Amerika Birleşik Devletleri'ndeki millî parklar listesi
Amerika Birleşik Devletleri ulusal parklar listesi 59 resmi ulusal park ismi vermektedir.
Amerika Birleşik Devletleri'nde Federal Hükûmetin İçişleri Bakanlığı'na bağlı olan Ulusal Park Hizmeti federal idare bürosu tarafından idare edilen millî park adıyla anılan özel statülü (2013 itibarıyla) 59 tane özel korumalı arazi bölgesi bulunmaktadır. ABD'de ulusal parklar ABD Kongresi'nden çıkaratılan özel kanunlarla kurulurlar. İlk ABD Ulusal Parkı 1872'de çıkartılan kanunla ve 18. Amerika Birleşik Devletleri başkanı olan Ulysses S. Grant (1869-1877) tasdiki ile kurulmuş olan Yellowstone Millî Parkı'dır. Bunu 1875'te kurulan "Meckinac Ulusal Parkı" takip etti (ama bu arazinin ulusal park statüsü 1895'te yeni bir kanunla iptal edildi). Üçüncü ve dördüncü ulusal parklar 1890'da kurulan Yosemite Ulusal Parkı ve Sekoya Ulusal Parkı oldu. 1916'da ABD Kongresi'nden çıkan "Ulusal Parklar Organik Kanunu" ile kurulan ulusal parkları federal devlet adına idare etmek üzere ABD İçişleri Bakanlığı'na bağlı Ulusal Park Hizmeti büro-dairesi kuruldu. Bu kanunla bu kurumun hedefi şöyle verilmiştir:[1]
(Ulusal Park içindeki) doğal manzaralar ve doğal dekorun ve doğal ve tarihsel nesnelerin korunması. Parkların idaresinin, günümüzde halkın bunlardan haz alması için olması. Günümüzde bu idare öyle bir usulde ve öyle bir şekilde olmalıdır ki gelecek nesiller de aynı şekilde bunlardan haz almalarına hiç aksatmadan devam edebilmeleri.
Günümüzde ulusal park olarak korunmakta ve idare edilmekte olan parkların çoğunluğu, bu parklar ABD Kongresi kanunu ile kurulmadan önce, "Antikiteler Kanunu" şartlarına uygun olarak ABD Devlet Başkanı'nın çıkarttığı bir kararname ile "Ulusal Anıt" statüsü ile federal devlet koruması altına alınmışlardı. ABD Kongresi'nin kanunla bunları ulusal park yapması koruma şartlarını ve arazinin idaresini daha sıkılaştırmıştır. En son olarak Ocak 2013'te daha önce "Ulusal Anıt" statüsünde olan Pinnacles Ulusal Parkı ABD Kongresi kanunu ile ulusal park statüsüne geçirilmiştir.
6'si Alaska'da bulunan, 7 değişik ulusal park, aynı zamanda "Ulusal Koruma Bölgesi" olarak da ekstra koruma statüsü kazanmışlardır. Teorik ve hukuki olarak bu iki değişik statü birbirinden ayrıdır. Bu her iki koruma statüsünu de birlikte taşıyan bazı ulusal parklarda değişik arazi alanlari değişik statüdedirler. Bunun için bu maddede verilen listede "Ulusal Koruma Bölgesi" detayları verilmemektedir.
Bir arazinin ABD Kongresi kanunu ile ulusal park olarak kurulması için önemli kriterlere uygun olması gerekmektedir. Bu kriterler arasında doğal güzellik, emsalsiz jeolojik karakterler, alışılmadık ekosistemler bulunması ve ziyaretçilere rekreasyon imkânları sağlaması kriterleri bulunmaktadır. Bu kriterler her bir parkta aynı önemde değildir ve bazı parkların belirli bazı kriterlere hiç uymaması mümkündür.
ABD'de bulunan toplam 52 eyaletin sadece 27'sinde ulusal park bulunmaktadır ve iki ulusal park da (Amerikan Samoası Ulusal Parkı ve Virjin Adaları Ulusal Parkı) eyaletlerde değil ABD'ye bağlı bölgelerde bulunmaktadır. En çok sayıda ulusal park bulunan eyalet 9 ulusal parkla Kaliforniya'dır. Sonra sırayla 8 ulusal parkla Alaska eyaleti; 5 ulusal parkla Utah eyaleti ve 4 ulusal parkla Kolorado eyaleti gelmektedir.
Yüzölçümü itibarıyla en büyük ulusal park Alaska'da bulunan ve yüzölçümü 44.313 km² olan Wrangell-St. Elias Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi'dir. Bu ulusal parkın yüzölçümü ABD'nin en küçük alanlı 9 eyaletinin toplam yüzölçümünden biraz daha büyüktür. Büyüklük sırasında sonra yine Alaska'da bulunan üç ulusal park gelmektedir (29.405 km² Gates of the Arctic Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi, 19.121 km² Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi ve 14.616 km² Katmai Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi). Yüzölçümü en küçük ulusal park 20 km² alanla Hot Springs Ulusal Parkı'dır. Ulusal parklar ile korunmakta olan arazilerin toplam yüzölçümü 210.000 km² olmaktadır. Ortalama ulusal park yüzölçümü 3.620 km² ve medyan ulusal park yüzölçümü ise 1.280 km² olmaktadır.
En çok sayıda ziyaretçi çeken ulusal park Kuzey Carolina ve Tennessee eyaletlerinde bulunan Büyük Smoky Dağları Ulusal Parkı'dır. Bu parka 2011'de 9.008.830 kişi ziyaretçi olarak gelmiştir. Ziyaretçi çekimi sırasında ikinci olan Arizona eyaletınde bulunan Büyük Kanyon Ulusal Parkı'dır ve bu parka 2011'de gelen ziyaretçi sayısı 4.298.178 kişi olmuştur. Bunlara karşılık çok sapa ve ıssız olan Alaska eyaletindeki Clark Gölü Ulusal Parkı'na 2011'de gelen ziyaretçi sayısı sadece 5.158 kişidir.
59 tane ABD ulusal parkından 14 tanesi UNESCO Dünya Mirası listesi Listesi içinde bulunmaktadır.[2]
Harita
değiştirİstediğiniz ulusal parkı ve ilgili maddeyi haritadaki kırmızı noktalardan seçebilirsiniz.
Not:Açık mavi zemin, ulusal parkın UNESCO Dünya Mirası listesi' Listesi içinde olduğunu gösterir.
