Kapalı ön yuvarlak ünlü


Kapalı ön yuvarlak ünlü sesi bazı konuşulan dillerde kullanılan bir ünlü sestir. IPA’da bu ses [y] olarak gösterilir. Bazı dillerin abecelerinde "ü", "uu", "u", "ű", "y", "уь" veya "위" olarak yazılır.

Kapalı ön yuvarlak ünlü
[y]
Ses örneği
noicon
  Ön
(İnce)
Öne
yakın
Merkez Arkaya
yakın
Arka
(Kalın)
Kapalı (Dar)
i •y
ɨ •ʉ
ɯ •u
ɪ •ʏ
e •ø
ɘ •ɵ
ɤ •o
ɛ •œ
ɜ •ɞ
ʌ •ɔ
a •ɶ
ɑ •ɒ
  Kapalıya yakın
Yarı kapalı
Orta
Yarı açık
Açığa yakın
Açık (Geniş)
Bölümler arasında bazı bölümlerde iki adet ünlü vardır. Bu ikili grupta
sağdaki ünlü yuvarlaktır, soldaki ise düzdür. Ayrıca uzun ünlüler Uluslararası Fonetik Alfabe
sembolü [ː] ile belirtlir.

Türkçede bu sesi "ü" harfi verir. Bazı örnekleri süt, yük, bükmek olabilir.

Özellikleri

değiştir
  • Bu ünlünün ünlü açıklığı sınıflandırılmasına göre bir kapalı ünlüdür.
  • Bu ünlünün ünlü geriliği sınıflandırılmasına göre bir ön ünlüdür.
  • Bu ünlünün ünlü yuvarlaklığı sınıflandırılmasına göre bir yuvarlak ünlüdür.

Sesletim

değiştir
Dil Sözcük UFA Anlamı Notlar
Afrikaans Standart u [y] 'sen' (resmi) Bakınız Afrikaans Sesbilimi
Almanca Standart über [ˈyːbɐ] 'üstünde' Bakınız Almanca Sesbilimi
Arnavutça Standart ylber [ylbɛɾ] 'gökkuşağı' Bakınız Arnavutça Sesbilimi
Aşağı Almanca für / fuur [fyːɐ̯] 'ateş'
Azerice güllə [ɟylˈlæ] 'kurşun'
Batı Frizce út [yt] 'dışarı' Bakınız Frizce Sesbilimi
Bretonca ud [bʁyːt̪] 'gürültü'
Çince Mandarin / nǚ [ny˩˧] 'kadın' Bakınız Çince Sesbilimi ve Kantonca Sesbilimi
Kantonca / s [sy˥] 'kitap'
Şangayca [ly˧] 'eşek'
Danca Standart synlig [ˈsyːnli] 'görünen' Bakınız Danca Sesbilimi
Estonca üks [yks] 'bir' Bakınız Estonca phonology
Faroece mytisk [ˈmyːtɪsk] 'mitolojik' Bakınız Faroece Sesbilimi
Felemenkçe Standart nu [ny] 'şimdi' Bakınız Flemenkçe Sesbilimi
Fince yksi [ˈyksi] 'bir' Bakınız Fince Sesbilimi
Fransızca tu [t̪y] 'sen' Bakınız Fransızca Sesbilimi
İngilizce Güney Afrika few [fjyː] 'birkaç' Bakınız Güney Afrika İngilizcesi Sesbilimi
Ulster Bakınız İngilizce Sesbilimi
İsveççe ut [yːt̪] 'dışarı' Bakınız İsveççe Sesbilimi
Katalanca Kuzey Katalanca fulla [fyʎ̟ə] 'yaprak' Bakınız Katalanca Sesbilimi
Korece 휘파람 / hwiparam [çypʰɐɾɐm] 'ıslık' Bakınız Korece Sesbilimi
Kürtçe Kurmançça (Kuzey) kü [kʰyːɥ] 'dağ' Bakınız Kürtçe Sesbilimi
Limburgca zuut [zyːt] 'görür'
Lombardca ridüü / riduu [ri'dy:] 'güldü'
Lüksemburgça Hüll [hyl] 'zarf' Bakınız Lüksemburgça Sesbilimi
Macarca tű [t̪yː] 'iğne' Bakınız Macarca Sesbilimi
Moğolca İç Moğolistan түймэр / tüimer [tʰyːmɘɾɘ̆] 'kır ateşi'
Oksitanca Besalú [besalyː] 'Besalu' Bakınız Oksitanca Sesbilimi
Norveççe syd [syːd] 'güney' Bakınız Norveççe Sesbilimi
Portekizce Azorlar figura [fiˈɣyɾə] 'figür' Bakınız Portekizce Sesbilimi
Avrupa tudo [ˈt̪yðu] 'hepsi'
Brezilya déjà vu [d̪e̞ʒɐ ˈvy] 'déjà vu' Bakınız Portekizce Sesbilimi
Türkçe güneş [ɟyˈn̪e̞ʃ] 'güneş' Bakınız Türkçe Sesbilimi
Yunanca σάλιο / salio [ˈsäly] 'tükürük'