitiği hizmeti tarafından 2010 yılında 200.000'den fazla İnternet kullanıcısına dayanan bir pazar payı analizi yaptı. Analize göre Çin'de %0,2, ABD'de ve İngiltere'de %9, Almanya, Polonya ve Çek Cumhuriyeti'nde %20'den fazla pazar payına sahip olduğu bildirildi.[23]

Microsoft Office Ağustos 2007 itibarıyla genel pazarın (gelirle ölçülen) %95'ini elinde tutmasına rağmen,[24] 2004 yılında yapılan araştırmalarda OpenOffice.org ve StarOffice'in işyeri pazarında %15,20 pazar payına sahip olduğu bildirildi.[25][26] Colorado Üniversitesi araştırmasında, OpenOffice.org'un "geri döndürülemez" bir kullanıcı tabanına sahip olduğu ve büyümeye devam edeceği bir noktaya ulaştığını bildirdi.[27]

Proje, Eylül 2007 itibarıyla 98 milyondan fazla indirildi.[28] Yaklaşık olarak onuncu yıl dönümünün başlangıcına tekabül eden Şubat 2010 itibarıyla toplamda 300 milyon kez indirildi.[29]

Sürümleri

değiştir

Geliştirme

değiştir

Başlangıçta C ++ ile yazılmış olmasına rağmen OpenOffice.org giderek, paketlenmiş bir JVM de dahil olmak üzere Java sanal makinesi'ne ve dolayısıyla Sun Microsystems firmasına daha fazla bağımlı hale geliyordu.[32] OpenOffice.org, Özgür Yazılım Vakfı tarafından özgür yazılım olmayan Java'ya bağımlılığının artması nedeniyle eleştirildi.[33]

2.0 sürümden itibaren farklı ve açık kaynak kodlu Java ürünlerinin altında çalışması (örneğin GNU Classpath) için çabalar yoğunlaştı. Sonucunda Red Hat, Fedora bunu başardı. Sun ise OpenOffice.org'un gelecekteki sürümlerinin özgür Java uygulamaları üzerinde çalışacağı ve daha önce OpenOffice.org 2.0'nin özgür Java uygulamalarını kullanmasını engelleyen sorunları düzeltilmesine yönelik bir geliştirme yapmayı kabul etti.[34] 13 Kasım 2006'da Sun, özgür GNU Genel Kamu Lisansı[35] kapsamında Java'yı serbest bırakmayı taahhüt etti ve Mayıs 2007'de OpenJDK isimli özgür Java yazılımını yayınladı.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c d "OpenOffice suite goes 1.0". Situation Publishing. 1 Mayıs 2002. 9 Nisan 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2013. 
  2. ^ a b "Licenses". Apache Yazılım Vakfı. 3 Aralık 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2012. 
  3. ^ a b "License Simplification FAQ". Sun Microsystems. 16 Ekim 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2010. 
  4. ^ a b "A Brief History Of OpenOffice.org". 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2020. 
  5. ^ "Oracle Announces Its Intention to Move OpenOffice.org to a Community-based Project". Oracle Corporation. 15 Nisan 2011. 9 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2013. 
  6. ^ "Statements on OpenOffice.org Contribution to Apache". 1 Haziran 2011. 29 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2020. 
  7. ^ Steven J. Vaughan-Nichols (1 Haziran 2011). "Oracle gives OpenOffice to Apache". ZDnet. 3 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2020. 
  8. ^ "Thank you for using OpenOffice.org - now Apache OpenOffice". 18 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020. 
  9. ^ "Ufukta LibreOffice var". Özgürlükİçin. 8 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2014. 
  10. ^ "Orange launches 'Open Office'". ZDNet. 4 Eylül 2007. 18 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2013. 
  11. ^ "over het merk "Open Office"". Openoffice.nl. 23 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2013. 
  12. ^ "SUN MICROSYSTEMS OPEN SOURCES STAROFFICE TECHNOLOGY". Sun Microsystems. 19 Temmuz 2000. 14 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2012. 
  13. ^ "OpenOffice.org community announces OpenOffice.org 1.0: free office productivity software". Sun Microsystems. 30 Nisan 2002. 11 Haziran 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2007. 
  14. ^ "LibreOffice Başlangıç Kılavuzu 7.2 / LibreOffice'in kısa bir tarihi" (PDF). LibreOffice. 25 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Şubat 2022. 
  15. ^ "Openoffice.org'da neler oluyor?". Özgürlükİçin. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2014. 
  16. ^ a b c "OpenOffice.org'un adı değişiyor!". 12 Kasım 2011. 7 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2015. 
  17. ^ "Apache Yazılım Vakfı Yeni Bir Sürüm Yayınlıyacağını Doğruladı". 26 Aralık 2011. 6 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2015. 
  18. ^ "Oracle OpenOffice'i Apache'ye Devretti". 2 Haziran 2011. [ölü/kırık bağlantı]
  19. ^ Gökşin Akdeniz (2 Haziran 2011). "OpenOffice.org bir Apache projesi oldu". 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2015. 
  20. ^ "OpenOffice proposed as Apache project". 3 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2011. 
  21. ^ "OpenOffice.org Market Share Analysis". Oracle Corporation. 1 Haziran 2010. 4 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2013. 
  22. ^ "Steam Hardware & Software Survey". Valve. Kasım 2012. 13 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2012. 
  23. ^ Thomas H (5 Şubat 2010). "International OpenOffice market shares". Webmasterpro.de. 11 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2012. 
  24. ^ "Rivals Set Their Sights on Microsoft Office: Can They Topple the Giant?". Wharton School of the University of Pennsylvania. 22 Ağustos 2007. 30 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2013. 
  25. ^ "Desktop apps ripe turf for open source". TechTarget. 4 Ekim 2004. 14 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2012. 
  26. ^ "OpenOffice.org 2.0 Release Delayed". Top Tech News. 13 Ekim 2005. 4 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2012. 
  27. ^ Casson, Tony; Ryan, Patrick (2006). "Open Standards, Open Source Adoption in the Public Sector, and Their Relationship to Microsoft's Market Dominance". Bolin, Sherrie (Ed.). STANDARDS EDGE: UNIFIER OR DIVIDER?. Sheridan Books. s. 87. SSRN 1656616 $2. 
  28. ^ "OOo-2007-09-01.ods". Sun Microsystems. 5 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2013. 
  29. ^ "OpenOffice.org 3.2 is First Out of the Blocks in the 2010 Office Software Race (press release)". Oracle. 11 Şubat 2010. 26 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2013. 
  30. ^ "3.3.0 Release Notes". 23 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  31. ^ a b "News from OpenOffice.org". 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2020. 
  32. ^ "Java & OpenOffice.org". Apache Yazılım Vakfı. 5 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2012. 
  33. ^ "Free Software Foundation and OpenOffice.org team up to escape Java trap". Linux Vakfı. 16 Mayıs 2005. 27 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2007. 
  34. ^ "Reoccuring discussions arounds OOos Java usage (sic)". OpenOffice.org. 11 Mayıs 2005. 28 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2013. 
  35. ^ "Sun Opens Java". Sun Microsystems. 16 Kasım 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2006.