Resim | Adı | Yeri | Kuruluş tarihi | Yüzölçümü (km²) | Notlar |
---|---|---|---|---|---|
Acadia Ulusal Parkı[4] | Maine 44°21′N 68°13′W / 44.35°K 68.21°B |
26 Şubat 1916 | 192 | * "Mount Desert Adası" ve diğer sahile yakın adalarla birlikte, Acadia Parkı ABD'nin Atlas Okyanusu sahillerindeki en yüksek dağını, granit dorukları, okyanus sahillerini, ormanlık alanları ve gölleri kapsamaktadır. Tatlı sular, haliçler, ormanlar ve gelgit olayında açığa çıkan alanlar habitatları bulunmaktadır. | |
Amerikan Samoası Ulusal Parkı[5] | Amerikan Samoası 14°15′S 170°41′W / 14.25°G 170.68°B |
31 Ekim 1988 | 36.4 | * En güneyde bulunan bu ulusal park üç Samoa adasını kapsar. İçinde mercan resiflerini, yağmur ormanlarını, volkanik dağları ve beyaz kum plajları bulundurur. Bu parkta "uçan tilki yarasalar", boz sula türü kuşlar, deniz kaplumbağaları ve 900 tür balık bulunmaktadır. | |
Arches Ulusal Parkı[6] | Utah 38°41′N 109°34′W / 38.68°K 109.57°B |
12 Kasım 1971 | 310 | * Bu parkta 2000'den daha fazla sayıda kumtaşı kayadan oluşan doğal kemer bulunmaktadır. Çöl ikliminde bu doğal yapılar milyonlarca yılda erozyon ile ortaya çıkmıştır. Parktaki kurak arazide sert toprak tabakaları, toprak dolu doğal çukurlar ve su toplayan doğal havzalar doğa hayatının idame edilmesine amil olmaktadırlar. Diğer jeolojik formasyonlar arasında peribacası tipinde kayadan sütunlar, sivri kuleler ve dikey yüzgeç şekilli kayalar bulunmaktadır. | |
Badlands Ulusal Parkı[7] | Güney Dakota 43°45′N 102°30′W / 43.75°K 102.50°B |
10 Kasım 1978 | 982,4 | * Bu parkta masa dağ tipi kayalık tepeler, sivri doruklar, kuleler ve "Prairie" tipi geniş otluk alanlar bulunmaktadır. Oligosen jeolojik döneminden kalma dünyada en zengin fosil yatakları da bu parktadır. Bizon, Amerika yaban koyunu, kara ayaklı gelincik, ova tilkisi türü hayvanlar bu parkta yaşayan vahşi canlılar arasındadır. | |
Big Bend National Park[8] | Teksas 29°15′N 103°15′W / 29.25°K 103.25°B |
12 Haziran 1944 | 3.242 | * ABD-Meksika sınırı olan Rio Grande Nehri'nin yaptığı bir kıvrımdan isimlendirilmiştir. Bu park Chihuahuan Çölü'nü de ihtiva eder. Sınırları içinde çok türde kretase ve tersiyer jeolojik dönemlerden kalma fosiller ve yerli Amerikalı'lardan kalma kültürel küçük sanat eserleri kalıntıları da bulunmaktadır. | |
Biscayne Ulusal Parkı[9] | Florida 25°39′N 80°05′W / 25.65°K 80.08°B |
28 Haziran 1980 | 700 | * Bu park Biscayne Körfezi'nde Florida Keys takımadalarının kuzey ucunda bulunmaktadır. Parkta dört birbiriyle yakın ilişkili ekosistem bulunmaktadır: mangrov ormanları, Körfez, Keys takımadaları ve mercan resifleri. Parkta korunan hayvan türleri arasında Karayip manatisi, Amerika timsahı, çeşitli türde deniz kaplumbağası ve doğan kuşu vardır. | |
Bryce Kanyonu Ulusal Parkı[10] | Utah 37°34′N 112°11′W / 37.57°K 112.18°B |
28 Şubat 1928 | 145 | * Bryce Kanyonu Paunsaugunt Platosu'nda bulunan devesa bir doğal Amfitiyatro şeklindedir. Bu amfi şekilli arazi içinde erozyonla ortaya çıkmış olan yüzlerce peribacası şeklinde yüksek sütun şeklinde "Hoodoo" adı verilen kaya formasyonları bulunmaktadır. Bu arazilere önce yerli Amerikalılar yerleşip yaşamışlardır. Sonradan Utah'a kaçan Avrupa asıllı Mormon mezhebi mensupları da gelip yerleşmişlerdir. | |
Büyük Kanyon Ulusal Parkı[11] | Arizona 36°04′N 112°08′W / 36.06°K 112.14°B |
26 Şubat 1919 | 4.779 | * Büyük Kanyon Kolorado Nehri tarafından çok derin olarak kazılmış olup 446 km uzunlukta 1,6 km ye kadar derinlikte ve 25 km.ye kadar genişlikte bir kanyondur. Kolorado Platosu'nda milyonlarca yıl nehir suları tarafından kazılması sonucu ile çok renkli yan duvarları olan kanyonlar ve büyük kayalık masa dağları ortaya çıkmıştır.
| |
Büyük Smoky Dağları Ulusal Parkı[13] | Kuzey Karolina, Tennessee 35°41′N 83°32′W / 35.68°K 83.53°B |
15 Haziran 1934 | 2.109 | * Büyük Smoky Dağları Apalaş Sıra Dağları'nın bir kısmıdır. Büyük Smoky Dağları silsilesinde çok değişik rakımlı tepeler bulunmaktadır. Bu dağlarda 400 türde omurgalı hayvan, 100 türde ağaç ve 5000 çeşit türde bitki bulunmaktadır. Bu parkta en popüler turistik faaliyet sırt çantalı trekking ve yürüyüş olmaktadır. Parkta 1.300 km'yi aşan toplam uzunlukta yürüyüş patikası bulunmaktadır. Bunlar arasında ABD'nin doğu içlerinden geçen 3.500 km uzunlukta olan Apalaş Yürüyüş Patikası'nın 110 km'lik bir kısmı Büyük Smoky Dağlar Ulusal Parkı'ndan geçmektedir. Diğer enteresan turistik faaliyetler tatlı su balığı avcılığı, uzun menzilli ata binme ve parkta bulunan 80 tane kadar tarihsel binayı ziyaret etmektir.
| |
Canyonlands National Park[15] | Utah 38°12′N 109°56′W / 38.2°K 109.93°B |
12 Eylül 1964 | 366 | * Bu parktaki araziler jeolojik dönemlerde Kolorado Nehri, Green Nehri ve bunlara katılan nehir dalları tarafından erozyona uğratılmış ve kanyonlar, fay hatlarında grabenler ve büyük masa dağlar ortaya çıkmıştır. Bu doğa özellikleri park arazisini üç bölgeye bölmektedir. Parkta peribacası tipi kayadan sütunlar ve sanki bir doğa heykeltıraşı tarafından kazılmış kayalardan oluşan doğa özellikleri bulunmaktadır. Ayrıca bu parkta antik Anasaziler halkından kalma arkeolojik kalıntılar da bulunmuştur. | |
Capitol Reef Ulusal Parkı[16] | Utah 38°12′N 111°10′W / 38.20°K 111.17°B |
18 Aralık 1971 | 976 | * Bu parkta bulunan Waterpocket Fold 160 km uzunluğunda yeraltına yönelik olarak bükülmüş jeolojik monoklinal fay hattı olup bu jeolojik formasyonda yeryüzünün üst üste olan jeolojik tabakaları açıkça görülebilmektedir. Bu parktaki diğer doğa özellikleri peribacası tipte, monolitik sütunlar; kumtaşından oluşmuş yarlar ve kubbe şekilde kayalıklar, kubbeli Amerikan Kongre Binası'nı andırdığı için parka "Capitol" adı verilmiştir. | |
Carlsbad Mağaraları Ulusal Parkı[17] | New Mexico 32°10′N 104°26′W / 32.17°K 104.44°B |
14 Mayıs 1930 | 188 | * Carlsbad Mağaraları sisteminde 117 tane mağara bulunmakta ve bu mağaralar ve bağlayan dehlizlerin tüm toplam uzunluğu 190 km'yi aşmaktadır. Bu mağaralardan "Big Room (Büyük Oda)" adı verilenini hemen hemen 1.200 m. büyüklüğündedir. Bu mağaralar sisteminde 400.000 kadar Tadarıda brasiliensis türünde yarasa ve 16 değişik türde de hayvan bulunmaktadır. Bu parkın yerüstü kısmında Chihuahuan Çölü ile "Rattlesnaka Springs (Çıngıraklı Yılan Kaynağı)" adlı akarsu bulunmaktadır.
