Guaranice
Guaraní dili ya da Guaranice, Tupi dillerinin alt ailesinden olan Tupi-Guarani dillerinin en çok konuşulan gruplarından biri. Güney Amerika yerlileri Guaraníler'in konuştuğu dil.
Guaranice | |
---|---|
avañeʼẽ | |
Ana dili olanlar | Paraguay, Boliva, Arjantin, Brazilya |
Konuşan sayısı | 6,5 milyon (2020 [1]) |
Dil ailesi | Tupi
|
Resmî durumu | |
Resmî dil | Paraguay Bolivya Brezilya (bölgesel) Arjantin(bölgesel) |
Dil kodları | |
ISO 639-3 | – |
Paraguay'da İspanyolcayla ile birlikte resmi dildir. Bolivya'da ise 36 resmi dilden biridir. Arjantin'de Corrientes eyaleti'nde ve Brezilya bölgesel düzeyde de resmi dil olarak kabul edilmiştir. Paraguay'da 5.8 milyon, Arjantin'de ise 200.000 kişi bu dili konuşmaktadır.
Amerika'nın 15. yüzyıldaki İspanyol Fethi'ne kadar, Guaranílerin yazım sistemleri yoktu. Guaraní dilinde yazılmış ilk metinler Cizvit misyonerleri tarafından Latin alfabesi kullanılarak yazılmıştır. Rahip Antonio Ruíz de Montoya diğerleri arasında Tesoro de la lengua guaraní (Guaraní-İspanyolca sözlük, 1639'da basılmış) ve Arte y bocabvlario de la lengua guaraní (dilbilgisi özeti ve sözlüğü, 1722'de basılmış) kitapları ile dili belgelemiştir.
Guaraní alfabesi 1950'de Reinaldo Decoud Larrosa'nun girişimleri ile Montevideo'da Guaraní Dil Kongre'sinde şu anki hali ile standartlaştırılmıştır. Standartlar Uluslararası Fonetik Alfabesi'nin yazımından etkilenmiştir ve Paraguay'da şu anda kullanılmaktadır.