| |
Channel Adaları Ulusal Parkı[19] | Kaliforniya 34°01′N 119°25′W / 34.01°K 119.42°B |
5 Mart 1980 | 1.009 | * Güney Kaliforniya sahilleri açıklarında bulunan 8 Kaliforniya Channel Adası'ndan 5 tanesindeki doğal alanlar bu park ile korunma altına alınmıştır. Sahil ve adalar etrafındaki sığ deniz ekolojisini de korumak hedefiyle bu parkın toplam alanın yarısı su alanı olmaktadır. Bu adalarda Amerikalarda emsali bulunmayan bir Akdeniz ekosistemi bulunmaktadır. Bu parkta sayısı 2.000'i aşan kara hayvan ve bitki türleri bulunmaktadır. Bunlardan 145 tanesi sırf bu adalarda bulunan çok nadir türlerdir. Beyaz Avrupalılar Amerika'ya ulaşmadan önce Çumaşlar adlı bir yerli Amerikalı kabile bu adalara yerleşmişti. | |
Clark Gölü Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi[20] | Alaska 60°58′N 153°25′W / 60.97°K 153.42°B |
2 Aralık 1980 | 13.881 | * Clark Gölü yakınlarında 4 aktif yanardağ bulunmaktadır. Bunlar arasına Redoubt Yanardağı da dahildir. Park arazisinde üç tane sıradağ silsilesi birbirine düğümlenmektedir. Bunlar yanında nehirler, buzullar ve şelaleler bulunmaktadır. Ayrıca bir tarafta gayet bariz kutupsal tundra arazisi ve diğer tarafında ılıman iklim ağaçlarını ihtiva eden bir yağmur ormanı vardır. | |
Congaree Ulusal Parkı[21] | Güney Karolina 33°47′N 80°47′W / 33.78°K 80.78°B |
10 Kasım 2003 | 88 | * Bu park Congaree Nehri üzerinde olup, Kuzey Amerika'da nehir taşma arazilerinde bulunan günümüze kalmış olan insan eli değmemiş ormanların en büyük kısmını kapsamaktadır. Bu parkta bulunan bazı ağaçlar ABD'nin doğusunda bulunan en yüksek ağaçlardır. Bu bataklık park ortasından " Boardwalk Loop" adı verilen sualtındaki toprağa çakılmış tahta kütükler üzerine yapılıp bataklık ortasında su üzerinde yürüme ve gozlemleme yapma imkânı sağlayan tahtadan yürüyüş patikası geçmektedir. | |
Cuyahoga Vadisi Ulusal Parkı[22] | Ohio 41°14′N 81°33′W / 41.24°K 81.55°B |
11 Ekim 2000 | 134 | * Bu park Cuyahoga Nehri'nin iki tarafında uzanmaktadır. Parkta şelaleler, tepeler, yürüyüş patikaları ve geçmişteki kırsal yaşayışı göstermeye çalışan sergiler bulunmaktadır. "Ohio ve Erie Kanalı Mavna Çekme Yolu Yürüyüş Patikası" 18. yüzyılda yapılan bu kanalın kenarında bulunan katırlarla kanal mavnası çekme yolu üzerindedir. Bu parkta çok sayıda tarihî evler, köprüler ve diğer tarihî yapılar vardır. Bu parkta ek olarak güzergâhı manzaralı arazilerden geçen bir dar demiryolu hattı bulunmaktadır. Bu hat üzerinde işletilen istim lokomotif çekişli servisler ziyaretçilere bir eski tren yolculuğu hakkında bilgi ve pratik tecrübe kazandırmaktadır. | |
Death Valley Ulusal Parkı[23] | Kaliforniya, Nevada 36°14′N 116°49′W / 36.24°K 116.82°B |
31 Ekim 1994 | 13.451 | * Mojave Çölü'nün bir parçası olan Death Valley ABD'de en sıcak, en düşük rakımlı ve en kuru mevkiidir. Yapılan gözlemlerde maksimum ısının 54 °C'i aştığı kaydedilmiştir. Rakımı (deniz altında) -86 m olan Badwater Havzası Kuzey Amerika'nın en düşük rakımlı mevkiidir. Eskiden bu mevkinin dünyada en düşük rakımlı mevki olduğu sanılmaktaydı ama 2001'de sona eren bir araştırma sonunda Arjantin'de bulunan "Laguna de Carbon" mevkinin dünya batı yarıküresienin en düşük rakımlı noktası olduğu belgelenmiştir. Batı Amerika fay hattının batık olan graben kısmında bulunan Death Valley vadisinde 1.000 değişik türde bitki bulunmaktadır. Bu parkta ayrıca jeoloji özellikler olarak kuru tuz gölü düzlükleri, su kaynakları ve dik kenarlı yüksek masa dağlar bulunmaktadır. | |
Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi[24] | Alaska 63°20′N 150°30′W / 63.33°K 150.50°B |
26 Şubat 1971 | 19.121 | * Denali Ulusal Parkı'nın ortasında, Kuzey Amerika kıtasının en yüksek zirvesi bulunan McKinley Dağı bulunmaktadır. Bu parkta bulunan McKinley Dağı ve "Alasaka Sıradağları"'nın diğer zirvelerinin alt yamaçları buzullar ve tayga tipi ormanlar ile kaplıdır. Bu parkta bulunan ilgi çekici vahşi hayvanlar arasında Kuzey Amerika boz ayısı, Dall yaban koyunu, ren geyiği ve kurt vardır. Denali'ye tek bir kara yolu ulaşmaktadır ve bu yol "Wonder Gölü" kenarından geçmektedir, | |
Dry Tortugas Ulusal Parkı[25] | Florida 24°38′N 82°52′W / 24.63°K 82.87°B |
26 Ekim 1992 | 249 | * "Dry Tortugas Ulusal Parkı" Florida Keys Takım Adaları'nın batısında bulunan 11 kumsallık adadan oluşmaktadır. Bu parkta bir adada bulunan "Fort Jefferson Kalesi" batı yarıküresinde bulunan en büyük tuğladan yapılmış binadır. Bu parkın diğer ilgi çeken yanı deniz habitatıdır. Parkın deniz kısmında mercan resifleri ve birçok kazaya uğramış batık gemi bulunmaktadır. Bu parka kara yolu ile ulaşım bulunmamaktadır ve ulaşım ancak ufak uçakla veya deniz vasıtası ile yapılmaktadır. | |
Everglades Ulusal Parkı[26] | Florida 25°19′N 80°56′W / 25.32°K 80.93°B |
30 Mayıs 1947 | 5.660 | * Everglades ABD'de bulunan en büyük Subtropikal iklimli vahşi doğa alanıdır. Bu parktaki mangrov ekosistemi ve denizsel haliçte 26 korumalı hayvan ve bitki turu yaşamaktadır. Bu korunan türler arasında Florida panteri, Amerika timsahı ve Karayip manatisi anılabilir. Bu genellikle bataklık parkta bulunan bazı bataklık kısımlar insanlar tarafından kurutulmuş ve geliştirilmiştir. Bu "geliştirilmiş" arazilerin tekrar doğal duruma restore edilip tekrar bataklık doğa ekolojisine dönüştürülmesi için özel projeler uygulanmaktadır.
| |
Gates of the Arctic Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi[28] | Alaska 67°47′N 153°18′W / 67.78°K 153.30°B |
2 Aralık 1980 | 29.405 | * Bu ulusal park ABD topraklarında, Alaska'da, en kuzeyde bulunan parktır. Brooks Sıradağları ekolojisini ve doğasını korumak için kurulmuştur. Bu parkta hiçbir ziyaretçi tesisi bulunmamaktadır. Bu park arazilerinde Alaska yerlisi yerli Amerikalılar yaşamaktadır. Bunlar 11.000 yıldır bu arazilerde yerleşmişler ve yaşama şartları boş arazilerle ve ren geyiği arasında bir dengeli doğal yaşayış sağlamalarına dayanmaktadır. | |
Glacier Ulusal Parkı (Waterton Glacier Uluslararası Barış Parkı bölümü)[29] | Montana Alberta 48°48′N 114°00′W / 48.80°K 114.00°B |
11 Mayıs 1910 | 4.100 | * Bu park bir Kanada Ulusal Parkı olan Waterton Lakes Ulusal Parkı ile birlikte Waterton Glacier Uluslararası Barış Parkı'nı oluşturmaktadır. Bir ABD ulusal parkı olarak bu parkta yalçın Rocky Dağları dorukları altından bulunan 26 buzul ve 130 tane isimlendirilmiş göl ve gölet bulunmaktadır. Bu parka dahil olan Rocky Dağlar kısmı jeolojik zamanlarda "yukarı-itici-fay" hattı olarak ortaya çıkmış olup buralarda bulunan tortul kayaçlar içinde proterozoik devir'den kalma dünyada en zangın fosil yatakları bulunmaktadır.
| |
Glacier Bay Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi[31] | Alaska 58°30′N 137°00′W / 58.50°K 137.00°B |
2 Aralık 1980 | 13.043 | * Bu ulusal park çok sayıda denize inen buzullar, dağlar ve fiyordlar ihtiva eder. Parkta bulunan ılıman iklim ağaçlıklı ormanlarda ve bu körfezin kıyılarında Kuzey Amerika boz ayısı, dağ keçileri, kartallar, balinalar ve foklar bulunmaktadır. 1784'te George Vancouver tarafından yapılan ilk keşif-araştırma sırasında körfezin tümü buz ile kaplı iken; o zamandan beri buzullar ve buzlar 105 km geri çekilmiştir.
| |
Grand Teton Ulusal Parkı[33] | Wyoming 43°44′N 110°48′W / 43.73°K 110.80°B |
26 Şubat 1929 | 1.245 | * "Grand Teton Dağı" Teton Sıradağları silsilesi içinde en yüksek rakımlı zirvedir. Parkta bulunan Jackson Hole derin vadisi, etrafındaki yüksek zirveleri yansıtan "piedmont gölleri", tabanları yabani kokulu otluklarla kaplı, buzullar tarafından kazılmış olan gayet derin vadilerden birden yükselen kayalık zirveler bu parkın zengin doğasındadır. | |
Great Basin Ulusal Parkı[34] | Nevada 38°59′N 114°18′W / 38.98°K 114.30°B |
27 Ekim 1986 | 312 | * Bu park Nevada'da bulunan Wheeler Zirvesi etrafında olan Büyük Havza'nın bir kısmını kapsamaktadır. Bu parkta çok uzun ömürlü olan ve hatta 5.000 yıllık "Balfourianae" ("bristle pine") türünde bu arazilere has çam koruları bulunmaktadır. Ek olarak ilgi çeken buzul taşları kalıntılarından moren tepeler ve düzlükler ve kireçtasından Lehman Mağaraları bu parkta görülebilir. Etrafta yerleşke olmadığı için gece gökyüzü bu parkta ABD'nin en karanlık gökyüzü olduğu bildirilir. Parkta yaşayan nadir hayvan türleri arasında Townsend'in büyük-kulaklı yarasası, Amerika antilobu ve Bonneville ustura alabalığı (Boneville Cutthroat Trout) bulunmaktadır. | |
Great Sand Dunes Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi[35] | Kolorado 37°44′N 105°31′W / 37.73°K 105.51°B |
13 Ekim 2004 | 164 | * Bu parkta, yükseklikleri 230 m'ye ulaşan, Kuzey Amerika'daki en yüksek kumullar bulunmaktadır. Bunlar Rio Grande Nehri'nin San Luis Vadisi içine kum yığması nedeni ile meydana gelmişlerdir. Kumulluk bölge yakınlarında yüksek otluklu meralar, çalılıklı araziler ve ıslak bataklıklar da bulunmaktadır. Park'ta ayrıca alpin göller, altı tane rakımı yaklaşık 3.900 m'yi aşan dağ dorukları ve eski ormanlar da vardır. | |
Guadalupe Dağları Ulusal Parkı[36] | Teksas 31°55′N 104°52′W / 31.92°K 104.87°B |
15 Ekim 1966 | 349 | * Bu park içinde Texas'da en yüksek rakımlı zirve olan Guadalupe Zirvesi, batı Amerika'nın içlerine has olan "bigtooth (büyükdiş)" akçaağaç'larla dolu olan ve çok güzel manzaraları bulunan McKittrick Kanyonu; Chihuahuan Çölü'nün bir kısmı ve jeolojik Permiyen döneminden kalma geniş fosil yatakları bulunur. | |
Gunnison'un Black Kanyonu Ulusal Parkı[37] | Kolorado 38°34′N 107°43′W / 38.57°K 107.72°B |
21 Ekim 1999 | 124 | * Park Kambriyen öncesi jeolojik dönemden kalma koyu renkte dik duvar gibi yanları olan "Gunnison Nehri" kanyonunu dörtte birine koruma sağlamaktadır. Kanyonda, bu nehrin gayet çok meyilli yatağı olduğu için, hızlı akan beyaz köpüklü nehirde sala binme sporu çok popülerdir. Kanyonun dik duvar şeklideki kenarlarında kaya tırmanma sporu yapılmaktadır. Kanyonun "black (siyah)" ismi çok dik duvarlı dar kanyonun duvarlarına gün ışığının yetişmemesi ve böylece şist ve gnaysdan duvarların çok kere gölgede kalıp "siyah" renkli oldukları intibasını vermesindendir. | |
Haleakala Ulusal Parkı[38] | Hawaii 20°43′N 156°10′W / 20.72°K 156.17°B |
1 Ağustos 1916 | 117 | * Hawaii'de Maui Adası'ndaki Haleakala Dağı'dadır. İki kısımdan oluşur. Haleakkala zirvesi yanında çok geniş bir krater ve bunun içinde çok sayıda kül konileri bulunmaktadır. Bu dağ yamaçlarında "Hummer'in Korusu" adlı mevkide nadir olan ağaçlar büyümektedir. Hawaii'ye has olan ve bir zamanlar neslinin tükeneceğinde korkulan Hawaii kazı bu yamaçlarda yaşamaktadır. Parkın ikinci kısmı olan dag yamaçları ve "Kipahulu Sahili" kısmındaki akarsu kenarında birçok tatlısu göleti bulunur. Bunlar içinde yaşayan nadir ve avlanılan tatlısu balıkları vardır. Bu ulusal park ABD'de en nadir olup nesli tükenmelerinden korkulup sıkı koruma altına alınmış canlı türlerini ihtiva etmektedir. | |
Hawaii Yanardağlar Ulusal Parkı[39] | Hawaii 19°23′N 155°12′W / 19.38°K 155.20°B |
1916 | 1.309 | * Bu park Hawaii'nin Big Island (Büyük Ada)'sında bulunmaktadır. Park, dünyada en çok volkanik faaliyet gösteren iki yanardağını, Kilauea Yanardağı ve Mauna Loa Yanardağı'nı ihtiva eder. Bu parkta deniz seviyesi ile 4.000 m rakım arasında çok değişik ekosistemi bulunmaktadır.
| |
Hot Springs Ulusal Parkı[41] | Arkansas 34°31′N 93°03′W / 34.51°K 93.05°B |
4 Mart 1921 | 20 | * Bu park şehirsel bir bölgede bulunan tek Amerikan ulusal parkıdır. Aynı zamanda en ufak yüzölçümlü parktır. Bu park 18. yüzyıldan itibaren yerden çıkan sıcak ılıca suyunu kaplıcalarda halka sağlık getirmek için kurulan kaplıca-otel kuruluşlarının korunması hedefi ile Arkansas eyaletinin önemli şehirlerinden olan Hot Springs'de kurulmuştur. Bu park içinde insan hastalıklarına (özellikle romatizma'ya) karşı yararlı etkileri bulunan yerden kaynayan 47 kaynaktan çıkan sıcak suyu kullanmak için 19. ve 20. başında kurulan kaplıca-otellerden 47'si bu parkta korunma altına alınmıştır. | |
Isle Royale Ulusal Parkı[42] | Michigan 48°06′N 88°33′W / 48.10°K 88.55°B |
3 Mart 1940 | 2.182 | * Bu park Superior Gölü üzerinde bulunan "Isle Royal" adasını tümüyle kapsadığı gibi bu adanın etrafında ve adaya 7.5 km veya daha az uzaklıkta 400 daha ufak adaları da ihtiva eder. Diğer yerleşkelerden göl içinde bulunduğu için erişilmesi zor olduğu için bu park arazilerinde çok az nüfus bulunmaktadır, Adaların çoğu ıssızdır. Adada ve etrafında batık gemiler, adalar aralarında su kanalları ve yürüyüş patikaları bulunur. Bu parkta sadece 30 memeli hayvan türü bulunmaktadır. Isle Royale'da bulunan kurt sayısı ile sığın sayısı arasındaki bağlantı biyolojicileri çok ilgilendirmiştir. | |
Joshua Tree Ulusal Parkı[43] | Kaliforniya 33°47′N 115°54′W / 33.79°K 115.90°B |
31 Ekim 1994 | 3.112 | * Bu park Kolorado Çölü'nün bazı kısımlarını ile Mojave Çölü'nü ve Little San Bernardino Sıra Dağları'nı içinde bulundurur. Bu arazilerde yöreye has olarak "yucca" adlı bir bitkinin türüne yakın bir türden olan "Joshua Tree (Yuşa Ağacı)" yetişmektedir. Bu ağaç bu parka ismini vermiştir. Bu parktaki daha yüksek arazilerde ise kumullar, kuru göller, kayalıklı dağlar ve granit doğal sütun kayalar bulunmaktadır. | |
Katmai Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi[44] | Alaska 58°30′N 155°00′W / 58.50°K 155.00°B |
2 Aralık 1980 | 14.616 | * "Alaska Yarımadası" üzerinde bulunan bu park Katmai Dağı'nı ve "Valley of Ten Thousand Smokes (On Bin Duman Vadisi) adı verilen Novarupta Yanardağı'nın 1912'deki patlaması sırasında ortaya çıkan volkanik kül akımı arazilerini de ihtiva eder. Bu parkın yukarı akarsu vadilerine yumurtlamak için gelen sombalıklarını yakalamak hedefiyle her yıl parka 2.000 kadar boz ayı gelmektedir. | |
Kenai Fiyordları Ulusal Parkı[45] | Alaska 59°55′N 149°39′W / 59.92°K 149.65°B |
2 Aralık 1980 | 2.436 | * Bu park "Kenai Yarımadası"'nda bulunan "Seward, Alaska" şehri yakınında olup "Harding Buzluk Alanı"'nı ve en aşağı 38 sayıda buzulu ve bunlardan doğan fiyordları korumak hedefiyle kurulmuştur. | |
Kings Canyon Ulusal Parkı[46] | Kaliforniya 36°48′N 118°33′W / 36.80°K 118.55°B |
4 Mart 1940 | 1.869 | * Bu park birkaç tane Dev Sekoya ağacı korusunu ve dünyanın ikinci büyük ağacı olan "General Grant Ağacı"'nı ihtiva etmektedir. Bu parkta aynı zamanda "Kings Nehri" vadisinin bir kısmı da bulunmakta ve bu kısımda granitten hemen hemen dikey yan duvarları olan Kings Kanyonu, "San Joaquin Nehri" ve "Boyden Mağarası" da bulunmaktadır. | |
Kobuk Vadisi Ulusal Parkı[47] | Alaska 67°33′N 159°17′W / 67.55°K 159.28°B |
4 Mart 1980 | 6.758 | * Kobuk Vadisi, Kobuk Nehri'nin ve vadisinin 94 km'sini ve üç değişik kumul bölgesini içinde bulundurmaktadır. Bu üç kumul "Great Kobuk (Büyük Kobuk)", "Little Kobuk (Küçük Kobuk)" ve "Hunt Nehri" kumulları olup buzullar tarafından yaratılmışlardır. Bunların bazı kumul tepeleri 30 m rakımına erişmektedir ve Arktika bölgesindeki en yüksek kumul tepesi olmaktadırlar. Yine Arktıka'da olmakla beraber, bu kumul tepelerinde ısının 38 °C 'ye kadar eriştiği gözümlanmiştir. Yılda iki defa bu kumullardan ve nehir kenarı yarlarından toplam yarım milyon kadar sayıda ren geyiği sürüleri göç için geçmektedirler. Nehir kenarı yarlarında buz çağından kalma fosiller bulunmuştur. Kobuk Ulusal Parkı tümüyle Kuzey Kutup Dairesi içinde olduğu için bu parka ulaşmak için hiçbir karayolu bulunmamaktadır. Parka ulaşma ancak yürüyüşle yapılabildiği için, ABD ulusal parkları içinde en az ziyaretçi çeken doğa parkıdır. (2011'de 11.485 ziyaretçi). | |
Krater Gölü Ulusal Parkı[48] | Oregon 42°56′N 122°06′W / 42.94°K 122.1°B |
22 Mayıs 1902 | 741 | * Krater Gölü, 7.700 yıl önce Mazama Dağı yanardağının püskürüp patlaması ile ortaya çıkmış kaldera'sının su ile dolması ile meydana gelmiştir. Bu gol ABD'de bulunan en derin göldür. Sularının şeffaflığı ile özel mavi renkli olması ile tanınmaktadır. Gölde iki tane ada bulunmaktadır. Göle hiçbir akarsu akıp katılmamakta ve gölün hiçbir akarsu ayağı bulunmamaktadır ve gol seviyesi sadece yağışlara bağlı kalmaktadır. Göldeki su seviyesi yağan yağmurlar ile artıp ve buharlaşma ile azalıp, erişilen bir denge ile belirlenmektedir. | |
Lassen Volkanik Ulusal Parkı[49] | Kaliforniya 40°29′N 121°31′W / 40.49°K 121.51°B |
9 Ağustos 1914 | 430 | * Lassen Zirvesi Yanardağı dünyada en büyük lava kubbeli yanardağdır. Bu parkta diğer yanardağ tipleri de ("kalkanlı (shield)", "kül kubbeli" ve karışık kubbeli yanardağlar) bulunmaktadır. Lassen Peak Yanardağı en son olarak 1915'te patlama yapmıştır. Bu yanardağ zirvesinin hemen yeraltında bulunan erimiş kayaları dolayısıyla, bu parkta çeşitli hidrotermal bölgeler bulunmaktadır. Bu hidrotermal faaliyet fümeroller, doğal kaynar su havuzları, içinden istim dumanı yükselen yer yarıkları şekilde görülmektedir. | |
Mamut Mağarası Ulusal Parkı[50] | Kentucky 37°11′N 86°06′W / 37.18°K 86.10°B |
1 Temmuz 1941 | 210 | * Mamut Mağarası sistemi içinde toplam 631 km'ye varan yeraltı dehliz, tünel ve mağaralar bulunup bunlar haritalanmıştır,. Böylece bu sistem dünyada bilinen en uzun mağara sistemi olmaktadır. Bu mağaralarda 7 tür yarasa, "kör Kentucky mağara karidesi", "kör kuzey mağara balığı", mağara semenderi gibi karanlık mağaralarda hiç ışıksız karanlık hayata uymuş hayvanlar bulunmaktadır. Toprak yüzeyinde ise bu park arazisinde "Green Irmağı (Yeşil Irmağı)", toplam uzunlukları 100 km'yi aşkın yürüyüş patikaları, su kaynakları ve düdenler bulunmaktadır.
| |
Mesa Verde Ulusal Parkı[52] | Kolorado 37°11′N 108°29′W / 37.18°K 108.49°B |
29 Haziran 1906 | 210 | * Bu parkta antik yerli Amerikalı Anasaziler halkına ait yaklaşık 400 tane arkeolojik sit bulunmaktadır. Bu antik halk burada 700 yıl önce yaşamıştır. Parkta bulunan yarların kenarında yüksekte yapılmış; çoktan terk edilmiş; 12. ve 13. yüzyıldan kalan ev ve diğer ikamet birimleri bulunmaktadır. Bu antik metruk binalar arasında "Cliff Palace (Yar Sarayı)" binasının 150 odası ve dinsel törenler için 23 kiva bulunmaktadır. "Balcony House (Balkon Evi)" binasında yar içine kazılmış dehlizler, pasajlar ve tüneller vardır.
| |
Mount Rainier Ulusal Parkı[54] | Washington 46°51′N 121°45′W / 46.85°K 121.75°B |
2 Mart 1899 | 954 | * Rainier Dağı Cascade Sıradağları'nın kuzey kısmında bulunan gayet yüksek rakımlı zirvesi bulunan bir dağdır. Bu dağ faal bir yanardağdır. Bu dağın yamaçlarında 26 tane isim verilmiş buzul bulunmaktadır. Bunlar arasında "Emmos Buzulu" 11 km<şub>2</şub> buzul alanı ile, Alaska dışında ABD'de en büyük buz alanını kapsayan buzuldur. "Carbon Buzulu" ise 9.2 km uzunluğu ile Alaska dışında ABD'de en uzun buzuldur. Parkın yarısından çoğunun alanı "alt-alpin" ve "alpin" ormanlar ile kaplıdır. Dağın güney yamacında bulunan "Paradise Ziyaretçi Merkezi" dünyada en fazla kar aldığı gözümlenen mevkilerden biridir. Parkta dağcılık ve dağ tırmanma sporları yapılmaktadır. Çeşitli yürüyüş patikaları bulunmaktadır. "Longmire Ziyaretçi Merkezi"'den başlayan "Wonderland (Harika Araziler) Yürüyüş Patikası" dağın etrafını dolanıp geri gelir. | |
North Cascades Ulusal Parkı[55] | Washington 48°42′N 121°12′W / 48.70°K 121.20°B |
2 Ekim 1968 | 2.042 | * Bu park Cascade Sıradağları'nın kuzey kısmında bulunan, birbirinden ayrık iki kısımdan oluşan bir komplekstir. Bu iki park kısmı arasında yine diğer bir çeşit koruma alanı olan, "Ross Gölü Ulusal Rekreasyon Alanı" ve "Chalan Gölü Ulusal Rekreasyon Alanı") bulunmaktadır. Bu parkta "Cascade Geçidi", "Shuksan Dağı", "Triumph Dağı" ve "Eldorado Doruğu" dahil çok sayıda buzul ve popüler dağ tırmanma ve trekking alanları bulunmaktadır. | |
Olympic Ulusal Parkı[56] | Washington 47°58′N 123°30′W / 47.97°K 123.50°B |
29 Haziran 1938 | 3.697 | * Olympic Yarımadası'nda bulunan bu park gelgit ile dolan boşalan doğal kayalık havuzlarla dolu Büyük Okyanus sahillerinden; ılıman iklim yağmur ormanlarına ve oradan yüksek Olympus Dağı'na kadar uzanır. Bir tarafta buzullarla dolu Olympic Dağları bulunmaktayken buna tezat teşkil eden ABD'nin kıtasal kısmında bulunan en ıslak araziler olan ılıman iklim yağmur ormanları olan Hoh Yağmur Ormanı ve Quinault Yağmur Ormanı vardır.
| |
Petrified Forest Ulusal Parkı[58] | Arizona 35°04′N 109°47′W / 35.07°K 109.78°B |
9 Aralık 1962 | 379 | * "Chinle Formasyonu"'nun bir kısmı olan bu parkta çok sayıda 200-milyon yıllık fosilleşip "taşlaşmış ağaç" gövdesi bulunmaktadır. Bu bölge etrafında ise "betonit" adı verilen erozyona uğramış kırmızımsı renkli volkanik kayalık arazide oluşan Arizona'da "Boyanmış Çöl" vardır. Ayrıca çok sayıda dinozor fosili bulunan fosil yatakları vardır. 350 tane de antik yerli Amerikalı arkeolojik siti bulunur. | |
Pinnacles Ulusal Parkı[59] | Kaliforniya 36°29′N 121°10′W / 36.48°K 121.16°B |
10 Ocak 2013 | 107.7 | * Bu park en yeni ulusal park olup "pinnacle" ismi verilen peribacası'na benzer kaya kulelerle tanınmaktadır. Bu kaya kuleler eski bir yanardağın yarattığı tüften olup erozyona uğrayıp incelmiş sütun şekline gelmiş kaya formasyonlarıdır. Bu parkta kaya tırmanma sporu çok popülerdir. | |
Redwood Ulusal ve Eyalet Parkı[60] | Kaliforniya 41°18′N 124°00′W / 41.30°K 124.00°B |
2 Ekim 1968 | 315 | * Bu park ve bu parkla birlikte idare edilen 2 Kaliforniya eyaleti parkı ile birlikte, yeryüzünde en büyük ağaç olan "Sahil Redwood" ağaçlarının geride kalanlarının hemen hemen yarısını korumak hedefiyle kurulmuştur. Bu parkların kapsamı altında kalan araziler sık sık depremlere maruz kalmaktadır. Bu parklarda üç büyük nehir havzası sistemi bulunmaktadır. Yine bu parka ait olan 60 km uzunluktaki Büyük Okyanus sahilleri, gelgit ile dolup boşalan doğal kayalık havuzları ve sahile yakın denizde dik kenarlı yüksek kayalıkları ile koruma altına alınmıştır. Sahilden içerilerde bu parkta çok çeşitli bitki ve hayvan türlerini de yaşadığı uzun otlu "prairie" tipinde otlak ve mera; sahilsel haliç; nehirsel; ve ormansal ekosistemleri bulunmaktadır.
| |
Rocky Dağı Ulusal Parkı[62] | Kolorado 40°24′N 105°35′W / 40.40°K 105.58°B |
26 Ocak 1915 | 1.074 | * Bu park Rocky Dağları'nın küçük bir kısmını ihtiva eder. Bu park için arazi seçilirken değişik rakımlarada bulunan ekosistemlerin içine alınması göz önüne alınmıştır. Böylece park 150 tane göl ve göl kıyılı ekosistemi; dağlık ve yüksek rakım ekosistemi; astalpin ekosistemi ve Alpin çayırlar sistemi olan araziler bu parkta bulunmaktadır. Bu parkta volkanik tepelik arazilerde ve buzul vadilerinde çok sayıda türde vahşi memeli hayvan var olup bunlar arasında katır geyiği, Amerika yaban koyunu, Amerikan kara ayısı ve puma sayılabilir. Bu parkta ziyaretçilerin ilgisini çeken mevkiler başında Longs Zirvesi ve Bear Gölü bulunmaktadır. | |
Saguaro Ulusal Parkı[63] | Arizona 32°15′N 110°30′W / 32.25°K 110.50°B |
14 Ekim 1994 | 354 | * Bu park çok kurak Sonara Çölü'u içinde bulunup iki bölüme ayrılmıştır: Rincon Dağları ve Tucson Dağları. Bu kurak park arazisinde 6 değişik biyotik grupda bitki ve hayvan bulunmaktadır. Özel bitkiler olarak parka adını veren Devasa Saguora kaktüsleri yanında parkta ayrıca çok sayıda "Varil kaktüsü (Echinocactus)", "chola (Cylindropuntia)" ve "kaynanadili" gibi diğer kaktüs türü bitkiler doğal olarak bulunmaktadır. Parkta kaybolma tehdidi altında olan ve özel koruma altında bulunan "Meksika Benekli Baykuşu (Strix)" ve "Uzun-Burunlu Yarasa" bulunmaktadır. | |
Sekoya Ulusal Parkı[64] | Kaliforniya 36°26′N 118°41′W / 36.43°K 118.68°B |
25 Eylül 1890 | 1.635 | * Bu park "Giant Forest (Dev Orman)" adı verilmiş bir Sekoya ağaçları ormanını korumaktadır. Bu ormanda bulunan "General Sherman Ağacı" günümüzde en büyük yaşayan ağaçtır. Bu park günümüzde yaşayan diğer 9 büyük ağaçtan 4'ünü içinde bulundurmaktadır. Parkta 240'tan daha fazla sayıda mağara vardır. Parkta kıtasal ABD'de bulunan en yüksek dağı olan 4.421 m. rakımlı Whitney Dağı bulunur. İçinde kazılmış bir tünel ve merdiven ile en tepesine kadar çıkma imkânı olan 2.050 m. rakımlı "Moro Rock" adlı granit kubbe doruk da bu park içerisindedir. | |
Shenandoah Ulusal Parkı[65] | Virginia 38°32′N 78°21′W / 38.53°K 78.35°B |
22 Mayıs 1935 | 802 | * Bu parkta bulunan Blue Ridge Dağları ön binlerce hayvana yuva sağlayan yuvarlak dökülen yapraklı ağaçlar ve dökülmez sivri yapraklı ağaçlardan oluşan karışık ormanlarla kaplıdır. Dağlık arazi ve yamaçlarda oluşan nispeten dar bir şerit şekilli bu park arazisinin tüm uzunluğunda 169 km uzunluklu manzaralı bir dağ kara yolu olan Skyline Kara Yolu vardır. Doğu Amerika'nın çok ünlü bir uzun yürüyüş yolu olan 3.500 km uzunluktaki Apalaş Yürüyüş Patikası'nın bir kısmı da bu parktan geçmektedir. Ayrıca parkta toplam uzunlukları 800 km'yi geçen yürüyüş patikaları bulunup bunlar Shenandoah Nehri'nin şelaleleri civarlarından geçmekte ve vadi manzaralı tepelik arazilerinde yürüyüş ve trekking yapmaya fırsat sağlamaktadır. | |
Theodore Roosevelt Ulusal Parkı[66] | Kuzey Dakota 46°58′N 103°27′W / 46.97°K 103.45°B |
10 Kasım 1978 | 282 | * 36. ABD Devlet başkanı olan Theodore Roosevelt bu dağlık arazilerdeki doğa güzelliklerinden sanki büyülenmiştir ve buralarda yaşamak için kendine bir kulübe yaptırmıştır. Bu çok erozyona uğramış kayalıklardan oluşan "badlands" arazileri günümüzde bu üç ayrık birimden oluşan ve o devlet başkanının adını taşıyan bir ulusal parktır. Parktaki bu devlet başkanının tarihî "Malta Haçı" adını verdiği kulübesi hala çok ziyaretçi çekmektedir. Buna ek olarak, bu parkta hem motorlu vasıtalar için manzaralı dağ kara yolları hem de ıssız arazilerde trekking ve yürüyüş yapma fırsatları bulunmaktadır. Parktaki yabani hayvanlar arasında Amerika bizonu, Amerika antilobu, Amerika yaban koyunu ve yaban at sürüleri vardır. | |
Virjin Adaları Ulusal Parkı[67] | Amerika Birleşik Devletleri Virjin Adaları 18°20′N 64°44′W / 18.33°K 64.73°B |
2 Ağustos 1956 | 52 | * Bu park Amerika Birleşik Devletleri Virjin Adaları'nda bulunan "Saint John Adası"'nda bulunmaktadır. Saint John adası doğal tarihi ve insan tarihi bakımından çok zenginlikler göstermektedir. Eski Taino adlı yerli Amerikan halkına ait arkeolojik kalıntılar ve sitler vardır. Kristof Kolomb Amerika'ya gelmesinden nispeten hemen sonra bu adada plantasyonlar kurularak şeker kamışı yetiştirmeye ve şeker üretimine başlanmıştır. Ama bu adada günümüze ancak plantasyon harabeleri ve şeker üretim birimi kalıntıları kalmıştır. Çok ıssız ve pek az insan eli değmiş olan sahil plajları geçildikten sonra mangrov koruları, "gel"de deniz içinde kalan deniz meraları, deniz yosunları yatakları ve mercan resifleri bulunmaktadır. | |
Voyageurs Ulusal Parkı[68] | Minnesota 48°30′N 92°53′W / 48.50°K 92.88°B |
8 Nisan 1975 | 529 | * Bu parkta dört önemli göl bulunmaktadır. Bu göller kanoculuk, kayak tipi kanoculuk ve tatlı su balıkları tutma sporları için popüler olarak kullanılmaktadır. Bu parkta bulunan tarihsel hatıralar ve kalıntılar arasında yerli Amerikalı "Ojibva" kabilesinden kalanlar, Fransız asıllı kürk tüccarları olan "voyageur (seyyah)" olarak anılanlara ait hatıralar, bir altın madenine hücumdan kalan tarihsel kalıntılar bulunmaktadır. Bu park arazisi buzullar tarafından oyularak ortaya çıkmış yüksek yarlar, bahçeye benzeyen kayalıklar, göl adalarını ve göl körfezlerini ihtiva etmektedir. | |
Wind Cave Ulusal Parkı[69] | Güney Dakota 43°34′N 103°29′W / 43.57°K 103.48°B |
9 Ocak 1903 | 115 | * "Wind Cave" büyük bir mağara olup içinde "kutu-işi" olarak adlandırılan ve iğne şekilli "donma-işi" olarak isimlendirilen kalsıt formasyonlar bulunmaktadır. Bu mağaralar sistemi toprakta bulunan bir çukurdan rüzgar esme sesi gelmesi üzerine araştırılıp bulunmuştur ve dünyada emsalsiz en yoğun mağaralar sistemidir. Mağaralar dışında yerüstünde karışık yüksek otluk "prairie" habitatı vardır ve buralarda bizon, kara ayaklı gelincik ve çayır köpeği gibi memeliler vardır. Batı sarıçamı ormanlarında puma ve Kanada geyiği gibi hayvanlar da bulunur. | |
Wrangell–St. Elias Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi[70] | Alaska 61°00′N 142°00′W / 61.00°K 142.00°B |
2 Aralık 1980 | 44.313 | * Bu çok geniş Alaska ulusal parkı gayet dağlık ve geniş bir arazide olup "Alaska Sıradağları", "Chugash Sıradağları" ve (Kuzey Amerika kıtasının rakımı 4.000 m üstünde bulunan en yüksek dağlarının birçoğunu bu arada Saint Elias Dağı'nı da ihtiva eden) "Wrangell-St Elias Sıra Dağları"'nın birleşip birbiri içine geçtiği yerlerdir. Bu parktaki volkanik dorukların %25'i buzullarla kaplıdır. Bunlar arasında "dağlıktan denize inen tipte" Hubbard Buzulu. "Piedmont tipte" Malaspina Buzulu ve "vadi tipte" Nabesna Buzulu bulunmaktadır.
| |
Yellowstone Millî Parkı[71] | Wyoming Montana Idaho 44°36′N 110°30′W / 44.60°K 110.50°B |
1 Mart 1872 | 8.983 | * Bu park çok geniş volkanik Yellowstone Kalderası içinde bulunmakta ve dünyada kurulan ilk ulusal park olmaktadır. Bu parkta çok aktif jeotermal alanlar bulunmakta ve bunlar kaynar sıcak su kaynakları ve gayzerler olarak yeryüzünde görülmektedir. Old Faithful gayzeri ve Grand Prismatik Springs kaynar sıcak su kaynağı en iyi bilinenlerdendir. Bu park içinden 4 değişik sıradağlar zenciri geçmektedir. Yellowstone Nehri'nin içinde bulunduğu ve gayet dik sarımsı renkli kayalık duvarları olan Yellowstone Grand Kanyonu içinde birkaç Yellowstone Şelaleleri bulunmaktadır. Bu parkta hemen hemen 60 tür memeli hayvan bulunup bunlar arasında ilgi çekici olarak Amerikan bizonu, Kürt, Kuzey Amerika boz ayısı ve Kanada geyiği sayılabilir.
| |
Yosemite Ulusal Parkı[73] | Kaliforniya 37°50′N 119°30′W / 37.83°K 119.50°B |
1 Ekim 1890 | 3.074 | * Yosemite parkında çok geniş, çok değişik jeolojik ve hidrolojik bölgeleri ihtiva eden gayet yüksek kuleler gibi kayalık yarlar, çok yükseklerden dökülen şelaleler ve sekoya ağacı koruları bulunmaktadır. Merkezi buzullar tarafından çok derin olarak kazılıp ortaya çıkartılmış olan Yosemite Vadisi etrafında başta Half Dome ve El Kapitan adı verilmiş, yüksek kayalık doruklar ve Kuzey Amerika kıtasının en yüksek şelalesi olan Yosemite Şelaleleri bulunmaktadır. Parkta bulunan üç "Dev Sekoya" ağacı korusu ve engin vahşi doğa alanları çok sayıda ve çok değişik tür ve tipte vahşi bitki ve hayvanları içinde barındırmaktadır.
| |
Zion Ulusal Parkı[75] | Utah 37°18′N 113°03′W / 37.30°K 113.05°B |
19 Kasım 1919 | 579 | * Bu jeolojik açıdan dünyada emsalsiz arazi gayet renkli kumtaşı kanyonlar, yüksek platolar ve kayadan peribacası kuleler ihtiva eder. Kolorado Platosu'nda bulunan bu park doğal kaya kemerler ve erozyona açık kaya formasyonları ile dört değişik ekosistemi bulunan bir vahşi doğa arazisidir. |
Statüleri değişmiş eski ulusal parklar
değiştirABD'de 19. yüzyıl ve 20. yüzyılda ABD Kongresi kanunu ile kurulmuş birkaç ulusal park sonradan yeni bir kanunla ulusal park olma statülerini kaybetmişlerdir:
Eski Ulusal Park | Kuruluş tarihi | İptal olma tarihi | Notlar |
---|---|---|---|
Abraham Lincoln Ulusal Parkı | 17 Temmuz 1916 | 11 Temmuz 1939 | Abraham Lincoln Doğum Yeri Ulusal Tarihsel Yeri'ne dönüşme |
Fort McHenry Ulusal Parkı | 3 Mart 1925 | 11 Ağustos 1939 | "Fort McHenry Ulusal Anıtı ve Tarihsel Anıtı"'na dönüşme |
Hawaii Ulusal Parkı | 1 Ağustos 1916 | 13 Eylül 1960 | Hawaii Yanardağlar Ulusal Parkı ve Haleakala Ulusal Parkı olarak iki kısma ayrılma |
Mackinac Ulusal Parkı | 15 Nisan 1875 | 2 Mart 1875'te Michigan eyaleti idaresine bırakılma. 31 Mayıs 1895'te Michigan tarafından "Eyalet Parkı" olarak kurulma |
Sonunda "Mackinac Island Eyalet Parkı"'na dönüşme |
Platt Ulusal Parkı | 29 Haziran 1906 | 17 Mart 1976 | Chickasaw Ulusal Rekreasyon Bölgesi'ne dönüşme |
Sullys Hill Ulusal Parkı | 27 Nisan 1904 | 3 Mart 1931 | Sullys Hill Ulusal Av Hayvanları Korunak Alanı'na dönüşme |
Kaynakça
değiştir- ^ "The National Park Service Organic Act". National Park Service. 26 Şubat 2008. 7 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2010.
- ^ "World Heritage List". UNESCO World Heritage Centre. 18 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2010.
- ^ Bu listedeki notlar için ana kaynaklar Fransızca Wikipedia "Liste des parcs nationaux des États-Unis [1] 24 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." maddesi ve İngilizce Wikipedia "List of national parks of the United States [2] 20 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." maddesidir.
- ^ "Acadia National Park". National Park Service. 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "American Samoa National Park". National Park Service. 13 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Arches National Park". National Park Service. 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Badlands National Park". National Park Service. 10 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Big Band National Park". National Park Service. 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Biscayne National Park". National Park Service. 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Bryce Canyon National Park". National Park Service. 4 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Grand Canyon National Park". National Park Service. 9 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
- ^ "Great Smoky Mountains National Park". National Park Service. 7 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
- ^ "Canyonlands National Park". National Park Service. 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Capitol Reef National Park". National Park Service. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Carlsbad Caverns National Park". National Park Service. 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
- ^ "Channel Islands National Park". National Park Service. 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Lake Clark National Park". National Park Service. 28 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Çongaree National Park". National Park Service. 13 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Cuyahoga Valley National Park". National Park Service. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Death Valley National Park". National Park Service. 10 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Denali National Park". National Park Service. 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Acadia National Park". National Park Service. 11 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Everglades National Park". National Park Service. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
- ^ "Gates of Arctic National Park". National Park Service. 28 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Glacier National Park". National Park Service. 6 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
- ^ "Glacier Bay National Park". National Park Service. 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 18 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
- ^ "Grand Teton National Park". National Park Service. 8 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Great Basin National Park". National Park Service. 13 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Great Sand Dunes National Park". National Park Service. 22 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Guadalupe Mountains National Park". National Park Service. 13 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Günnison's Black Canyon National Park". National Park Service. 11 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Haleakala National Park". National Park Service. 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Hawaii Volcanoes National Park". National Park Service. 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
- ^ "Hot Springs National Park". National Park Service. 26 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Isle Royal National Park". National Park Service. 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Joshua Tree National Park". National Park Service. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Katmai National Park". National Park Service. 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Kenai Fjords National Park". National Park Service. 11 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Kings Canyon National Park". National Park Service. 16 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Kobuk Valley National Park". National Park Service. 13 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Crater Lake National Park". National Park Service. 4 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Lassen Volcanic National Park". National Park Service. 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Mammouth Cavern National Park". National Park Service. 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
- ^ "Mesa Verde National Park". National Park Service. 11 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
- ^ "Mount Rainier National Park". National Park Service. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "North Cascades National Park". National Park Service. 13 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Olympic National Park". National Park Service. 20 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
- ^ "Petrified Forest National Park". National Park Service. 13 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Pinnacles National Park". National Park Service. 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Redwood National Park". National Park Service. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
- ^ "Rocky Mountain National Park". National Park Service. 13 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Saguaro National Park". National Park Service. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Sequoia National Park". National Park Service. 19 Ağustos 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Shenansoah National Park". National Park Service. 7 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Theodore Roosvelt National Park". National Park Service. 14 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Virgin Islands National Park". National Park Service. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Voyageurs National Park". National Park Service. 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Wind Cave National Park". National Park Service. 9 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Wrangell – St. Elias National Park". National Park Service. 30 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Yellowstone National Park". National Park Service. 6 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
- ^ "Yosemite National Park". National Park Service. 23 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
- ^ "Zion Canyon National Park". National Park Service. 7 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013.
Ayrıca bakınız
değiştirDış bağlantılar
değiştir- "Ulusal Park Hizmeti" resmi websitesi9 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- "Ulusal Park Hizmeti"'nin "Bir Ulusal Park Bul" arama websitesi 8 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "USA Online" websitesinde "Birleşik Amerika Ulusal Parkları" 18 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- "USA Online" websitesinde "Birleşik Amerika Ulusal Parkları Foto Albümleri" 17 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- National Geographic Society, (2001) National Geographic's Guide to the National Parks of the United States. National Geographic, ISBN 0-7922-7028-2 (İngilizce)